Özal’ın Ekonomi Politikalarının Özgünlüğüne İlişkin Bir Muhteva Analizi İncelemesi

Yıl 2020, Cilt: 6 Sayı: 1, 1 - 18, 25.03.2020

Ahmet Canlı

Öz

Bu çalışmada, Türkiye ekonomisinin en önemli yapısal değişimlerinden olan serbest piyasa ekonomisine geçiş ve ihracata dayalı büyüme politikalarının ilk uygulayıcısı olan Turgut Özal’ın Başbakanlık dönemi, ekonomi politikalarının özgünlüğü bağlamında incelenmiştir. Bu amaçla Özal tarafından kurulan 2 adet hükümetin programı ile Türkiye ekonomisine ilişkin politika önerilerinde bulunan ve 1980-1983 döneminde yayımlanan 3 adet Dünya Bankası raporu muhteva analizi metoduyla incelenmiştir. Çalışmamız neticesinde, hükümet programlarında yer verilen ekonomi politikalarının, söz konusu raporlardaki politika önerileriyle büyük oranda benzerlik gösterdiği ve bu kapsamda ilgili hükümetlerce reaktif bir davranış sergilendiği sonucuna varılmıştır. Elde edilen bulguların, Özal tarafından uygulanan ekonomi politikalarının özgün olmadığı ve dış çevrelerin baskısı/yönlendirmesi sonucunda benimsendiği yönündeki tartışmalara muhteva analizi bağlamında katkı sağlayacağı değerlendirilmektedir.

Anahtar Kelimeler

turgut özal, ekonomi politikaları, dünya bankası

Kaynakça

• Acun, F. (2005). Muhteva Analizi Metodu ve Cumhuriyet Tarihi Araştırmalarında Kullanımı. Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi. 22(1).
• Alkin, E. (2010). Kurumlarla Yakın Ekonomi Tarihi. İstanbul: İstanbul Ticaret Odası.
• Alpay, Y. (2008). Türkiye Ekonomi Tarihi. İstanbul: Akademia Yayınları.
• Aydın, Z. (2005). The Political Economy of Turkey. Michigan, USA: Pluto Press.
• Boratav, K. (2012). Türkiye İktisat Tarihi: 1908-2009 (On Yedinci Baskı). Ankara: İmge Kitabevi.
• Bryman, A., & Burgess, B. (2002). Analyzing Qualitative Data. London and New York: Routledge, Taylor and Francis Group.
• Cho, J., Y., & Lee, E. (2014). Reducing Confusion about Grounded Theory and Qualitative Content Analysis: Similarities and Differences, The Qualitative Report, Volume 19, Article 64.
• Dünya Bankası Raporu, (1980). Turkey: Policies and Prospects for Growth. A World Bank country study. Washington, D.C. : The World Bank. http://documents.worldbank.org/curated/en/385051468760503035/Turkey-Policies-and-prospects-for-growth
• Dünya Bankası Raporu, (1982). Turkey: Industrialization and Trade Strategy. A World Bank country study. Washington, D.C. : The World Bank.
• http://documents.worldbank.org/curated/en/713141468318564463/Main-report
• Dünya Bankası Raporu, (1983). Turkey: Country Economic Memorandum Recent Economic Development and Medium-Term Prospects. A World Bank country study.
• Washington, D.C. : The World Bank. http://documents.worldbank.org/curated/en/682911468111261819/pdf/multi-page.pdf
• Ekzen N. (2009). Türkiye Kısa İktisat Tarihi (İkinci Baskı). Ankara: ODTÜ Geliştirme Vakfı Yayıncılık ve İletişim A.Ş.
• Eroğul, C. (1998). Demokrat Parti Tarihi ve İdeolojisi (Üçüncü Baskı). Ankara: İmge Kitabevi.
• Hsieh, H. F., and Shannon, S. E. (2005). Three Approaches to Qualitative Content Analysis. Qualitative Health Research, 15(9), 1277–1288
• Kazgan, G. (2006). Tanzimat’tan 21. Yüzyıla Türkiye Ekonomisi. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Kepenek, Y. (2012). Türkiye Ekonomisi (Yirmi Dokuzuncu Baskı.). İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Keyder, Ç. (2014). Türkiye’de Devlet ve Sınıflar (On Dokuzuncu Baskı). İstanbul: İletişim Yayınları.
• Pamuk, Ş. (2016). Türkiye’nin 200 Yıllık İktisadî Tarihi Büyüme, Kurumlar ve Bölüşüm (Altıncı Baskı). İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• Şahin, H. (2014). Türkiye Ekonomisi (Yenilenmiş On Dördüncü Baskı). Bursa: Ezgi Kitabevi.
• TBMM, (2013). Hükümetler, Programları ve Genel Kurul Görüşmeleri: Cilt 7 (12 Kasım 1979-9 Kasım 1989), (Haz. Neziroğlu İ., Yılmaz, T.). Ankara: TBMM Başkanlığı Yayınları.
• TBMM Tutanak Dergisi, Dönem IX, Birleşim 3, Oturum 1, c.1 (Mayıs 1950).
• TBMM Tutanak Dergisi, Dönem IX, Birleşim 4, Oturum 1, c.1 (Mayıs 1950).
• TBMM Tutanak Dergisi, Dönem IX, Birleşim 5, Oturum 1, c.1 (Haziran 1950).
• TBMM Tutanak Dergisi, Dönem IX, Birleşim 58, Oturum 1, c.6 (Mart 1951).
• TBMM Tutanak Dergisi, Dönem IX, Birleşim 59, Oturum 1, c.6 (Nisan 1951).
• TBMM Tutanak Dergisi, Dönem X, Birleşim 14, Oturum 1, c.1 (Aralık 1955).
• TBMM Tutanak Dergisi, Dönem X, Birleşim 3, Oturum 1, c.1 (Mayıs 1954).
• TBMM Tutanak Dergisi, Dönem XI, Birleşim 10, Oturum 1, c.1 (Aralık 1957).
• TBMM. (2012). Türk Parlamento Tarihi, VIII. Dönem (1946-1950), c. I, (Haz. Çufalı, M.). Ankara: TMMM Kültür, Sanat, Yayın Kurulu Yayınları No:146.
• TBMM. (1998). Türk Parlamento Tarihi, IX. Dönem (1950-1954), c. I, (Haz. Öztürk, K.). Ankara: TMMM Vakfı Yayınları No:19.
• TBMM. (1998). Türk Parlamento Tarihi, IX. Dönem (1950-1954), c. II, (Haz. Öztürk, K.). Ankara: TMMM Vakfı Yayınları No:21.
• TBMM. (2010). Türk Parlamento Tarihi, X. Dönem (1954-1957), c. III, (Haz. Binark, İ.). Ankara: TMMM Kültür, Sanat, Yayın Kurulu Yayınları No:139.
• TBMM. (2013). Türk Parlamento Tarihi, XI. Dönem (1957-1960), c. I ve c. II, (Haz. Arslan, Z.). Ankara: TMMM Kültür, Sanat, Yayın Kurulu Yayınları No:156.
• Tokgöz, E. (2007). Türkiye’nin İktisadî Gelişme Tarihi (1914-2007) (Gözden Geçirilmiş ve Genişletilmiş Sekizinci Baskı). Ankara: İmaj Kitabevi.
• Türkiye İstatistik Kurumu (2014) İstatistik Göstergeler 1923–2013
• United States General Accounting Office Program Evaluation and Methodology Division (1996). Content Analysis: A Methodology For Structuring Written Material http://archive.gao.gov/d48tl3/138426.pdf
• Webb, Lynne & Wang, Y. (2013). Techniques For Analyzing Blogs And Micro-Blogs, https://www.researchgate.net/publication/236686397_Techniques_for_analyzing_blogs_and_micro-blogs.
• Yenal O. (2010). Cumhuriyet’in İktisat Tarihi. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• Yülek, M. (2015). Revisiting National Economic Planning and Industrial Policy. In Yülek, M. (Ed.), Economic Planning and Industrial Policy in the Globalizing Economy Concepts, Experience and Prospects. Cham, Switzerland: Springer International Publishing