Kişi Başına Gelir ve Fosil Yakıt Tüketiminin Co2 Emisyonu Üzerindeki Etkisi: Türkiye İçin Eşbütünleşme Analizi

Yıl 2021, Cilt: 7 Sayı: 4, 15 - 23, 05.10.2022

Nesibe Varoğlu

Öz

Bu çalışmanın amacı, 1965-2015 arası yıllık verileri kullanarak Çevresel Kuznets Eğrisi hipotezinin Türkiye için geçerliliğini araştırmaktır. Kişi başına gelir düzeyi ve fosil yakıt tüketiminin CO2 emisyonu üzerinde bir etkisinin olup olmadığı Gregory Hansen eşbütünleşme testi kullanılarak analiz edilmiştir. Test sonuçlarına göre, CO2 emisyonu, kişi başına gelir düzeyi ve fosil yakıt tüketimi arasında uzun dönemli ilişkinin varlığı tespit edilmiştir. Başka bir deyişle, fosil yakıt tüketiminin uzun dönemde çevre kirliliğini artırdığı sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Çevresel Kuznets Eğrisi, CO2 Emisyonu, Fosil Yakıt Tüketimi, Yapısal Kırılmalı Eşbütünleşme Testi

Kaynakça

• Bozkurt, C., Okumuş, İ. (2015). Türkiye’de Ekonomik Büyüme, Enerji Tüketimi, Ticari Serbestleşme ve Nüfus Yoğunluğunun CO2 Emisyonu Üzerindeki Etkileri: Yapısal Kırılmalı Eşbütünleşme Analizi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12(32), 23-35.
• Çağlar, A.E. (2015). Yapısal Kırılmalı Birim Kök Testlerinin Küçük Örneklem Özelliklerinin Karşılaştırılması, (Yüksek lisans tezi, Pamukkale Üniversitesi, Denizli). Erişim Adresi https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi
• Cil Yavuz, N. (2014). CO2 Emission, Energy Consumption, and Economic Growth for Turkey: Evidence from a Cointegration Test With a Structural Break. Energy Sources. 9(3), 229-235.
• Gujarati, D. (2004).Basic Ekonometrics, New York: Mcgraw-Hill.
• Güriş, B. (2020). R Uygulamalı Doğrusal Olmayan Zaman Serileri Analizi, İstanbul: Der Yayınları.
• İşgüden, T., Ercan, F. ve Türkay, M. (1995). Sürdürülebilir Kalkınma, Gelişme İktisadı, İstanbul: Beta Basım Yayınları.
• Kaynak, M. (2011). Kalkınma İktisadı, Ankara: Gazi Kitabevi.
• Kesgingöz, H., Karamelikli, H. (2015). Dış ticaret-enerji tüketimi ve ekonomik büyümenin CO2 emisyonu üzerine etkisi. Kastamonu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 9 (3), 7-17.
• Kıran Baygın, B. (2016). Environmental Kuznets Curve Hypothesis and Structural Breaks: Evidence from Turkey . 8th International Conference on Environmental Science and Technology (pp.297-303). Houston, United States Of America.
• Kurt, Ü., Kılıç, C., Özekicioğlu, H. (2019). Doğrudan Yabancı Yatırımların Co2 Emisyonu Üzerindeki Etkisi: Türkiye İçin Ardl Sınır Testi Yaklaşımı. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu Dergisi, 22 (1), 213-224.
• Lebe, F. (2016). Çevresel Kuznets Eğrisi Hipotezi: Türkiye İçin Eşbütünleşme ve Nedensellik Analizi. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 17(2), 177-194.
• Meadows, D. H., Meadows, D. L. (1972). Ekonomik Büyümenin Sınırları, (Çev. K. Tosun, D. Sezer). İstanbul: İstanbul Üniversitesi Yayını.
• Özçağ, Y. Hotunluoğlu, Y. (2015). Kalkınma Anlayışında Yeni Bir Boyut: Yeşil Ekonomi. Manisa Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 13 (2), 303-324.
• Perron, P. (1989). The Great Crash, The Oil Price Shock, and The Unit Root Hypothesis, Econometrica, 57(6),1361-1401. Sahakk-ı Sakarya Hava Kalitesi Koruma ve İyileştirme Projesi. Hava Kirliliği ve Kirleticiler. Erişim Adresi http://www.sahakk.sakarya.edu.tr/documents/hava_kirliligi_ve_kirleticiler_rapor1.pdf. Erişim Tarihi: 20.06.2021
• Uysal, D. ve Yapraklı, H. (2016). Kişi Başına Düşen Gelir, Enerji Tüketimi ve Karbondioksit Emisyonu Arasındaki İlişkinin Yapısal Kırılmalar Altında Analiz: Türkiye Örneği, Selçuk Üniversitesi. Sosyal Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 16 (31), 186-202.
• Yenisu, E. (2018). Enerji Tüketimi, CO2 Emisyonu ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Türkiye Örneği. Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 3 (5), 9-29.