Sağlık Harcamalarının Kamu Harcamaları ve GSYH İçerisindeki Gelişimi

Yıl 2023, Cilt: 9 Sayı: 3, 1 - 14, 28.12.2023

İsmihan Duran

Öz

Sağlık, bireylerin zihinsel, fiziksel ve sosyal refah halidir. Sağlık hizmetleri ise sağlık piyasalarında sunulan hastaların tedavi edilmesi, ruhi ve bedeni kabiliyet melekeleri azalmış olan bireylerin topluma alıştırılması (rehabilitasyon) ve sağlıklarına zarar verebilecek faktörlerin ortadan kaldırılması için yapılan tüm faaliyetlerdir. Bu kapsamda yapılan tüm harcamalara da sağlık harcamaları denir. Bu çalışmanın temel amacı; sağlık harcamalarının kamu harcamaları ve GSYH içerisindeki gelişimini incelemektir. Çalışma iki bölümden oluşmaktadır. İlk bölümde sağlık hizmetleri ve harcamaları hakkında genel bilgiler verilmiştir. İkinci bölümde sağlık harcamalarının kamu harcamaları ve GSYH içerisindeki gelişimi 2006-2022 yılları için incelenmiştir. Bulgulara göre; sağlık harcamalarının kamu harcamaları içindeki payı birbirine yakındır. 2021 ve 2022 yıllarında sağlık harcamalarında artış görülmektedir. Bu artışın sebebi Kovid salgını ve bunun sonucunda yapılan sağlık harcamaları olduğu düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Sağlık Hizmetleri, GSYH, Sağlık Harcamaları

Kaynakça

• Arı, H. O. (2018). Türkiye’de Sağlık Harcamaları: Ulusal Sağlık Hesapları Sonuçlarının Genel Değerlendirilmesi 1999-2006. TÜSPE Analiz: 2018/4, TÜSPE Yayınları, Ankara.
• Arrow, K.J. (1963). “Uncertainy and the Welfare Economics of Medical Care”, American Economic Rewiev, 53 (3), 941-973.
• Batırel, Ö.F. (2007). Kamu Maliyesi ve Yönetimi. İstanbul: T.C. İstanbul Ticaret Üniversitesi Yayınları.
• Bilgili, E., ve Ecevit, E. (2008). Sağlık Hizmetleri Piyasasında Asimetrik Bilgiye Bağlı Problemler ve Çözüm Önerileri. Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi, 11(2), 201-228.
• Bulan, S. ve Özsarı, S.H. (2023). “COVID-19’un Türkiye Sağlık Sigorta Sektörüne Etkisi Üzerine Bir Araştırma, Aksaray Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 15(1), 57-66. DOI: https://doi.org/10.52791/aksarayiibd.1091255.
• Dünya Sağlık Örgütü (WHO). https://www.who.int/about/accountability/governance/constitution (Erişim Tarihi 25.11.2023).
• Edizdoğan, N. Çetinkaya, Ö. ve Gümüş, E. (2013). Kamu Maliyesi. Bursa: Ekin Yayınevi.
• Gençer, Ç. Er, F., Barut, B., Kara, Y. (2021). Koruyucu Sağlık Hizmetlerinin Sunumunda Sosyal Hizmet Mesleğinin Önemi. Toplum ve Sosyal Hizmet, 32(3), 1125- 1142.
• https://www.kolayihracat.gov.tr/sektorler/saglik (Erişim Tarihi 19.12.2023).
• Kavuncubaşı, Ş. (2002). Sağlık Kurumları Yönetimi. (Edit.Uzkesici, N.). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayın No.1429. 25-45.
• Kirmanoğlu, H. (2014). Kamu Ekonomisi Analizi. İstanbul: Beta Basım.
• Klavuz, E. (2010). “Sağlık Harcamalarındaki Artış ve Temel Bakım Hizmetleri” Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. Sayı: 29. 2010/2. 173-192.
• Mutlu, A. Işık, A.K. (2005). Sağlık Ekonomisine Giriş. Bursa: Ekin Kitabevi.
• Nadaroğlu, H. (2000). Kamu Maliyesi Teorisi. İstanbul: Beta Basım.
• Sarp, N. (2018). Sağlık Kurumları Yönetimi I. (Edit. Şeker, M. Bulduklu, Y.). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayın No.2346. 31-50.
• Savaşan, F. (2015). Piyasa Başarısızlığından Devletin Başarısızlığına Kamu Ekonomisi. Bursa: Dora Yayıncılık.
• Sayım, F. (2011). Sağlık Piyasası ve Etik. Bursa: Marmara Kitap Merkezi Yayıncılık.
• Schneider, U. (2004). "Asymmetric Information and the Demand for Health Care – the Case of Double Moral Hazard," Schmollers Jahrbuch: Journal of Applied Social Science Studies / Zeitschrift für Wirtschafts- und Sozialwissenschaften, Duncker & Humblot, Berlin, vol. 124(2), 233-256.
• Stiglitz, J. E. (1994). Kamu Kesimi Ekonomisi. (Çev.) Batırel. Ö.F. İstanbul: Marmara Üniversitesi Yayın No:549.
• Susam, N. (2016). Kamu Maliyesi Temel Kavram ve Esaslar. İstanbul: Beta Basım.
• Oksuz, E., Malhan, S., Gonen, M. S., Kutlubay, Z., Keskindemirci, Y. (2021). “COVID-19 Healthcare Cost And Length Of Hospital Stay İn Turkey:Retrospective Analysis From The First Peak Of The Pandemic”. Health Economics Review. Cilt 11. Sayı 1. DOI: 10.1186/s13561-021-00338-8.
• T.C. 1982 Anayasası.
• T.C. Hazine ve Maliye Bakanlığı, Merkezi Yönetim Bütçe İstatistikleri, https://muhasebat.hmb.gov.tr/merkezi-yonetim-butce-istatistikleri (Erişim Tarihi 30.11.2023).
• T.C. Resmî Gazete (1961). 224 Sayılı Sağlık Hizmetlerinin Sosyalleştirilmesi Hakkında Kanun. Sayı 10705.https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuat?MevzuatNo=224&MevzuatTur=1&MevzuatTertip=4 (Erişim Tarihi 25.11.2023).
• T.C. Sağlık Bakanlığı Sağlık Bilgi Sistemleri Genel Müdürlüğü. (2021). Sağlık İstatistikleri Yıllığı 2019. Ankara. Sağlık Bakanlığı Yayın No: 1185. ISBN 978-975-590-792-5.
• T.C. Sağlık Bakanlığı Sağlık Bilgi Sistemleri Genel Müdürlüğü. (2023). Sağlık İstatistikleri Yıllığı 2021. Ankara. Sağlık Bakanlığı Yayın No: 1260. ISBN 978-975-590-874-8.
• T.C. Sağlık Bakanlığı, (2004). OECD Sağlık Hesapları Sistemine Göre Türkiye Ulusal Sağlık Hesapları 1999-2000. Ankara: Refik Saydam Hıfzısıhha Merkezi Başkanlığı, Hıfzısıhha Mektebi Müdürlüğü.
• Uygun, U., Güven, M., Altundemir, M.E. (2022). Seçilmiş OECD Ülkelerinde Sağlık Harcamalarının Milli Gelire Etkisi Panel Veri Analizi. (Edit. Karabulut, Ş.) Ekonomi ve Finans Alanındaki Uygulamaların Ampirik Sonuçları. Bursa: Ekin Yayınevi.
• Ünsal, E. M. (2012). Mikro İktisat. Ankara: İmaj Yayınevi. World Health Organization,
• https://www.who.int/data/gho/data/indicators/indicator-details/GHO/current-health-expenditure-(che)-as-percentage-of-gross-domestic-product-(gdp)-(-) (Erişim Tarihi 17.12.2023).