Türkiye’de Orman Yangınları ve Gönüllülük

Yıl 2023, Cilt: 3 Sayı: 1, 7 - 14, 31.03.2023

Osman Furkan Ergün

Öz

Son yıllarda hem Türkiye’de hem de dünyada sıkça yaşanan
orman yangınları, kentleri, kırları ve dağlık özellikteki geniş
alanları etkileyerek, canlı ekosistemine ve yerleşim alanlarına
ciddi zararlar vermiştir. Ormanların özellikle dağlık
alanlarda ve ulaşılması zor yerlerde olması müdahale güçlüğü
yaşatmakta ve yangınların geniş alanlara yayılmasına
sebebiyet verebilmektedir. Yangınlara, geniş ve zorlu coğrafyalarda
havadan ve karadan profesyonel müdahale edilmesinin
yanında her zaman en önemli ve en çok ihtiyaç
duyulan unsuru insan gücü oluşturmaktadır. Bazı koşullarda
profesyonel ekiplerin kapasiteleri geniş alanlara yetememekte,
bu durum ise gönüllülük ve kendi kendine yardım
organizasyonlarını önemli kılmaktadır. Bu çalışmada, ilgili
literatür doğrultusunda orman yangınları hakkında genel
kavramlar ve orman yangınlarıyla mücadele kapsamında
gerçekleştirilen faaliyetler açıklanarak orman yangınları
özelinde gönüllülüğün önemi vurgulanmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Yangın Güvenliği, Gönüllülük, Orman Yangınları, Toplumsal Mukavemet

Kaynakça

• 1. T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı Orman Genel Müdürlüğü 2021 Faaliyet Raporu, Türkiye, 23 Şubat2022, https:// www.ogm.gov.tr/tr/e-kutuphane-sitesi/FaaliyetRaporu/ Orman%20Genel%20Müdürlüğü%202021%20Yılı%20 Faaliyet%20Raporu.pdf
• 2. 2. Siljkovic Z, Mamut M. Forest Fires in Dalmatia. Bulletin of Geography. Socioeconomic Series. 2016;32:117- 130. https://doi.org/10.1515/bog-2016-0019.
• 3. İnanç S, Aydın İZ. Assesment of Forest Fires in Turkey in The Context Of National Forestry Program. In 4th International Symposium on Innovative Approaches in Engineering and Natural Sciences, Samsun, 2019 November; 548-554.
• 4. Yıldızlı ES. Orman Yangınlarında Organizasyon ve Karar Destek Sistemleri. 2013.
• 5. Asri İ, Çorumluoğlu Ö, Özdemir E. CBS Destekli Orman Yangını Risk Dağılım Analizi; Antalya Örneği. 15.Türkiye Harita Bilimsel ve Teknik Kurultayı, 25-28 Mart 2015, Ankara.
• 6. Vasudeva SP. Disastrous Forest Fires: Management and Control. Indian Journal of Public Administration 2018;64(2):237-253. DOI: 10.1177/0019556117750900.
• 7. T.C. Başbakanlık Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı, Açıklamalı Afet Yönetimi Terimleri Sözlüğü, Türkiye; 2014. https://www.afad.gov.tr/aciklamali-afet-yonetimi- terimleri-sozlugu
• 8. Ertuğrul M. Orman Yangınlarının Dünyadaki ve Türkiye’deki Durumu. Bartın Orman Fakültesi Dergisi, 2005;7(7):43-50.
• 9. İlter MS. Kırsal Yoksulluk, Göç ve Afet İlişkisi: Zeytinköy Orman Yangını Örneği. Afet ve Risk Dergisi 2019;2(2):80-94.. https://doi.org/10.35341/afet.572197.
• 10. Abay E, Sözay K, Şahin ÖC, Temel RE, Tarhan Y, Mıhçıokur S. Küresel İklim Değişliği ve Orman Yangınları Ülke ve Dünya Etkileri. Sağlık ve Toplum. 2022;32(3):3-13.
• 11. Bilici E. Orman Yangın Emniyet Yolları ve Şeritleri ile Orman Yol Şebekelerinin Entegrasyonu, Planlamaları ve Uygulamaları Üzerine Bir Araştırma (Gelibolu Milli Parkı Örneği). İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 2009;59(2):85-101. ISSN 0535-8418
• 12. Doğanay H, Doğanay S. Türkiye’de Orman Yangınları ve Alınması Gereken Önlemler. Doğu Coğrafya Dergisi, 2004;9(11):31-48.
• 13. Doğan N. Orman Yangın Yönetimi ve Yangın Silvikültürü, Orman Genel Müdürlüğü Yayınları, Ankara, 2009.
• 14. Avcı M, Boz K. Mersin-Gülnar Ormanlarında Yangın Sorunu, Yangınların Dağılımı ve Büyük Yangınların Değerlendirilmesi. Türkiye Ormancılık Dergisi, 2017;18(2):160-170. DOI: 10.18182/tjf.292769
• 15. Bingöl B. Coğrafı Bilgi Sistemleri Kullanarak Burdur İli Orman Yangını Risk Alanlarının Belirlenmes. Turkish Journal of Forest Science, 2017;1(2):169-182.
• 16. United Nations Volunteers (UNV). State of the World’s Volunteerism Report. Universal Values for Global Well-being. 2011, Denmark. ISBN-13:978-92-1-101246- 0. https://www.unv.org/sites
• 17. Aydemir, A. Afet Yönetim Sisteminin İncelenmesinde Gönüllülük Hizmetleri ve Bazı Sivil Toplum Kuruluşları. Afet ve Risk Dergisi, 2021:4(2), 387-394. https://doi. org/10.35341/afet.986933
• 18. Flood JP, Gardner E, Yarrell K. Managing Volunteers: Developing and Implementing an Effective Program, Proceedings of the 2005 Notheastern Recreation Research Symposium, April 10-12, New York, 2005, 80-88.
• 19. Bilgili E. Orman koruma dersi geçici ders notları. Trabzon, 2014:1-155. https://ktu.edu.tr/dosyalar/15_01_02_ c2f03.pdf
• 20. T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı Orman Genel Müdürlüğü. ‘Orman Yangınları 1998- 2020’ adlı rapor. Türkiye, 2020. 21. Avcı M, Korkmaz M. Türkiye’de Orman Yangını Sorunu: Güncel Bazı Konular Üzerine Değerlendirmeler. Türkiye Ormancılık Dergisi. 2021;22(3):229-240. https://doi. org/10.18182/tjf.942706
• 22. 22. Toprak Karaman Z, Çakır Ö, Berge MA. Şiddetli Rüzgarlar, Fırtınalar İklim Değişikliğinin Neresinde? Çevre, Şehir ve İklim Dergisi. 2022;1(2):225-250.
• 23. Şahin H. Cbs Teknikleri Kullanılarak Yangına Hassas Orman Alanları İçin Yanıcı Madde Haritalarının Geliştirilmesi. 2019
• 24. Hacısalihoğlu M. Çok Kriterli Karar Analizi İle Orman Yangını Risk Haritalarının Oluşturulması: Karabük Örneği. 2018
• 25. T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı Orman Genel Müdürlüğü. Orman Yangınlarının Önlenmesi ve Söndürülmesinde Uygulama Esasları. Orman Genel Müdürlüğü. Tebliğ no: 285, 1995, 133, Ankara.
• 26. Çanakçıoğlu H. Orman Koruma. İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi Yayınları. 1993;411:633.
• 27. Küçükosmanoğlu A. İstatistiklerle Türkiye’de orman yangınları. Journal of the Faculty of Forestry Istanbul University, 1987;37(3):103-106.
• 28. İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa Strateji Geliştirme Daire Başkanlığı. 2021 yılı İdare Faaliyet Raporu. Türkiye, 2021. http://www.sp.gov.tr/upload/xSPRapor/files/sgbmy+ Cerrahpasa_21_FR.pdf
• 29. Türkiye Ormancılar Derneği, Basın Açıklaması. https:// www.ormancilardernegi.org/, Türkiye Ormancılar Derneği (TOD) Basın Açıklaması.
• 30. Emiroğlu A, Kocyigit N. 2014’ten Günümüze Risk Yönetim Politikaları ve 2021 Temmuz ve Ağustos Ayı Orman Yangınlarının Sosyal Medyada Yansımalarının Risk Yönetimi Açısından Değerlendirilmesi. Afet ve Risk Dergisi. 2022;5(1):46-60). DOI: 10.35341/afet.999400
• 31. Ballart X, Riba C. Forest Fires: Evaluation of government measures, Policy Sciences. Kluwer Academic Publishers. 2002;35:361-377. https://www.jstor.org/stable/4532575.
• 32. T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı Orman Genel Müdürlüğü. Yangın Öncesi Hazırlık Çalışması. Türkiye, 2023 https://www.ogm.gov.tr/.
• 33. Hasdemir M, Küçükosmanoğlu A. Orman Yol Şebeklerinde Yangın Emniyet Yolları ve Şeritlerin Yeri. Journal of the Faculty of Forestry Istanbul University. (1991);41(3-4):83-92.
• 34. Anadolu Ajansı. Marmaris’teki orman yangınına gemiyle denizden de müdahale ediliyor. Muğla, 04.08.2021. https://www.aa.com.tr/tr/gundem/marmaristeki-orman- yanginina-gemiyle-denizden-de-mudahale-ediliyor/ 2323912.
• 35. T.C. Cumhurbaşkanlığı Mevzuat Bilgi Sistemi, Orman Yangınlarıyla Mücadelede Görev Yapan Gönüllüler Hakkında Yönetmelik, https://www.resmigazete.gov.tr/ eskiler/2019/09/20190911.pdf
• 36. National Volunteer Fire Council, Volunteer Fire Service Fact Sheet. Retrieved November 17, 2020. http://tkolb. net/FireReports/2012/NVFC_Fact_Sheet_2011_update. pdf.
• 37. CTIF. Germany number of firefighters in the country. https://ctif.org/country-member/germany
• 38. TheJapanTimes. Japan Step Sup Drive To Secure Volunteer Firefighters. Japan; 2022 https://www.japantimes. co.jp/news/2022/05/24/national/volunteer-firefighters- drop/
• 39. Nailling K. 2015. Firefighters play important role in society. https://www.athensreview.com/opinion/firefighters- play-important-role-in-society/article_
• 40. Fujıta K, Takeuchı Y, Shaw R. Voluntary Self-Help Organization And Fire Volunteer For Mountain Disaster Risk Reduction İn Reihoku Area, Japan. Asian Journal of Environment and Disaster Management. 2011;3(3):317- 338. doi:10.3850/S1793924011000940.
• 41. Husseini R, Aboah DT, Issifu H. Fire control systems in forest reserves: An assessment of three forest districts in the Northern region, Ghana. Scientific African, 2020;7, e00245. https://doi.org/10.1016/j.sciaf.2019.e00245
• 42. Karaman ZT. Güvenliği Sağlayıcı İdari Uygulamalar: Etkin Dağ Yönetimi. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, XLVI, 2019;1:31-53.
• 43. Toprak Karaman Z. Strategic Planning and Safety of Mountainous Areas in Türkiye’s Public Administration Organization. Open Journal of Social Sciences. 2022;10(12):466-485.
• 44. Orman Genel Müdürlüğü. Orman Yangınlarıyla Mücadelede Görev Yapan Gönüllüler Hakkında Yönetmelik, Türkiye; 2019.vity Among Boys and Girls With Simple Obesity. Studies in Physical Culture & Tourism. 2006;13(2):33-41.