The Effect of Traumatic Stress on Sleep and Attention in University Students who Experienced the 2023 Kahramanmaras Earthquake

Yıl 2025, Cilt: 6 Sayı: 2, 183 - 194, 29.07.2025

Mine Argalı Denız , Muhammed Furkan Arpacı , Hıdır Pekmez , Rukiye Çiftçi , Sibel Ateşoğlu Karabaş , Özlem Akay , Davut Özbağ

https://doi.org/10.46871/eams.1534790

Öz

Aim: The research was conducted to determine the post-traumatic stress of earthquake-affected medical students and to reveal the effects of this stress on sleep and attention.
Methods: 458 earthquake-affected medical students were reached through Google Forms. Socio-demographic form, Traumatic Stress Symptom Scale, Richard-Cambell Sleep Scale and Adult Attention Deficit Hyperactivity Self-Report Scale were administered to all participants. Results: According to the analysis results, it was observed that more than 80% of the students affected by the earthquake experienced moderate-severe and severe trauma. A statistically significant difference was observed when the students' sleep quality was compared according to traumatic stress situations (p=0.000). It was also observed that there was a relationship between students' traumatic stress situations and their likelihood of having attention deficit and hyperactivity (p=0.000).
Conclusion: We believe that creating psychological and social awareness caused by the earthquake will be effective in minimizing possible negativities. In addition, since lack of sleep and attention caused by stress after the earthquake may negatively affect students studying medicine, precautions must be taken regarding course duration and methods.

Anahtar Kelimeler

Earthquake , attention , student , traumatic stress , sleep

Etik Beyan

The study was started after receiving approval from Malatya Turgut Ozal University Non-Interventional Clinical Research Ethics Committee (B.177/2023).

Teşekkür

We thank the individuals for participating in the research. The final version of this article was read and approved by all authors.

2023 Kahramanmaraş Depremini Yaşayan Üniversite Öğrencilerinde Görülen Travmatik Stresin Uyku ve Dikkat Üzerine Etkisi

Öz

Amaç: Araştırma, depremden etkilenen tıp öğrencilerinin travma sonrası streslerini belirlemek ve bu stresin uyku ve dikkat üzerindeki etkilerini ortaya koymak amacıyla yapılmıştır.
Yöntem: Google Formlar aracılığıyla depremden etkilenen 458 tıp öğrencisine ulaşıldı. Tüm katılımcılara sosyo-demografik form, Travmatik Stres Belirti Ölçeği, Richard-Cambell Uyku Ölçeği ve Erişkin Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Öz Bildirim Ölçeği uygulandı.
Bulgular: Analiz sonuçlarına göre depremden etkilenen öğrencilerin %80'inden fazlasının orta-şiddetli ve şiddetli travma yaşadığı gözlendi. Öğrencilerin travmatik stres durumlarına göre uyku kalitesi karşılaştırıldığında, istatistiksel olarak anlamlı bir fark olduğu gözlemlendi (p=0.000). Ayrıca öğrencilerin travmatik stres durumları ile dikkat eksikliği ve hiperaktivite olma olasılıkları arasında ilişki olduğu görüldü (p=0.000).
Sonuç: Depremin neden olduğu psikolojik ve sosyal farkındalığın olası olumsuzlukların en aza indirilmesinde etkili olacağına inanıyoruz. Ayrıca deprem sonrası oluşan stresin neden olduğu uyku ve dikkat eksikliği tıp okuyan öğrencileri olumsuz etkileyebileceğinden ders süresi ve yöntemleri konusunda önlem alınması gerekmektedir.

Anahtar Kelimeler: Deprem, dikkat, öğrenci, travmatik stres, uyku.

Anahtar Kelimeler

Deprem , dikkat , öğrenci , travmatik stres , uyku

Kaynakça

• 1.Koyuncu S, Sipahioglu H, Bol O, et al. The Evaluation of Different Treatment Approaches in Patients With Earthquake-Related Crush Syndrome. Cureus. 2023;15(10):47194.
• 2. Vapur İ, Kara İF, Akın E. 2023 Kahramanmaraş ve Hatay depremlerinin Antakya ve Samandağ ilçelerindeki yapısal etkileri ve çözüm önerileri. NÖHÜ Müh. Bilim. Derg. 2023;12(4):1260-7.
• 3. Tellı̇ SG, Altun D. Türkiye’de Deprem Sonrası Çevrimiçi Öğrenmenin Vazgeçilmezliği. Üniversite Araştırmaları Dergisi, 2023; 6(2), 125-136.
• 4. Gezgin Yazıcı H, Ökten Ç. Traumatic Stress Symptoms, Physical Symptoms and Psychological Resilience Experienced in Nursing Students After the Kahramanmaraş Earthquake in Turkey. 5. Uluslararası ACHARAKA Tıp, Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Kongresi, İzmir, Turkey, 2023; 7-17.
• 5. Bavafa A, Khazaie H, Khaledi-Paveh B, Rezaie L. The relationship of severity of symptoms of depression, anxiety, and stress with sleep quality in earthquake survivors in Kermanshah. J Inj Violence Res. 2019;11(2):225-232.
• 6. Tamer İ, Koçak UZ, Karabay D, Özer Kaya D. Deprem Sonrası Sirkadiyen Ritim ve Uyku- Uyanıklık Bozuklukları ile Baş Etmede Fiziksel Aktivite ve Egzersiz Yaklaşımları. İKÇÜSBFD. 2023;8(2):685-90.
• 7. Chen XY, Shi X, Zhou Y, et al. Change patterns of sleep problems predict mental health problems among adolescents: a 10-year cohort study of Chinese Wenchuan earthquake. J Affect Disord. 2021;287:138-144.
• 8. Özdemir O, Boysan M, Güzel Özdemir P, Yilmaz E. Relations between Post-traumatic Stress Disorder, Dissociation and Attention- Deficit/Hyperactivity Disorder among Earthquake Survivors. Noro Psikiyatr Ars. 2015;52(3):252-257. doi:10.5152/npa.2015.7616
• 9. Foa EB, Riggs DS, Dancu CV, Rothbaum BO. Reliability and validity of a brief instrument for assessing post-traumatic stress disorder. J Trauma Stress. 1993;6(4), 459-473.
• 10. Özlü ZK, Özer N . Richard-Campbell Sleep Questionnaire Validity and Reliability Study. J Turk Sleep Med. 2015;2(2):29-32.
• 11. Doğan S, Öncü B, Varol Saraçoğlu G. ve Küçükgöncü S. Erişkin Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu Kendi Bildirim Ölçeği (ASRS-v1. 1): Türkçe formunun geçerlilik ve güvenilirliği. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 2009; 10, 77-87.
• 12. Wang L, Zhang Y, Shi Z, Wang W. Symptoms of posttraumatic stress disorder among adult survivors two months after the Wenchuan earthquake. Psychol Rep. 2009; 105:879-885.
• 13. Boztas MH, Aker AT, Munir K, et al. Post traumatic stress disorder among adults in the aftermath of 2011 Van-Ercis earthquake in Turkey. Klin Psikiyatri Derg. 2019;22(4), 380-388.
• 14. Eksi A, Braun K. Over-time changes in PTSD and depression among children surviving the 1999 Istanbul earthquake. Eur Child Adolesc Psychiatry - EUR CHILD ADOLESC PSYCHIATR. 2009;18, 384-391.
• 15. Bedirli, B. Deprem travmasının kronik psikolojik etkileri: Düzce Depremi`nden 14 yıl sonra travma sonrası stres ve depresyon belirtilerinin yaygınlığı ve ilişkili risk faktörleri. masterThesis. Sosyal Bilimler Enstitüsü. 2018. https://acikbilim.yok.gov.tr/handle/20.500.1281 2/90654
• 16. Akay G, Oğuzhan H, Tüfekçi FG. Kahramanmaraş Depremi Sonrası Üniversite Öğrencilerinde Algılanan Stres Düzeyleri İle Öznel İyi Oluş Durumları Arasındaki İlişkinin Belirlenmesi. Üniversite Araştırmaları Derg. 2024; 7(1), 40-47.
• 17. Itoh Y, Takeshima M, Kaneita Y, et al. Associations Between the 2011 Great East Japan Earthquake and Tsunami and the Sleep and Mental Health of Japanese People: A 3- Wave Repeated Survey. Nat Sci Sleep. 2022;14, 61-73.
• 18. Agorastos A, Olff M. Sleep, circadian system and traumatic stress. Eur J Psychotraumatol. 2021;12(1):1956746.
• 19. Wang S, Shi X, Chen X, et all. Earthquake Exposure and PTSD Symptoms Among Disaster-Exposed Adolescents: A Moderated Mediation Model of Sleep Problems and Resilience. Front Psychiatry. 2021; 12:577328.