Farklı Branşlardaki Öğretmenlerin Matematiksel İnançlarının İncelenmesi

Yıl 2021, Cilt: 2 Sayı: 2, 185 - 201, 22.09.2021

Mesut Bütün Fatma Koçoğlu

Öz

Matematik öğretmenlerinin matematiksel inanışlarının öğretim uygulamaları üzerinde önemli etkisi olduğu bilinmektedir. Bu inanışların yapısı ve doğası ile ilgili pek çok çalışma yapılmış olmasına rağmen, diğer branşlardaki öğretmenlerin matematiksel inançlarını inceleyen çalışmalara literatürde pek rastlanmamaktadır. Matematik öğretmenlerinin inançlarının diğer branşlardaki öğretmenlerin inançlarıyla karşılaştırmalı olarak incelenmesi, hem onların inanç sistemlerinin daha iyi anlaşılmasına hem de genel olarak öğretmenlerin inanç yapılarının ortaya çıkarılmasına yardımcı olacaktır. Bu çalışmanın amacı, farklı branşlardan öğretmenlerin matematiksel inanışlarının matematiğin doğası, matematik öğrenme ve matematik öğretmeye yönelik inançlar boyutlarında incelenmesidir. Araştırmanın katılımcılarını Türkiye’nin çeşitli bölgelerinde görev yapan 7 farklı branştan 14 öğretmen oluşturmaktadır. Nitel araştırma paradigmasının benimsendiği bu özel durum çalışmasında veri toplama aracı olarak yarı yapılandırılmış mülakatlar kullanılmıştır. Katılımcılara bu mülakatlarda 6 açık uçlu soru yöneltilmiştir. Elde edilen veriler, matematiksel inanışlarla ilgili mutlakçı ve yarı-deneyselci bakış açıları çerçevesinde, içerik analizi yöntemi kullanılarak analiz edilmiştir. Bulgular, farklı branşlardaki öğretmenlerin matematiğin doğasıyla ilgili görüşlerinde mutlakçı bakış açısını yansıtan söylemlerin oldukça baskın olduğunu ortaya çıkarmıştır. Ayrıca çalışmada matematik öğretmenlerinin yarı deneyselci bakış açısını yansıtan söylemleri diğer öğretmenlere göre daha fazla vurguladıkları ve matematiksel inançlarının kendi içerisinde daha tutarlı olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

İnançlar, Matematiksel İnanışlar, Matematiğin doğası, Matematik öğretmeni, Öğretmen inanışları

Examining the Mathematical Beliefs of Teachers in Different Disciplines

Öz

Kaynakça

• Baki, A. (2008). Kuramdan uygulamaya matematik eğitimi. Ankara: Harf Eğitim Yayıncılığı.
• Baki, A., Bütün, M., & Karakuş, F. (2010). Lakatos’ un matematiksel bilginin gelişim modelinin okul matematiğine uygulanması. Turkish Journal of Computer and Mathematics Education, Vol. 1 No. 3 , 285-308.
• Bütün, M. (2005). İlköğretim Matematik Öğretmenlerinin Alan Eğitimi Bilgilerinin Nitelikleri Üzerine Bir Çalışma. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, KTÜ, Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.
• Bütün, M., Çopur, S. (2017). Matematik Öğretmenlerinin Matematik Felsefelerinin İncelenmesi, 3. Türk Bilgisayar ve Matematik Eğitimi Sempozyumu, 17- 19 Mayıs, Afyon Kocatepe Üniversitesi, Afyon.
• Boaler, J. (2005). Equity and high achievement: The case of Railside School. In S. Close, D. Corcoran, & T. Dooley (Eds.), Proceedings of the First National Conference on Research in Mathematics Education (pp. 2-19). Dublin, Ireland: St. Patrick‘s College.
• Çepni, S. (2012). Araştırma ve proje çalışmalarına giriş, Geliştirilmiş 6. Baskı. Bursa: Celepler Matbaacılık.
• Duatepe-Paksu, A. (2008). Öğretmenlerin matematik hakkındaki inançlarının branş ve cinsiyet bakımından karşılaştırılması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 35, 87-97.
• Ernest, P. (1989). The impact of beliefs on the teaching of mathematics. Paper prepared for ICME VI, Budapest, Hungary.
• Ernest, P. (1991). The Philosophy of Mathematics Education. London: The Falmer Press.
• Ernest, P. (2004). Images of mathematics, values and gender: A philosophical perspective. In B. Allen & S. Johnston-Wilder (Eds.), Mathematics education: Exploring the culture of learning (pp. 11-25). London: Routledge Falmer.
• Furinghetti, F., & Morselli, F. (2009). Leading beliefs in the teaching of proof. In Beliefs and attitudes in mathematics education (pp. 59-74). Brill Sense.
• Genc, M. & Erbas, A. K. (2019). Secondary Mathematics Teachers‘ Conceptions of Mathematical Literacy. International Journal of Education in Mathematics, Science and Technology (IJEMST), 7(3), 222-237.
• Green, T. (1971). The activities of teaching. New York, NY: McGraw-Hill.
• Grigutsch, S., & Törner, G. (1998). World views of mathematics held by university teachers of mathematics science. UD, Fachbereich Mathematik.
• Goldin, G., Rösken, B., & Törner, G. (2009). Beliefs–no longer a hidden variable in mathematical teaching and learning processes. In Beliefs and attitudes in mathematics education (pp. 1-18). Brill Sense.
• Haciomeroglu, G. (2013). Mathematics Anxiety and Mathematical Beliefs: What Is the Relationship in Elementary Pre-Service Teachers?. Issues in the Undergraduate Mathematics Preparation of School Teachers, 5.
• Haser, Ç. (2016). Matematik eğitimi alanında inanışlar. E. Bingölbali, S. Arslan ve İ. Ö. Zembat (Eds.), Matematik eğitiminde teoriler içinde (s.747-765). Ankara: Pegem Yayınevi.
• Kaleli Yılmaz, G. (2014). Durum çalışması. Metin, M.(Edt.), Kuramdan uygulamaya eğitimde bilimsel araştırma yöntemleri, 261-285.
• Kaplan, R. G. (1991). Teacher beliefs and practices: A square peg in a square hole. Proceedings of the Annual Meeting of the North American Chapter of the International Group for the Psychology of Mathematics Education, Blacksburg, VA.
• Kayan, R., Haser, Ç., & Işıksal Bostan, M. (2013). Matematik öğretmen adaylarının matematiğin doğası, öğretimi ve öğrenimi hakkındaki inanışları. Eğitim ve Bilim, 38(167), 179-195.
• Kislenko, K. (2009). Mathematics is a bit difficult but you need it a lot: Estonian pupils' beliefs about mathematics. In J. Maaß & W. Schlöglmann (Eds.), Beliefs and attitudes in mathematics education: New research results (pp. 143–164). Rotterdam: Sense.
• Merriam, S. B. (1998). Qualitative research and case study applications in education. San Francisco: Jossey-Bass.
• Op't Eynde, P., & De Corte, E. (2003). Students' mathematics-related belief systems: Design and analysis of a questionnaire. Paper presented at the Annual Meeting of the American Educational Research Association, Chicago.
• Pehkonen, E., & Törner, G. (2004). Methodological considerations on investigating teachers’ beliefs of mathematics and its teaching. Nordic Studies in Mathematics Education, 9(1), 21-49.
• Philipp, R. A. (2007). Mathematics teachers’ beliefs and affect. In F. K. Lester (Ed.), Second handbook of research on mathematics teaching and learning (pp. 257–315). Reston, VA: NCTM.
• Raymond, A. M. (1997). Inconsistency between a beginning elementary school teacher’s mathematics beliefs and teaching practice. Journal for Research in Mathematics Education, 28, 550–577
• Sanalan, V. A., Bekdemir, M., Okur, M., Kanbolat, O., Baş, F., & Özturan Sağırlı, M. (2013). Öğretmen adaylarının matematiğin doğasına ilişkin felsefi düşünceleri. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 33(33), 155-168.
• Swars, S. L., Smith, S. Z., Smith, M. E., & Hart, L. C. (2009). A longitudinal study of effects of a developmental teacher preparation program on elementary prospective teachers’ mathematics beliefs. Journal of Mathematics Teacher Education, 12(1), 47-66.
• Stevenson, H. W., Lee, S. Y., Chen, C., Lummis, M., Stigler, J., Fan, L., & Ge, F. (1990). Mathematics achievement of children in China and the United States. Child development, 61(4), 1053-1066.
• Thom, R. (1973). Modern Mathematics: Does it Exist?. In A.G. Howson (Ed.), Developments in Mathematics Education (pp. 194-209). Cambridge: Cambridge University Press.
• Thompson, A. G. (1992). “Teachers’ beliefs and conceptions: a synthesis of the research,” in Hand Book of Research on Mathematics Teaching and Learning, ed. D. A. Grouws (New York, NY: Macmillan), 127–146.
• Toluk Uçar, Z., & Demirsoy, N. H. (2010). Eski-yeni ikilemi: Matematik öğretmenlerinin matematiksel inançları ve uygulamaları. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 39(39), 321-332
• Toumasis, C. (1997). The NCTM standards and the philosophy of mathematics. Studies in Philosophy and Education, 16(3), 317-330.
• Yang, X., & Leung, F. K. S. (2015). The relationships among preservice mathematics teachers' beliefs about mathematics, mathematics teaching, and use of technology in China. Eurasia Journal of Mathematics, Science & Technology Education, 11(6), 1363-1378.