Türkiye’de e-okul yönetim bilgi sisteminin ilköğretim okulu müdür yardimcilarinin görüşlerine göre değerlendirilmesi

Yıl 2014, Cilt: 4 Sayı: 1, 113 - 132, 01.06.2014

Çetin Erdoğan İnayet Aydın Uğur Akın Nihan Demirkasımoğlu

Öz

Bu araştırmanın temel amacı, ilköğretim okulu müdür yardımcılarının görüşlerine göre Türkiye’deki kamu ilköğretim okullarında kullanılan e-okul yönetim bilgi sisteminin yararlarının, sorunlarının ve sorunlarına yönelik çözüm önerilerinin belirlenmesidir. Tarama modeliyle gerçekleştirilen araştırmada veri toplamak amacıyla araştırmacılar tarafından geliştirilen veri toplama araçları kullanılmıştır. Araştırmaya, Türkiye’de 12 il merkezinden 451 müdür yardımcısı katılmıştır. Verilerin analizinde betimsel istatistikler, t-testi ve ANOVA analizleri kullanılmıştır. Bulgulara göre, müdür yardımcıları e-okul sisteminin oldukça yararlı olduğu görüşündedirler. Okullara sunulan internet bağlantı hızının yetersiz oluşu ve yoğun zamanlarda sistemin yavaşlaması, sistemin en önemli sorunları arasında görülmektedir. Sistemin iyileştirilmesi için sistemin veri analizleri yapabilecek hale getirilmesi, sistemde öğrenci adres bilgilerinin yer alması, velilere SMS gönderme uygulamasının sisteme eklenmesi ve veri girişlerinin kolaylaştırılması gibi öneriler sunulmuştur

Anahtar Kelimeler

E-okul sistemi, Yönetim bilgi sistemi, Okul yönetimi, Müdür yardımcıları

[Evaluation of the e-school management information system in Turkey, according to elementary school vice principals’ opinions]

Öz

In the last quartile of the twentieth century, management information systems (MIS)
have emerged as a necessity of our information society. Today, management information
systems are an indispensable part of organizational procedures in such fields as marketing,
human resources management, and accountancy (O’Brien, 2004). The management information
system is defined as a combination of human and computer-based resources that is able to
perform organizational and administrative procedures such as data gathering, keeping, using,
accessing, and transmitting, when they are needed (Lucey, 1987). With the help of MIS, raw data
in databases turn into meaningful information explaining potential problems or opportunities
for the organization (Haag, Cummings, & Dawkins, 1998).
In this age of information, states have developed management information systems like
e-state and e-health to build our information society. Educational organizations also have used
management information systems in administrative procedures. For example, SchoolNet has
been developed to integrate state schools and state libraries in Canada (KPMG Consulting LP,
2000); Web School Administration and Management System (WebSAMS) has been developed to
increase the efficiency of school administration in Hong Kong (Kwan, 2006); National Education
Database Program (NEDP) has been developed to build a national database of schools in
Pakistan (NEDP, 2011); and lastly, National Collective Catalogue (TO-KAT) has been developed
to access and research catalogues of all libraries in Turkey (TO-KAT, 2014).
In the same process and as a part of the European Union conformity programs, E-school
Management Information System, the focus of this study, has been developed by the Ministry of
National Education in Turkey to adapt school administration procedures to the needs of our
information society. E-school is a nationwide management information system that can process,
save, and access all elementary and secondary schools’ data. With the help of the e-school
system, the Ministry of National Education (MEB, 2009a) aims to facilitate administrative and
automatization procedures for schools, to make student affairs procedures faster, to decrease
software expenses of schools, to collect information in a central database, to analyze nationwide
data of students and schools, and to simplify the coordination and communication of schools.
Currently, the system includes all the data from over 42,000 elementary and secondary schools
and over 13 million students. All elementary and secondary schools of the country are
connected to the e-school system and the Ministry of National Education can communicate with
all the schools through the system.

Anahtar Kelimeler

E-school system, Management information system, School administration, Vice principals

Kaynakça

• Akar, H. (2009). E-okul uygulamasının başarısına yönelik ilköğretim okulu öğretmen ve idarecilerinin görüşleri, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Tokat.
• Başbakanlık. (2002). E-Türkiye girişimi eylem planı taslağı. http://www.bilgitoplumu.gov.tr. Erişim Tarihi: 24.03.2011.
• Başbakanlık. (2003). E-dönüşüm Türkiye projesi. Genelge No: 2003/12.
• Bayrakçı, M. (2007). Türkiye’de eğitim yönetimi bilgi sistemleri ve uygulamada karşılaşılan sorunlar. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 51, 395-420.
• Bensghir, T. K. (1996). Bilgi teknolojileri ve örgütsel değişim. Ankara: TODAİE Yayınları.
• Bozkurt, V. (1997). Enformasyon toplumu ve Türkiye. İstanbul: Sistem Yayıncılık.
• Bülbül, T. & Acar, M. (2009). Yönetici ve öğretmenlerin e-okul yönetim bilgi sistemine ilişkin görüşleri. 5. Balkan Eğitim ve Bilim Kongresi. Trakya Üniversitesi. 1-3 Ekim 2009. Edirne.
• Büyüköztürk, Ş. (2008). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Demirli, C., Demirkol, M. & Varol, F. (2011). E-Okul veli bilgilendirme sistemine ilişkin veli görüşleri. 6th International Advanced Technologies Symposium, 16-18 May 2011. Elazığ.
• DPT. (2010). Bilgi Toplumu Dairesi. www.bilgitoplumu.gov.tr. Erişim Tarihi: 27.03.2011.
• Erbakırcı, M. (2008). Ankara ili ortaöğretim okul yöneticilerinin teknolojiye karşı tutumları ve yönetim bilişim sistemini kullanma durumları. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Ergişi, K. (2005). Bilgi teknolojilerinin okulda etkin kullanımı ile ilgili okul yöneticilerinin teknolojik yeterliklerinin belirlenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Kırıkkale Üniversitesi. Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kırıkkale.
• Ersoy, E. (2010). Eğitim yöneticilerinin e-okul sisteminin işleyişine ilişkin görüşleri ve memnuniyet düzeyleri, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Gültekin, N. (2010). Öğretmen ve idarecilerin e-okul uygulamalarına ilişkin görüşlerinin değerlendirilmesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Elazığ.
• Haag, S.; Cummings, M. ve Dawkins, J. (1998). Management information systems for the information age. New York-London: Irwin/McGraw-Hill.
• Kızılboğa, R. (2010). Milli Eğitim Bakanlığı e-okul uygulamasının yönetici, öğretmen, öğrenci ve veli görüşleri doğrultusunda değerlendirilmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• KPMG Consulting LP (2000). Evaluation of SchoolNet1 initiative: Final report. http://web.archive.org/web/20070224224427/www.schoolnet.ca/home/e/whatis.asp. Erişim Tarihi: 27.03.2011.
• Kwan, L. C. (2006). Factors affecting the effectiveness of WebSAMS in Hong Kong secondary schools. Project Report. Baptist University, Hong Kong.
• Lucey, T. (1987). Management information systems (5th Edition). Hampshire: DP Publications.
• MEB (2007a). E-okul uygulaması. Genelge No: 2007/74.
• MEB (2007b). E-okul sistemi. Genelge Tarihi: 21.05.2007.
• MEB (2008). E-okul sisteminin ortaöğretim okullarında uygulanması. Genelge Tarihi: 21.05.2007.
• MEB (2009a). Milli Eğitim Bakanlığı e-okul projesinin değerlendirilmesi. http://www.epractice.eu /files/documents/cases/1971-1182172600.pdf. Erişim Tarihi: 29.03.2011.
• MEB (2009b). MEB e-okul kullanım kılavuzu. http://e-okul.meb.gov.tr/dokumanlar/e-okul- kilavuz.pdf . Erişim Tarihi: 29.03.2011.
• NEDP. (2011). National Education Database Program. http://www.idrc.ca/booktique/ev-140983-201- 1-DO_TOPIC.html. Erişim Tarihi: 29.05.2011.
• O’Brien, J. (2004). Management information systems: Managing information technology in the business enterprise. New York-London: McGraw-Hill.
• Öğüt, A. (2003). Bilgi çağında yönetim (2. Baskı). Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Pakistan Education Initiative (2011). http://www.dotztechnologies.com/#/pkei/4522448050. Erişim Tarihi: 29.05.2011.
• Polat, M. (2011). Yönetim bilgi sistemi olarak e-okul uygulamalarının değerlendirilmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Elazığ.
• Sekaran, U. (1992). Research methods for business: A skill building approach (2nd Edition). New York: John Wiley & Sons.
• Tabachnick, B. G. & Fidell, L. S. (2007). Using multivariate statistics (5th edition). New York: Pearson.
• TO-KAT. (2014). Ulusal toplu katalog hakkında. http://www.toplukatalog.gov.tr/index.php?cwid=8 İndirme Tarihi: 30.01.2014.
• Turan, F. (2010). Milli Eğitim Bakanlığı bilişim sisteminin bir alt bilişim sistemi olarak e- okul uygulamasına ilişkin ilköğretim okullarındaki yönetici, öğretmen, öğrenci ve veli görüşleri. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Akdeniz Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Antalya.