Üniversite birinci sınıf öğrencilerinin yükseköğretim yaşamına uyum düzeylerinin incelenmesi

Yıl 2014, Cilt: 4 Sayı: 1, 397 - 418, 01.06.2014

Tuncer Bülbül Meltem Acar Güvendir

Öz

Bu araştırmada üniversite birinci sınıf öğrencilerinin yükseköğretim yaşamına uyum
düzeylerinin çeşitli değişkenlere göre incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırmaya 2012-2013
eğitim-öğretim yılında Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi’nde öğrenim gören 849 birinci
sınıf öğrencisi katılmıştır. Araştırma verileri Pascarella ve Terenzini (1980) tarafından
geliştirilen ve Türkçeye Tuna (2003) tarafından uyarlanan Kurumla Bütünleşme Ölçekleri
(KBÖ) ile toplanmıştır. KBÖ ile öğrencilerin yükseköğretim yaşamına uyumları, Tinto’nun
(1975) modelindeki kavramlar (akademik ve sosyal uyum, kurumsal ve amaçsal kararlılık)
temel alınarak beş boyutta ölçülmeye çalışılmıştır. Sosyal ve akademik uyum kavramlarını
çok boyutlu ölçmeye çalışan ölçek, üniversiteye yeni başlayan öğrencilerin sonraki yıllarda
da aynı üniversiteye devamlılıklarını yordamaya yardımcı olmaktadır. Araştırmada
üniversite öğrencilerinin üniversiteye uyumları ile ilişkili olan faktörlerin neler olduğunun
belirlenmesinde, aşamalı çoklu regresyon analizi kullanılmıştır. Araştırma bulguları;
üniversitenin ilk yılında, yükseköğretime amaç bağlılıkları düşük olarak gelen, üniversite
öncesi iyi bir eğitim almadığını düşünen, üniversiteye girişi yaş olarak erteleyen, üniversite
öğrenimine devam etmekten memnun olmayan, ailesinin yanında kalmayan, ailede tek
çocuk olan, Anadolu lisesi mezunu olan ve erkek öğrencilerin yükseköğretim yaşamına
uyum düzeylerinin düşük olduğunu ortaya koymuştur.

Anahtar Kelimeler

Üniversite öğrencisi, Yükseköğretim yaşamı, Akademik uyum, Sosyal uyum.

[A research study on freshman students’ higher education integration levels]

Öz

During their higher education years, students may encounter various stressful and
challenging situations that may help them to develop problem-solving skills and behaviors.
Thus, life in higher education constitutes a transition period during which students take on
different forms of challenges and difficulties. In the course of this transition period students
may come up with new beliefs and ideas that can totally differ from their former
perspectives (Tinto, 1975, 1988; Gerdes & Mallinckrodt, 1994; Tuna, 2003; Briggs, Clark &
Hall, 2012).
While this higher education adaptation is important in terms of academic
achievement, skill improvement, and developing new habits, it is also related to students’
individual happiness and psychological well-being (Karahan, Sardoğan, Özkamalı & Dicle,
2005a). On the other hand, higher education integration is a determining factor in student
drop-out or educational persistence rates (Spady, 1970; Tinto, 1975, 1993, 1997; Bean, 1980,
1983; Terenzini, Lorang & Pascarella, 1981; Woosley & Miller, 2009). Research shows that the
first year of higher education in particular is the most challenging period for student
integration (Terenzini & Pascarella, 1977; Alpan, 1992; Wang, Chen, Zhao & Xu, 2006; Sevinç,
2010; Mercan & Yıldız, 2011).
In this study, students’ higher education integration was examined based on Tinto’s
(1975) model and Pascarella and Terenzini’s (1980) scale development procedures. In this
context, students’ academic integration, social integration, peer group relations, daily
interactions with instructors, and organizational attachment were examined. Thus, this study
aims to examine freshmen students’ higher education integration by considering different
variables.

Anahtar Kelimeler

Higher education, Freshman students’, Academic integration, Social integration

Kaynakça

• Akbalık, F. G. (1997). Bilgilendirme ve grupla psikolojik danışmanın üniversite birinci sınıf öğrencilerinin üniversiteye uyumlarına etkisi. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Aktaş, Y. (1997). Üniversite öğrencilerinin uyum düzeylerinin incelenmesi: Uzunlamasına bir çalışma. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 13, 107-110.
• Albuquerque, T. (2008). From dropout to continuation in a higher education course. Educational Sciences Journal, 7, 17-26.
• Albayrak, A. S. (2005). Çoklu doğrusal bağlantı halinde en küçük kareler tekniğinin alternatifi yanlı tahmin teknikleri ve bir uygulama. Zonguldak Karaelmas Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 1 (1), 105-126.
• Allen, J., Robbins, S., Casillas, A. & Oh, I. S. (2008). Third-year college retention and transfer: effects of academic performance, motivation, and social connectedness. Research in Higher Education, 49 (7), 647-664.
• Alpan, A. (1992). Cumhuriyet üniversitesi ve Erciyes üniversitesi fen edebiyat fakültesi öğrencilerinde çevreye ve üniversiteye uyum sorunları. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Cumhuriyet Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sivas.
• Araque, F., Roldán, C. & Salguero, A. (2009). Factors influencing university drop out rates. Computers & Education, 53, 563–574.
• Arulampalam, W., Naylor, R. & Smith J. P (2004). Factors affecting the probability of firstyear medical student dropout in the UK: A logistic analysis for the graduate entry cohort of 1980-1992. Medical Education, 38, 492-503.
• Ayhan, F. (2005). Ege Üniversitesi öğrencilerinin üniversiteye uyum düzeylerinin çeşitli değişkenlere göre incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
• Aypay, A. (2003). Üniversite öğrencilerinin akademik entegrasyonunu etkileyen etmenler. Eğitim Bilimleri ve Uygulama, 2 (4), 121-135.
• Aypay. A., Aypay, A. & Demirhan, G. (2009). Öğrencilerin üniversiteye sosyal uyumu bir üniversite örneği. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2 (1), 46-64.
• Aypay, A., Sever, M. & Demirhan, G. (2012). Üniversite öğrencilerinin sosyal ve akademik entegrasyonu: Boylamsal bir araştırma. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11 (2), 407-422.
• Barefoot, B. (2000). The first-year experience – are we making it any better? About Campus, 4, 12-18.
• Bayrak, A. Ö. & Bülbül, T. (2013). Meslek yüksekokulu öğrencilerinin yükseköğretim yaşamına uyum düzeylerinin çeşitli değişkenlere göre incelenmesi. Sakarya Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 3 (2), 6-20.
• Bean, J. P. (1980). Dropouts and turnover: The synthesis and test of a causal model of student attrition. Research in Higher Education, 12 (2), 155-187.
• Bean, J. P. (1983). The application of a model of turnover in work organizations to the student attrition process. The Review of Higher Education, 6 (2), 129-148.
• Bean, J. P. & Metzner, B. S. (1985). A conceptual model of nontraditional undergraduate student attrition. Review of Educational Research, 55 (4), 485-540.
• Gifford, D. D., Briceño-Perriott, J. & Mianzo, F. (2006). Locus of control: Academic achievement and retention in a sample of university first-year students. Journal of College Admission, 191, 18-25.
• Gündoğar, D., Gül Sallan, S., Uskun, E., Demirci, S. & Keçeci, D. (2007). Üniversite öğrencilerinde yaşam doyumunu yordayan etkenlerin incelenmesi. Klinik Psikiyatri, 10, 14-27.
• Hausmann, L. R. M., Ye, F., Schofield, J. W. & Woods, R. L. (2009). Sense of belonging and persistence in white and African American first-year college students. Research in Higher Education, 50 (7), 649-669.
• Heller, D. E. (1997). Student price response in higher education: An update to Leslie and Brinkman. Journal of Higher Education, 68 (6), 624-659.
• Karahan, T. F., Sardoğan, M. E., Özkamalı, E. & Dicle, A. N. (2005a). Üniversite 1. sınıf öğrencilerinin üniversiteye uyum düzeylerinin sosyokültürel etkinlikler açısından incelenmesi. Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2 (30), 63-72.
• Karahan, T. F., Sardoğan, M. E., Özkamalı, E. & Dicle, A. N. (2005b). Üniversite öğrencilerinin üniversite yaşamına uyum düzeylerinin denetim odağı ve atılganlık düzeyleri açısından incelenmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 18, 6-15.
• Kızıltan, G. (1994) Üniversite öğrencilerinin kişisel ve sosyal uyum düzeylerini etkileyen etmenler. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Lassibille, G. & Gómez, N. L. (2008). Why do higher education students drop out? (Evidence from Spain). Education Economics, 16 (1), 89-105.
• Larose, S. & Boivin, M. (1998). Attachment of parents, social support expectations, and socio emotional adjustment during the high school-college transition. Journal of Research on Adolescence, 8 (1), 1-27.
• Long, B. T. (2004). How have college decisions changed over time? An application of the conditional logistic choice model. Journal of Econometrics, 121, 271-296.
• Jackson, L., Pancer, S., Pratt, M. & Hunsberger, B. (2000). Great expectations: The relation between expectancies and adjustment during the transition to university. Journal of Applied Social Psychology, 30 (10), 2100-2125.
• Mannan, M. A. (2007). Student attrition and academic and social integration: Application of Tinto’s model at the University of Papua New Guinea. Higher Education, 53, 147-165.
• McCubbin, I. (2003). An examination of criticisms made of Tinto’s 1975 student integration model of attrition. http://www.psy.gla.ac.uk/~steve/localed/icubb.pdf. Erişim Tarihi: 15.01.2011.
• McKenzie, K. & Schweitzer, R. (2001). Who succeeds at University? Factors predicting academic performance in first year Australian university students. Higher Education Research and Development, 20, 21-32.
• Mercan, S. Ç. & Yıldız, A. S. (2011) Eğitim fakültesi birinci sınıf öğrencilerinin üniversiteye uyum düzeylerinin farklı değişkenler açısından incelenmesi. Hasan Ali Yücel Eğitim Fakültesi Dergisi Sayı, 16 (2), 135-154.
• Mertler, C. A. & Vannatta, R. A. (2005). Advanced and multivariate statistical methods: Practical application and interpretation (3rd ed.). Los Angeles: Pyrczak.
• Munro, H. B. (1981). Dropouts from higher education: Path analysis of a national sample. American Educational Research Journal, 18 (2), 133-141.
• St. John, E. P., Cabrera, A. F., Nora, A., & Asker, E. H. (2000). Economic influences on persistence reconsidered: How can finance research inform the reconceptualization of persistence models? Reworking the student departure puzzle. (Edt: J. M. Braxton). Nashville, TN: Vanderbilt University Press. pp. 29-47.
• Sun Selışık, Z. E. (2009). College adjustment: A study on English prep school students studying in Northern Cyprus. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Orta Doğu Teknik Üniversitesi Sosyal Enstitüsü, Ankara.
• Şahin, G. & Tunçel, M. (2008). Sınıf öğretmenliği ve beden eğitimi öğretmenliğinde öğrenim gören öğrencilerin psikososyal uyum düzeylerinin incelenmesi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 9 (2), 45-50.
• Şahin, İ., Zoraloğlu, Y. R. & Şahin Fırat, N. (2011). Üniversite öğrencilerinin yaşam amaçları, eğitsel hedefleri, üniversite öğreniminden beklentileri ve memnuniyet durumları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 17 (3), 429-452.
• Tabachnick, B. G. & Fidell, L. S. (2001). Using multivariate statistics (4th ed.). Needham Heights, MA: Allyn & Bacon.
• Terenzini, P. T. & Pascarella, E. T. (1977). Voluntary freshman attrition and patterns of social and academic integration in a university: A test of a conceptual model. Research in Higher Education, 6, 25-43.
• Terenzini, P. T., Lorang, W. G. & Pascarella, E. T. (1981). Predicting freshman persistence and voluntary dropout decisions: A replication. Research in Higher Education, 15 (2), 109- 127.
• Thurber, C. & Walton, E. (2012). Homesickness and Adjustment in University Students. Journal of American College Health, 60 (5), 1-5.
• Thomas, L. (2002). Student retention in higher education: the role of institutional habitus. Journal of Education Policy, 17 (4), 423-442.
• Tinto, V. (1975). Dropout from higher education: A Theoretical synthesis of recent research. Review of Educational Research, 45, 89-125.
• Tinto, V. (1988). Stages of student departure: Reflections on the longitudinal character of student leaving. Journal of Higher Education, 59, 438-455.
• Tinto, V. (1993). Leaving college: Rethinking the causes and cures of student attrition (2nd ed.). Chicago: The University of Chicago Press.
• Tinto, V., Russo, P. & Kadel, S. (1994). Constructing educational communities: Increasing retention in challenging circumstances. Community College Journal, 64, 26-30.
• Tinto, V. (1997). Colleges as communities: Exploring the educational character of student persistence. Journal of Higher Education, 68 (6), 599-623.
• Tinto, V. (2007). Research and practice of students retention: What next? Journal of College Student Retention, 8 (1), 1-19.
• Tuna, M. E. (2003). Cross-cultural differences in coping strategies as a predictor of university adjustment of Turkish and U.S students. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Orta Doğu Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Van Stolk, C., Tiessen, J., Clift, J. & Levitt, R. (2007). Student retention in higher education courses: international comparison.
• http://www.rand.org/pubs/technical_reports/2007/RAND_TR482.pdf. Erişim Tarihi: 12.02.2011.
• Wang, A., Chen L., Zhao, B. & Xu, Y. (2006). First-year students’ psychological and behavior adaptation to college: The role of coping strategies and social support. US-China Education Review, 3, 27-36.
• Woosley, S. A. & Miller, A. (2009). Integration and institutional commitment as predictors of college student transition: Are third week indicators significant? College Student Journal, 43 (4), 1260-1271.
• Yorke, M. & Thomas, L. (2003). Improving the retention of students from lower socioeconomic groups. Journal of Higher Education Policy and Management, 25 (1), 63-22.