Sınıf öğretmenlerinin fen derslerinde kavramsal değişim yaklaşımını kullanma düzeyleri

Yıl 2015, Cilt: 5 Sayı: 1, 57 - 77, 01.04.2015

Güliz Aydın

Öz

Öğrencilerin anlamlı öğrenmeleri için, kavramları bilimsel olarak doğru ifade
edebilmeleri büyük önem taşımaktadır. Fen konuları, pek çok kavram ve bunlar arasındaki
ilişkileri içermekte olup; kavramların temsil ettiği düşünceleri içselleştirmek ve bu
kavramları doğru anlamlarıyla kullanmak, Fen öğretiminin üst basamaklarına ulaşabilmek
için gereklidir. Öğrencilerde oluşabilecek kavram yanılgıları, Fen öğretiminde ileriye dönük
sorunlara sebep olabilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Sınıf öğretmeni, Kavramsal değişim, Fen eğitimi

The level of utilization of conceptual change approach by classroom teachers in science classes

Öz

In order to remove the misconceptions of students about a subject and to ensure meaningful learning, it is necessary to revise the existing knowledge and change misinformation in order to adapt to the new information; which is possible through the use of conceptual change approach by the teachers. This study is a descriptive study carried out to identify to what extent classroom teachers use conceptual change approach in Science classes. It was conducted with the participation of 40 teachers of fourth grade classes working in Ordu province city center during the 2012-2013 academic year. An assessment tool including openended questions related to conceptual change approach and regarding their use of this approach in Science classes was administered to the teachers. In line with the data collected from the assessment tool, semi-structured interviews were conducted with eight teachers. The data collected from the open-ended questions and interviews were analyzed qualitatively. The result of the study revealed that most of the teachers did not know how to identify and remove misconceptions as well as the steps of conceptual change approach

Anahtar Kelimeler

Classroom teacher, Conceptual change, Science education

Kaynakça

• Alkhawaldeh, S.A. (2007). Facilitating conceptual change in ninth grade students’ understanding of human circulatory system concepts. Research in Science and Technological Education, 25 (3), 371-385.
• Ayas, A., Çepni, S. & Ayvacı, H. Ş. (2005). Fen ve teknoloji derslerinde öğrencileri aktif kılan yöntem, teknik ve modellemeler. Kuramdan uygulamaya fen ve teknoloji öğretimi. (Edt: S. Çepni). Ankara: Pegem A Publishing. pp.116-134.
• Aydın, G. & Balım, A. G. (2009). Students’ misconceptions about the subjects in the unit: The Systems in Our Body. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 1, 2258-2263.
• Aydoğan, S., Güneş, B. & Gülçiçek, Ç. (2003). The misconceptions about heat and temperature. Gazi University Journal of Gazi Educational Faculty, 23 (2), 111-124.
• Bacanak, A., Küçük, M. & Çepni, S. (2004). Primary school students misconceptions about photosynthesis and respiration subjects: a case for Trabzon. Ondokuz Mayıs University Journal of Educational Faculty, 17, 67-80.
• Bayram, H., Sökmen, N. & Savcı, H. (1997). Temel fen kavramlarının anlaşılma düzeyinin saptanması. Marmara University Journal of Educational Sciences, 9, 89-100.
• Bozkurt, O., Salman-Akın, B. & Uşak, M. (2004). Identifying of grade 6, 7. and 8. students’ pre-informations and misconceptions about the erosion. Gazi University Journal of Kırşehir Educational Faculty, 5 (2), 277-285.
• Buluş-Kırıkkaya, E. & Güllü, D. (2008). İlköğretim beşinci sınıf öğrencilerinin ısı-sıcaklık ve buharlaşma-kaynama konularındaki kavram yanılgıları. Elementary Education Online, 7 (1), 15-27.
• Carey, S. (2000). Science education as conceptual change. Journal of Applied Developmental Psychology, 21 (1), 13-19.
• Chiu, M. H., Chou, C. C. & Liu, C. J. (2002). Dynamic processes of conceptual change: analysis of constructing mental models of chemical equilibrium. Journal of Research in Science Teaching, 39 (8), 688-712.
• Chiu, M. H., Guo, C. J. & Treagust, D. F. (2007). Assessing students’ conceptual understanding in science: an introduction about a national project in Taiwan. International Journal of Science Education, 29 (4), 379-390.
• Candan, A., Türkmen, L. & Çardak, O. (2006). Kavram haritalamanın ilköğretim öğrencilerinin hareket ve kuvvet kavramalarını anlamalarına etkisi. Journal of Turkish Science Education, 3 (1), 66-75.
• Canpolat, N. & Pınarbaşı, T. (2002). Conceptual change approach in science education-I: theoretical basis. Kastamonu Education Journal, 10 (1), 59-66.
• Dove, J. E. (1998). Students’ alternative conceptions in Earth science: a review of research and implications for teaching and learning, Research Papers in Education, 13 (2), 183-201.
• Duit, R. & Treagust, D. (2003). Conceptual change: a powerful framework for improving science teaching and learning. International Journal of Science Education, 25, 671-681.
• Efe, R., Hevedanlı, M. & Yetişir, İ. (2005). Fen ve teknoloji eğitiminde temel kavram hataları. İlköğretimde fen ve teknoloji öğretimi. (Edt: M. Aydoğdu & T. Kesercioğlu). Ankara: Anı Publishing. pp.280-298
• Ekici, F., Ekici, E. & Aydın, F. (2007). Utility of concept cartoons in diagnosing and overcoming misconceptions related to photosynthesis. International Journal of Environmental & Science Education, 2 (4), 111-124.
• Geban, Ö. & Ertepınar, H. (2001). Altıncı sınıf öğrencilerinin elektrik konusundaki kavramları anlamalarında kavramsal değişim yaklaşımının etkisi. Bilimde Çağdaş, Düşüncede Özgür Yeni Binyılın Başında Türkiye’de Fen Bilimleri Eğitimi Sempozyumu. Maltepe University. September 7-8, 2001. İstanbul. pp. 35-38.
• Glynn, S. M. & Takahashi, T. (1998). Learning from analogy-enhanced science text. Journal of Research in Science Teaching, 22, 53-62.
• Hewson, M.G. & Hewson, P.W. (2003). Effect of instruction using students’ prior knowledge and conceptual change strategies on science learning. Journal of Research in Science Teaching, 40, 86-98.
• Holland, B., Holland, L. & Davies. J. (2004). An investigation into the concept of mind mapping and the use of mind mapping software to support and improve student academic performance. Learning and Teaching Projects 2003/2004 (Edt: H. Gale).
• Kabapınar, F. (2005). Effectiveness of teaching via concept cartoons from the point of view of constructivist approach. Educational Sciences: Theory & Practice, 5 (1), 103-146.
• Koray, Ö. C. & Bal, Ş. (2002). Misconception in science teaching and conceptual change strategy . Kastamonu Education Journal, 10 (1), 83-90.
• Martin, D. J. (1997). Elementary science methods. a constructivist approach. Kennesaw State College. Delmar Publishers.
• Miles, M. B. & Huberman, A. M. (1994). An expanded sourcebook qualitative data analysis. United States of America: Sage Publications.
• Nakiboğlu, C. (2006). Fen ve teknoloji öğretiminde yanlış kavramalar. Fen ve teknoloji öğretimi. (Edt: M. Bahar). Ankara: Pegem A Publishing. pp. 191-217.
• Ölmez, O. & Geban, Ö. (2001). Dördüncü sınıf öğrencilerinin dünya ve gökyüzü konularındaki kavramları anlamalarında kavramsal değişim yaklaşımının etkisi. Bilimde Çağdaş, Düşüncede Özgür Yeni Binyılın Başında Türkiye’de Fen Bilimleri Eğitimi Sempozyumu. Maltepe University. September 7-8, 2001. İstanbul. pp.172-175.
• Öner, F. & Arslan, M. (2005). İlköğretim 6. sınıf fen bilgisi dersi elektrik ünitesinde kavram haritaları ile öğretimin öğrenme düzeyine etkisi. The Turkish Online Journal of Educational Technology, 4 (4), 19, 163-169.
• Özdemir, O. (2005). The misconception of primary 8th grade students concerning genetics and biotechnology . Ondokuz Mayıs University Journal of Educational Faculty, 20, 49-62.
• Özyılmaz-Akamca, G. & Hamurcu, H. (2009). Science and technology education based on analogies, concept cartoons and predict-observe-explain techniques. E-Journal of New World Sciences Academy, 4 (4), 1186-1206.
• Pabuçcu, A. & Geban, Ö. (2006). Remediating misconceptions concerning chemical bonding through conceptual change text. Hacettepe University Journal of Education, 30, 184-192.
• Palmer, D. (2001). Students’ alternative conceptions and scientifically acceptable conceptions about gravity. International Journal of Science Education, 23 (7), 691-706.
• Patton, M. Q. (1990). Qualitative evaluation and research methods. (2nd Edition). United States of America: Sage Publications.
• Posner, G., Strike, K., Hewson, P. & Gertzog, W. (1982). Accommodation of a scientific conception: toward a theory of conceptual change. Science Education, 66, 211-227.
• Rincke, K. (2011). It’s rather like learning a language: development of talk and conceptual understanding in mechanics lessons. International Journal of Science Education, 33 (2), 229-258.
• Sağırlı, S. & Macaroğlu-Akgül, E. (2004). Fen bilgisi dersinde analoji kullanımının kavramaya etkisi. VI. National Science and Mathematics Education Congress. Marmara University Atatürk Faculty of Education. September 9-11, 2004. İstanbul. pp. 171-178.
• Şahin, F. (2002). Kavram haritalarının değerlendirme aracı olarak kullanılması ile ilgili bir araştırma. Pamukkale University Journal of Education, 11, 18-33.
• Şaşmaz-Ören, F., Ormancı, Ü., Babacan, T., Çiçek, T. & Koparan, S. (2010). An application of guide materials based on analogy and inquiry-based learning approach and related student opinions. Western Anatolia Journal of Educational Sciences, 1 (1), 33-53.
• Tatar, N. & Cangünsü-Koray, Ö. (2005). Determination of the misconceptions of the 8th grade students in primary school about “Genetics” unit. Kastamonu Education Journal, 13 (2), 415-426.
• Tekkaya, C. (2003). Remediating high school students’ misconceptions concerning diffusion and osmosis through concept mapping and conceptual change text. Research in Science & Technological Education, 21 (1), 5-16.
• Türnüklü, A. (2000). Eğitimbilim Araştırmalarında Etkin Olarak Kullanılabilecek Nitel Bir Araştırma Tekniği: Görüşme. Educational Administration: Theory & Practice, 6 (24), 543- 559.
• Yaşar, I.Z. (2006). Fen eğitiminde zihin haritalama tekniğiyle not tutmanın kavram öğrenmeye ve başarıya etkisi. Unpublished Master’s Thesis, Marmara University Institute of Educational Sciences, İstanbul.
• Zacharia, Z.C. (2007). Comparing and combining real and virtual experimentation: an effort to enhance students’ conceptual understanding of electric circuits. Journal of Computer Assisted Learning, 23 (2), 120-132.
• Sınıf Öğretmenlerinin Fen Derslerinde Kavramsal Değişim
• Yaklaşımını Kullanma Düzeyleri3 Güliz AYDIN4 Giriş
• Öğrencilerin anlamlı öğrenmeleri için, kavramları bilimsel olarak doğru ifade
• edebilmeleri büyük önem taşımaktadır. Fen konuları, pek çok kavram ve bunlar arasındaki
• ilişkileri içermekte olup; kavramların temsil ettiği düşünceleri içselleştirmek ve bu
• kavramları doğru anlamlarıyla kullanmak, Fen öğretiminin üst basamaklarına ulaşabilmek
• için gereklidir. Öğrencilerde oluşabilecek kavram yanılgıları, Fen öğretiminde ileriye dönük
• sorunlara sebep olabilmektedir. Öğrencilerin yanlış bilgilerinin doğru olanlarla değiştirilmesi kavramsal değişim
• olarak adlandırılmaktadır (Ayas, Çepni & Ayvacı, 2005). Kavramsal değişim yaklaşımı,
• öğrencilerin var olan bilgileri ile bilimsel kavramların yer değiştirebileceğini açıklayan bir
• modeldir (Alkhawaldeh, 2007). Posner, Strike, Hewson ve Gertzog (1982) tarafından
• geliştirilen kavramsal değişim modeline göre, öğrencilerin öncelikle var olan kavramlarını
• yetersiz bulmaları (var olan bilgilerinden bir tatminsizlik duymaları), ikinci olarak yeni
• kavramı anlaşılır, üçüncü olarak mantıklı (kabul edilebilir) ve son olarak da faydalı
• (kullanışlı) bulmaları gerekmektedir. Yeni kavram sözü edilen bu dört özelliği de taşıyorsa
• zorluk çekilmeden öğrenilir. Aksine yeni kavram mevcut kavramlarla çelişiyorsa, kabul
• edilebilir ve anlamlı olamaz (Chiu, Chou & Liu, 2002; Duit & Treagust, 2003). Öğrenci, yeni
• bir kavramı kabullenmeden önce, mevcut kavramlarının yetersiz olduğunun farkında
• olmalıdır. Bu durum daha çok, yeni kavramın öğrencinin zihninde var olan bilgi yapısıyla
• uyuşmaması sonucunda ortaya çıkar. Öğrenciye, bu uyuşmazlığı gidermek için mevcut
• kavramlarında değişikliklerin olması gerektiği hissettirilmelidir. Yanlış olan kavramların,
• doğru olan yeni kavramlarla yer değiştirebilmesi için, yeni kavramların kolayca
• anlaşılabilecek nitelikte olması gerekir. Ayrıca yeni kavram mantıklı olmalı, öğrencinin
• kavramlarının neden olduğu sorunları giderebilmeli ve öğrenciye, yeni bir bakış açısı
• kazandırabilmelidir ki verimli olabilsin (Canpolat & Pınarbaşı, 2002).Öğretmen, öğrencilerin
• çeşitli aktiviteleri yapmalarına ve sonuçları bulmalarına olanak sağlayarak onlara rehberlik
• etmeli, yeni bilgiyi anlamlı bir şekilde yapılandırmalarını sağlamalıdır (Martin, 1997).
• Öğrencilerin bir konuda sahip oldukları kavram yanılgıları, o konuya ilişkin yeni
• kavramların öğrenilmesini zorlaştırmaktadır. Kavramsal değişimin sağlanabilmesi için,
• öğrencilerin konuya ilişkin sınıfa getirdikleri ve konunun bilimsel olarak ifade edilme
• biçimiyle çelişen kavram yanılgılarının tanımlanması ve ona göre öğretimin planlanması
• gerekir (Efe, Hevedanlı & Yetişir, 2005). İlgili alanyazın incelendiğinde, çeşitli Fen
• konularında kavram yanılgılarının belirlenmesine ilişkin çalışmalara sıkça rastlandığı
• (Aydoğan, Güneş & Gülçiçek, 2003; Bozkurt, Salman-Akın & Uşak, 2004; Özdemir, 2005;
• Tatar & Cangünsü-Koray, 2005; Aydın & Balım, 2009) görülmektedir. Oysa ki öğretmenlerin,
• Bu çalışma, 23-25 Mayıs 2013 tarihlerinde Kuşadası’nda düzenlenen XII. Ulusal Sınıf Öğretmenliği Eğitimi
• Sempozyumu’nda sözlü bildiri olarak sunulmuştur.
• Yrd. Doç. Dr.- Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, İlköğretim Bölümü Fen Bilgisi Eğitimi
• Anabilim Dalı, [e-mail] kavram yanılgılarını ve bu gibi kullanımları belirlemelerinin yanı sıra gidermeye yönelik kavramsal değişim etkinlikleri düzenlemeleri, anlamlı öğrenmenin gerçekleşmesi için önemlidir. Çünkü derslerde kavramların öğrencilerin zihinlerinde anlamlı olarak yapılandırılmasını sağlayacak yöntem ve tekniklerin kullanılmasının önemi, kavram öğretimine ilişkin yapılan çalışmalarda ortaya konulmuştur. Kabapınar (2005), Ekici, Ekici ve
• Aydın (2007) yaptıkları çalışmalarda kavram karikatürlerinin; Özyılmaz-Akamca ve
• Hamurcu (2009) analojiler ve kavram karikatürlerinin; Tekkaya (2003) kavramsal değişim
• metinleri ile kavram haritalarını birlikte kullanmanın; Glyn ve Takahashi (1998) ile Pabuçcu
• ve Geban (2006), kavramsal değişim metinlerinin içinde analojilerin kullanılmasının, kavram
• yanılgılarını gidermede etkili olduğunu tespit etmişlerdir. Bu nedenle, öğretmenlerin
• kavram yanılgılarını belirlemelerinin ve gidermeye yönelik kavramsal değişim etkinlikleri
• düzenlemelerinin, anlamlı öğrenmenin gerçekleşmesi için önemli olduğu düşünülmektedir. Fen kavramlarının anlaşılır bir şekilde öğrenilmesinin, öğrencilerin daha sonraki
• konuları öğrenebilmelerinde kolaylık sağladığı yapılan çalışmalarda görülmektedir (Geban
• & Ertepınar, 2001; Ölmez & Geban, 2001; Hewson & Hewson, 2003; Bacanak, Küçük &
• Çepni, 2004). Fen konu ve kavramlarının temeli, sınıf öğretmenleri tarafından ilkokul
• yıllarında Fen derslerinde yapılan etkinlik ve çalışmalarla atılmaktadır. Bu nedenle, sınıf
• öğretmenlerinin Fen derslerinde öğrencilerin Fen konularına ilişkin kavram yanılgılarını
• belirleyip gidermeye yönelik çalışmalar yapmaları ve bu sayede öğrencilerde kavramsal
• değişimi gerçekleştirmeleri, ilerleyen yıllarda Fen öğretimi için kolaylaştırıcı olacaktır. Bu
• çalışmanın amacı, sınıf öğretmenlerinin Fen derslerinde kavramsal değişim yaklaşımını ne
• düzeyde kullandıklarını ortaya koymaktır. Araştırma, kavram yanılgılarını belirlemeye ve
• gidermeye yönelik çalışmaları gerçekleştirebilecek olan öğretmenlerin kavramsal değişim
• yaklaşımı konusundaki düşüncelerini ve bu yaklaşımı Fen derslerinde kullanma düzeylerini
• ortaya koyması açısından, yapılan çalışmalardan farklıdır. Çalışmada, öğretmenlerin Fen
• derslerinde öğrencilerin kavram yanılgılarını belirleyip belirlemedikleri; belirliyorlarsa bu
• kavram yanılgılarını gidermek için nasıl çalışmalar yaptıkları açıklanmış, derslerinde
• kavramsal değişim yaklaşımını kullanma düzeyleri ortaya konmuştur. Araştırma, bu
• konudaki çalışmalara altyapı hazırlaması ve alanyazına katkı sağlaması açısından önemlidir. Yöntem Araştırma, tarama modelinde desenlenmiştir. Çalışma, Ordu il merkezine bağlı
• ilkokullarda görev yapmakta olan 40 (21 kadın, 19 erkek) dördüncü sınıf öğretmeniyle
• gerçekleştirilmiştir. Söz konusu ilkokullarda görev yapmakta olan 116 dördüncü sınıf
• öğretmeni bulunmaktadır. Amaçlı örnekleme tekniklerinden ölçüt örnekleme tekniği
• kullanılarak, çalışmaya özellikle öğretmen sayısının fazla olduğu okullardaki öğretmenler
• dahil edilmiştir. Çalışmada, öğrencilerin kavram yanılgılarını nasıl belirlediklerini ve giderdiklerini;
• kavramsal değişim yaklaşımını ne düzeyde kullandıklarını ortaya koymak için,
• öğretmenlere açık uçlu sorulardan oluşan ölçme aracı uygulanmıştır. Uzmanların görüşleri
• doğrultusunda düzenlenmiş olan bu ölçme aracı, beş öğretmene uygulanarak son şekli
• verilmiştir. Ölçme aracının uygulandığı 40 öğretmenden sekiziyle (beş kadın, üç erkek) daha
• derinlemesine bilgi elde etmek için yarı yapılandırılmış görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Yarı
• yapılandırılmış görüşme formu hazırlanırken, 40 öğretmenden elde edilen veriler incelenmiş
• “Kavram yanılgılarını belirleme”, “Kavram yanılgılarını giderme” “Kavramsal değişim”,
• “Kullanılan kavramsal değişim teknikleri”, Kavramsal değişim tekniklerinin kullanım
• sıklığı” ve “Yararlılık-kullanışlılık”. Bulgular Öğretmenler, öğrencilerin kurdukları cümlelerden, verdikleri örneklerden, sorulara
• verdikleri cevaplardan, kavramın ne ifade ettiğini açıklayamamalarından ve yazılı
• sınavlardan öğrenci ifadelerinin kavram yanılgısı içerdiğini farkettiklerini belirtmişlerdir. Öğretmenlerin daha çok soru-cevaplarla (f=9), öğrencilere kavramları anlatacak
• cümleler kurdurup olaylar anlattırarak (f=7), testlerle (f=6) öğrencilerin kavram yanılgılarını
• belirledikleri; öğrencilere kavram haritaları hazırlatarak (f=1) ve zihin haritaları hazırlatarak
• (f=1) kavram yanılgılarını belirleyen öğretmenlerin çok az olduğu görülmektedir. Öğretmenlerin daha çok deneyler (f=14) ve gözlemler (f=6) yaptırarak, günlük
• hayattan örnekler verdirerek (f=6), soru-cevaplarla (f=5) ve görsel sunular izlettirerek (f=5)
• öğrencilerin kavram yanılgılarını giderdikleri anlaşılmaktadır. Görüşme yapılan öğretmenler kavramsal değişim için, “Kavramın gerçek anlamı
• dışında yanlış kullanılması”, “Yanlış kullanılan kavramın düzeltilmesi”, ”Kavramın gerçek
• anlamını öğrenmek” ve “Karmaşık bir kavramın basit olarak ifade edilmesi” ifadelerini
• kullanmışlardır. Öğretmenlerin, yeni kavramın öğrenci tarafından öğrenilmesi için günlük hayatta
• kullanılması, ilgi çekici olması, anlaşılır olması, öğrenci seviyesine uygun olması, somut
• olması, mantıklı olması, akılda kalıcı olması, ihtiyaçlara uygun olması, görsel olması
• Sonuç, Tartışma ve Öneriler Çalışmada, sınıf öğretmenlerinin Fen derslerinde öğrencilerin kavram yanılgılarını
• belirleyip belirlemediklerini; belirliyorlarsa bu kavram yanılgılarını gidermek için nasıl
• çalışmalar yaptıklarını ve derslerinde kavramsal değişim yaklaşımını kullanma düzeylerini
• belirlemek amaçlanmıştır.Öğretmenlere uygulanan ölçme aracındaki açık uçlu sorulardan
• elde edilen verilerin betimsel analizi sonucu, pek çok öğretmenin kavram yanılgılarının nasıl
• belirleneceğini ve kavramsal değişim yaklaşımını tam olarak bilmedikleri anlaşılmıştır.
• Öğretmenin, öğrencilerin yeni öğrenecekleri kavramları kolay anlaşılabilir, kabul edilebilir
• ve verimli bulduklarından emin olması gerekir. Bu da ancak öğrencilerin daha önceki
• bilgilerinin dikkate alınması ile yapılabilir. Bu nedenle öğretmenler özellikle daha önceki
• kavramları belirleyip açığa çıkarmada, bu kavramlarla ilgili farklı ve yetersiz noktaları işaret
• etmede, öğrencilerin bu kavramları tartışmaya yönelmelerinde aktif bir rol oynamalıdırlar
• (Koray & Bal, 2002). Öğrencilerin kavram yanılgılarına sahip olduklarını fark ederek bu
• yanılgıları belirleme yollarını bilmek, anlamlı ve kalıcı öğrenmenin gerçekleştirilmesi için
• atılan ilk adımdır (Chiu, Guo & Treagust, 2007). Fen Bilimleri Öğretim Programı, sarmal bir
• program olup; anlamlı öğrenilemeyen konu ve kavramlar, ilerleyen yıllardaki ilgili yeni
• konu ve kavramların öğrenilmesini de zorlaştırmaktadır. Bu nedenle, sınıf öğretmenlerinin
• öğrencilerin Fen konularına ilişkin kavram yanılgılarını belirleyerek bunlara gidermeye
• yönelik kavramsal değişim yaklaşımını derslerinde kullanmaları, anlamlı ve kalıcı öğrenme
• için önemli bir gerekliliktir. Fen kavramlarının anlaşılır bir şekilde öğrenilmesi, öğrencilerin
• daha sonraki konuları öğrenebilmelerinde kolaylık sağlamaktadır (Hewson & Hewson,
• ). Temel kavramların yanlış ya da eksik öğrenilmesi, yeni oluşturulacak bilginin de
• ; Öner & Arslan, 2005; Candan, Türkmen & Çardak, 2006; Yaşar, 2006; Şaşmaz-Ören,
• Ormancı, Babacan, Çiçek & Koparan, 2010), kavram yanılgılarını gidermede daha etkili olacaktır.
• belirlemeleri ve bu kavram yanılgılarını gidermeye yönelik kavramsal değişim stratejilerine
• dayalı yöntem ve teknikleri (kavramsal değişim metinleri, kavram haritaları, zihin haritaları,
• kavram karikatürleri, analojiler, modeller vb.) kullanmaları öğrencilerin anlamlı
• öğrenmelerini sağlayacaktır. Öğrencilerin yeni öğrenecekleri konuya ilişkin kavram
• yanılgılarının alanyazın taraması yapılarak, öğrencilere kavram testleri uygulanarak, açık
• uçlu sorular, yarı yapılandırılmış görüşme soruları sorularak veya kavram haritaları
• hazırlattırılarak belirlenmesi; derslerde öğrencilerin kavram yanılgılarını gidermeye yönelik
• etkinliklerin yapılması, anlamlı öğrenmenin gerçekleşmesi için önemli bir gerekliliktir. Sınıf
• öğretmenlerinin, Fen Bilimleri derslerinde kavramsal değişim stratejilerine dayalı etkinlikler
• yapmaları öğrencilerin zihinlerinde kavram yanılgılarının oluşmasına büyük ölçüde engel olacaktır.
• Anahtar Sözcükler: Sınıf öğretmeni, Kavramsal değişim, Fen eğitimi
• Atıf için / Please cite as:
• Aydın, G. (2015). The level of utilization of conceptual change approach by classroom
• teachers in science classes *Sınıf öğretmenlerinin fen derslerinde kavramsal değişim
• yaklaşımını kullanma düzeyleri+. Eğitim Bilimleri Araştırmaları Dergisi - Journal of Educational
• Sciences Research, 5 (1), 57-77. http://ebad-jesr.com/