Öz
Bu makalede, Adam Smith’in ‘Ulusların Zenginliği’ kitabında yer verdiği ‘Görünmez El’ teorisi ve Ana akım iktisadın varsayımlarından olan ‘Doğal Düzen’; a- Doğal insandan modern insana uzanan insanın kendisini keşfi ve kavramların anlam değişimi, b- Tarih boyu doğal taleplerinin peşinden giden insanın zaman içindeki dönüşümleri ele alınmıştır. İnsanın geleneksel anlayıştaki merkezi konumu aydınlanma ve modernitenin etkisiyle birlikte kaybolmuş ve doğal olarak insan kendisine yeni bir konum arayışına girmiştir. Çünkü geleneksel insan ve üzerinde yaşadığı dünya varlığın merkezinde yer almaktaydı. Ancak Kopernik devriminden sonra bu konum ‘Modern İnsan’ın evren anlayışındaki değişimine paralel olarak değişmiştir. Artık Tanrı’nın egemen olduğu bir varlık değil Prometheus rolüne bürünen insan aklının Tanrı’nın yerini almak istediği bir alem tasavvuru söz konusudur. Makalenin ana konusu, insanın tarih boyunca geçirdiği aşamaları özellikle toplumsal ve iktisadi değişimlerin rolünü dikkate alarak göstermektir. Bu amaçla mezkûr teori ve onun insan yaşamındaki sonuçları felsefi bir bakış açısıyla işlenmiş ve insanın kendisini keşif yolculuğundaki kimlik arayışında maruz kaldığı sorunlara değinilmiştir.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Bix, B. H. (2004). Doğal Hukuk: Modern Gelenek. Hukuk Fakültesi Dergisi, 291-343.
- Cündioğlu, D. (2023). Mimarlık ve Felsefe. İstanbul: Kapı Yayınları.
- Demir, Ö. (2019). İktisat Metodolojisi. Bursa: Sentez Yayınları.
- Dürüşken, Ç. (2021). Antikçağ Felsefesi. Alfa Yayınları.
- Elias, N. (2017). Uygarlık Süreci Cilt 1. İstanbul: İletişim Yayınları.
- Ester Biton, R. (2017). İktisadın Unuttuğu İnsan. İstanbul: Bağlam Yayınları.
- Genç, S. Y. (2018). Görünmez El'in Modern Yaklaşımları. Sosyal, Beşeri ve İdari Bilimler'de Akademik Araştırmalar - V, 181-194.
- Gül, S. S. (2004). Sosyal Devlet Bitti, Yaşasın Piyasa! İstanbul: Etik Yayınları.
- Maslow, A. (2021). İnsan Olmanın Psikolojisi. İstanbul: Kuraldışı Yayınları.
- Mill, J. S. (2021). Faydacılık. İstanbul: Pinhan Yayıncılık.
- Nasr, S. H. (2002). Bilgi ve Kutsal. İstanbul: İz Yayıncılık.
- Polanyi, K. (2021). Büyük Dönüşüm. İstanbul: İletişim Yayınları.
- Robinson, J. (2022). Ekonomi Felsefesi. İstanbul: MediaCat Kitapları.
- Russell, B. (2021). Etik, Toplum, Siyaset. İstanbul: Say Yayınları.
- Sarfati, M. (2008). Görünmeyen El Metaforu. Ekonomik Yaklaşım, 29-71.
- Savaş, V. F. (2007). Varsayalım Ki İktisat. İstanbul: Nobel Akademik Yayıncılık.
- Schumpeter, J. A. (2022). Kapitalizm, Sosyalizm, Demokrasi. Alter Yayıncılık.
- Smith, A. (2016). Milletlerin Zenginliği. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
- Smith, A. (2020). Ahlaki Duygular Kuramı. İstanbul: Pinhan Yayınları.
- Tokat, L. (2017). Modern Batı Dünya Görüşünün Tanrı ve İnsan Tasavvuru Açısından Tahlil ve Eleştirisi. Bilimname Dergisi, 121-143.
- Watson, P. (2020). Fikirler Tarihi. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
- Yıldırımer, Ş. (2021). Thomas Aquinas'tan Orhan Münir Çağıl'a Teolojik Tabii Hukuk. Türkiye Adalet Akademisi Dergisi, 379-398.
- Yılmaz, F., & İşler, O. (2011). İktisadı Felsefeyle Düşünmek. İstanbul: İletişim Yayınları.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Ekonometri Teorisi |
| Bölüm | Araştırma Makalesi |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | |
| Gönderilme Tarihi | 30 Mart 2024 |
| Kabul Tarihi | 7 Temmuz 2024 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2024 Cilt: 16 Sayı: 2 |