ORTAÖĞRETİM KURUMLARINDAKİ PSİKOLOJİK DANIŞMA VE REHBERLİK HİZMETLERİNİN DENETİMİNDE KARŞILAŞILAN SORUNLARA İLİŞKİN BAKANLIK DENETÇİLERİNİN GÖRÜŞLERİ

Yıl 2017, Cilt: 5 Sayı: 7, 56 - 75, 30.12.2017

Fatih Kaya Sakine Kaya

Öz

Bu araştırmanın amacı, ortaöğretimde
ki PDR (Psikolojik danışma ve rehberlik) hizmetlerinin, MEB Denetçileri
tarafından yapılan denetiminde yaşanan denetim sorunlarını belirlemektir.
Araştırma nitel olarak desenlenmiştir. Araştırmanın çalışma grubunu, MEB’de
görev yapan 315 başdenetçi, denetçi ve denetçi yardımcısı oluşturmaktadır. Veri
toplama yöntemi olarak yarı yapılandırılmış görüşme tekniği kullanılmıştır.
Araştırmada, önemli sonuçlara ulaşılmıştır. Denetçilerin çoğunluğu,
meslektaşlar arası bilgi paylaşımında herhangi bir sorun yaşamadıklarını; PDR alanındaki
hizmetlerin kalitesine yönelik şikâyetlerin denetçilere ulaşmasında
şikayetlerin iletilmesi yolunu açık tuttukları, paydaşlarla işbirliği
yaptıkları; Denetçilerin
bir kısmının (ƒ=22) PDR alanında etkili şekilde denetim yapabilmek
için, yeterince bilgi ve beceriye sahip oldukları, bir kısmının (ƒ=16) ise bu
konuda yeterli olmadıkları; PDR alanındaki mevzuatın somut ve güncel olmadığı,
şeklinde ifade edilmektedir. Araştırma
sonuçlarına dayalı olarak; PDR alan bilgisi eğitimi ihtiyacı olan
Denetçiye verilmeli; paylaşım
ve yardımlaşma konusundaki yaşanan iletişim eksikliği ortadan kaldırılmalı;
Denetçi kendisine ulaşan şikayetin niteliğine göre hareket etmeli, mevzuatın
anlaşılmayan soyut bölümleri ortadan kaldırılmalı; rehberlik alanında tüm ilgililerin
denetlenmesinin gerektiği vb.
yapılan önerilerden bazılarıdır.

Anahtar Kelimeler

Bakanlık, Denetim, Denetçi, Ortaöğretim, Rehberlik

Kaynakça

• Akbaş, S. (2001), İlköğretim ve Ortaöğretim Okullarındaki Rehberlik Hizmetlerinin Yürütülmesinde Oluşturulan İşbirliğinin İncelenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana. Altıntaş, R. (1980), Liselerde Kurum Teftişi, Ankara Üniversitesi Eğitim Fakültesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara. Aydın, M. (2000), Çağdaş Eğitim Denetimi. Yenilemiş 4. Baskı, Hatiboğlu Yayınevi, Ankara. Bakırcıoğlu, R. (1994), Rehberlik ve Psikolojik Danışma, Turhan Kitapevi, Ankara. Başaran, İ. E. (1996), Türkiye Eğitim Sistemi, Yargıcı Matbaası, Ankara. Bursalıoğlu, Z. (1978,1982,1991),”Eğitim Yönetiminde Teori ve Uygulama”, Ankara Üniversitesi Eğitim Fakültesi Yayınları. Ankara. Evans, T. J. (1996), “TransformationalLeadershipandSupervision: PromotingReflectiveInquiry in Schools”. EducationalResources Information Center (ERIC) Western Michigan University, Kalamazo, Michigan. May. Glickman, C.D. and Gordon, S.P. (1987), Clarifying developmental supervision. ASCD, http://www. ascd.org/ASCD/pdf/journals/ed_lead/el_198705_glickman.pdf Göğen, H. (1997), “Okul Rehberlik Bürolarının Rolü (Eğitim Programları İçinde Yer Alan Lise 1. Sınıflarda Gerçekleşme Düzeyi”, Yüksek Lisans Tezi. Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Güven, M. (2009), “MEB Müfettişlerinin Okul Rehberlik Hizmetleri ve Denetimiyle İlgili görüşleri”, 22-23 Haziran 2009 “Uluslararası Katılımlı Ulusal Eğitim Denetimi Sempozyumu” Ankara. Hatunoğlu, A. ve Y. (2006), “Okullarda Verilen Rehberlik Hizmetlerinin Problem Alanları”. Cilt:14 No:1 Kastamonu Eğitim Dergisi 333-338. Janssens, F. J. K., ve Van Amelsvoort, G. H. (2008), School Self-Evaluationsand School Inspections in Europe:An ExploratoryStudy. Studies in Educational Evaluation, Vol. 34, 15-23. Kepçeoğlu, M. (1997), Psikolojik Danışma ve Rehberlik, Basak Ofset, İstanbul. Korkmaz, M (2007), İlköğretim müfettişlerinin rehberlik görevlerini yerine getirme düzeyleri. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Çanakkale 18 Mart Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü. Kurt, B. (2003), Ortaöğretim Kurumlarında Eğitsel Rehberlik Hizmetlerinin Uygulama ve Değerlendirme Boyutları Açısından İncelenmesi, Atatürk Üniversitesi, Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Erzurum. Mason, M (2010), Sample size andsaturation in Phdstudiesusingqualitativeinterviews. Forum Qualitative SocialResearch, Vol. 11, No 3. http://www.qualitative-research.net/index. Php/fqs/article/ view/1428/3027. MEB, (2001), Rehberlik ve Psikolojik Danışma Hizmetleri Yönetmeliği, Resmi Gazete, 17.04.2001/24376, Ankara. MEB, (2006), Teftiş Kurulu Başkanlığı, İnceleme Soruşturma ve Ön İnceleme Rehberi, Denetim/Genel Denetim Teftiş Kurulu Başkanlığı yayını no:46 Baskı: Devlet Kitapları Müdürlüğü, Ankara. MEB, (2009), Ortaöğretim Kurumları Yönetmeliği, 27305 sayılı Resmi Gazete, Ankara. MEB, (2011a), Eğitim Müfettişleri Başkanlıkları Yönetmeliği, 27974 sayılı Resmi Gazete, Ankara. MEB, (2011b), Teftiş Kurulu Başkanlığı, Ortaöğretim Kurumlarında Rehberlik Psikolojik Danışma ve Yönlendirme Hizmetlerinde Yaşanan Sorunlar ve Çözüm Önerileri, Yayımlanmamış Rapor, Ankara. Özan, M. B. ve Özdemir, T. Y. (2011, Haziran), “Müfettiş ve Öğretmen Görüşleriyle Neden Denetim”. 3. Uluslararası Katılımlı Eğitim Denetimi Kongresi, Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi ve Temsen, 22-24 Haziran 2011. Mersin. Özmen, F. (2000), “Klinik Denetim Öngörüleri Çerçevesinde Denetçi Görüşleri” Fırat Üniversitesi, Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt: 10 Sayı:1, Sayfa:119-157. Elazığ. Tan, H. (2000). Psikolojik Danışma ve Rehberlik, Milli Eğitim Basımevi, Ankara. Uludüz, S. (1996), İlköğretim Kurumlarında Sınıf içi Etkinliklerin Denetiminde Müfettiş Davranışları. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara. Uyanık, M. (2007), Ders Teftişinde Müfettiş Uzmanlaşmasının Önemi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Muğla. Yavuz, Y. (1995), “Öğretmenlerin denetim etkinliklerini klinik denetim ilkeleri açısından değerlendirmeleri”. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir. Yeşilyaprak, B. (2002), Eğitimde Rehberlik Hizmetleri. Nobel yayıncılık. (Gözden Geçirilmiş 4. Baskı), Ankara. Yıldırım, A. ve Şimşek H. (2008), Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Seçkin Yayıncılık.Ankara. Yılmaz, M. (1998), İlköğretim Okullarında Ders Teftişinde Karşılaşılan Sorunlar. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Ankara.