Örgütsel İletişim Ve Okul İklimi Arasındaki İlişkinin Öğretmen Algılarına Göre Tespiti

Yıl 2022, Cilt: 10 Sayı: 13, 1 - 39, 19.12.2022

Ahmet Emerce , Soner Şahin , Ramazan Gündüz , Şaban Timur

Öz

Araştırmada, öğretmenlerin algılarına göre örgütsel iletişim iklim ve okul iklimi arasındaki ilişkiyi tespit etmek amaçlanmaktadır. Araştırmanın ifade edilen amacı doğrultusunda nicel araştırma yöntemlerinden “ilişkisel tarama modeli” yöntem olarak seçilmiştir. Araştırmanın evrenini Malatya İli’ndeki kamu okullarında görev yapan öğretmenler oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklemini ise evrendeki kamu okullarında görev yapan öğretmenler arasından “Basit Seçkisiz Örnekleme” yöntemi ile belirlenmiş olan toplam 406 öğretmen oluşturmaktır. Araştırmada verilerin toplanması için iki veri toplama aracı kullanılmıştır. Birincisi öğretmenlerin algılarına göre örgütsel iletişim iklimine ilişkin görülerini öğrenmek için “Örgütsel İletişim İklimi Ölçeği”, ikincisi ise öğretmenlerin okul iklimine ilişkin algılarını öğrenmek amacıyla “Okul İklimi Ölçeği” dir. Araştırmada cinsiyet, medeni durum, öğrenim durumu, mesleki kıdem ve görev yapılan okuldaki çalışma süresi değişkenlerine göre öğretmenlerin okul iklimine ilişkin algıları arasında anlamlı farklılığın olduğu tespit edilmiştir. Bunun yanında araştırmada cinsiyet, medeni durum, öğrenim durumu ve görev yapılan okuldaki çalışma süresi değişkenlerine göre öğretmenlerin örgütsel iletişim iklimine ilişkin algıları arasında anlamlı farklılığın olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca araştırmada öğretmenlerin örgütsel iletişim ve okul iklimine ilişkin algıları arasında pozitif yönlü yüksek düzeyde bir ilişki olduğu belirlenmiştir. Bu sonuca göre örgütsel iletişim iklimi algıları arttıkça öğretmenlerin okul iklimine ilişkin algı düzeylerinin yükseldiği söylenebilir.

Anahtar Kelimeler

Okul İklimi, Örgütsel İletişim, Örgütsel İletişim İklimi, Öğretmen

Kaynakça

• Akbaba, A. ve Erdoğan, H. (2014). Okul yöneticileri ve öğretmen görüşlerine göre okul ikliminin oluşması. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2(5), 211-227.
• Akman, M.F. (2021). Okullarda değişim yönetimi çalışmalarında öğretmenlerin örgütsel iletişim algıları ile kararlara katılım davranışları arasındaki ilişki [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Marmara Üniversitesi ve İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi.
• Arslan, S. (2019). Ortaokullarda örgütsel iklim ile öğretmen performansı arasındaki ilişki. Yüksek lisans tezi, Aydın Adnan Menderes Üniversitesi, Aydın.
• Bayat, S. (2015). Okulların örgüt ikliminin öğretmenlerin tükenmişlik düzeyine etkisi [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi], Fırat Üniversitesi
• Bayirli, A.(2012). İlköğretim okullarında görev yapan öğretmenlerin sınıf yönetimine yönelik tutumları ve inançları ile örgütsel iletişim düzeylerinin analizi [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Selçuk Üniversitesi.
• Bayram, F. ve Aypay, A. (2012). İlköğretim okullarında müdür etkililiği, okul iklimi ve öğrenci kontrol ideolojileri arasındaki ilişki, Eğitimde Politika Analizi Dergisi, 1(1), 49-63.
• Burunsuzoğlu, E.N. (2019). Örgütsel iletişime ve okul yöneticilerinin örgütsel sosyalleme stratejilerinin kullanma becerilerine yönelik öğretmen görüşleri [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi], Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi.
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö.E, Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2020). Eğitimde bilimsel araştırma yöntemleri. Pegem. Çağlayan, E.(2014). Okul binaları ve örgüt iklimi [Doktora Tezi], Dokuz Eylül Üniversitesi.
• Çanak, M. ve Avcı, Ö. Y. (2016). Öğretmenlerin örgütsel özdeşleşme ve örgütsel iletişim düzeylerinin incelenmesi. Uluslararası Eğitim Bilimleri Dergisi, 3(7), 91-110.
• Canlı, S. (2016). Okul müdürlerinin öğretmenlere güveninin okul iklimine etkisi [Doktora Tezi], İnönü Üniversitesi.
• Canlı, S., Demirtaş, H. ve Özer, N. (2018). Okul iklimi ölçeğinin geçerlik ve güvenirlik çalışması. İlköğretim Online, 17(4), 1797-1811.
• Çekiç, E. (2018). İlköğretim okullarındaki öğretmenlerin görüşlerine göre örgütsel adalet ve örgütsel iklim arasındaki ilişki (Edirne ili örneği) [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi], Trakya Üniversitesi, Edirne.
• Dağlı, A. (2018). Teoriden uygulamaya örgütsel iklim. Pegem.
• Demir, A. (2008). Ortaöğretim okullarında okul İklimi ile öğretmen performansı arasındaki ilişki [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi], Yeditepe Üniversitesi, İstanbul.
• Demir, S. (2014). Eskişehir ilindeki temel eğitim okulu öğretmenlerinin işbirlikli sorun çözme yaklaşımlarının örgütsel iletişim ile ilişkisi [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi], Ankara Üniversitesi, Ankara.
• Demirtaş, M. (2010). Örgütsel iletişimin verimlilik ve etkililiğinde yararlanılan iletişim araçları ve halkla ilişkiler filmleri örneği. Marmara Üniversitesi, İ.İ.B.F Dergisi, 28(4), 411-444.
• Diş, O. (2015). Okul yöneticilerinin kullandıkları güç kaynakları ile örgüt iklimi arasındaki ilişki [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi], Atatürk Üniversitesi, Erzurum.
• Erdoğan İ. (2011). İletişimi anlamak. Pozitif.
• Eryılmaz Ballı, F. ve Tulunay Ateş, Ö. T. (2021). Organizational Communication Climate: Scale Development Study. Cukurova University Faculty of Education Journal, 50(1), 400-433.
• Gedikoğlu, T. ve Tahaoğlu, F. (2010). İlköğretim okullarının örgüt iklimi: Gaziantep ili Şahinbey ve Şehitkamil ilçeleri örneği. Milli Eğitim Dergisi, 186, 38-55.
• Göcen, G. ve Kaya, Z. (2014). İmam‐hatip liselerinde çalişan öğretmen ve yöneticilerin okul iklim algisi ve bu algiya etki eden faktörler (Istanbul örneği). Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 36, 67-102.
• Göçer, V. (2020). Eğitim fakültesi öğrencilerinin eğitimde ölçme ve değerlendirme dersine yönelik tutumlarının analizi. Disiplinlerarası Eğitim Araştırmaları Dergisi, 4(8), 212-228.
• Gündüz, H. (2008). İlköğretim okullarında örgütsel iklim ile öğretmenlerin iş doyumu arasındaki ilişki (Gaziantep ili örneği) [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi], Gaziantep Üniversitesi.
• İlkin, A. (2022). Öğretmenlerin okullarındaki iklime ilişkin algıları [Yayımlanmamış Tezsiz Yüksek Lisans Tezi], Pamukkale Üniversitesi.
• Karadağ, E., Baloğlu, N., Korkmaz, T.ve Çalışkan, N. (2008). Eğitim kurumlarında örgüt iklimi ve örgüt etkinlik algısı arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD), 9 (3), 63-71.
• Kavgacı, H. (2010). İlköğretimde örgütsel iklim ve okul-aile ilişkileri. Yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Kocabaş, F. (2005). Değişime uyum sürecinde iç ve dış örgütsel iletişim çabalarının entegrasyonu gerekliliği. Manas Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(13), 247-252.
• Korkmaz, M. ve Ada, K. (2019). Ortaokullarda okul iklimi ile okul etkililiği arasındaki ilişkinin incelenmesi. Eğitim Araştırmaları-2019, 38-54.
• Köse, A. (2015). İşe angaje olma ile örgütsel destek algısı ve örgüt iklimi arasındaki ilişki (Kahramanmaraş ili örneği) [Doktora Tezi], Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi.
• Memduhoğlu, H.B. ve Şeker, G. (2010). Öğretmenlerin algılarına göre ilköğretim okullarının örgütsel iklimi. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(1), 1-26.
• Okar, M. (2018). Öğretmenlerin örgütsel iklim algıları [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi], Abant İzzet Baysal Üniversitesi.
• Özçiçek, V.T. (2016). Örgüt iklimini etkileyen iç etmenler [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi], İstanbul Aydın Üniversitesi ve Yıldız Teknik Üniversitesi.
• Sabuncuoğlu Z. ve Gümüş M. (2016). Örgütsel iletişim. Alfa Aktüel.
• Şahin, A. ve Atbaşı, Z. (2020). Olumlu okul iklimi oluşturmada öğretmenin rolünün incelenmesi. Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6(3), 672-689.
• Saygılı, G. (2010). Öğretmenlerin kişilik özellikleri ile okul iklimi algıları arasındaki ilişkinin incelenmesi (İstanbul ili Sancaktepe ilçesi örneği) [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi], Yeditepe Üniversitesi.
• Şentürk, C. ve Sağnak, M. (2012). İlköğretim okulu müdürlerinin liderlik davranışları ile okul iklimi arasındaki ilişki. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi,10(1), 29-47.
• Sertel, G. (2019). Yönetici ve öğretmenlerin kendini sabotaj düzeyleri ile okullardaki örgütsel iklim algıları arasındaki ilişkinin incelenmesi [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi], Pamukkale Üniversitesi.
• Sertel, G. ve Karadağ, E. (2022). Okullardaki Örgüt İklimi İle Öğretmenlerin Pozitif Psikolojik Sermaye Algıları Arasındaki İlişki. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 55(55), 318-350.
• Sönmez, H. (2018). Okul müdürlerinin motivasyonel dil kullanımı ile öğretmenlerin okul iklimi algısı arasındaki ilişki [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi], Eskişehir Osmangazi Üniversitesi.
• Tepe, N. ve Yılmaz, G. (2020). Öğretmenlerin okul iklimi algılarının yordayıcısı olarak okul yöneticilerinin toksik liderlik davranışları. OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 15(25), 3360-3381.
• Tulunay, Ö. (2010). Sınıf öğretmenlerinin tükenmişlik düzeyleri ve örgütsel bağlılık ve örgütsel iletişim ile ilişkisi [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi], Kırıkkale Üniversitesi.
• Tutar H. (2003). Örgütsel iletişim. Seçim.
• Tutar, H. ve Yılmaz, M. K. (2004). Genel ve teknik iletişim. Nobel.
• Yetim A. E. (2010). Genel liselerde örgütsel iletişim ile örgütsel özdeşleşme arasındaki ilişki [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi], Gazi Üniversitesi.
• Yıldırım, M. (2009). İlköğretim okullarında öğretmen algılarına göre yöneticilerin, yöneticilik becerilerinin örgüt iklimine katkısı (İstanbul ili Bahçelievler ilçesi örneği) [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi], Beykent Üniversitesi.
• Yıldız, K. (2013). Öğretmenlerin örgütsel özdeşleşmeleri ile örgütsel iletişimleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 13(1), 251-272.
• Zeytin, N. (2008). İlköğretim okullarında bürokratikleşme ve okul kültürü [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi], Dokuz Eylül Üniversitesi.