Toplumsal Düzen İçin Hümanizm: Adam Schaff ile Simone Weil Kıyaslaması

Yıl 2024, Cilt: 22 Sayı: 87, 29 - 44, 15.05.2025

Mustafa Burak Gürbüz

Öz

Sosyal mücadelelerle geçen 19’ncu yüzyılda kapitalist üretimin kesintilere uğramadan sürdürülebilmesi için sömürülen yoksulların öfkesini dindirmek üzere din ve hümanizmayı dayalı yaklaşımlar ön plana çıktı. Bu yaklaşımların amacı kapitalist üretim süreçlerini sorgulamadan daha adil yeni bir toplum düzeni sağlamaktı. Hristiyan öğretinin yön gösterdiği düşünceler zaman içerisinde yeni korporatif modellerin ortaya çıkmasına yol açacaktı. Kişilerin kendilerine ve çevrelerine yabancılaşmasının sürekli olmasını sağlayan bu yaklaşımlar emekçilerin düşünmeden çalışmalarını sağlamak ve daha fazla otoriteye itaat etmesini sağlamak için yapılan uygulamalardı. 1789 Fransız burjuva devriminden sonra ile 1917 Rusya’daki İşçi Devrimi ve sonrasında kurulan Sovyetler Birliği emeğin sosyalleşmesini sağlarken bireyi ne hale dönüştürdü? Bu sorunun cevaplarını iki yazarda arayacağız. İlki Polonyalı Marksist felsefeci Adam Schaff (1913-2006) İkinci olarak da Fransız felsefeci Simone Weil (1909-1943).

Anahtar Kelimeler

Birey , Hümanizm , Kapitalizm , Kolektivizm , Din , Sömürü

Kaynakça

• Dean, J. (2021). Yoldaş: Siyasi aidiyet üzerine bir deneme, Minotor Kitap, İstanbul.
• Marx, K. (1972). Manuscrits de 1844, Présentation, traduction et notes de E. Bottigelli, Les Editions Sociales, Paris.
• Marx, K. et Engels, F. (1968). Sur la Religion, Textes choisis, traduits et annotés par Badia, G. Bange, P. et Bottigelli, E. Les Editions sociales, Paris.
• Schaff, A. (1968). Le Marxisme et l’individu: Contribution a la philosophie marxiste de l’homme, Libraririe Armand Colin, Paris.
• Weil, S. (1949). L’enracinement, Prélude a une déclaration des devoirs envers l’être humain, Les Editions Gallimard, Coll. İdées, Paris.
• Weil, S. (1955). Oppression et liberté, Les editions Gallimard, Coll. Espoirs, Paris.
• Weil, S. (1957). Ecrits de Londres et derniéres lettres, Editions Gallimards, Coll. Espoirs, Paris.
• Weil, S. (1951). La condition ouvriére, Les éditions Gallimard, Coll. İdées, Paris.