İŞVERENLERİN İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KURULU OLUŞTURMA YÜKÜMLÜLÜĞÜ

Yıl 2018, Cilt: XXII Sayı: 3-4, 489 - 546, 01.12.2018

Hatice Duygu Özer

Öz

İşverenin iş sağlığı ve güvenliğiyle ilgili temel yükümlülüklerinden biri de 6331 sayılı Kanun’un 22. maddesinde düzenlenen “iş sağlığı ve güvenliği kurulu oluşturma” yükümlülüğüdür. Sadece işverence hazırlanan ve denetlenen bir iş sağlığı ve güvenliği anlayışının yerine çalışanların da karar alma ve uygulama sürecine dâhil olmasını sağlayan iş sağlığı ve güvenliği kurulu, tehlike sınıfı ayrımına gidilmeksizin elli ve daha fazla çalışanın bulunduğu altı aydan fazla süren sürekli işlerin yapıldığı işyerlerinde oluşturulacaktır. Çalışmamızda mevzuatımızda daha önce de yer alan kurullarla ilgili yeni düzenlemeler ve uygulama sorunları ortaya konularak, işveren ve çalışanlar açısından kurulların önemine değinilecektir.

Anahtar Kelimeler

İş sağlığı ve güvenliği, iş sağlığı ve güvenliği kurulu, işveren yükümlülükleri

OBLIGATION OF EMPLOYERS' FORMATION OF OCCUPATIONAL HEALTH AND SAFETY COMMITTEES

Öz

One of the basic obligations of the employer regarding occupational health and safety is the obligation of de establishing an occupational health and safety committee as set out in Article 22 of Law No. 6331. The occupational health and safety committee, which ensures that the employees are included in the decision making and implementation process instead of an occupational health and safety understanding prepared and supervised by the employer, will be created in all workplaces with more than fifty employees without distinction of danger class. In our study, the new regulations and implementation problems related to the committees previously mentioned in our legislation will be put forth and the importance of the committees in terms of employers and employees will be mentioned.

Anahtar Kelimeler

Occupational health and safety, Occupational health and safety committees, employer obligations

Kaynakça

• Alpsoy, Lütfi/Güner, Recep: “6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu Kapsamında İşveren Vekili Kavramı”, Terazi Hukuk Dergisi, C.10, S.108, Ağustos 2015.
• Akın, Levent: İş Sağlığı ve Güvenliği ve Alt İşverenlik, Ankara 2013, (Alt işveren).
• Akın, Levent: “Sendikaların İş Sağlığı ve Güvenliğinin Sağlanmasına Katkısı”, Çalışma ve Toplum Dergisi, Y.2012/3, S.34, (Sendika).
• Akın, Levent: “İş Sağlığı ve Güvenliğinde İşyerinin Örgütlenmesi”, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Y.2005, C.54, S.1, s.9, (Örgütlenme).
• Akyiğit, Ercan: İş ve Sosyal Güvenlik Hukukunda Alt İşverenlik (Taşeronluk İlişkisi), Ankara 2011.
• Alli, Benjamin O.: Fundamental Principles of Occupational Health and Safety, ILO Geneva 2008.
• Alpman, Tülay: “KOBİ’lerde İSG ve Küresel Gelişmeler–KOBİ Tanımını Etkileyen Faktörler ve KOBİ’lerin Önemi”, İş Sağlığı ve Güvenliği Dergisi, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Yayını, Sayı: 36, Yıl: 7 Ekim–Kasım–Aralık 2007.
• Aydın, Fazıl: (Editör) Avrupa Birliğinde İş Sağlığı ve Güvenliği, T.C. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Yayın No:12, Ankara 2014.
• Aydınlı, İbrahim: “6331 Sayılı Kanunda Düzenlenen İş Sağlığı ve Güvenliği Yükümlülüklerinin Alt İşveren İlişkisinde Gösterdiği Özellikler ve Hukuki Sorumluluk”, Sicil İş Hukuku Dergisi, Y.2013, S.30, (Sorumluluk).
• Aydınlı, İbrahim: “İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu Tasarısı’nda ve/veya Kanunu’nda Alt İşveren-“…Başka İşyerlerinden Çalışmak Üzere Gelen Çalışanlar Kavramının Anlamı Üzerine Değerlendirme”, Sicil İş Hukuku Dergisi, S.26, Haziran 2012, (Alt işveren).
• Baloğlu, Cem: “İşverenlerin İş Sağlığı ve Güvenliği Yükümlülükleri ve Aykırılık Hallerinde Uygulanacak Yaptırımlar”, Kamu-İş İş Hukuku ve İktisat Dergisi, C.13, S.2.
• Başbuğ, Aydın: İşyerinde İş Sağlığı ve Güvenliği, İstanbul 2013.
• Baycık, Gaye: “Çalışanların İş Sağlığı ve Güvenliğine İlişkin Haklarında Yeni Düzenlemeler”, Ankara Barosu Dergisi, Y.2013, S.3.
• Belverenli, Demet: “İşçinin Sır Saklama Borcu-Karar İncelemesi”, Legal İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukuku Dergisi, S.50, C.13, Y.2016, (Sır Saklama).
• Belverenli, Demet: “Alt İşveren İlişkisinden Doğan İş Sağlığı ve Güvenliği Yükümlülükleri”, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, Y.2016, C.74. (İş Sağlığı).
• Boz, Selman S.: “Memur Disiplin Hukukuna Hâkim Olan Temel İlkeler”, Selçuk Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C.25, S.2, Y.2017.
• Centel, Tankut: “İş Sağlığı ve Güvenliği Kurullarının Kuruluş ve İşleyişi” Sicil İş Hukuku Dergisi, Mart 2013, S.29.
• Coulson, Nancy: "The Role of Workplace Health and Safety Representatives and the Creeping Responsibilisation of OHS on South African Mines", Resources Policy 56, 2018, https://www.journals.elsevier.com/resources-policy, erişim tarihi 28.10.2018.
• Çelik, Nuri: “Grup Şirketlerinde İşçilerden Bir Kısmının Aynı Anda Birden Fazla İşverene Hizmet Vermesinden Doğan Sorun”, Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi C.15, Özel S., 2013, Basım Yılı: 2014.
• Çelik, Nuri/Caniklioğlu, Nurşen/Canbolat, Talat: İş Hukuku Dersleri, İstanbul 2018.
• Demircioğlu, Murat: “İşyerinde İş Sağlığı ve Güvenliği Organizasyonu”, Prof Dr. Sarper Süzek’e Armağan C.2, İstanbul 2011.
• Demircioğlu, Murat/Kaplan, Hasan A.: “6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Yasası Çerçevesinde işyerinde İş Sağlığı ve Güvenliği Örgütlenmesi”, Sicil İş Hukuku Dergisi, Y.2013, S.30.
• Doğan Yenisey, Kübra: “Hizmet Sözleşmesi”, Türk Borçlar Kanunu Sempozyumu, Makaleler- Tebliğler, İstanbul 2012.
• Doğan Yenisey, Kübra/Öztürk, Özgür: “İşçinin Sözleşme Sonrası Ticari Sırları Saklama Yükümlülüğü”, Devrim Ulucan’a Armağan, İstanbul 2008.
• Ekmekçi, Ömer: Toplu İş Hukuku Dersleri, İstanbul 2018, (Toplu İş Hukuku).
• Ekmekçi, Ömer: 4857 Sayılı İş Kanunu’na Göre İşyerinin İş Sağlığı ve Güvenliği Bakımından Örgütlenmesi, İstanbul 2005.
• Engin, Murat :“İş Sağlığı ve Güvenliği Yasa Tasarısı Taslağına Göre İstihdamında Zorunluluk Bulunan Personelin Hukuki Durumu”, İş Sağlığı ve Güvenliği Yasa Tasarısı Taslağı Sempozyumu, 8 Aralık 2007, İstanbul Barosu Yayınları 2008.
• Erbaş, Cevat Gökhan: Türk ve Alman İş Hukukunda İşçinin Yönetime Katılması, Ankara 2013.
• Erdemir, Aymelek: İşverenin Yönetim Hakkı ve Sınırları, Ankara 2015.
• Eyrenci, Öner: “6356 Sayılı Kanunda Toplu İş Sözleşmesi Türleri”, Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi C.15, Özel S., 2013, Basım Yılı: 2014.
• Öner Eyrenci/Savaş Taşkent/Devrim Ulucan, Bireysel İş Hukuku, İstanbul 2004.
• Güner, Recep: “İş Sağlığı ve Güvenliği Kanuna Göre İşveren Vekili Kimdir? İşveren Vekilinin Sorumlulukları Nelerdir?”, Mali Çözüm Dergisi, Mayıs-Haziran 2015.
• Kabakcı, Mahmut: Geçerli Fesih Nedeni Olarak Yetersiz (Kötü ve Eksik) İş Görme, İstanbul 2012.
• Kandemir, Murat: İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukuku Boyutuyla Psikososyal Riskler, İstanbul 2017.
• Kara, Etem: İş Sözleşmesinin İşveren Tarafından Geçerli Nedenle Feshi ve Sonuçları, Ankara 2011.
• Keser, Hakan: 4857 Sayılı iş Kanunu ve Yargıtay Uygulamasında İş Sözleşmesinin Bildirimli Feshinde Geçerli Sebep, Ankara 2012.
• Kılkış, İlknur: İş Sağlığı ve Güvenliği, Bursa 2018.
• Kılkış, İlknur/Demir, Seçil: "İşverenin İş Sağlığı ve Güvenliği Eğitimi Verme Yükümlülüğü ÜzerineBirİnceleme",ÇalışmaİlişkileriDergisi,C.3,S.1,Mart2012, <http://dergipark.gov.tr/cider/issue/29525/316928>:, erişim tarihi 02.11.2018.
• Kuhl, Klaus/Schmitz-Felten, Ellen: Workers Participaiton--France, https://oshwiki.eu/wiki/Worker_participation__France#Health_and_safety_committees, erişim tarihi, 28.10.2018.
• Mollamahmutoğlu, Hamdi/Astarlı, Muhittin/Baysal, Ulaş: İş Hukuku, Ankara 2014.
• Odaman, Serkan: “Fransa’da ve Türkiye’de İş Sağlığı ve Güvenliği Kurullarının Yapıları ve İşlevleri”, A.Can Tuncay’a Armağan, İstanbul 2005, (Kurul).
• Odaman, Serkan: “Fransız Hukukunda ve Türk Hukukunda İşçinin Davranışları Açısından Geçerli Sebep-Haklı Sebep Ayrımı”, Çimento İşveren Dergisi, Mayıs 2003, C.17, S.3, (Haklı Sebep).
• Oğuz, Özgür: AB Direktifleri ve Türk İş Hukukunda İş Sağlığı ve Güvenliğinde İşverenlerin Yükümlülükleri ve İşçilerin Hakları, İstanbul 2011.
• Özdemir, Erdem: İş Sağlığı ve Güvenliği Hukuku, İstanbul 2014, (Kitap).
• Özdemir, Erdem: “İş Sağlığı ve Güvenliği Kanununun Temel Esasları”, Galatasaray Üniversitesi-İstanbul Barosu İş Hukukuna İlişkin Sorunlar ve Çözüm Önerileri 20. Toplantısı, İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku 2015 Yılı Toplantıları, İstanbul 2016, (Toplantı).
• Özer, Hatice Duygu: “6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’na Göre Çalışanların Yükümlülükleri”, Erzincan Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C.17, S.3-4, Aralık 2013.
• Sarıbay Öztürk, Gizem: İş Sağlığı ve Güvenliği Yükümlülüklerinin Yerine Getirilmemesinin Hukuki, İdari ve Cezai Sonuçları, İstanbul 2015.
• Selek, Cihan: “İş Sağlığı ve Güvenliği Kurulları”, Tühis Dergisi, C.19, Kasım-Ağustos 2004.
• Soyer, Polat: 4857 Sayılı Yeni İş Kanunu’nun Ücret, İşin Düzenlenmesi, İş Sağlığı ve Güvenliğine İlişkin Bazı Hükümleri Üzerine Düşünceler,”, 4857 Sayılı Yeni İş Kanunu Değerlendirme Konferans Notları, 2003.
• Sümer, Haluk H.: İş Sağlığı ve Güvenliği Hukuku, Ankara 2017.
• Süzek, Sarper: İş Hukuku, İstanbul 2018, (İş Hukuku).
• Süzek, Sarper: “İş Hukukunda Disiplin Cezaları”, Çalışma ve Toplum Dergisi, Y.2011, S.1, (Disiplin).
• Süzek, Sarper: “Türk İş Hukukunda İşveren”, Sicil İş Hukuku Dergisi, S.17,Y.5, Mart 2010, (İşveren).
• Süzek, Sarper: “İşçi Sağlığı ve Güvenliği Konusunda Somut Çözüm Önerileri”, Prof. Dr. Turhan Esener’e Armağan, Ankara 2000, (Öneriler).
• Süzek, Sarper: “İş Hukukunda Katılım”, Coşkun Kırca’ya Armağan, İstanbul 1995, (Katılım).
• Şahlanan, Fevzi: Toplu İş Sözleşmeleri, İstanbul 1992.
• Şener, Oruç Hami: Ortaklıklar Hukuku Ders Kitabı, Ankara 2015.
• Taşkent, Savaş: İşverenin Yönetim Hakkı, İstanbul 1981.
• Tuncay, Can/Savaş Kutsal, Burcu: Toplu İş Hukuku, İstanbul 2016.
• Tuncay, Can: “Avrupa Birliği’ne Üyelik Sürecinde İş Sağlığı ve Güvenliği Mevzuatının Uyumu ve Yeni Yönetmelikler”, İş Sağlığı ve Güvenliği Mevzuatındaki Değişiklikler ve İşveren Yükümlülükleri, TİSK-Peryön Müşterek Semineri, İstanbul 2004.
• Uşan, Fatih: İş Sırrının Korunması, Ankara 2003.
• Ülgen, Hüseyin/Helvacı, Mehmet/Kendigelen, Abuzer/Kaya, Arslan/Nomer Ertan, Füsun: Ticari İşletme Hukuku, İstanbul 2015.
• Yıldırım, Turan/Yasin, Melikşah/Kaman, Nur/Özdemir, Eyüp/Üstün, Gül/Okay Tekinsoy, Özge: İdare Hukuku, İstanbul 2016.
• Yılmaz, Fatih: “Avrupa Birliği ve Türkiye’de İş Sağlığı Ve Güvenliği: Türkiye’de İş Sağlığı ve Güvenliği Kurullarının Etkinlik Düzeyinin Ölçülmesi”, Yayınlanmamış Doktora Tezi, İstanbul 2009, (Kurullar).
• Yılmaz, Fatih: “Avrupa Birliği Ülkeleri ve Türkiye'de İş Sağlığı ve Güvenliği Kurulları: Türkiye'de Kurulların Etkinliği Konusunda Bir Araştırma”, Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, C.7, S.1, Y.2010, (Araştırma).
• Yuvalı, Ertuğrul: “Mobbingin Psiko-Sosyal Sağlık Ve İş Sağlığı Bakımından Sonuçları Ve Mobbing Mağdurunun Başvurabileceği Hukuki Çareler”, İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi Özel Sayı Cilt:2, Yıl 2015, (s.723-738).
• Weber, April: Case Study: Denmark: Worker Participation in Health and Safety, http://www.iloencyclopaedia.org/part-iii/labor-relations-and-human-resource-management/item/1231, erişim tarihi, 28.09.2018.
• İş Sağlığı ve Güvenliği ILO Standartları, Sağlıklı ve Güvenli Bir Çalışma Ortamının Geliştirilmesi, ÇASGEM 2018, http://www2.csgb.gov.tr/dosyalar/ yayinlar/582/dosya-582-4752.pdf, 2009 Yılı Uluslararası İş Konferansı, 98. Oturum Raporu.