Foreigners' Right to Family Life in Decisions of European Court of Human Rights and Human Rights Committee of United Nations

Yıl 2007, Cilt: XI Sayı: 1-2, 105 - 127, 01.06.2007

Songül Atak

Öz

AVRUPA İNSAN HAKLARI MAHKEMESİ VE BİRLEŞMİŞ MİLLETLER İNSAN HAKLARI KOMİTESİNİN KARARLARINDA YABANCILARIN AİLE YAŞAMI HAKKI

Öz

Başta Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi olmak üzere uluslararası alanda kabul edilmiş olan genel insan hakları belgelerinin hemen hepsinde aile yaşamı hakkı güvence altına alınmış ve bu hakka yönelik yasadışı ve keyfi müdahaleler yasaklanmıştır. Örneğin, İnsan Hakları Evrensel Bildirgesinin 12. maddesi; Birleşmiş Milletler Kişisel ve Siyasal Haklar Sözleşmesinin 17. maddesi; Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Sözleşmesinin 16. maddesi; Amerikan İnsan Hakları Sözleşmesinin 11. maddesi; Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinin 8. maddesi ve Avrupa Birliği Temel Haklar Şartının 7. maddesi bu hakkı koruma altına alan düzenlemeler içinde yer almaktadır. Söz konusu belgelerde aile yaşamı hakkı ayrı bir madde içinde düzenlenmemiş, genellikle özel yaşam hakkını düzenleyen maddeler içinde ele alınmıştır. Bunun nedeni, aile yaşamının özel yaşam hakkının bir parçası olarak değerlendirilmesidir. Aile yaşamının yanı sıra, ayrıca konut ve haberleşme hakları da aynı maddeler içinde düzenlenmektedir. Özel yaşam, aile yaşamı, konut ve haberleşme hakları birbirleriyle kesişen dört temel haktır. Bunlar gerçekte bir bütün oluşturan “özel yaşamın” farklı unsurlarıdır. Bu nedenledir ki, bu dört hak için çoğu zaman genel bir başlık olarak “özel yaşam hakkı” kavramı kullanılmaktadır. Bu çalışmada esas itibariyle Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ve Birleşmiş Milletler Kişisel ve Siyasal Haklar Sözleşmesine taraf olan ülkelerde bulunan yabancıların aile yaşamı hakkının korunması konusunda Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi ve Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Komitesinin vermiş olduğu kararlar incelenerek her iki organın konuya ilişkin yaklaşımları değerlendirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

AİHS, 8. Madde, Aile Yaşamına Saygı Hakkı, Kroon ve Diğerleri v. Hollanda kararı, Birleşmiş Milletler Kişisel ve Siyasal Haklar Sözleşmesi

Kaynakça

• Şeref GÖZÜBÜYÜK- A. Feyyaz GÖLCÜKLÜ, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ve Uygulaması, Turhan Kitabevi, Ankara, 2004.
• Helene LAMBERT, The European Court of Human Rights and the Rights of Refugees and Other Persons in Need of Protection to Family Reunion, International Journal of Refugee Law, Vol.11, No.3, 1999.
• Christa WIJNAKKER-Peter BOELES, Case Reports (a) European Convention for the Protection of Human Rights and Fundemental Freedoms (b) International Covenant on Political and Civil Rights, European Journal of Migration and Law 4, 2002.
• Sarah JOSEPH- Jenny SCHULTZ- Melisa CASTAN, The International Covenant on Civil and Political Rights, Cases, Materials and Commentary, Oxford University Press, 2004.
• Pieter BOELES-Marianne BRUINS, Case Report of the European Court of Human Rights, the Human Rights Committee and the Committee Against Torture, European Journal of Migration and Law 7, 2005.