KAMUSAL MAL VE HİZMETLERİN MERKEZİ VE YEREL YÖNETİMLER ARASI PAYLAŞIMINDA UYULMASI GEREKEN KRİTERLER

Yıl 2006, Cilt: X Sayı: 1-2, 105 - 120, 01.06.2006

Ali Rıza Özdemir

Öz

Kamusal üretimde etkinlik bugünün en önemli konularından birisi haline gel­miştir. Bu çalışma da kamusal üretimde etkinliğin sağlanması amacına yönelik ola­rak kamusal özelliği olan malların merkezi yönetim, alt kademe yönetimleri ve yerel yönetimler arasında nasıl paylaşılması gerektiği ölçek ekonomileri, dışsallıklar, top­lumsal talebin yapısı, karar alma, yönetim maliyetleri ve adalet kriterleri açısından İncelenmektedir. Bu inceleme sonucu optimal hizmet bölüşümü hakkında aşağıdaki bir kaç prensibe ulaşılmış bulunmaktadır: İlk olarak, ölçek ekonomilerden yararlan­ma oranı yüksek olan mallar daha çok merkezi yönetim tarafından sağlanmalıdır. Ayrıca, dışsallıkların söz konusu olduğu yerde kural bir mal ya da hizmetin üretilme­ siyle ortaya çıkan negatif ya da pozitif dışsallık ne kadar büyükse o mal yada hizmet o oranda kapsamlı yönetim tarafından üretilmelidir. Ayrıca, eğer bir mal ya da hiz­met toplum tarafından çeşitli varyasyonlarda değil de tek standart bir mal olarak talep görüyorsa o mal ya da hizmet daha çok merkezi yönetim tarafından sağlanma­lıdır. Karar alma ve yönetim maliyetlerini minimize etmenin yolu bir yandan aynı türde işleri merkeze toplamak farklı türde işlerin en alttan başlayarak en uygun olan birimce yönetilmesini sağlamaktır. Bireylere fırsat eşitliği sağlama açısından önemli olan özellikle piyasayı düzenlemeye yönelik bir takım politikaların merkezi yönetim tarafından yapılması ve standartların merkezi yönetimce belirlenmesidir.

Anahtar Kelimeler

Kamusal üretim, merkezi yönetim, hizmet, yerel yönetim

OPTIMAL DIVISION OF PUBLIC GOODS, CENTRALIZATION, DECENTRALIZATION

Öz

Kaynakça

• Tortop, Nuri (1996). Yerel Yönetimler Mâliyesi, 1996 TODAI Yayınlan No:263.
• Wheeler, Harvey. (1970). Democracy in a Revolutionary Era. New York: Praeger Pres.