HUKUKUN GENEL İLKELERİ VE HUKUKUN GELİŞİMİNE ETKİSİ

Yıl 2003, Cilt: VII Sayı: 3-4, 385 - 423, 01.12.2003

Abdülkadir Akıl

Öz

Bilindiği gibi, bazı bilim ya da disiplinler (fizik, matematik, felsefe, tıp gibi) evrensel niteliktedir. Buna karşılık bazı bilimler ise ulusal niteliktedir. Her ne kadar hukuk felsefesi, hukuk sosyolojisi, mukayeseli hukuk bilim dalları da evrensel nitelikte ise de, genel olarak “hukuk bilimi henüz ulusal nitelikli”dir. Her bir ulusun hukuku ve hukukçuları olduğu gibi, her bir ulusun ayrı bir hukuk anlayışı da vardır. Dolayısıyla, bugün tüm dünyanın ortak bir hukuk bilimi henüz bulunmamaktadır. Ancak, uzun zamandan beri ulusal ve uluslararası kişiler arasındaki ilişkilerin yoğunlaşması, devletleri ve hukukçuları “tüm dünyada geçerli ortak bir hukuk sistemi” arayışına yöneltmiştir. Nitekim ilk kez 1900'de Paris'te düzenlenen Uluslararası Karşılaştırmalı Hukuk Kongresi'nde “tüm dünyada geçerli birleştirilmiş bir hukuk sistemi ve ortak bir adâlet düşüncesi'nden söz edilmiş ve bunun mümkün olduğu belirtilmiştir. Öncelikle bu konularda uluslararası konsensüsün oluşturulması gerekmektedir. Bunlar sağlandığı takdirde, devletler arasındaki güç eşitsizliğinden doğan keyfi politikalar ancak asgariye indirilebilecektir?!i, Bunun sonucunda da başta hukuk olmak üzere pek çok alanda olumlu ilişkiler gelişebilecek ve doğal gelişme süreci daha rahat işleyebilecektir.

Anahtar Kelimeler

Hukukun genel ilkeleri, evrensel hukuk, hakkaniyet, nısfet

Kaynakça

• AKIL, Abdülkadir, Küreselleşen Hukuk ve Ulusal Egemenliğe Etkisi, (Basılmamış Doktora Tezi-İ, Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü), İstanbul, 2002.
• YÖRÜK, Abdülhak Kemal, Hukukun Umumi Prensipleri, İstanbul, 1949.
• HAYEK, Frederich A., Hukuk, Yasama ve Özgürlük: Kurallar ve Düzen(Çev. Atilla Yayla), Türkiye İş Bankası Kültür Yay., Ankara, 1996.
• HÂTEMİ, Hüseyin, Medeni Hukuka Giriş, İstanbul, 1997.
• EDİS, Seyfullah, Medeni Hukuka Giriş ve Başlangıç Hükümleri, Ankara, 1979.
• KÖPRÜLÜ, Bülent, Medeni Hukuk: Genel Prensipler-Kişinin Hukuku, İstanbul, 1984.
• ATA AY, Aytekin, Medeni Hukukun Genel Teorisi, İstanbul, 1971.
• TUNÇ, Hasan, Anayasa Hukukuna Giriş, Ankara, 1999.