MİLLETLERARASI ADALET DİVANI'NIN NÜKLEER SİLAHLARIN TEHDİDİ VEYA KULLANIMININ MEŞRUİYETİ İLE İLGİLİ 1996 TARİHLİ İSTİŞARİ MÜTALAASINA İNSANCIL HUKUK AÇISINDAN BİR BAKIŞ

Yıl 2003, Cilt: VII Sayı: 3-4, 557 - 588, 01.12.2003

Elif Uzun

Öz

Çalışmamızda, Milletlerarası Adalet Divanı'nın, Birleşmiş Milletler Genel Kurulu'nun 1994 yılındaki talebi üzerine 1996 yılında vermiş olduğu Nükleer Silahların Tehdidi veya Kullanımı başlıklı mütalaasını inceleyeceğiz. Nükleer silahlar sorunu insan haklarından çevreye kadar pek çok alanla ilgili olduğu için, bu konudaki Devlet görüşleri ve buna bağlı olarak Divanın kararı da çok geniş bir çerçevede ortaya konmuştur. Böyle bir sorunun karar bağlamında bile olsa incelenmesi, çok geniş bir çalışmayı gerektirdiği için, incelememizi belli bir başlık —insancıl hukuk- altında yoğunlaştırmayı uygun gördük. Bu amaçla, insancıl hukuk hakkında kısa bir açıklama sunuyoruz. Karar incelemesi içerisinde de kuvvet kullanımı —us ad bellum- ve silahlı çatışma hukuku —jus in bello, insancıl hukuk-ile ilgili kısımlara ağırlık vererek, insan hakları hukuku ve çevre hukuku ile ilgili tartışmalara sadece işaret etmekle yetindik.

Anahtar Kelimeler

Nükleer Silahlar, insan hakları, Milletlerarası Adalet Divan, insancıl hukuk

Kaynakça

• FENRICK,“W. J. İntemational Humanitarian Law and Criminal Trials”, Transnational Law & Contemporary Prombelms, Vol, 7: 23, 1997.
• SHAW, Malcolm; International Law (Cambridge: Cambridge University Press), 1997.
• MORELLION, Jacgues; “Humanitarian Law, The ICRC, and Promoting The Geneva Conventions”, The American University Law Review, Vol. 31, ss. 819-839.
• BOZBIYIK, Arif vd. , “Nükleer Silahlar: Üretimi ve Etkileri”, Sürekli Tıp Eğitim Dergisi, C. 10, 5. 10, 2001.
• KRISTJÂNSDÖTTİR, Edda, “The Legality of Nuclear Weapons”, New York University Journal of International Law and Politics, Vol. 30: 291, 1997-1998.