Enflasyonun Şirketlerin Sermaye Yapılarına Etkileri: 2009-2019 TCMB Sektörel Bilançoları

Yıl 2021, Cilt: 3 Sayı: 2, 67 - 76, 31.12.2021

Şule Yüksel Yiğiter Halil Tanyıldızı

Öz

Hem ekonominin geneli açısından hem de firmalar özelinde borçla finansman konusu önem arz etmektedir. Özel sektör borç miktarlarının son 1o yıldaki GSYİH’ya oranına bakıldığında borçluluk seviyelerinin yıllar itibariyle artış trendi sergilediği görülmektedir. Bu bağlamda, çalışmamızda borçlanma seviyelerindeki artışın arka planında enflasyonun etkisini ortaya koymak amaçlanmıştır. Çünkü bu saptamanın yapılacak makro-ekonomik analizler ve çıkarımlar için önem arz ettiği düşünülmektedir. Enflasyonun sermaye yapısı kararları üzerindeki etkisini ölçmek için TCMB Sektör Bilançoları Veri Kaynağından, Tüm Firmaların 2009-2019 yılları arasındaki bir araya getirilmiş bilançolarına ulaşılmıştır. Ayrıca EVDS’den TÜFE değerleri ve Ticari Kredi Faiz Oranları aynı zaman dilimlerine ait olacak şekilde elde edilerek modele dahil edilmiştir. Oluşturulan Basit Regresyon Modeli Eviews programı ile test edilmiştir. Modelde Finansal Kaldıraç Oranları bağımlı değişken, Faiz Oranları ve TÜFE ise bağımsız değişkenlerdir. Verilerle borç-öz sermaye tercihini yansıtacak şekilde Yabancı Kaynaklar/Öz Sermaye oranının bağımlı değişken olarak alındığı bir modelde enflasyonun etkisinin doğru yönlü ve istatistiki olarak da anlamlı olduğu tespit edilmiştir (prob=0,07). Bu bağlamda ulaştığımız bulgular; Jain ve Kamp (2010) tarafından ortaya konulan enflasyon-nakit akışı üretme kabiliyeti-finansal kaldıraç ilişki zinciri için ampirik bir kanıt olarak değerlendirilebilir. Çalışmamızın ulaştığı enflasyonun firmaların borç kullanımını artırdığı yönündeki sonuç, hisse senedi ihracı seçeneğinin firmalar için kullanılabilirliği ile birlikte değerlendirilmesi gerektiği düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Enflasyon, Modigiliani-Miller, Kaynak Bileşeni

Kaynakça

• AKMUT, Ö. T. D., & YENER, A. L. Y. Türk firmalarının sermaye yapısını etkileyen faktörler: Beş yüz büyük firmadan hisse senetleri İMKB’n da işlem görenler için bir analiz (Doctoral dissertation, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı).
• ALTUNTAŞ, S. T. (2017). Türk İmalat Sanayii İşletmelerinin Sermaye Yapılarındaki Değişimleri Etkileyen Mikro ve Makro Faktörler. Ulakbilge Sosyal Bilimler Dergisi, 5(11), 621-635.
• ASSAF, A., (2014). Capital Structure and Inflation Uncertainty: Evidence from a Pooled Sample of Dutch firms. Unpublished master thesis, Tilburg University.
• BETZEL, P. P. J. (2014). Capital Structure Determinants: The Direct and Indirect Effect of Country Characteristics.
• CANSIZ, S, SAYILGAN, G. (2017). Sermaye Yapısı Teorilerinin Reel Sektör Firmaları Özelinde Test Edilmesi. Verimlilik Dergisi, (2), 135-161. Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/verimlilik/issue/28664/306350 Erdinç, N. Y.,2010:135
• DURAND, David. "Costs of debt and equity funds for business: trends and problems of measurement." Conference on research in business finance. NBER, 1952. GÜNDOĞDU, A. (Ed.). (2018). Finansın Temel Teorileri. Beta.
• HATZİNİKOLAOU, D., KATSİMBRİS, G. M., & NOULAS, A. G. (2002). Inflation uncertainty and capital structure: Evidence from a pooled sample of the Dow-Jones industrial firms. International Review of Economics & Finance, 11(1), 45-55.
• MODİGLİANİ, F., & MİLLER, M. (1958). The Cost of Capital, Corporation Finance and the Theory of Investment. The American Economic Review, 48(3), 261-297. Retrieved June 6, 2021, from http://www.jstor.org/stable/1809766
• MUTHAMA, C., MBALUKA, P., & KALUNDA, E. (2013). An empirical analysis of macro-economic influences on corporate capital structure of listed companies in Kenya. Journal of Finance and Investment Analysis, 2(2), 41-62.
• MYERS, S. C. (1984). Capital structure puzzle.
• OECD,2021, https://stats.oecd.org/index.aspx?queryid=34814#
• ÖCAL, F, AKIN, F. (2018). TCMB İmalat Sanayi Sektörel Bilançoları Kullanılarak İktisadi Parametrelerin Sermaye Yapısına Etkisi Üzerine Bir Uygulama. Akademik Hassasiyetler, 5 (10), 219-234. Retrieved from https://dergipark.org.tr/en/pub/akademik-hassasiyetler/issue/41937/426312
• ÖZDEMİR, K. (2019). Enflasyon oranı faiz oranı ve döviz kurlarında yaşanan değişimlerin firmaların sermaye yapısı üzerindeki etkisi: Bıst100'deki imalat firmaları üzerine bir uygulama (Master's thesis, Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü).
• ÖZDEMİR, K., & KADERLİ, Y. (2019). Enflasyon Oranı Faiz Oranı ve Döviz Kurlarında Yaşanan Değişimlerin Firmaların Sermaye Yapısı Üzerindeki Etkisi: Bıst 100'deki İmalat Firmaları Üzerine Bir Uygulama. Turan: Stratejik Arastirmalar Merkezi, 11(43), 448-453.
• PREZAS, A. P. (1991). Inflation, Investment, and Debt. Journal of Financial Research, 14(1), 15-26.
• TEKİN, B. (2019), “Sermaye Yapısı Üzerinde Etkili Faktörler: Davranışsal Kurumsal Finans Bağlamında Bir Panel Veri Analizi”, Sosyoekonomi, Vol. 27(42), 145-162.(158) TİTMAN, S., & WESSELS, R. (1988). The determinants of capital structure choice. The Journal of finance, 43(1), 1-19.
• YILMAZ, E., & ASLAN, T. (2020). Makroekonomik Göstergelerin Sermaye Yapısı Üzerindeki Etkisi: İmalat Dışı Sektörler Üzerinde Bir Araştırma. Muhasebe ve Finansman Dergisi, (85), 187-208.(204)