Examination of Perceived Stressors, Emotional States and Sleep Quality in Patients After Coronary Intensive Care

Yıl 2024, Cilt: 1 Sayı: 2 (Aralık), 1 - 17, 26.12.2024

Günay Şen , Zülfünaz Özer

Öz

Aim: This study was designed as a descriptive, cross-sectional and correlational study to determine the perceived environmental stressors, patient experiences, mood and sleep quality in patients after coronary intensive care.
Material and Method: This study was conducted with 116 patients hospitalized in cardiology clinics in a City Hospital in Istanbul. Data were collected by using Patient Identification Form, Intensive Care Unit Environmental Stressors Scale (ICUESS), Depression Anxiety and Stress Scale, and Richards Campbell Sleep Questionnaire (RCSQ). Descriptive statistical methods and Spearman's analysis were utilized in the evaluation of the data.
Results: Mean age of the patients was 61.48±13.45 years, 81.9% of the patients were hospitalized urgently, 56.9% stayed between 1 and 7 days, 43.1% had not been hospitalized in intensive care before, 50.9% did not receive information during the intensive care process, 94.6% were informed about the disease, 65.5% had a chronic disease, and the chronic disease of 63.2% was hypertension. The patients had a mean score of 97.24±27.37 on the ICUESS, a mean score of 6.12±4.75 on Depression, a mean score of 7.56±4.81 on Anxiety, a mean score of 6.57±5.23 on Stress, and a mean score of 54.52±25.61 on the RCSQ. A positive significant relationship was found between ICUESS and Depression (r=0.537), Anxiety (r=0.476) and Stress (r=0.465). There was a negative significant relationship between RCSQ and Depression (r=-0.314), Anxiety (r=-0.322) and Stress (r=-0.269).
Conclusion: It was concluded that patients were moderately negatively affected by environmental stressors, their depression and anxiety levels were high, and their sleep quality was moderate. It was determined that patients affected by environmental stressors in intensive care had high depression, anxiety, and stress levels. It was found that patients with high depression, anxiety, and stress levels had low sleep quality. It is recommended to adopt a holistic care approach addressing perceived environmental stressors, patient experiences, emotional states, and sleep quality in patients following coronary intensive care.

Anahtar Kelimeler

Anxiety, Depression, Nursing, Stress, Sleep, Intensive Care Environmental Stressors

Koroner Yoğun Bakım Sonrası Hastalarda Algılanan Stresörlerin, Duygu Durumlarının ve Uyku Kalitesinin İncelenmesi

Öz

Amaç: Araştırma, koroner yoğun bakım sonrası hastalarda algılanan çevresel stresörlerin, hasta deneyimlerinin, duygu durumlarının ve uyku kalitesinin belirlenmesi amacıyla tanımlayıcı, kesitsel ve ilişkisel olacak şekilde tasarlanmıştır.
Materyal ve Metot: İstanbul’da bir Şehir Hastanesi’nde kardiyoloji kliniklerinde yatan 116 hasta ile yapılmıştır. Veriler; Hasta Tanılama Formu, Yoğun Bakım Ünitesinde Çevresel Stresörler Ölçeği (YBÜÇSÖ), Depresyon Anksiyete ve Stres Ölçeği ve Richards Cambel Uyku Ölçeği (RCUÖ) ile toplanmıştır. Verilerin değerlendirilirmesinde tanımlayıcı istatistiksel metodlar ve Spearman’s analizinden faydanılmıştır.
Bulgular: Hastaların yaş ortalaması 61,48±13,45 yıl, %81,9’u hastaneye acil yatmış, %56,9’u 1-7 gün arası kalmış, %43,1’i daha önce yoğun bakımda yatmamış, %50,9’u yoğun bakım sürecinde bilgi almamış, %94,6’sı hastalık hakkında bilgilendirme yapılmış, %65,5’inde kronik hastalık bulunmakta, %63,2'sinin kronik hastalığı hipertansiyondur. Hastaların YBÜÇSÖ ortalaması 97,24±27,37, Depresyon ortalaması 6,12±4,75, Anksiyete ortalaması 7,56±4,81, Stres ortalaması 6,57±5,23 ve RCUÖ ortalaması 54,52±25,61’dir. YBÜÇSÖ ile Depresyon (r=0,537), Anksiyete (r=0,476) ve Stres (r=0,465) arasında pozitif yönde anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Depresyon (r=-0,314), Anksiyete (r=-0,322) ve Stres (r=-0,269) ile RCUÖ arasında negatif yönde anlamlı bir ilişki bulunmaktadır.
Sonuç: Hastaların çevresel stresörlerden orta düzeyde olumsuz yönde etkilenildiği, depresyon ve anksiyete düzeyleri yüksek, uyku kalitesinin orta olduğu sonucuna varılmıştır. Yoğun bakım çevresel stresörlerden etkilenen hastaların depresyon, anksiyete ve stres değerleri yüksek olduğu saptanmıştır. Depresyon, anksiyete ve stres değerleri yüksek olan hastaların uyku kalitesinin düşük olduğu bulunmuştur. Koroner yoğun bakım sonrası hastalarda algılanan çevresel stresörlerine, hasta deneyimlerine, duygu durumlarına ve uyku kalitesine holistik bir bakım yaklaşımı benimsnmesi önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Anksiyete, Depresyon, Hemşirelik, Stres, Uyku, Yoğun Bakım Çevresel Stresörler

Etik Beyan

Araştırmaya başlamadan önce İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi Etik Kurul Başkanlığı’ndan (27.01.2023 tarih ve 2023/01 sayı) onay alınmıştır. İlgili İl Sağlık Müdürlüğü’nde çalışma yapılmasına ilişkin (02.06.2023 tarih ve 217042587 sayılı) kurum izni alınmıştır. Çalışmaya katılan tüm hastalara araştırma hakkında bilgi verildikten sonra bilgilendirilmiş onam formu ile yazılı izinleri alınmıştır.

Kaynakça

• Adsay, E., & Dedeli, Ö. (2015). Yoğun bakım ünitesinden taburcu olan hastaların yoğun bakım deneyimlerinin değerlendirilmesi. Yoğun Bakım Dergisi, 6(3), 90-97.
• Adsay, E., & Dedeli, Ö. (2015). Yoğun bakım ünitesinden taburcu olan hastaların yoğun bakım deneyimlerinin değerlendirilmesi. Yoğun Bakım Dergisi, 6(3), 90-97.
• Aktaş, Y. (2016). Yoğun Bakım Hemşirelerinin Hastaların Psikolojik Bakım Gereksinimlerini Belirlemeye ve Uygulamaya Yönelik Görüşlerinin İncelenmesi (Yüksek Lisans Tezi). İzmir Katip Çelebi Üniversitesi, İzmir.
• Aktaş, Y. (2016). Yoğun Bakım Hemşirelerinin Hastaların Psikolojik Bakım Gereksinimlerini Belirlemeye ve Uygulamaya Yönelik Görüşlerinin İncelenmesi (Yüksek Lisans Tezi). İzmir Katip Çelebi Üniversitesi, İzmir.
• Aktaş, Y.Y., Karabulut, N., Yılmaz, D., & Özkan, A.S. (2015). Perception of Environmental Stressors by Critical Care Patients Treated in Cardiovascular Surgery İntensive Care Unit. Kafkas Journal of Medical Sciences, 5(3), 81-86.
• Aktaş, Y.Y., Karabulut, N., Yılmaz, D., & Özkan, A.S. (2015). Perception of Environmental Stressors by Critical Care Patients Treated in Cardiovascular Surgery İntensive Care Unit. Kafkas Journal of Medical Sciences, 5(3), 81-86.
• Alrø, A.B., Nedergaard, H.K., Svenningsen, H., Jensen, H.I., & Dreyer, P. (2023). Experiences of cognitive impairment in postcritical illness patients treated in the intensive care unit: A comprehensive review. Journal of Clinical Nursing, 32(15-16), 4374-4390.
• Alrø, A.B., Nedergaard, H.K., Svenningsen, H., Jensen, H.I., & Dreyer, P. (2023). Experiences of cognitive impairment in postcritical illness patients treated in the intensive care unit: A comprehensive review. Journal of Clinical Nursing, 32(15-16), 4374-4390.
• Aydın Sayılan, A., Kulakaç, N. & Sayılan, S. (2021). The Effects of Noise Levels on Pain, Anxiety and Sleep in Patients. Nursing in Critical Care, 26(2), 79–85.
• Aydın Sayılan, A., Kulakaç, N. & Sayılan, S. (2021). The Effects of Noise Levels on Pain, Anxiety and Sleep in Patients. Nursing in Critical Care, 26(2), 79–85.
• Ballard, K.S. (1981) Identification of Environmental Stressors for Patients in A Surgical Intensive Care Unit. Issues in Mental Health Nursing, 3(1-2), 89-108.
• Ballard, K.S. (1981) Identification of Environmental Stressors for Patients in A Surgical Intensive Care Unit. Issues in Mental Health Nursing, 3(1-2), 89-108.
• Berber, E. (2019). Kardiyovasküler Cerrahi Yoğun Bakım Ünitesinde Tedavi Gören Hastaların Algıladıkları Çevresel Stresörlerin Belirlenmesi (Yüksek Lisans Tezi). Avrasya Üniversitesi, Trabzon.
• Berber, E. (2019). Kardiyovasküler Cerrahi Yoğun Bakım Ünitesinde Tedavi Gören Hastaların Algıladıkları Çevresel Stresörlerin Belirlenmesi (Yüksek Lisans Tezi). Avrasya Üniversitesi, Trabzon.
• Bıenvenu, O.J. (2021). Posttraumatic stress phenomena in critical illness and intensive care survivors. International Review of Psychiatry, 33(8), 691-698.
• Bıenvenu, O.J. (2021). Posttraumatic stress phenomena in critical illness and intensive care survivors. International Review of Psychiatry, 33(8), 691-698.
• Bodur, İ., & Aslan, Ö. (2022). Koroner Yoğun Bakım Ünitesinde Yatan Hastaların Algıladıkları Çevresel Stresörlerin Belirlenmesi. Ordu Üniversitesi Hemşirelik Çalışmaları Dergisi, 5(3), 298-305.
• Bodur, İ., & Aslan, Ö. (2022). Koroner Yoğun Bakım Ünitesinde Yatan Hastaların Algıladıkları Çevresel Stresörlerin Belirlenmesi. Ordu Üniversitesi Hemşirelik Çalışmaları Dergisi, 5(3), 298-305.
• Bülbüloglu, S., Çınar, F., & Çürük, G. N. (2022). The effect of environmental stressors on patient experience in medical, surgical, and COVID-19 intensive care unit. Journal of Patient Experience, 9, 23743735221092545. Cochran, J., & Ganong, L.H. (1989). A comparison of nurses’ and patients’ perceptions of intensive care unit stressors. Journal of Advanced Nursing, 14(12), 1038-1043.
• Bülbüloglu, S., Çınar, F., & Çürük, G. N. (2022). The effect of environmental stressors on patient experience in medical, surgical, and COVID-19 intensive care unit. Journal of Patient Experience, 9, 23743735221092545. Cochran, J., & Ganong, L.H. (1989). A comparison of nurses’ and patients’ perceptions of intensive care unit stressors. Journal of Advanced Nursing, 14(12), 1038-1043.
• Cox, C.E., Porter, L.S., Buck, P.J., Hoffa, M., Jones, D., Walton, B., ... & Greeson, J.M. (2014). Development and preliminary evaluation of a telephone-based mindfulness training intervention for survivors of critical illness. Annals of the American Thoracic Society, 11(2), 173-181.
• Cox, C.E., Porter, L.S., Buck, P.J., Hoffa, M., Jones, D., Walton, B., ... & Greeson, J.M. (2014). Development and preliminary evaluation of a telephone-based mindfulness training intervention for survivors of critical illness. Annals of the American Thoracic Society, 11(2), 173-181.
• Çam, R., & Şahin, B. (2018). Yoğun bakım ünitelerinde yatan hastaların deneyimleri ve anksiyete-depresyon durumları. Hemşirelik Bilimi Dergisi, 1(1), 10-14.
• Çam, R., & Şahin, B. (2018). Yoğun bakım ünitelerinde yatan hastaların deneyimleri ve anksiyete-depresyon durumları. Hemşirelik Bilimi Dergisi, 1(1), 10-14.
• Çapanoğlu, D. (2020). Açık kalp ameliyatı geçiren yoğun bakım stresörleri ile yoğun bakım yaşamları arasındaki ilişkilerin incelenmesi (Yüksek Lisans Tezi). Ege Üniversitesi, İzmir.
• Çapanoğlu, D. (2020). Açık kalp ameliyatı geçiren yoğun bakım stresörleri ile yoğun bakım yaşamları arasındaki ilişkilerin incelenmesi (Yüksek Lisans Tezi). Ege Üniversitesi, İzmir.
• Çınar, S., Aslan, F., & Kurtoğlu, T. (2011). Yoğun bakım ünitesi çevresel stresörler ölçeği: geçerlik ve güvenirlik çalışması. Yoğun Bakım Hemşireliği Dergisi, 15(2), 61-66.
• Çınar, S., Aslan, F., & Kurtoğlu, T. (2011). Yoğun bakım ünitesi çevresel stresörler ölçeği: geçerlik ve güvenirlik çalışması. Yoğun Bakım Hemşireliği Dergisi, 15(2), 61-66.
• Davydow, D.S., Gifford, J.M., Desai, S.V., Bienvenu, O.J., & Needham, D.M. (2009). Depression in general intensive care unit survivors: a systematic review. Intensive Care Medicine, 35, 796-809.
• Davydow, D.S., Gifford, J.M., Desai, S.V., Bienvenu, O.J., & Needham, D.M. (2009). Depression in general intensive care unit survivors: a systematic review. Intensive Care Medicine, 35, 796-809.
• Dias, D.D.S., Resende, M.V., & Diniz, G.C. (2015). Patient stress in intensive care: comparison between a coronary care unit and a general postoperative unit. Revista Brasileira de Terapia Intensiva, 27, 18-25.
• Dias, D.D.S., Resende, M.V., & Diniz, G.C. (2015). Patient stress in intensive care: comparison between a coronary care unit and a general postoperative unit. Revista Brasileira de Terapia Intensiva, 27, 18-25.
• Dönmez, Y.C., Korkmaz, F.D., & Geçit, S. (2020). Yoğun Bakım Ünitesindeki Çevresel Stresörlerin Hastalar Tarafından Algılanması. Türkiye Klinikleri Hemşirelik Bilimleri Dergisi, 12(2), 190-197.
• Dönmez, Y.C., Korkmaz, F.D., & Geçit, S. (2020). Yoğun Bakım Ünitesindeki Çevresel Stresörlerin Hastalar Tarafından Algılanması. Türkiye Klinikleri Hemşirelik Bilimleri Dergisi, 12(2), 190-197.
• Erdağı Oral, S., Kıranşal, N., & Deniz, M. (2022). Cerrahi Kliniklerde Yatan Hastalarda Ağrı ve Anksiyetenin Uyku Kalitesine Etkisi. Türk Uyku Tıbbı Dergisi, 9, 288-293.
• Erdağı Oral, S., Kıranşal, N., & Deniz, M. (2022). Cerrahi Kliniklerde Yatan Hastalarda Ağrı ve Anksiyetenin Uyku Kalitesine Etkisi. Türk Uyku Tıbbı Dergisi, 9, 288-293.
• Eryiğit, İ., & Aydın, H.T. (2022). Yoğun Bakım Ünitesinden Transfer Edilen Hastaların Yoğun Bakım Deneyimlerinin, Anksiyete ve Depresyon Düzeylerinin Belirlenmesi: Tanımlayıcı Çalışma. Türkiye Klinikleri Hemşirelik Bilimleri Dergisi, 14(3), 896-907.
• Eryiğit, İ., & Aydın, H.T. (2022). Yoğun Bakım Ünitesinden Transfer Edilen Hastaların Yoğun Bakım Deneyimlerinin, Anksiyete ve Depresyon Düzeylerinin Belirlenmesi: Tanımlayıcı Çalışma. Türkiye Klinikleri Hemşirelik Bilimleri Dergisi, 14(3), 896-907.
• Gencer, A., & Kumsar, A. K. (2020). Yoğun bakım ünitesinde tedavi gören hastaların algıladıkları çevresel stresörlerin uyku kalitesine etkisi. Online Türk Sağlık Bilimleri Dergisi, 5(3), 434-443.
• Gencer, A., & Kumsar, A. K. (2020). Yoğun bakım ünitesinde tedavi gören hastaların algıladıkları çevresel stresörlerin uyku kalitesine etkisi. Online Türk Sağlık Bilimleri Dergisi, 5(3), 434-443.
• Gerkuş, Ş. (2020). Yoğun Bakım Ünitelerinde Yatan Hastaların Algıladıkları Çevresel Stresörlerin Kaygı Düzeyi Üzerine Etkisinin İncelenmesi (Yüksek Lisans Tezi). Balıkesir Üniversitesi, Balıkesir.
• Gerkuş, Ş. (2020). Yoğun Bakım Ünitelerinde Yatan Hastaların Algıladıkları Çevresel Stresörlerin Kaygı Düzeyi Üzerine Etkisinin İncelenmesi (Yüksek Lisans Tezi). Balıkesir Üniversitesi, Balıkesir.
• Gezginci, E., Goktas, S., & Orhan, B.N. (2022). The effects of environmental stressors in intensive care unit on anxiety and depression. Nursing in Critical Care, 27(1), 113-119.
• Gezginci, E., Goktas, S., & Orhan, B.N. (2022). The effects of environmental stressors in intensive care unit on anxiety and depression. Nursing in Critical Care, 27(1), 113-119.
• Gültekin, Y., Özçelik, Z., Akıncı, S.B., & Yorgancı, H.K. (2018). Yoğun bakım ünitelerinde stresörlerin değerlendirilmesi. Türk cerrahi dergisi , 34(1), 5.
• Gültekin, Y., Özçelik, Z., Akıncı, S.B., & Yorgancı, H.K. (2018). Yoğun bakım ünitelerinde stresörlerin değerlendirilmesi. Türk cerrahi dergisi , 34(1), 5.
• Halvorsen, K., Jensen, J.F., Collet, M.O., Olausson, S., Lindahl, B., Saetre Hansen, B., ... & Eriksson, T. (2022). Patients’ experiences of well‐being when being cared for in the intensive care unit—An integrative review. Journal of Clinical Nursing, 31(1-2), 3-19.
• Halvorsen, K., Jensen, J.F., Collet, M.O., Olausson, S., Lindahl, B., Saetre Hansen, B., ... & Eriksson, T. (2022). Patients’ experiences of well‐being when being cared for in the intensive care unit—An integrative review. Journal of Clinical Nursing, 31(1-2), 3-19.
• Hweidi, I.M., & Nizamli, F.M. (2015). Stressors in intensive care units in Syria: patients’ perceptions. Journal of Research in Nursing, 20(2), 114-126.
• Hweidi, I.M., & Nizamli, F.M. (2015). Stressors in intensive care units in Syria: patients’ perceptions. Journal of Research in Nursing, 20(2), 114-126.
• Hweidi, I.M. (2007). Jordanian patients’ perception of stressors in critical care units: a questionnaire survey. International Journal of Nursing Studies, 44(2), 227-235.
• Hweidi, I.M. (2007). Jordanian patients’ perception of stressors in critical care units: a questionnaire survey. International Journal of Nursing Studies, 44(2), 227-235.
• Ivusich, K.S. (2019). The İmplementation of Nocturnal Earplugs and Eye Masks to İmprove Sleep in The Cardiac Surgery İntensive Care Unit (Doctoral Dissertation). University of Maryland, Baltimore.
• Ivusich, K.S. (2019). The İmplementation of Nocturnal Earplugs and Eye Masks to İmprove Sleep in The Cardiac Surgery İntensive Care Unit (Doctoral Dissertation). University of Maryland, Baltimore.
• Karadeniz, F.T., & Kanan, N. (2019). Reanimasyon Yoğun Bakım Ünitesinde Yatan Hastaların Çevresel Stresörlerden Etkilenme Durumları. Yoğun Bakım Hemşireliği Dergisi, 23(1), 1-8.
• Karadeniz, F.T., & Kanan, N. (2019). Reanimasyon Yoğun Bakım Ünitesinde Yatan Hastaların Çevresel Stresörlerden Etkilenme Durumları. Yoğun Bakım Hemşireliği Dergisi, 23(1), 1-8.
• Karlsson, V., Bergbom, I., & Forsberg, A. (2012). The lived experiences of adult intensive care patients who were conscious during mechanical ventilation: a phenomenological-hermeneutic study. Intensive and Critical Care Nursing, 28(1), 6-15.
• Karlsson, V., Bergbom, I., & Forsberg, A. (2012). The lived experiences of adult intensive care patients who were conscious during mechanical ventilation: a phenomenological-hermeneutic study. Intensive and Critical Care Nursing, 28(1), 6-15.
• Koparan, H. (2020). Cerrahi Yoğun Bakım Ünitesinde Yatan Hastaların Algıladıkları Çevresel Stresörler ve Uyku Durumları (Yüksek Lisans Tezi). Çukurova Üniversitesi, Adana.
• Koparan, H. (2020). Cerrahi Yoğun Bakım Ünitesinde Yatan Hastaların Algıladıkları Çevresel Stresörler ve Uyku Durumları (Yüksek Lisans Tezi). Çukurova Üniversitesi, Adana.
• Koyuncu, F., Yılmaz Şahin, S., & İyigün, E. (2021) Genel Cerrahi Yoğun Bakım Ünitesinde Tedavi Gören Hastaların Algıladıkları Çevresel Stresörlerin Uyku Düzenine Olan Etkisinin İncelenmesi. Yoğun Bakım Hemşireliği Dergisi, 25(3),152-159.
• Koyuncu, F., Yılmaz Şahin, S., & İyigün, E. (2021) Genel Cerrahi Yoğun Bakım Ünitesinde Tedavi Gören Hastaların Algıladıkları Çevresel Stresörlerin Uyku Düzenine Olan Etkisinin İncelenmesi. Yoğun Bakım Hemşireliği Dergisi, 25(3),152-159.
• Krampe, H., Denke, C., Gülden, J., Mauersberger, V.M., Ehlen, L., Schönthaler, E., ... & Spies, C.D. (2021) Perceived Severity of Stressors in the Intensive Care Unit: A Systematic Review and Semi-Quantitative Analysis of the Literature on the Perspectives of Patients, Health Care Providers and Relatives. Journal of Clinical Medicine, 10(17), 3928.
• Krampe, H., Denke, C., Gülden, J., Mauersberger, V.M., Ehlen, L., Schönthaler, E., ... & Spies, C.D. (2021) Perceived Severity of Stressors in the Intensive Care Unit: A Systematic Review and Semi-Quantitative Analysis of the Literature on the Perspectives of Patients, Health Care Providers and Relatives. Journal of Clinical Medicine, 10(17), 3928.
• Kurt, S., & Enç, N. (2013) Yoğun Bakım Hastalarında Uyku Sorunları ve Hemşirelik Bakımı. Türk Kardiyoloji Derneği Kardiyovasküler Hemşirelik Dergisi, 4(5), 1-8.
• Kurt, S., & Enç, N. (2013) Yoğun Bakım Hastalarında Uyku Sorunları ve Hemşirelik Bakımı. Türk Kardiyoloji Derneği Kardiyovasküler Hemşirelik Dergisi, 4(5), 1-8.
• Lewandowska, K., Mędrzycka-Dąbrowska, W., Pilch, D., Wach, K., Fortunato, A., Krupa, S., & Ozga, D. (2020). Sleep Deprivation from the Perspective of a Patient Hospitalized in the Intensive Care Unit-Qualitative Study. Healthcare, 8(3), 351.
• Lewandowska, K., Mędrzycka-Dąbrowska, W., Pilch, D., Wach, K., Fortunato, A., Krupa, S., & Ozga, D. (2020). Sleep Deprivation from the Perspective of a Patient Hospitalized in the Intensive Care Unit-Qualitative Study. Healthcare, 8(3), 351.
• Lin, T.R., Cheng, C.H., Wei, J., & Wang, T.J. (2022). Factors influencing sleep quality in open-heart patients in the postoperative intensive care unit. In Healthcare , 10(11), 2311.
• Lin, T.R., Cheng, C.H., Wei, J., & Wang, T.J. (2022). Factors influencing sleep quality in open-heart patients in the postoperative intensive care unit. In Healthcare , 10(11), 2311.
• Lovibond, P.F., & Lovibond, S.H. (1995). The structure of negative emotional states: Comparison of the Depression Anxiety Stress Scales (DASS) with the Beck Depression and Anxiety Inventories. Behaviour Research and Therapy, 33(3), 335-343.
• Lovibond, P.F., & Lovibond, S.H. (1995). The structure of negative emotional states: Comparison of the Depression Anxiety Stress Scales (DASS) with the Beck Depression and Anxiety Inventories. Behaviour Research and Therapy, 33(3), 335-343.
• Menear, A., Elliott, R., M Aitken, L., Lal, S., & McKinley, S. (2017). Repeated sleep‐quality assessment and use of sleep‐promoting interventions in ICU. Nursing in Critical Care, 22(6), 348-354.
• Menear, A., Elliott, R., M Aitken, L., Lal, S., & McKinley, S. (2017). Repeated sleep‐quality assessment and use of sleep‐promoting interventions in ICU. Nursing in Critical Care, 22(6), 348-354.
• Miranda-Ackerman, R.C., Lira-Trujillo, M., Gollaz-Cervantez, A.C., Cortés-Flores, A.O., Zuloaga-Fernández del Valle, C.J., García-González, L.A., ... & González-Ojeda, A. (2020). Associations between stressors and difficulty sleeping in critically ill patients admitted to the intensive care unit: a cohort study. BMC Health Services Research, 20, 1-10.
• Miranda-Ackerman, R.C., Lira-Trujillo, M., Gollaz-Cervantez, A.C., Cortés-Flores, A.O., Zuloaga-Fernández del Valle, C.J., García-González, L.A., ... & González-Ojeda, A. (2020). Associations between stressors and difficulty sleeping in critically ill patients admitted to the intensive care unit: a cohort study. BMC Health Services Research, 20, 1-10.
• Muradov, O., Petrovskaya, O., & Papathanassoglou, E. (2021). Effectiveness of cognitive interventions on cognitive outcomes of adult intensive care unit survivors: a scoping review. Australian Critical Care, 34(5), 473-485.
• Muradov, O., Petrovskaya, O., & Papathanassoglou, E. (2021). Effectiveness of cognitive interventions on cognitive outcomes of adult intensive care unit survivors: a scoping review. Australian Critical Care, 34(5), 473-485.
• Osta, M.M. (2023). Yoğun Bakım Hastalarında Anksiyetenin Uyku Sorunları Üzerine Etkisinin İncelenmesi (Yüksek Lisans Tezi). Bursa Uludağ Üniversitesi, Bursa.
• Osta, M.M. (2023). Yoğun Bakım Hastalarında Anksiyetenin Uyku Sorunları Üzerine Etkisinin İncelenmesi (Yüksek Lisans Tezi). Bursa Uludağ Üniversitesi, Bursa.
• Özbal, E. (2020). Kritik Hastaların Algıladıkları Çevresel Stresörlerin Yoğun Bakım Ünitesi Deneyimlerine Etkisi (Yüksek Lisans Tezi). Necmettin Erbakan Üniversitesi, Konya.
• Özbal, E. (2020). Kritik Hastaların Algıladıkları Çevresel Stresörlerin Yoğun Bakım Ünitesi Deneyimlerine Etkisi (Yüksek Lisans Tezi). Necmettin Erbakan Üniversitesi, Konya.
• Özer, N., & Özlü, Z.K. (2015). Richard-Campbell Uyku Ölçeği Geçerlilik ve Güvenilirlik Çalışması. Journal of Turkish Sleep Medicine, 2, 29-32.
• Özer, N., & Özlü, Z.K. (2015). Richard-Campbell Uyku Ölçeği Geçerlilik ve Güvenilirlik Çalışması. Journal of Turkish Sleep Medicine, 2, 29-32.
• Öztürk, M. (2022). Yoğun Bakım Ünitelerindeki Çevresel Stresörler ile Hastaların Duyusal ve Duygulanım Yorgunluk Düzeyleri Arasındaki İlişkinin Değerlendirilmesi (Yüksek Lisans Tezi). Karadeniz Teknik Üniversitesi, Trabzon.
• Öztürk, M. (2022). Yoğun Bakım Ünitelerindeki Çevresel Stresörler ile Hastaların Duyusal ve Duygulanım Yorgunluk Düzeyleri Arasındaki İlişkinin Değerlendirilmesi (Yüksek Lisans Tezi). Karadeniz Teknik Üniversitesi, Trabzon.
• Palaz, İ. (2020). Yoğun bakım ünitesinden transfer olan hastaların yoğun bakım deneyimlerinin, anksiyete ve depresyon düzeylerinin belirlenmesi (Yüksek Lisans Tezi). Sivas Cumhuriyet Üniversitesi, Sivas.
• Palaz, İ. (2020). Yoğun bakım ünitesinden transfer olan hastaların yoğun bakım deneyimlerinin, anksiyete ve depresyon düzeylerinin belirlenmesi (Yüksek Lisans Tezi). Sivas Cumhuriyet Üniversitesi, Sivas.
• Para, E., & Uslu, Y. (2022). Cerrahi Hastalarında Ameliyat Sonrası Uyku Kalitesi ve Uyku Düzenini Etkileyen Faktörler. Celal Bayar Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 9(4), 443-450.
• Para, E., & Uslu, Y. (2022). Cerrahi Hastalarında Ameliyat Sonrası Uyku Kalitesi ve Uyku Düzenini Etkileyen Faktörler. Celal Bayar Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 9(4), 443-450.
• Pelin, M. (2023). Koroner Yoğun Bakım Hastalarına Sirkadiyen Ritimlerine Göre Verilen Hemşirelik Bakımının Uyku Kalitesi, Ağrı, Anksiyete Ve Deliryuma Etkisi (Doktora Tezi). Sakarya Üniversitesi, Sakarya.
• Pelin, M. (2023). Koroner Yoğun Bakım Hastalarına Sirkadiyen Ritimlerine Göre Verilen Hemşirelik Bakımının Uyku Kalitesi, Ağrı, Anksiyete Ve Deliryuma Etkisi (Doktora Tezi). Sakarya Üniversitesi, Sakarya.
• Rattray, J., Crocker, C., Jones, M., & Connaghan, J. (2010). Patients’ perceptions of and emotional outcome after intensive care: results from a multicentre study. Nursing in Critical Care, 15(2), 86-93.
• Rattray, J., Crocker, C., Jones, M., & Connaghan, J. (2010). Patients’ perceptions of and emotional outcome after intensive care: results from a multicentre study. Nursing in Critical Care, 15(2), 86-93.
• Rawal, G., Yadav, S., & Kumar, R. (2017). Post-intensive care syndrome: an overview. Journal of Translational Internal Medicine, 5(2), 90-92.
• Rawal, G., Yadav, S., & Kumar, R. (2017). Post-intensive care syndrome: an overview. Journal of Translational Internal Medicine, 5(2), 90-92.
• Richards, K. (1987). Techniques for Measurement of Sleep in Critical Care. Focus on Critical Care, 14(4), 34-40
• Richards, K. (1987). Techniques for Measurement of Sleep in Critical Care. Focus on Critical Care, 14(4), 34-40
• Ritmala-Castren, M., Axelin, A., Richards, KC, Mitchell, M.L, Vahlberg, T., & Leino-Kilpi, H. (2022). Investigation of the construct and concurrent validity of the Richards-Campbell Sleep Questionnaire with intensive care unit patients and home sleepers. Australian Critical Care, 35(2), 130-135.
• Ritmala-Castren, M., Axelin, A., Richards, KC, Mitchell, M.L, Vahlberg, T., & Leino-Kilpi, H. (2022). Investigation of the construct and concurrent validity of the Richards-Campbell Sleep Questionnaire with intensive care unit patients and home sleepers. Australian Critical Care, 35(2), 130-135.
• Sariçam, H. (2018). The psychometric properties of Turkish version of Depression Anxiety Stress Scale-21 (DASS-21) in health control and clinical samples. Journal of Cognitive Behavioral Psychotherapies and Research, 7(1), 19.
• Sariçam, H. (2018). The psychometric properties of Turkish version of Depression Anxiety Stress Scale-21 (DASS-21) in health control and clinical samples. Journal of Cognitive Behavioral Psychotherapies and Research, 7(1), 19.
• Sarıgül, E., & Kavurmacı, M. (2022). Koroner yoğun bakımda hasta deneyimleri ve etkileyen faktörlerin saptanması. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 11(1), 212-219.
• Sarıgül, E., & Kavurmacı, M. (2022). Koroner yoğun bakımda hasta deneyimleri ve etkileyen faktörlerin saptanması. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 11(1), 212-219.
• Shdaifat, S. A., & Al Qadire, M. (2022). Anxiety and depression among patients admitted to intensive care. Nursing in Critical Care, 27(1), 106-112.
• Shdaifat, S. A., & Al Qadire, M. (2022). Anxiety and depression among patients admitted to intensive care. Nursing in Critical Care, 27(1), 106-112.
• Şahin, M., & Köçkar, Ç. (2018). Bir stresör olarak yoğun bakım. Yaşam Becerileri Psikoloji Dergisi, 2(4), 207-214.
• Şahin, M., & Köçkar, Ç. (2018). Bir stresör olarak yoğun bakım. Yaşam Becerileri Psikoloji Dergisi, 2(4), 207-214.
• Şen, S. (2018). Kalp Cerrahisi Sonrası Yapılan Akupresür Uygulamasının Ağrı, Anksiyete ve Uyku Kalitesi Üzerine Etkisi (Doktora Tezi). Sakarya Üniversitesi, Sakarya.
• Şen, S. (2018). Kalp Cerrahisi Sonrası Yapılan Akupresür Uygulamasının Ağrı, Anksiyete ve Uyku Kalitesi Üzerine Etkisi (Doktora Tezi). Sakarya Üniversitesi, Sakarya.
• Topçu, N., & Tosun, Z. (2022). Efforts to Improve Sleep Quality in A Medical Intensive Care Unit: Effect of A Protocol of Non-Pharmacological Interventions. Sleep & Breathing= Schlaf & Atmung, 26(2), 803–810.
• Topçu, N., & Tosun, Z. (2022). Efforts to Improve Sleep Quality in A Medical Intensive Care Unit: Effect of A Protocol of Non-Pharmacological Interventions. Sleep & Breathing= Schlaf & Atmung, 26(2), 803–810.
• Uslu, Y., & Korkmaz, F.D. (2015). Yoğun bakım hastalarında uyku: hemşirelik bakımı. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi, 12(3), 156-161.
• Uslu, Y., & Korkmaz, F.D. (2015). Yoğun bakım hastalarında uyku: hemşirelik bakımı. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi, 12(3), 156-161.
• Wilcox, M.E., Brummel, N.E., Archer, K., Ely, E., Jackson, J.C., & Hopkins, R.O. (2013). Cognitive dysfunction in intensive care patients: risk factors, predictors and rehabilitation interventions. Critical Care Medicine, 41(9), 81-98.
• Wilcox, M.E., Brummel, N.E., Archer, K., Ely, E., Jackson, J.C., & Hopkins, R.O. (2013). Cognitive dysfunction in intensive care patients: risk factors, predictors and rehabilitation interventions. Critical Care Medicine, 41(9), 81-98.
• Yoğun Bakım Ünitelerinin Standartları Genelgesi. (2008). Erişim Adresi: https://www.saglik.gov.tr/TR,10979/yogun-bakim-unitelerinin-standartlari-genelgesi-200853.html. (Erişim Tarihi:19.12.2022).
• Yoğun Bakım Ünitelerinin Standartları Genelgesi. (2008). Erişim Adresi: https://www.saglik.gov.tr/TR,10979/yogun-bakim-unitelerinin-standartlari-genelgesi-200853.html. (Erişim Tarihi:19.12.2022).