Öz
This article explains the settlement evolution in respect to their environmental elements in Anatolia. Anatolia is inhabited since Prehistoria and the establishment of the settlements are old related to the geographical possibilities, such as convenient climate, fertile soils and sufficient water resources. So, many of settlements, in the country, have continued their existance since ancient times due to their favourable environmental conditions. However, these settlements have both convenient environmental possibilities and some inconvenient conditions. In brief, the environmental geography conditions of the settlements in Anatolia will be explained with their possitive and negative situations in the article.
Keywords : Anatolia, settlement, ecology, environment.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Atalay İ. 2005. “Kuvaterner’deki İklim Değişmelerinin Türkiye Doğal Ortamı Üzerindeki Etkileri”. TURQUA- Türkiye Kuaterner Sempozyumu V, 02-03 Haziran 2005, Bildiriler, İstanbul.
- Derin Z. 2007a. “Yeşilova Höyüğü”. Türkiye’de Neolotik Dönem Arkeoloji ve Sanat Yayınları, İstanbul.
- Derin Z. 2007b “İzmir-Yeşilova Höyüğü (İzmir’in en eski yerleşim alanı)”. Doğudan Yükselen Işık Arkeoloji Yazıları, Atatürk Ünv. 50. Kuruluş Yıldönümü Arkeoloji Bölümü Armağanı, Ayrıbasım.
- Erinç S. 1973. “Türkiye: İnsan ve Ortam”. İ.Ü. Coğrafya Enstitüsü Dergisi, Cilt 10, Sayı 18-19, İstanbul.
- Güvenç B. 1996. “İnsan ve Kültür”, Remzi Kitabevi, ISBN 975-14-02289-1, İstanbul.
- Karadağ A. 2000. “Kentsel Gelişim Süreci, Çevresel Etkileri ve Sorunları ile İzmir”, Titizler Grafik Baskı Hizmetleri, ISBN 975-97139-0-X, İzmir.
- Karadoğan S. ve Tonbul S. 2005. “Adıyaman Havzasında Kuaterner’deki Doğal Ortam Koşullarının Yerleşmelerin Dağılışı ve Diğer İnsan Faaliyetleri Üzerindeki Etkileri”, TURQUA-Türkiye Kuaterner Sempozyumu V, 02-03 Haziran 2005, Bildiriler, İstanbul.
- Koçman A. 1991. “İzmir’in Kentsel Gelişimini Etkileyen Doğal Çevre Faktörleri ve Bunlara İlişkin Sorunlar”, Coğrafya Araştırmaları Dergisi Sayı 3, s.101-122, Ankara.
- Koçman A. 1992. “Ege Ovalarında İklim Koşullarının Çevresel Etkileri”, Ege Coğrafya Dergisi 6.
- Koçman A. 1993. “İnsan Faaliyetleri ve Çevre Üzerine Etkileri Açısından Ege Ovalarının İklimi”, Ege Üniversitesi Edebiyat Fak. Yayınları, 73, İzmir.
- Sergün Ü. 1993-96. “Türkiye’de Kır Nüfusunun Yükselti Kademelerine Göre Dağılışı”, İ.Ü. Edebiyat Fak. Coğrafya Böl. Dergisi 4.
- Tunçdilek N. 1985. “Türkiye’de Relief Şekilleri ve Arazi Kullanımı”, İst. Ünv. Yay. No. 3279, Deniz Bilimleri ve Coğrafya Enst. Yay. 3.
- Tunçdilek N. 1986. “Türkiye’de Yerleşmenin Evrimi”, İst. Ünv. Yay. No. 3367,Deniz Bilimleri ve Coğrafya Enst. Yay. 4.
- Yalçınlar İ. 1967. “Türkiye’de Bazı Şehirlerin Kuruluş ve Gelişmelerinde Jeomorfolojik Temeller”, İ.Ü. Coğrafya Enst. Dergisi 16.
Öz
Yerleşmelerin ortaya çıkışı ve gelişimi üzerinde ekolojik çevre unsurlarının doğrudan ve çok önemli rolü bulunmaktadır. Öncelikle insanlar yerleşme yerini seçerken iklimin elverişliliği, verimli topraklar, suyun varlığı, jeomorfolojinin imkan verdiği ulaşım ve savunma kolaylıkları gibi çevre unsurlarına dikkat etmişler ve bu özelliklein hepsine ya da birkaçına sahip olan alanları, yerleşmelerin kurulması için tercih nedeni olarak kabul etmişlerdir. Ancak, bazen
ekolojik çevre yerleşmeler için hem olumlu hem de olumsuz şartları birarada barındırmaktadır. Anadolu tarih öncesi (Prehistorya) çağlardan itibaren yerleşmelere sahne olmuş geniş bir bölgedir. Anadolu’da yerleşmelerin bu kadar eskiye gitmesi, hiç kuşkusuz, iklim, toprak ve su kaynakları bakımından coğrafi olanakların yüksek olmasıyla ilgilidir. Bu çalışma, ülkemizde yerleşmelerin kurulup gelişmesinde etkili olan coğrafi çevre şartlarını olumlu ve olumsuz yönleri ile birlikte değerlendirmeyi amaçlamaktadır.
Anahtar kelimeler: Anadolu, yerleşme, ekoloji, çevre.
Kaynakça
- Atalay İ. 2005. “Kuvaterner’deki İklim Değişmelerinin Türkiye Doğal Ortamı Üzerindeki Etkileri”. TURQUA- Türkiye Kuaterner Sempozyumu V, 02-03 Haziran 2005, Bildiriler, İstanbul.
- Derin Z. 2007a. “Yeşilova Höyüğü”. Türkiye’de Neolotik Dönem Arkeoloji ve Sanat Yayınları, İstanbul.
- Derin Z. 2007b “İzmir-Yeşilova Höyüğü (İzmir’in en eski yerleşim alanı)”. Doğudan Yükselen Işık Arkeoloji Yazıları, Atatürk Ünv. 50. Kuruluş Yıldönümü Arkeoloji Bölümü Armağanı, Ayrıbasım.
- Erinç S. 1973. “Türkiye: İnsan ve Ortam”. İ.Ü. Coğrafya Enstitüsü Dergisi, Cilt 10, Sayı 18-19, İstanbul.
- Güvenç B. 1996. “İnsan ve Kültür”, Remzi Kitabevi, ISBN 975-14-02289-1, İstanbul.
- Karadağ A. 2000. “Kentsel Gelişim Süreci, Çevresel Etkileri ve Sorunları ile İzmir”, Titizler Grafik Baskı Hizmetleri, ISBN 975-97139-0-X, İzmir.
- Karadoğan S. ve Tonbul S. 2005. “Adıyaman Havzasında Kuaterner’deki Doğal Ortam Koşullarının Yerleşmelerin Dağılışı ve Diğer İnsan Faaliyetleri Üzerindeki Etkileri”, TURQUA-Türkiye Kuaterner Sempozyumu V, 02-03 Haziran 2005, Bildiriler, İstanbul.
- Koçman A. 1991. “İzmir’in Kentsel Gelişimini Etkileyen Doğal Çevre Faktörleri ve Bunlara İlişkin Sorunlar”, Coğrafya Araştırmaları Dergisi Sayı 3, s.101-122, Ankara.
- Koçman A. 1992. “Ege Ovalarında İklim Koşullarının Çevresel Etkileri”, Ege Coğrafya Dergisi 6.
- Koçman A. 1993. “İnsan Faaliyetleri ve Çevre Üzerine Etkileri Açısından Ege Ovalarının İklimi”, Ege Üniversitesi Edebiyat Fak. Yayınları, 73, İzmir.
- Sergün Ü. 1993-96. “Türkiye’de Kır Nüfusunun Yükselti Kademelerine Göre Dağılışı”, İ.Ü. Edebiyat Fak. Coğrafya Böl. Dergisi 4.
- Tunçdilek N. 1985. “Türkiye’de Relief Şekilleri ve Arazi Kullanımı”, İst. Ünv. Yay. No. 3279, Deniz Bilimleri ve Coğrafya Enst. Yay. 3.
- Tunçdilek N. 1986. “Türkiye’de Yerleşmenin Evrimi”, İst. Ünv. Yay. No. 3367,Deniz Bilimleri ve Coğrafya Enst. Yay. 4.
- Yalçınlar İ. 1967. “Türkiye’de Bazı Şehirlerin Kuruluş ve Gelişmelerinde Jeomorfolojik Temeller”, İ.Ü. Coğrafya Enst. Dergisi 16.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 1 Haziran 2008 |
| Gönderilme Tarihi | 28 Nisan 2015 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2008 Cilt: 17 Sayı: 1-2 |