Internal migration Pattern in Turkey based on Difference of Residential and Registration Locations

Yıl 2015, Cilt: 24 Sayı: 1, 15 - 38, 14.08.2015

Mustafa Yakar

Öz

As a result of the population movements which have taken place since the last century in Turkey and in the world, a progressive momentum in the population living in places other than the places they were born in or are registered in is observed. Within this context, the objective of the study was to manifest the dimensions of the accumulated relocation and spatial characteristics between the provinces in Turkey with reference to place of registration, place of residence and the difference between the place of residence and the place of registration. 

The data for the study consists of the crosstabs titled ‘the place of residence of the population versus the place of registration’ and ‘the place of registration versus the place of residence’ for provinces and districts obtained from the ‘Address Based Population Registration System for 2007-2013. Since this table manifests the differences between the ‘place of registration’ and the ‘place of residence’ of the population it can be considered as an indirect data set which can be used to demonstrate internal migration.

There has been a continuous increase in the rate of those living in provinces other than their province of registration in Turkey and reached 40% in 2013. Those who are registered in a province other than the province of residence are concentrated on the western coasts of Turkey and its metropolis while those who live in a province other than their province of registration are concentrated east of the Zonguldak-Mersin line. This outlook is similar to the net migration map and verifies that internal migration in Turkey is oriented from the eastern part of the country to the west and from the central regions to the coasts and from rural areas to metropolitan areas and indicates that the main actors in the urbanization process in Turkey are the migrants who are registered in provinces other than their province of residence.

Keywords: Population Registration Place, Place of Residence, Internal Migration, Regional   Differences, Turkey

Anahtar Kelimeler

Population Registration Place, Place of Residence, Internal Migration, Regional Differences, Turkey

TÜRKİYE'NİN İÇ GÖÇ PATERNİ: KİM NEREDE İKAMET EDİYOR? NEREYE KAYITLI?

Öz

Geçen yüzyıldan itibaren nüfus hareketlerinin bir sonucu olarak Dünya'da olduğu gibi Türkiye'de de giderek artan bir ivmeyle nüfusun doğduğu veya kayıtlı olduğu yerde yaşamadığı gözlenmektedir. Bu kapsamda araştırmanın amacı, kayıt yerine göre ikamet yeri ve ikamet yerine göre kayıt yeri arasındaki farklılıktan hareketle, Türkiye'de iller arasında yer değiştirmenin birikimli olarak bugün eriştiği boyutları ve mekânsal özelliklerini ortaya koymaktır. 

Araştırmada verisini, 2007-2013 arasında Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi'nde iller ve ilçelere göre alınan, "nüfusun ikamet ettiği yere göre kayıtlı olduğu yer" ile "nüfusun kayıtlı olduğu yere göre ikamet ettiği yer" başlıklı çapraz tablo oluşturmaktadır. Bu tablo, nüfusun "kayıt yeri" ile "ikamet yeri" arasındaki farklılıkları ortaya koyması nedeniyle iç göçün açıklanmasında kullanılabilecek dolaylı bir veri seti olarak görülebilir.

Türkiye’de ikamet ettiği ilin dışında kayıtlı olanların oranı sürekli artış göstererek 2013 yılında  % 40’a erişmiştir. İkamet ettiği ilin dışında kayıtlı olanlar, Türkiye’nin batı kıyıları ile metropollerinde toplanırken; kayıtlı olduğu ilin dışında ikamet edenler ise, Zonguldak-Mersin hattının doğusunda yoğunlaşmıştır. Bu görünüm, net göç haritasının benzeri olup, Türkiye’deki iç göçün ülkenin doğusundan batısına, iç kesimlerinden kıyılarına ve kırsaldan büyükşehirlerine doğru yöneldiğini doğruladığı gibi, Türkiye’deki şehirleşme sürecinin en önemli aktörünün, ikamet ettikleri ilin dışında kayıtlı olan göçmenler olduğuna işaret etmektedir.

Anahtar Kelimeler: Nüfus Kayıt Yeri, İkamet Yeri, İç Göç, Bölgesel Farklılıklar, Türkiye.  

Anahtar Kelimeler

Nüfus Kayıt Yeri, İkamet Yeri, İç Göç, Bölgesel Farklılıklar, Türkiye

Kaynakça

• Bozbeyoğlu, A.Ç. ve Tılıç, H.R. 2011. “Türkiye’de Değişen Nüfus Bilgi Sisteminin Kamu Yönetimine Katılan ve Kamu Hizmetlerinden Faydalanan “Vatandaşla” İlişkisi”, Amme İdaresi Dergisi, 44 (1), 89-112.
• Çiftçi, M. 2011. "Türkiye'deki İç Göçte Sosyal Ağ Kullanımı Üzerindeki Etkenler", Sosyo-Ekonomi Dergisi, 15, 106-123.
• Demirci, M ve Sunar, B. 1998. “Nüfus Sayımları ile Derlenen İç Göç Bilgisinin Değerlendirilmesi”, Türkiye’de İç Göç Konferansı Gerede-Bolu, 6-8 Haziran 1997,Türkiye Ekonomik ve Toplumsal Tarih Vakfı, İstanbul.
• DPT 2001. Sekizinci Beş Yıllık Kalkınma Planı Nüfus, Demografi Yapısı, Göç Özel İhtisas Komisyonu Raporu. Ankara: DPT Yay.
• Duman, B. 2013. "Yoğun Göç Almış Metropollerde Etniklik ve Öteki ile İlişki", İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Sosyoloji Dergisi, Göç Özel Sayısı, 27 (2), 1-24.
• Eroğlu, H.T. 2006. “E-Devlet Uygulamaları Çerçevesinde Mernis Projesi ve Beklentiler”, Sayıştay Dergisi, 62, 83-106.
• Hoşgör, A.G. 2008. “Kadın Vatandaşlık Haklarındaki En Temel Sorun: “Nüfus Cüzdanım Yok ki”, Toplum ve Demokrasi, 2 (4), 27-38.
• Işık, Ş. 1999. “İzmir’e Yönelik Göçlerin Coğrafi Boyutları”, Türk Coğrafya Dergisi, 34, 383-405.
• Işık, Ş. 2009 “1995-2000” Döneminde İzmir’e Yönelik Göçler”, Türk Coğrafya Dergisi, 52, 9-26.
• İçduygu, A. ve Ünalan T. 1998. “Türkiye’de İç Göç: Sorunsal Alanları ve Araştırma Yöntemleri”, Türkiye’de İç Göç Konferansı Gerede-Bolu, 6-8 Haziran 1997,Türkiye Ekonomik ve Toplumsal Tarih Vakfı, İstanbul.
• Murat, S. 2007. “Doğum Yerine Göre İstanbul Nüfusu ve İç Göçler”, Sosyal Siyaset Konferansları Dergisi (Prof.Dr. Haşmet Başar’a Armağan Özel Sayısı), 57 (2), 83-140.
• Özbay, F. 1999. “İstanbul’da Göç ve İl İçi Nüfus Hareketleri (1985-1990)”, Ed. Baydar, O. 75 Yılda Köyden Şehirlere İçinde, Tarih Vakfı Yay., İstanbul.
• Özbay, F. 2009. “İstanbul’da 1950 Sonrası Nüfus Dinamikleri” Ed. Güvenç, M. Eski İstanbullular, Yeni İstanbullular, Osmanlı Bankası Arşiv ve Araştırma Merkezi, İstanbul.
• Özbay, F. 2010. “Türkiye’de Ulus-Devlet, Gözetim ve Nüfus Bilgisi”, Toplum ve Bilim Dergisi, 118 (2), 1-13.
• Özcan, Y.Z. 1998. “İç Göçün Tanımı ve Verileri ile İlgili Bazı Sorunlar”, Türkiye’de İç Göç Konferansı Gerede-Bolu, 6-8 Haziran 1997,Türkiye Ekonomik ve Toplumsal Tarih Vakfı, İstanbul.
• Özgür, E.M. 1995. "Türkiye'deki İç Göçlerde Ankara İlinin Yeri", Ankara Üniversitesi Türkiye Coğrafyası Araştırma ve Uygulama Merkezi Dergisi, 4,63-76.
• Resmi Gazete 2006. Nüfus Hizmetleri Kanunu, Sayı: 26153, Yayın Tarihi: 29/ 04/2006.
• Rowland, T. D. 2003. Demographic Methods and Concepts. New York: Oxford University Press.
• Südaş, İ. ve Mutluer, M. 2013. "Beşeri ve Ekonomik Özellikleri Açısından İzmir", Prof.Dr. Asaf Koçman'a Armağan Kitabı (Ed. E. Öner), Ege Üniversitesi Yayınları, İzmir.
• Tamer, A., Bozbeyoğlu, A.Ç. 2004. “1927 Nüfus Sayımının Türkiye’de Ulus Devlet İnşasındaki Yeri: Basında Yansımalar”, Nüfusbilim Dergisi, 26, 73-88.
• Tekeli, İ. 1998. “Türkiye’de İç Göç Sorunsalı Yeniden Tanımlanma Aşamasına Geldi”, Türkiye’de İç Göç, Türkiye Ekonomik ve Toplumsal Tarih Vakfı, İstanbul.
• Tekeli, İ. 2008. Göç ve Ötesi, Türkiye Ekonomik ve Toplumsal Tarih Vakfı Yay., İstanbul.
• TUİK Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi (ADNKS) Veri Tabanı.
• TÜBA,2003. Türkiye’nin Nüfus ve Kalkınma Yazını (Eleştirel Bir Değerlendirme), Türkiye Bilimler Akademisi Raporları, Sayı: 3, Ankara.
• Tandoğan, A. 1989. "Türkiye Nüfus Hareketlerinde İstanbul’un Yeri", A.K.D.T.Y.K. Coğrafya Bilimi ve Uygulama Kolu Coğrafya Araştırmaları Dergisi, 1 (1), 135-141.
• Tümertekin, E. 1968. Türkiye'de İç Göçler, İ.Ü, Yay. No: 1371, İstanbul.
• Tümertekin, E. ve Özgünç, N. (1977). Distribution of Out Born Population in İstanbul A Case Study on Migration, Çağlayan Yay., İstanbul.
• Ünalan, T. 1998. “Türkiye’de İç Göçe İlişkin Veri Kaynaklarının Değerlendirilmesi” Türkiye’de İç Göç Konferansı Gerede-Bolu, 6-8 Haziran 1997,Türkiye Ekonomik ve Toplumsal Tarih Vakfı, İstanbul.
• Yakar M. 2012. “Türkiye'de İç Göçlerin İlçelere Göre Mekânsal Analizi: 1995:2000 Dönemi” Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 9 (1): 741-768.
• Yakar, M., Temurçin, K. 2013. "Yurtdışından Türkiye'ye Kim, Nereye Göç Ediyor?, Journal of World of Turks, 5 (1), 217-231.
• Yakar, M. 2013a. "Türkiye'de Yurtdışı Doğumlu Nüfusun Gelişimi ve Dağılışı", Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 10 (1), 494-523.
• Yakar, M. 2013b. "XXI. Yüzyılın Başında Türkiye’de İller Arası Göçlerin Mekânsal ve İstatiksel Analizi", Journal of World of Turks, 5 (3), 239-263.
• http://www.nvi.gov.tr/Hakkimizda/Projeler,Mernis_Dundenbugune.html (Erişim: 05.01.2015)