Kolemanit ve Boraks Takviyeli Fren Balatalarının Sürtünme Performansı
Yıl 2018,
Cilt: 5 Sayı: 2, 635 - 644, 31.05.2018
Gökhan Başar
,
B. Barış Buldum
,
İlker Sugözü
Öz
Bu çalışmada üç farklı
miktarda (kütlece %4, %8 ve %12) kolemanit ve boraks takviyeli fren balata
numuneleri üretilmiştir. Numuneler sırayla toz karıştırma, ön şekillendirme ve
sıcak presleme işlemlerini kapsayan geleneksel yöntemle üretilmiştir.
Numunelerin sürtünme ve aşınma karakteristikleri pin-on-disk tipi aşınma test
cihazı kullanılarak tespit edilmiştir. Ayrıca, numunelerin özgül aşınma oranı,
sertlik ve yoğunluk değerleri belirlenmiştir. Sürtünme katsayısı bakımından en
iyi sonucu %4 kolemanit ve boraks takviyeli sürtünme malzemesi vermiştir.
Üretilen balataların standartlara uygun olduğu ve takviye oranının frenleme
performansında etkili olduğu sonucuna varılmıştır.
Kaynakça
- Mohanty S., Chugh Y.P., ''Development of fly ash-based automotive brake lining'', Tribology International, 2007, 40: 1217-1224.
- Kuş H., Altıparmak D., Başar G., ''Sıcak presleme yöntemi ile üretilmiş uçucu kül takviyeli bronz matrisli fren balata malzemelerinin sürtünme-aşınma özellikleri üzerine kolemanit miktarının etkisi'', Journal of Polytechnic, 2016, 19(4): 537-546.
- Sugözü İ., ''Bor katkılı asbetsiz otomotiv fren balatası üretimi ve frenleme karakteristiğinin incelenmesi'', Doktora Tezi, Fırat Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, 2009.
- Mutlu İ., ''Seramik katkılı asbestsiz otomotiv fren balatası üretimi ve frenleme karakteristiğinin deneysel incelenmesi'', Doktora Tezi, Sakarya Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, 2002.
- Çengelci E., Koca M., Mutlu İ., ''Çam fıstığı kozalaklarının otomotiv fren balatasında kullanımı ve frenleme karakteristiğine etkisinin araştırılması'', Taşıt Teknolojileri Elektronik Dergisi (TATED), 2011, 3(1): 19-28.
- Jaafar R.T., Selamat S.M., Kasiran R., ''Selection of best formulation for semi-metallic brake friction materials development'', Powder Metalurgy, 2012, Dr. Katsuyoshi Kondoh (Ed.), InTech, DOI: 10.5772/33909.
- Kahya K., Sugözü İ., Şevik H., ''Kızılçam kozalağı tozu içeren fren balatası üretiminde sıcak presleme basıncının tribolojik özelliklere etkisi'', 1st International Conference on Engineering Technology and Applied Sciences Afyon Kocatepe University, Afyon, 508-512, 2016.
- Sugözü İ., Öner C., Mutlu İ., Can İ., ''Farklı ısıl işlem sürelerinde üretilen fren balatalarının frenleme karakteristiğinin incelenmesi'', 6th International Advanced Technologies Symposium IATS’11, Elazığ, 15-18, 2011.
- Sugözü İ., Yavuz İ., Mutlu İ., ''Polimerik kompozit sürtünme malzemelerinde üretim basıncının performansa etkisinin araştırılması'', 5. Uluslararası İleri Teknolojiler Sempozyumu IATS’09, Karabük, 1140-1143, 2009.
- Sugözü K.B., ''Otomotiv fren balata malzemelerinde maun cevizi tozunun sürtünme performansına etkisi'', EÜFBED - Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 2015, 8(2): 166-177.
- Sugözü İ., Yavuz İ., ''Fren balatası üretiminde toz karıştırma süresinin frenleme karakteristiğine etkisinin araştırılması'', 5. Uluslararası İleri Teknolojiler Sempozyumu (IATS’09), Karabük, 1052-1056, 2009.
- Ertan R., Yavuz N., ''Balata malzemelerinde kullanılan yapısalların balatanın tribolojik ve fiziksel özelliklerine etkisi'', Uludağ Üniversitesi Mühendislik-Mimarlık Fakültesi Dergisi, 2010, 15(1): 169-177.
- Boz M., Kurt A., ''Toz metal fren balata malzemelerinin sürtünme-aşınma performansı üzerine çinkonun etkisi'', Gazi Üniv. Müh. Mim. Fak. Der., 2006, 21(1): 115-121.
- Timur M., Kılıç H., ''Mermer atıkları kullanılarak üretilen otomotiv fren balatasının sürtünme katsayısının farklı fren balataları ile karşılaştırılması'', Pamukkale Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi, 2013, 19(1): 10-14.
- Sugözü B., Dağhan B., ''Fren sürtünme malzemelerinde aşındırıcıların (alümina, silika, zirkon) tribolojik özellikleri'', 2nd International Conference on Material Science and Technology in Cappadocia (IMSTEC’17), Nevşehir, 93-97, 2017.
- Sugözü B., Buldum B.B., Sugözü İ., (2017) ''Üleksit ve boraks içeren fren sürtünme malzemelerinin tribolojik özellikleri'', 2nd International Conference on Material Science and Technology in Cappadocia (IMSTEC’17), Nevşehir, 111-114, 2017.
- https://www.tubitak.gov.tr/tubitak_content_files/vizyon2023/mm/Ek2h.pdf, Erişim tarihi 20.04.2017.
- TS 555, ''Karayolu Taşıtları-Fren Sistemleri-Balatalar-Sürtünmeli Frenler İçin'', 1992.
- Sugözü I., ''Investigation of using rice husk dust and ulexite in automotive brake pads'', Materials Testing, 2015, 57(10): 877-882.
- Persson B. N. J., ''Theory of friction – the role of elasticity in boundary lubrication'', Physical Review B, 1994, 50(7): 4771-4786.
- Tabor D., ''Friction as a dissipated process, friction of organic polymers in fundamentals of friction'', macroscopic and microscopik processes, 1996, 220(3): 3-5.
- Bijwe J., Aranganathan N., Sharma S., Dureja N., Kumar R., ''Nano-abrasives in friction materials influence on tribological properties'', Wear, 2012, 296: 693-701.
- Anderson A. E., ''Friction and Wear of Automotive Brakes'', Friction, Lubrication and Wear Technology ASM Handbook, USA, 1992.
- Stachowiak G. W., Batchelor A. W., ''Engineering Tribology'', Butterworth-Heinemann, ABD, 2001.
- Moore D. F., ''Princippless and Application Tribology'', Pergamon Press, Oxford, 1975.
- Sugozu I., Mutlu I., Sugozu K.B., "The effect of ulexite to the tribological properties of brake lining materials", Polymer Composites, 2018, 39(1): 55-62.
- Sugozu I., Mutlu I., Sugozu K.B., "The effect of colemanite on the friction performance of automotive brake friction materials", Industrial Lubrication and Tribology, 2016, 68(1): 92-98.
- Sugozu K.B., Daghan B., Akdemir A., Ataberk N., "Friction and wear properties of friction materials containing nano/micro-sized SiO2 particles", Industrial Lubrication and Tribology, 2016, 68(2): 259-266.