Türkiye Ekonomisinde Katılım Bankacılığı

Yıl 2020, Cilt: 4 Sayı: 2, 518 - 529, 30.12.2020

Oğuz Yıldırım

https://doi.org/10.35342/econder.653208

Öz

Kapitalizmin gelir dağılımı eşitsizliğini artırması, ekonomik krizlere açık olması gibi sorunları bulunmaktadır. Küreselleşen Dünya finansal sistemi de bu sorunların daha da ağırlaşmasına neden olmaktadır. Bu nedenle konvansiyonel bankacılığa alternatif bankacılık sistemleri arayışları artmıştır. Bu arayışlar sonucunda ortaya çıkan İslami Bankacılık 1985 sonrası dönemde Türkiye’de de yayılmaya başlamıştır. Bu makalede katılım bankacılığının gelişimi, ortaya çıkış nedenleri, özellikleri, işleyişi, kullanılan finansal yöntemler ve Türkiye ekonomideki yeri ele alınmıştır. Türkiye’de katılım bankacılığı adıyla anılan İslami bankacılık faiz enstrümanını kullanmamakta, kara ve zarara katılma esasıyla çalışmaktadır. Türkiye Bankacılık sektöründe piyasa payının düşük olduğu gözlenen Katılım bankacılığının potansiyelinin yüksek olduğu ve gelecekte bu potansiyelini kullanarak İstanbul’u küresel bir finans merkezi olmasına yardım edeceği düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Bankacılık, Katılım Bankacılığı, Türkiye Ekonomisi, Faiz, İslami Bankacılık

Participation Banking in Turkish Economy

Öz

In this article, the development of participation banking, the reasons for its existence, its characteristics, its functioning, the financial methods used and its place in the Turkish economy are discussed. Participation banks are organizations operating in the financial system, financing the real economy and offering banking services. In short, it means the bank that works on the basis of participation in profit and loss, as the word participation suggests. So when collecting money from customers, it collects it as a fund in the participation fund account, not as a fixed-rate deposit. It is not promised fixed income or fixed interest. He collects money with the promise of joining profits and losses. Therefore, when the time comes, it gives its customers a high or low dividend when returning the money. At the same time, when using the money collected from customers, he cannot give the cash loan as an interest loan. Cash lends the loan in the form of a partnership to the business. In other things, the customer has done a job with the bank with which he or she is credited and shares the profits or losses with the bank. The bank, on the other hand, shares the profits and losses in these businesses with the other customers in the fund it collects.

Anahtar Kelimeler

Banking, Participation Banking, Turkish Economy,, Interest, Islamic Banking

Kaynakça

• Albayrak, A. ve Özsoy, M. Ş. (2019), Yaşayan ve Gelişen Katılım Bankacılığı, Editör: Şakir Görmüş, Ahmet Albayrak ve Aydın Yabanlı, TKBB Yayınları, Bölüm adı: Katılım Bankacılığı Ekosistemi: Paydaşlar, Kurumlar ve Piyasalar.
• Bulut, H. İ. ve Er, B. (2012), Katılım Finansmanı, TKBB Yayın No: 3, İstanbul.
• Eken, M. H. ve Öztürk, N. (2019), Finans Teorisi Kapsamında Katılım Bankacılığı ve Yeniden Yapılanma Önerisi, Finans Ekonomi ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, Cilt 4, Sayı 1.
• Eskici, M. M. (2007), Türkiye’de Katılım Bankacılığı Uygulaması ve Katılım Bankalarının Müşteri Özellikleri, Yüksek Lisans Tezi. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Isparta.
• Görmüş, Ş. ve Yabanlı, A. (2019), Yaşayan ve Gelişen Katılım Bankacılığı, Editör: Şakir Görmüş, Ahmet Albayrak ve Aydın Yabanlı, TKBB Yayınları, Bölüm adı: Katılım Bankacılığı Ekosisteminin Gelişimi.
• Gürerk, V. D. (2014), Katılım Bankacılığı 30 Yaşında, Türkiye Katılım Bankaları Birliği, Ankara.
• Kaya, S., Dede, K. ve Karabulut, E. (2019), Yaşayan ve Gelişen Katılım Bankacılığı, Editör: Şakir Görmüş, Ahmet Albayrak ve Aydın Yabanlı, TKBB Yayınları, Bölüm adı: Katılım Bankacılığında Kullanılan Sermaye Piyasası Ürün ve Uygulamaları.
• Özsoy, M. Ş. (2012), Katılım Bankacılığına Giriş, Winomy Yayınları, İstanbul.
• Pehlivan, P. (2016), Türkiye’de Katılım Bankacılığı ve Bankacılık Sektöründeki Önemi, Selçuk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Sosyal Ekonomik Araştırmalar Dergisi, Yıl: 16, Sayı: 31.
• T.C. Kalkınma Bakanlığı. (2013), Onuncu Kalkınma Planı (2014-2018), Ankara.
• T.C. Kalkınma Bakanlığı. (2017), Orta Vadeli Program (2017-2019), Ankara.
• TKBB (2015), Türkiye Katılım Bankacılığı Strateji Belgesi 2015- 2025, Türkiye Katılım Bankaları Birliği Yayın No: 5, İstanbul.
• TKBB, Katılım Bankacılığı Nedir? Nasıl Çalışır?, Tanıtım Broşürü, TKBB Yayınları, Ankara https://www.tkbb.org.tr/Documents/Brosur/%C4%B0lk%20sayfa%20KATILIM_BANKACILIGI-2.pdf (Erişim tarihi: 20.02.2020).
• Tosun, M. (2000), Türkiye’de Özel Finans Kurumları Teori ve Uygulama, Editör: B. Cemal Rodoplu, Albaraka Türk Yayınları, İstanbul, Bölüm adı: Türk Mali Sisteminde Özel Finans Kurumları Deneyimi ve ÖFK’lerin Türk Banka Sistemi İçindeki Yeri.
• Tunç, H. (2016), Katılım Bankacılığı Felsefesi, Teorisi ve Türkiye Uygulaması, Nesil Yayınları, İstanbul.
• Yıldırım, O. (2020), Türk Bankacılık Sistemi, Genişletilmiş ve Güncellenmiş 4. Baskı, Seçkin Yayınevi, Ankara.
• https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.5411.pdf (Erişim tarihi: 03.03.2020).,
• http://www.kuveytturk.com.tr/ (Erişim tarihi: 4.12.2016).
• http://www.ziraat.com.tr/ (Erişim tarihi: 9.12.2016).
• http://www.yapikredi.com.tr/ (Erişim tarihi: 2.12.2016).
• https://www.bddk.org.tr (Erişim tarihi: 03.03.2020).
• https://www.spk.gov.tr (Erişim tarihi: 03.03.2020).
• https://www.tbb.org.tr (Erişim tarihi: 03.03.2020).
• https://www.tcmb.gov.tr (Erişim tarihi: 03.03.2020).
• https://www.tkbb.org.tr (Erişim tarihi: 03.03.2020).
• https://www.tmsf.org.tr (Erişim tarihi: 03.03.2020).