Determınıng The Relatıonshıp Between Elderly Populatıon And Health Expendıtures: Panel Data Analysıs

Yıl 2024, Cilt: 8 Sayı: 2, 192 - 209, 31.12.2024

Ayşe Eryer

https://doi.org/10.35342/econder.1586805

Öz

In recent years, as a result of demographic changes, there has been an increase in life expectancy at birth and, accordingly, in the number of elderly people. The distribution of age groups within the country's population provides information about the demographic structure of the country in question. For a healthy demographic structure, it is considered desirable for countries to have a high proportion of young people and a low proportion of elderly people. However, in recent years, the problem of increasing elderly population rate and its effects have started to be on the agenda of countries because this situation creates health expenditures, social expenditures and economic effects in countries. In this context, the aim of this study is to test the effect of the elderly population on health expenditures for the G-7/Turkey for the period 2000-2022 using panel data analysis. The findings show that the effect of the elderly population on health expenditures is positive and statistically significant. Different findings were obtained in country-based results.

Anahtar Kelimeler

Health Expenditures, Elderly Population, G-7 Countries/ Türkiye

Yaşlı Nüfus ve Sağlık Harcamaları Arasındaki İlişkinin Belirlenmesi: Panel Veri Analizi

Öz

Son yıllarda demografik değişmeler neticesinde doğuşta yaşam beklentisi ve buna bağlı olarak yaşlı nüfus sayısında artışlar yaşanmaktadır. Ülke nüfusu içerisinde yaş gruplarının dağılımı söz konusu ülkenin demografik yapısı hakkında bilgi vermektedir. Sağlıklı bir demografik yapı için ülkelerde genç nüfus oranının yüksek, yaşlı nüfus oranının düşük olması arzu edilen bir durum olarak görülmektedir. Ancak son yıllarda yaşlı nüfus oranı artış sorunu ve etkileri ülkelerin gündeminde yer almaya başlamıştır. Çünkü bu durum ülkelerde sağlık harcamaları, sosyal harcamalar ve ekonomik anlamda etkiler meydana getirmektedir. Bu bağlamda bu çalışmanın amacı, G-7/Türkiye için yaşlı nüfusun sağlık harcamaları üzerindeki etkisini 2000-2022 dönemi için panel veri analizi yöntemiyle test etmektir. Elde edilen bulgularda yaşlı nüfusun sağlık harcamaları üzerindeki etkisi pozitif ve istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur. Ülke bazlı sonuçlarda farklı bulgular elde edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Sağlık Harcamaları, Yaşlı Nüfus, G-7 Ülkeleri/Türkiye

Kaynakça

• Akar, S. (2014). Türkiye’de Sağlık Harcamaları, Sağlık Harcamalarının Nisbi Fiyatı ve Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişkinin İncelenmesi”, Manisa Celal Bayar Üniversitesi Yönetim ve Ekonomi Dergisi, 21(1), 311-322.
• Akın, C. S. (2007) Sağlık ve Sağlık Harcamalarının Ekonomik Büyüme Üzerine Etkisi: Türkiye’de Sağlık Sektörü ve Harcamaları, Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana
• Ata, S. (2012). Türkiye’nin İhracat Potansiyeli: Çekim Modeli Çerçevesinde Bir İnceleme. International Conference On Eurasian Economies. Ministry of Development, Turkey, 15 April.
• Başol, O. ve Aytaç, S. (2013). Emeklilerde Uyum ve Yaşam Tatmini: Bir Araştırma, [Bildiri]. 19. Ulusal Ergonomi Kongresi, Balıkesir.
• Balçık, P.Y., Konca, M. ve Biçer, İ. (2021). Yaşlı Nüfus ile Sağlık Harcamaları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi: Panel Veriye Dayalı Bir Uygulama, Iğdır Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi ( 26 ), 314-324.
• Bayraktutan, Y., & Demirtaş, I. (2011). Gelişmekte Olan Ülkelerde Cari Açığın Belirleyicileri, Panel Veri Analizi. Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (22), 1-28
• Bhat, V. N., 2005. Institutional Arrangements and Efficiency of Health Care Delivery Systems, European Journal Of Health Economics, Cilt:12, Sayı: 3, ss. 215-222.
• Boz, C., ve Sur, H. (2015). Avrupa Birliği ve Aday Ülkelerin Sağlık Harcamaları Açısından Benzerlik ve Farklılık Analizi, Sosyal Güvenlik Uzmanları Derneği Sosyal Güvence Dergisi, 9, 23-46
• Boz, C., Taş, N. and Onder, E. (2020). The impacts of aging, income and urbanization on health expenditures: A panel regression analysis for OECD countries. Turkish Journal of Public Health, 18(1), s. 1-9. doi:10.20518/tjph.426494
• Bresuch, T.S. & Pagan, A.R. (1980). The Lagrange Multipler Test and its Applications to Model Specification Test in Economterics, Review of Economic Studies, 47, 239-253
• Breyer, F., Costa-Font, J. ve Felder, S. (2010). Ageing, Health, and Health Care. Oxford Review of Economic Policy, 26(4), 674-690. DOI: 10.1093/oxrep/grq032.
• Cura, S., (2012). Dünyada ve Türkiye‟de Sağlık Sistemlerinin ve kamu Sağlık Harcamalarının Etkinliği, KarĢılaĢtırmalı Bir Analiz, (Doktora Tezi), Celal Bayar üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Maliye Anabilim Dalı,
• Çetin, M. ve Ecevit, E. (2010). Sağlık Harcamalarının Ekonomik Büyüme Üzerindeki Etkisi: OECD Ülkeleri Üzerine Bir Panel Regresyon Analizi, Doğuş Üniversitesi Dergisi, 166-182.
• Driscoll, J.C. & Kraay, A.C. (1998). Consistent Covariance Matrix Estimation with Spatially Dependant Panel Data, Review of Economics and Statistic, 80(4), 549-560.
• Erol, S. İ. (2016). Küresel Bir Sorun Olarak Demografik Dönüşüm: Nedenleri, Etkileri ve Alınması Gereken Önlemler, Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, 1(37), 75-123.
• Felder, S., Meier, M. ve Schmitt, H. (2000). Health Care Expenditure in the Last Months of Life, Journal of Health Economics, 19(5), 679-695
• Getzen, T.E. (1992). Population Ageing and Growth of Health Expenditures, Journal of Gerontology; Social Sciences. 47(1), 97-108.
• Gök, S. (2012). Sağlık Harcamalarının Türkiye ve Avrupa Birliği Uygulamaları Açısından Değerlendirilmesi, [Yüksek Lisans Tezi], Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir
• Goujon, A. (2003). Population and Sustainable Development in Europe: Demographic Changes and Challenges. European Journal of Population, 19(1), 1-28.
• Grible, J., ve Bremner, J. (2012). The Demographic Transition: An Overview. Population Bulletin, 67(1), 1-12.
• Güven, E. ve Tunalı, H. (2023). Sağlık Harcamalarının İktisadi Gelişmeye Etkisi Ve 2002-2021 Yılları Arasında Ampirik Bir Uygulama. Uluslararası Muhasebe ve Finans Araştırmaları Dergisi, 5(1), 32-42.
• Hansen, P., ve King, A., (1996). The Determinants of Health Care Expenditure, A Cointegration Approach, Journal of Health Economics. 15, 127-137.
• Hausman, J.A. (1978). Specification Test in Econometrics. Econometrica, 46(6), 1251-1271
• Hollanders, D.A. ve Koster, F. (2013). Aging and the politics of the welfare state, Netspar Discussion http://arno.uvt.nl/show.cgi?fid=132377
• Iliman, T. ve Tekeli, R.(2017). Yaşlılık ve Sağlık Harcamaları Arasındaki İlişki: Literatür Taraması, Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 4(4), 277-291.
• İzgi, Ç. (2019). Türkiye’de Sağlık Harcamalarının Ekonomik Büyüme Üzerine Etkisi, [Yüksek Lisans Tezi] İnönü Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Malatya.
• Jones, M., ve Young, L. (2020). Retirement and Health Spending: Patterns and Predictors. Economics & Human Biology, 18(3), 456-475.
• Kocabadak, Y. & Şengür, M. (2023). Analysis of the Relationship between Health Expenditures and Economic Growth in Crisis and Epidemic Periods. Anadolu University Journal of Faculty of Economics, 5 (1), 1-14.
• Köse, N. ve N. Çolpan Erkan(2014). Kentsel Mekan Örgütlenmesinin Yaşlıların Kentsel Etkinlikleri Üzerindeki Etkisi, İstanbul ve Viyana Örneği, METU JFA, 31(1), 39-66.
• Lee, R. (2003). The Demographic Transition: Three Centuries of Fundamental Change. Journal of Economic Perspective, 167-190
• Lopreite, M. ve Mauro, M. (2017). The Effects of Population Ageing on Health Care Expenditure: A Bayesian VAR Analysis Using Data from Italy, Health Policy, 121(6), 663-674.
• Meijer, C, Wouterse, B., Polder, J. ve Koopmanschap, M.(2013). The effect of population aging on health expenditure growth: a critical review, Europen of Journal Ageing 10(4), 353–361.
• Mutlu, A. ve A. Işık, (2012). Sağlık Ekonomisine Giriş, Ekin Basım Yayın Dağıtım
• Oliveira Martins, J., ve de la Maisonneuve, C. (2006). The Drivers of Public Expenditure on Health and Long-Term Care: An Integrated Approach. OECD Economic Studies, No. 43. Paris: OECD Publishing. DOI: 10.1787/eco_studies-v2006-art11-en.
• Özkul, M., ve Kalaycı, I. (2015). Türkiye’de Yaşlılık Çalışmaları. Sosyoloji Konferansları, 52, 259-290.