İhsan Oktay Anar’ın Tiamat Adlı Romanında Postmodern Özellikler

Yıl 2022, , 153 - 164, 25.10.2022

Mustafa Aydemir , Bilcan Tunçtan

https://doi.org/10.31465/eeder.1139962

Öz

On dokuzuncu yüzyılın romanı, bilimin öncülüğünde şekillenir. Pozitivizmin etkisiyle bu yüzyılın romancısı, gerçeküstü olana yer vermez daha çok realist eserlere yer verir. 20. yüzyılla birlikte özellikle İkinci Dünya Savaşı’nın insanlar üzerinde yarattığı yoğun bunalımlı hava romanın kalıplarını kırar ve postmodernizm geniş bir alana yayılma imkânı bulur. Bireyi ve öznelliği ön plana alan bu yeni anlayışla dil, anlatım teknikleri ve kurgulama değişir.
Postmodernizm akımının doksanlardan sonraki güçlü ve renkli yazarlarından birisi olan İhsan Oktay Anar, ilk romanı Puslu Kıtalar Atlası’ndan (1995) itibaren yazdığı her romanı ile edebiyat dünyamızın ilgi çekici yazarlarından birisi olur. Romanlarında tarihten, felsefeden, dinlerden, mitolojiden fazlasıyla beslenen yazar, okuru romanları vasıtasıyla kurduğu tarihin içinde fantastik bir dünyaya götürür. Alışılmadık anlatım teknikleriyle alaycı üslubuyla yepyeni kurgular oluşturur. Okurla bir oyun oynadığını hissettirecek şekilde bir dil kullanır.
Çalışmanın amacı, Tiamat (2022) romanında postmodern anlatının kurgusal yöntemlerini tespit edip bunları kategorik bir sınıflandırmaya tabi tutmaktır. Bu bağlamda giriş kısmında postmodern akımın ana ilkelerine değinildikten sonra Anar ve romanlarındaki kurgu dünyası hakkında kısaca bilgi verilmiştir. Çalışmanın temelini oluşturan Tiamat romanında biçimsel özellikler, metinlerarasılık, fantastik unsurlar, olaylar dizgesi, mekân, zaman ve kişiler incelenmiştir.

Anahtar Kelimeler

İhsan Oktay Anar, Tiamat, Postmodernizm, metinlerarasılık, fantastik

Kaynakça

• Anar, İ. O. (2022). Tiamat, İstanbul: Everest Yayınları.
• Argunşah, H. (2002). “Tarihî Romanda Postmodern Arayışlar”, İlmi Araştırmalar, S.14, s.17-27.
• Aydemir, M. (2014). “İhsan Oktay Anar’ın Yedinci Gün Romanında Postmodern Kurgu Evreni”, İnternational Association Of Social Research, S. 1, s.121-127.
• Aydoğdu, Y. (2015). “Postmodern Bir Roman Çözümlemesi”, Bingöl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitü Dergisi, S. 9, s.235-258.
• Cihanker, Ü. K. (2019). İhsan Oktay Anar’ın Romanlarında Bir Tür Olarak Fantastiğin İzleri, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Giresun Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü: Giresun.
• Çetişli, İ. (2009), Batı Edebiyatında Edebi Akımlar, Ankara: Akçağ Yayınları.
• Doltaş, D. (2003). Postmodernizm ve Eleştirisi, İstanbul: İnkılap Kitabevi Yayınları.
• Ecevit, Y. (2001). Türk Romanında Postmodern Açılımlar, İstanbul: İletişim Yayıncılık.
• Uçan Eke, N. (2014). Muhibbî Dilinden Kanunî Sultan Süleyman'ın Korkuları, Korku Kitabı, İstanbul: Kitapevi Yayınları,
• Gündüz, O. (2012). İhsan Oktay Anar’ın Kurgu Dünyası, Ankara: Grafiker Yayınları.
• Güngör, M. (2014). “Hristiyanlıkta Yedi Ölümcül Günah”, Dini Araştırmalar, S. 45, s. 36-59.
• Hüküm, M. (2017). “İhsan Oktay Anar’ın ‘Puslu Kıtalar Atlası’ Romanının Metinlerarası İlişkiler Açısından Değerlendirilmesi”, Akademik Matbuat, S.1, s. 38-51.
• Nakıboğlu, G. (2022). İhsan Oktay Anar’ın Tiamat Romanında Teknolojinin ‘Para-Anormal’ Görünümleri, Filoloji Alanında Teori ve Araştırmalar, İzmir: Serüven Yayınevi.
• Teker García, A. (2010). Latin Amerika Edebiyatı’nda Büyülü Gerçekçilik. Ankara: Ürün Yayınları.
• Yalçın Çelik, S. Dilek (2005). “Eski Zaman Mucitlerinin İnanılmaz Öyküleri Kitabü’l Hiyel: Hiyel mi Yoksa Hayal mı?”, Yeni Tarihselcilik Kuramı ve Türk Edebiyatında Postmodern Tarih Romanları, Ankara: Akçağ Yayınları.