ÖMER SEYFETTİN’İN “ŞEFKATE İMAN” ADLI ÖYKÜSÜNE GÖSTERGEBİLİMSEL BİR YAKLAŞIM

Yıl 2017, Cilt: 1 Sayı: 1, 46 - 58, 29.12.2017

Adem Gürbüz

https://doi.org/10.31465/eeder.346125

Cited By: 2

Öz

• ÖMER SEYFETTİN’İN
  “ŞEFKATE İMAN” ADLI ÖYKÜSÜNE GÖSTERGEBİLİMSEL BİR YAKLAŞIM

  
  
  

                                                                                                                              

  
  
  

  Öz

  
  
  

  Edebî metinlerin incelenmesinde modern
  bir yöntem olan Göstergebilim, anlamlama veya anlamlandırma kuramı olarak da
  bilinir ve bir anlatıyı çözümlemek için metni yeterli görür. Metnin kurucusu
  olan yazarı ve metnin yazıldığı dönemi dikkate almaz. Bunun yerine metinden
  hareketle anlatıcının bakış açısını, metnin zaman ve uzamını, kahramanların
  işlevlerini ve dönüşümlerini, metnin temel iletisini vb. belirler. Metni kesitlere
  ayırarak incelemeye tabi tutar ve kesitlerin birbirlerine eklemlenişinden
  hareketle metnin görünen yüzeyinden derin düzeyine doğru yol almaya çalışır.

  
  
  

  Bu çalışmada Türk öykücülük tarihinin
  en önemli isimlerinden biri olan Ömer Seyfettin’in “Şefkate İman” adlı öyküsü, göstergebilimsel
  yöntemle yeni bir okumaya tabi tutulmuştur. Metin, yöntem gereği olarak
  kesitlere ayrılarak tekrar kurulmuş ve bu şekilde metnin anlamsal
  derinliklerine ulaşılmaya çalışılmıştır. Yine metin, göstergebilimsel yöntemin
  düzeyleri olan betisel, anlatısal ve izleksel düzeylere göre irdelenmiş ve çözümlenmiştir.
  Göstergebilim, bir anlatı izlencesini eyletim, edinç, edim ve yaptırım
  aşamalarıyla sınırlar. Öyküye bu bağlamda da bakılmış ve anlatı izlencelerindeki
  bu düzeyler ortaya çıkarılmıştır.

  
  
  

  Anahtar Kelimeler: Ömer
  Seyfettin, Şefkate İman, Göstergebilim, Çözümleme.

  
  
  

   

  
  
  

  A SEMIOTIC APPROACH TO THE STORY BY
  ÖMER SEYFETTIN: "ŞEFKATE İMAN"

  
  
  

  Abstract

  
  
  

  Semiotics, a modern method of studying literary texts, is also known as
  the theory of meaning or meaning, and this method considers the text sufficient
  solely to analyze a narrative. It does not take into account the period of
  writing the text and the writer of the text as its author. Instead, it defines
  the narrator's point of view, time and space of the text, functions and
  transformations of its heroes, the basic message of the text, etc. It evaluates
  the text by dividing it into sections and tries to move from the visible
  surface of the text to the deeper levels by moving between the sections.

  
  
  

  In this study, a story called “Şefkate İman” (Faith for Compassion) by Ömer
  Seyfettin, one of the most important names in the history of Turkish narrative,
  was subjected to a new reading by using semiotic method. The text was
  reconstructed by dividing it into sections according to the method and trying
  to reach the semantic depths of the text in this manner. Again, the text has
  been examined analyzed, and analyzed according to descriptive, narrative and
  observational levels as the levels of semiotics. Semiotics limits the narrative
  trait program to the phases of manipulation, acquisition, performance, and
  sanction. The story is considered in this context and these levels are revealed
  in narrative programs.

  
  
  

  Key Words: Ömer Seyfettin, Şefkate İman, Semiotic, Analysis.

Anahtar Kelimeler

Ömer Seyfettin, Şefkate İman, Göstergebilim, Çözümleme

Kaynakça

• Barthes, Ronald (2012). Göstergebilimsel Serüven (Çev. Mehmet Rifat & Sema Rifat), İstanbul: YKY. Bayrav, Süheylâ (1999). Dilbilimsel Edebiyat Eleştirisi, İstanbul: Multilingual Yayınları. Eagleton, Terry (2014). Edebiyat Kuramı, İstanbul: Ayrıntı Yayınları. Günay, Doğan (2002). Göstergebilim Yazıları, İstanbul: Multilingual Yayınları. Karataş, Turan (2011). Ansiklopedik Edebiyat Terimleri Sözlüğü, İstanbul: Sütun Yayınları. Moran, Berna (2007). Edebiyat Kuramları ve Eleştiri, İstanbul: İletişim Yayınları. Rifat, Mehmet (2009). Göstergebilim’in ABC’si, İstanbul: Say Yayınları. Rifat, Mehmet (2011). Homo Semioticus ve Genel Göstergebilim Sorunları, İstanbul: YKY. Rifat, Mehmet (2012). Roman Kurgusu ve Yapısal Çözümleme, İstanbul: YKY. Seyfettin, Ömer (2003). Bahar ve Kelebekler, İstanbul: İnkılap Kitabevi. TDK (2011). Türkçe Sözlük, İstanbul: Türk Dil Kurumu Yayınları. Uçan, Hilmi (2016a). Dilbilim, Göstergebilim ve Edebiyat Eğitimi, İstanbul: İz Yayıncılık. Uçan, Hilmi (2016b). Yazınsal Eleştiri ve Göstergebilim, İstanbul: İz Yayıncılık. Yaylagül, Özen (2015). Göstergebilim ve Dilbilim, Ankara: Hece Yayınları. Yivli, Oktay (2015). Öyküyü Göstergebilimle Okumak: Sonsuza Kalmak. Yeni Türk Edebiyatı Dergisi, Sayı: 12: 177-186. Yücel Tahsin (2015). Yapısalcılık, İstanbul: Can Yayınları. Yücel, Tahsin (2012). Eleştiri Kuramları, İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.