Metin mi Nüsha mı? Metin-Nüsha Ontolojisi Bağlamında Terminoloji Sorununa Eleştirel Bakışlar

Yıl 2017, Cilt: 1 Sayı: 1, 16 - 32, 29.12.2017

Abdülkadir Dağlar

https://doi.org/10.31465/eeder.367393

Cited By: 2

Öz

• Bu çalışmada, dîvân edebiyâtı dâiresinde
  metin-nüsha ilişkilerinin ontoloji açısından bağlamı ortaya konmaya
  çalışılmaktadır. Bununla birlikte, dîvân edebiyâtı geleneğinde üretilen
  eserlerin metin ya da nüshaları üzerine yapılan çalışmalarda kullanılan terminoloji
  eleştirel olarak değerlendirilmekte, bazı terimler yerine farklı
  alternatiflerin söz konusu olabileceği üzerinde durulmaktadır. Özellikle, metnin
  tesbît edilmesine kadar gelişen süreçteki işlemler için “metin” teriminden
  ziyâde “nüsha” teriminin kullanılması teklîf edilmektedir.Türkçe Başlık
• 
  

 

Anahtar Kelimeler

Dîvân Şiiri, Metin Terminolojisi, Metin, Nüsha

Kaynakça

• Abdulkadiroğlu, Abdulkerim (1987). “Edebiyatta Metodoloji Açısından Elyazmaları ve Nâdir Eserler Üzerine Notlar -I-”, Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, cilt 3, sayı 1, ss. 1-48.
• Altuğ, Fatih (2017). “Dil İçindeki Aralılar ve Eleştirel Basımlar: Arap Harfli Türkçe Modern Edebiyatı Neşretmek”, Metin Neşri: Problemler, Tespitler, Öneriler, haz. Hatice Aynur - Müjgân Çakır - Hanife Koncu - Ali Emre Özyıldırım, İstanbul: Klasik Yayınları, ss. 88-103.
• Arslan, Mehmet (2017). “Metin Neşrinde Karşılaşılan Sorunlar ve Çözüm Önerileri”, Metin Neşri: Problemler, Tespitler, Öneriler, haz. Hatice Aynur - Müjgân Çakır - Hanife Koncu - Ali Emre Özyıldırım, İstanbul: Klasik Yayınları, ss. 28-42.
• Ateş, Ahmed (1942). “Metin Tenkidi Hakkında (Dasitân-ı tevârih-i mülûk-i âl-i Osman münasebeti ile)”, Türkiyât Mecmuası, cilt VII-VIII, sayı 1, ss. 253-267.
• Avşar, Ziya (2008). “Tenkitli Metin Neşrinde İmlâ Sorunu Üzerine Düşünceler”, Turkish Studies, volume 3/6, ss. 71-111.
• Aydemir, Yaşar (2007). “Metin Neşrinde Mecmuaların Rolü ve Karşılaşılan Problemler”, Turkish Studies - Türkoloji Araştırmaları, volume 2/3, ss. 122-137.
• Bordalejo, Barbara (2011). “Metin Tenkidi Yöntemlerinden Stemmatik Yaklaşımın Tarihi”, Stemmatik -Tenkitli Metin Neşrinde Soy-Ağacı Yaklaşımı-, derl. ve terc. Murteza Bedir, İstanbul: Küre Yayınları, ss. 43-70.
• Çaldak, Süleyman (2017). “Türkçe Metin Neşirlerinde Arapça İbarelerin Aktarımına Dair”, Metin Neşri: Problemler, Tespitler, Öneriler, haz. Hatice Aynur - Müjgân Çakır - Hanife Koncu - Ali Emre Özyıldırım, İstanbul: Klasik Yayınları, ss. 106-130.
• Çeltik, Halil (2007). “Tenkitli Divan Neşirlerinde Nazım Şekli Problemleri”, Turkish Studies - Türkoloji Araştırmaları, volume 2/3, ss. 189-199.
• Dağlar, Abdülkadir (2010). “Şemʻîʼnin Mesnevîʼyi Lafzen Okuma Teklifleri”, Sûfî Araştırmaları - Sufi Studies, sayı 2, ss. 55-72.
• İnan, Murat Umut (2014). “Osmanlıca Şerhlerin Metinselliği Üzerinde Düşünmek”, Metnin Hâlleri: Osmanlıʼda Telif, Tercüme ve Şerh, haz. Hatice Aynur - Müjgân Çakır - Hanife Koncu - Selim S. Kuru - Ali Emre Özyıldırım, İstanbul: Klasik Yayınları, ss. 310-337.
• Kavakçı, Yusuf Ziya (1982). İslâm Araştırmalarında Usûl, DİB Yayınları, ss. 80-130.
• Kılıç, Atabey (2004). “Günümüzde Metin Neşri ve Problemleri Üzerine Düşünceler”, I. Kırşehir Kültür Araştırmaları Bilgi Şöleni (8-10 Ekim 2003) -Bildiriler-, haz. Ahmet Günşen, Kırşehir, ss. 331-345.
• Kılıç, Atabey (2008). “Aruz İmlâsı Üzerine Notlar”, Turkish Studies, volume 3/6, ss. 471-487.
• Kleinlogel, Alexander (2017). “Varyantlar ve Varyant Olmayanlar: Elyazması Geleneğinin Mantığı”, çev. Fatma Meliha Şen, Metin Neşri: Problemler, Tespitler, Öneriler, haz. Hatice Aynur - Müjgân Çakır - Hanife Koncu - Ali Emre Özyıldırım, İstanbul: Klasik Yayınları, ss. 324-339.
• Koç, Mustafa (2017). “Osmanlıʼda Tercüme ve Tenkitli Metin İlişkisi: Tokadî Mustafa Efendiʼnin el-Kânûn Fiʼt-Tıbb Tercümesi Tahbîzüʼl-Mathûnʼu”, Metin Neşri: Problemler, Tespitler, Öneriler, haz. Hatice Aynur - Müjgân Çakır - Hanife Koncu - Ali Emre Özyıldırım, İstanbul: Klasik Yayınları, ss. 228-257.
• Koçoğlu, Turgut (2008). “Metin Neşrinde İmlâ Üzerine Görüşler ve Uygulamalara Dâir”, Turkish Studies, volume 3/6, ss. 488-498.
• Korkmaz, Zeynep (1979). “Eski Osmanlı Kaynaklarının Yayınında Transkripsiyonla İlgili Değerlendirmeler”, Türkoloji Dergisi, cilt 8, sayı 1, ss. 67-77.
• Kortantamer, Tunca (1994). “Teori Zemininde Metin Şerhi Meselesi”, Ege Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Araştırmaları Dergisi, sayı 8, ss. 1-10.
• Köksal, M. Fatih (2008). “Metin Tamiri (Usul ve Esaslar, Uygulamalar ve Bazı Teklifler)”, Divan Edebiyatı Araştırmaları Dergisi, sayı 1, ss. 169-190.
• Köksal, M. Fatih (2009). “Metin Neşrinde Vezinle İlgili Problemler, Bazı Tespit ve Teklifler”, Divan Edebiyatı Araştırmaları Dergisi, sayı 3, ss. 63-86.
• Köksal, M. Fatih (2012). “Metin Neşrinin Ana Esasları”, TÜBAR, sayı 31, ss. 179-209.
• Kut, Günay (1999). “Metin Tesbitinde Birinci Aşama: Vezin ve Anlam”, İlmî Araştırmalar, sayı 8, ss.189-198.
• Kutlar Oğuz, Fatma Sabiha (2017). “Türkçe Metin Neşirlerinde Farsça Şiirlere Dair Tespitler, Öneriler”, Metin Neşri: Problemler, Tespitler, Öneriler, haz. Hatice Aynur - Müjgân Çakır - Hanife Koncu - Ali Emre Özyıldırım, İstanbul: Klasik Yayınları, ss. 132-160.
• Mass, Paul (2011). “Metin Tenkidi”, Stemmatik -Tenkitli Metin Neşrinde Soy-Ağacı Yaklaşımı-, derl. ve terc. Murteza Bedir, İstanbul: Küre Yayınları, ss. 9-42.
• Mengi, Mine (2000). “Metin Şerhi, Tahlili ve Tenkidi Üzerine”, Divan Şiiri Yazıları. Ankara: Akçağ Yayınları, ss. 72-80.
• Mengi, Mine (2007). “Metin İncelemesi Aşamaları, Terimleri ve Bunlardan Biri: Metin Tahlili”, Turkish Studies - Türkoloji Araştırmaları, volume 2/3, ss. 407-417.
• Öztürk, Furkan (2008). “Osmanlı Edebiyatı Metin Neşri Çalışmalarında İmla ve Çevriyazı Tercihleri”, Turkish Studies, volume 3/6, ss. 511-520.
• Öztürk, Furkan (2009). “Diliçi Çeviride Şiirsellik ve Neşatîʼnin Bir Gazeli”, Turkish Studies, volume 4/6, ss. 360-373.
• Özyıldırım, Ali Emre (2017). “Bir Metni Neşretmek”, Metin Neşri: Problemler, Tespitler, Öneriler, haz. Hatice Aynur - Müjgân Çakır - Hanife Koncu - Ali Emre Özyıldırım, İstanbul: Klasik Yayınları, ss. 16-25.
• Özyıldırım, Ali Emre (2017). “Tarihî Seyri İçerisinde Dîvân Şiiri Metinlerinin Popüler Yayınları: Amaç Neydi, Sonuç Ne Oldu?”, Metin Neşri: Problemler, Tespitler, Öneriler, haz. Hatice Aynur - Müjgân Çakır - Hanife Koncu - Ali Emre Özyıldırım, İstanbul: Klasik Yayınları, ss. 64-87.
• Paker, Saliha (2014). “Terceme, Teʼlîf ve Özgünlük Meselesi”, Metnin Hâlleri: Osmanlıʼda Telif, Tercüme ve Şerh, haz. Hatice Aynur - Müjgân Çakır - Hanife Koncu - Selim S. Kuru - Ali Emre Özyıldırım, İstanbul: Klasik Yayınları, ss. 36-71.
• Polat, Salahattin (2010). Metin Tenkidi, İstanbul: MÜİFAV Yayınları.
• Polosin, Valeri (2017). “Arap Harfli Elyazmaları: Aynı Eserin Farklı Nüshalarındaki Metin Yoğunluğu ve Dönüştürülebilirliği”, çev. Halil İskender, Metin Neşri: Problemler, Tespitler, Öneriler, haz. Hatice Aynur - Müjgân Çakır - Hanife Koncu - Ali Emre Özyıldırım, İstanbul: Klasik Yayınları, ss. 354-376.
• Saraç, M. Ali Yekta (1999). “Divan Tahlilleri Üzerine”, İlmî Araştırmalar, sayı 8, ss. 209-219.
• Selçuk, Bahir (2017). “Sanatlı Nesirle Yazılmış Metinlerin Neşri Üzerine”, Metin Neşri: Problemler, Tespitler, Öneriler, haz. Hatice Aynur - Müjgân Çakır - Hanife Koncu - Ali Emre Özyıldırım, İstanbul: Klasik Yayınları, ss. 206-227.
• Şahin, Oğuzhan (2008). “Tarihî Metinlerin İmlâsında İki Temel Unsur: Ses ve Şekil”, Turkish Studies, volume 3/6, ss. 563-575.
• Tanyıldız, Ahmet (2007). “Süreli Yayınlar Bağlamında Bazı Çevriyazı Sorunları”, Turkish Studies - Türkoloji Araştırmaları, volume 2/3, ss. 525-534.
• Tanyıldız, Ahmet (2008). “Mesnevîʼde Vezin ve Kafiyenin İmlâya Etkisi”, Turkish Studies, volume 3/6, ss. 576-587.
• Tanyıldız, Ahmet (2010). “Ankaravî Şerhiʼnin Teʼlîf Süreci”, Sûfî Araştırmaları - Sufi Studies, sayı 2, ss. 45-52.
• Tarlan, Ali Nihad (1981). “Metinler Şerhine Dair”, Edebiyat Meseleleri, İstanbul: Ötüken Neşriyat, ss. 187-202.
• Tarlan, Ali Nihad (1981). “Metin Tamiri”, Edebiyat Meseleleri, İstanbul: Ötüken Neşriyat, ss. 203-226.
• Tulum, Mertol (1983). “Filolojik Çalışma ve Eski Metinlerin Neşri Üzerine Görüş ve Tenkitler”, Türk Dünyası Araştırmaları Dergisi, sayı 27, ss. 1-8.
• Tulum, Mertol (2000). Tarihî Metin Çalışmalarında Usul -Menâkıbu’l-Kudsiyye Üzerinde Bir Deneme-, İstanbul: Deniz Kitabevi.
• Tuncer, Hüseyin (2011), “Metin Şerhinden Metin Tahliline Geçiş Süreci”, III. Klâsik Türk Edebiyatı Sempozyumu (Prof. Dr. Cem Dilçin Adına) 13 Şubat 2009 Kayseri -Bildiriler-, haz. Atabey Kılıç - Abdülkadir Dağlar - Ahmet Tanyıldız, Kayseri: Erciyes Üniversitesi Yayınları, ss. 353-367.
• Ünver, İsmail (1992). “Arap Harfli Türkçe Metinlerin Çevirisinde Karşılaşılan Yanlışlar”, Türk Dili, sayı 483, ss. 789-798.
• Ünver, İsmail (1993). “Çevriyazıda Yazım Birliği Üzerine Öneriler”, Türkoloji Dergisi, cilt 11, sayı 1, ss. 51-89.
• Wıtkam, Jan Just (2011). “Stemma (Soy Ağacı) Şeması Oluşturmak: Kurgu mu Gerçek mi?”, Stemmatik -Tenkitli Metin Neşrinde Soy-Ağacı Yaklaşımı-, derl. ve terc. Murteza Bedir, İstanbul: Küre Yayınları, ss. 71-103.
• Witkam, Jan Just (2017). “Filolog Taşı: Stemmayı Aramaya Devam Etmek”, çev. Abdullah Uğur, Metin Neşri: Problemler, Tespitler, Öneriler, haz. Hatice Aynur - Müjgân Çakır - Hanife Koncu - Ali Emre Özyıldırım, İstanbul: Klasik Yayınları, ss. 340-353.
• Yazar, Sadık (2014). “Osmanlı Dönemi Şiir Tercümesinde Karşılaşılan Biçimsel (Nazım Biçimi, Aruz ve Kafiye) Zorluklar”, Metnin Hâlleri: Osmanlıʼda Telif, Tercüme ve Şerh, haz. Hatice Aynur - Müjgân Çakır - Hanife Koncu - Selim S. Kuru - Ali Emre Özyıldırım, İstanbul: Klasik Yayınları, ss. 248-293.