Yeni Şark Gazetesinde Edebi Hareketlilik

Yıl 2021, Takvîm-i Vekâyi'den 1928 Yılına Süreli Yayınlar ve Edebiyat Özel Sayısı, 381 - 397, 30.12.2021

Asena Yağmur Çelik

https://doi.org/10.31465/eeder.1018249

Öz

Bu makalede 1921-1923 yılları arasında yayın hayatında faaliyet gösteren Yeni Şark gazetesinde yayımlanan edebi metinlerin Türk edebiyatına etkisi ve katkısının ortaya konulması amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda öncelikle Millî Mücadele Dönemi İstanbul ve Anadolu basınından kısaca bahsedilmiştir. Daha sonra İstanbul basını içerisinde Yeni Şark’ın kimliği verilmiştir. Basın hayatı ve edebiyat ilişkisi bağlamında gazetede tespit edilen hikâye, roman, şiir, tiyatro, mektup, hatırat ve seyahat yazıları nitelik ve nicelik açısından değerlendirilmiş ve telif-tercüme şeklinde sınıflandırılmıştır. Değerlendirmenin sonucunda Yeni Şark gazetesinde yayımlanan edebi metinlerin popüler edebiyat ürünü olmasının yanında Millî Mücadele Dönemi’nde yaşanan sosyo-kültürel, ekonomi, eğitim, sağlık, mimari, sanat ve tarih gibi alanlarda yaşanan çeşitli olay ve olgulara ışık tuttuğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Millî Mücadele Dönemi, Türk Basını, Yeni Şark Gazetesi, Edebi Türler

Literary Movement In Yeni Şark Newpaper

Öz

In this article, it is aimed to analyze the influence and contribution of literary texts published in the Yeni Şark newspaper, which was active in publishing life between 1921 and 1923, to Turkish literature. For this purpose, first, the National Struggle Period was briefly mentioned in the Istanbul and Anatolian press. Later, the publication policy of Yeni Şark was given in the Istanbul press. In the relationship’s context between press life and literatüre the stories, novel, poetry, theater, letters, memoirs and travel articles identified in the newspaper have been evaluated in terms of quality and quantity and classified as literary agent-translation. As a result of the evaluation, it was determined that the literary texts published in Yeni Şark newspaper are a product of popular literature and also shed light on various events and fact in socio-cultural, economic, educational, health, architectural, art and history fields during the War of Independence period.

Kaynakça

• Coşar, Ömer Sami. (byy). Millî Mücadele Basını. İstanbul: Gazeteciler Cemiyeti Yayınları.
• Çelik, Asena Yağmur (2021). Yeni Şark Gazetesi (İnceleme ve Seçilmiş Metinler). (Yayın No. 676657). (Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi). Yöktez.
• Doğan, Abide (2003). “Modern Evliyâ Çelebi Ercüment Ekrem ve Eserleri: Evliyâ-yı Cedid ve Zeyl-i Evliyâ-yı Cedid”, Türkbilig, C.5, s.13-24.
• Güner, Zekai (1998). “Millî Mücadele’de Türk Kamuoyunu Oluşturan Basın”, Erdem, C.31, s.89-104.
• İnuğur, Mehmet Nuri. (1982). Basın ve Yayın Tarihi. İstanbul: Çağlayan Basımevi.
• Kocabaşoğlu, Uygur. (2015). Millî Mücadele Sözcülerinden: Anadolu’da Yeni Gün. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 36 (1), 179-202.
• Koloğlu, Orhan (2006). Osmanlı’dan 21. Yüzyıla Basın Tarihi, İstanbul: Pozitif Yayınları.
• Yalçın, Alemdar (2017). Siyasal ve Sosyal Değişimler Açısından Cumhuriyet Dönemi Türk Romanı 1920-1946, İstanbul: Akçağ Yayınları. Yalçın Çelik, Sıddıka Dilek (2007). Türk Edebiyatı Tarihi: Popüler Roman. Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.