Ziya Osman Saba’nın Geçen Zaman Şiir Kitabında Günün Vakitleri ve Mevsimler

Yıl 2022, Cilt: 6 Sayı: 2, 210 - 223, 25.10.2022

Dinçer Öztürk

https://doi.org/10.31465/eeder.1165806

Öz

Türk edebiyatının önemli isimlerinden Ziya Osman Saba, Cumhuriyet dönemi ilk edebiyat topluluğu Yedi Meşaleciler arasında yer alan ve şiir yazmaktan vazgeçmeyen en etkin altı şairdendir. Saba, Yedi Meşalecilerden sonra Ahmet Haşim’den aldığı şiir yoğunluğunu kendine özgü bir şekilde yorumlayıp edebiyat dünyasında bireysel varlığını sürdürerek ve Türkçeyi kullanışındaki yeteneğiyle edebiyatımızda kalıcı bir yer edinmiştir. Bu makalede, şair olarak ün kazanan ve küçük hikâye türünde de eserler veren Ziya Osman Saba’nın soğuk bir çehreden mutlak bir teslimiyete doğru değişimi hakkında bir açıklamaya gidilecektir. Daha sonra da şiirlerinde zamana dair pek çok kelime kullanan Saba, zamanı döngüsel yönüyle kullanmak suretiyle maziyi, anı ve geleceği bütün olarak ele aldığı Geçen Zaman eserindeki şiirlerinden hareketle günün vakitleri ve mevsimlerin nasıl algılandığı gösterilmeye çalışılacaktır.

Anahtar Kelimeler

Ziya Osman Saba, Yedi Meşale, Geçmiş Zaman, Mutluluk, Şiir, Cumhuriyet dönemi

Times of the Day and Seasons in Ziya Osman Saba's Poetry Book of Elapsed Time

Öz

Ziya Osman Saba, one of the important names of Turkish literature, is one of the most influential figures of the six poets of the first literary group of the Republic period, Yedi Meşaleciler, who did not give up writing poetry. Saba has gained a permanent place in our literature by interpreting the poetry density he received from Ahmet Haşim in his own unique way after the Seven Torches, maintaining his individual existence in the world of literature and using Turkish language. In this article, an explanation will be made about the change of Ziya Osman Saba, who gained a reputation as a poet and also wrote short stories, from a cold face to an absolute surrender. Later, Saba, who uses many words related to time in his poems, will try to show how the times of the day and the seasons are perceived, based on his poems in the Last Time, in which he deals with the past, the present and the future as a whole by using time in a cyclical way.

Anahtar Kelimeler

Ziya Osman Saba, Seven Torches, Past Tense, Happiness, Poetry, Republican Era

Kaynakça

• Conoğlu, S. (2009). “Ziya Osman Saba’nın Yurdu: Ev”, Turkish Studies International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, Volume 4/3 Spring, s. 492-511.
• Demirel, S. (2007). Ziya Osman Saba’nın Şiirinde Ev, Yüksek Lisans Tezi, Bilkent Üniversitesi, Türk Edebiyatı Bölümü, Ankara.
• Fedai, Ö. (2009). “Ziya Osman Saba ve Sabri Esat Siyavuşgil’in Şiirlerinde Aidiyet Duygusu ve Mekân Düşüncesi”, Turkish Studies International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, Volume 4/8 Fall, s. 1229-1252.
• Fikret, T. (2005). Rübab-ı Şikeste, İstanbul: Çağrı Yayınları.
• Gombrich, E. H. (1993). Sanatın Öyküsü, (Çev. B. Cömert), İstanbul: Remzi Kitapevi Yayınları.
• İlhan, N. (2012). “Gülten Akın Şiirinde Kent, Göç ve Gecekondu Algısı”, TEKE Dergisi, Sayı 1/4, s. 85-106.
• Kanter, B. (2017). “Sılası Yitik” Münzevi Ziya Osman Saba, Ankara: Edebiyat Dergisi Yayınları.
• Kaplan, M. (2019). Şiir Tahlilleri 2 Cumhuriyet Devri Türk Şiiri, İstanbul: Dergâh Yayınları.
• Kaya, D. (2009). Yunus Emre ve Seçme Beyitler, Sivas: Vilayet Kitabevi.
• Kırcı, M. (1991). Ziya Osman Saba (Hayatı- Eserleri-Sanatı), Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Samsun.
• Kırcı, M. (2010). Hüzünlü Anlar Fotoğrafçısı Ziya Osman Saba, İstanbul: Kitabevi Yayınları.
• Kolcu, A. İ. (2008). Edebiyat Kuramları, Erzurum: Salkımsöğüt Yayınları.
• Miyasoğlu, M. (1999). Ziya Osman Saba, Ankara: Akçağ Yayınları.
• Onaran, M. Ş. (2010). “100. Doğum yılında Ziya Osman Saba’yı Anımsamak”, Varlık Dergisi, S. 1230, s. 35-38.
• Örgen, E. (2008). “1940 Sonrası Türk Şiirinde Ölüm”, TÜBAR-XXIV-/2008-Güz, s. 159-175.
• Saba, Z. O. (1947). Geçen Zaman, İstanbul: Varlık Yayınları.
• Şeker, M. Y. (2014). “Tasavvuf Geleneğinde Kamil Zühdün İki Temel Parametresi: Marifet ve Rıza”, İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, C. 3, S. 4, s. 824-839.
• Tuğluk, A. (2017). “Bir Mahremiyet Mekânı Olarak Servet-i Fünûn Romanında Oda”, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, C. 10, S. 54, s. 169-179.
• Turinay, N. (2021). İstiklal Marşı’nın 100. Yılında Mehmet Akif Ersoy Şiir Külliyatı Safahat, Ankara: TBMM Yayını.
• Yardım, M. N. (2004). Ziya Osman Saba Sevgisi, İstanbul: Nesil Yayınları.
• Yuva, H. (2009). “Türk Şiirinde Zaman Teminin Değişimi”, Turkish Studies International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, Volume 4 /1-II Winter, s. 1653-1717.
• Yüksel, B. (2006). “Ziya Osman Saba ve Dergilerde Saklı Kalmış Şiirleri”, Bilig, S. 38, s. 15-34.