Bilge Karasu’s Non-Fiction Works

Yıl 2023, Cilt: 7 Sayı: 1, 10 - 28, 25.03.2023

Nurcan Ankay Kardaş

https://doi.org/10.31465/eeder.1151832

Öz

Bilge Karasu, one of the unique authors of modern Turkish literature, is known for his novels, stories, translations, and essays. Since he is mostly known for his fictional works, the author's non-fiction works also attract attention in terms of form and content. The author's nonfiction works are essays, letters, and lecture notes. The author, who descends into the inner world of the individual in his novels and stories, focuses more on individual issues in his essays and letters. Another subject that the author, who draws attention to the originality of his language in his non-fiction works, is literature. Karasu particularly focuses on writing and reading. Essay and letter genres derive their originality from the extent of writing possibilities. Writers do not need to be adopt a literary style or prove their thoughts. There are no language, style, subject, or text length limitations in essay and letter genres. However, the style of the author's lecture notes differs as he approaches them as an educator. When we look at his novels and stories, Karasu appears as the author of texts that are difficult to understand, waiting to be deciphered, and whose language is heavy. When we look at the writings and letters of the author, it appears that he has difficulty in expressing himself and uses some methods to be understandable. This tension is directly reflected in the author's style. This study aims to examine Bilge Karasu's non-fiction works consisting of essays, letters, and lecture notes in terms of thought, subject, and style.

Anahtar Kelimeler

Bilge Karasu, non-fiction work, essay, letter, genre

Bilge Karasu’nun Kurgu Dışı Eserleri

Öz

Modern Türk edebiyatının özgün yazarlarından Bilge Karasu, roman, öykü, çeviri ve denemeleriyle tanınır. Daha çok kurgusal eserleriyle tanınmasıyla birlikte yazarın kurgu dışı eserleri de biçim ve içerik yönüyle dikkat çeker. Deneme, mektup ve ders notları yazarın kurgu dışı eserlerini oluşturur. Roman ve hikâyelerinde bireyin iç dünyasına inen yazar, denemeleri ve mektuplarında da daha çok bireysel konular üzerinde durur. Dilindeki özgünlük kurgu dışı eserlerinde de dikkat çeken yazarın değindiği bir diğer konu ise edebiyattır. Karasu, bilhassa yazma ve okuma eylemleri üzerine yoğunlaşır. Deneme ve mektup türleri, özgünlüğünü yazma imkânlarının genişliğinden alır. Yazar, edebî olmak ya da düşüncelerini ispatlamak zorunda değildir. Deneme ve mektup türlerinde dil, üslup, konu, yazı uzunluğu açısından bir sınırlama yoktur. Ancak yazarın ders notlarında üslup, eğiticiliğe yaklaştığından farklılaşır. Romanları ve öyküleri dikkate alındığında Karasu, zor anlaşılan, çözülmeyi bekleyen, dili ağır metinlerin yazarı olarak belirir. Yazarın bilhassa deneme ve mektuplarına bakıldığında kendisini ifade ederken zorlandığı ve anlaşılır olmak için bazı yöntemlere başvurduğu görülür. Bu zorlanma yazarın üslubuna doğrudan yansır. Bu çalışma Bilge Karasu’nun deneme, mektup ve ders notlarından oluşan kurgu dışı eserlerini; düşünceleri, ele aldığı konular ve üslubu açısından incelemeyi amaçlamaktadır.

Anahtar Kelimeler

Bilge Karasu, kurgu dışı eser, deneme, mektup, üslup

Kaynakça

• - (2010). “Bilge Karasu”, Tanzimat’tan Bugüne Edebiyatçılar Ansiklopedisi, C. 4, İstanbul: Yapı Kredi. 596-599.
• Aji, A. (2017). “Dilde Özgürlük: Bilge Karasu’nun Eserlerinde Yenilikçi Atılımlar”, Bilge Karasu’yu Okumak, haz. Yaşat, D. İstanbul: Metis. 15-25.
• Akatlı, F. (2017). “Gün Battı, Yazık, Arkalarında”, Karasu, B., Lağımlaranası ya da Beyoğlu, İstanbul: Metis. 7-11.
• Akatlı, F. (2019). “Çağdaş Bir Penelope”, Bilge Karasu Aramızda, haz. Akatlı F. – Sökmen M. G., İstanbul: Metis.
• Aytaç, G. (2007). Deneme Üzerine Bir Karşılaştırmalı Edebiyat Çalışması, Ankara: Hece.
• Baş, S. (2012). Türk Edebiyatında Deneme, Ankara: Grafiker.
• Dağıstan Çetintaş, T. (2018). Bilge Karasu Hayatı ve Eserleri, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Manisa Celal Bayar Üniversitesi. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp [Erişim Tarihi: 25.06.2022]
• Gürbilek, N. (2014). Yer Değiştiren Gölge, İstanbul: Metis.
• İleri, C. (2007). Yazının da Yırtılıverdiği Yer Bir Bilge Karasu Okuması, İstanbul: Metis.
• Kanter, M. F. (2019). “Karasu, Bilge”, Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü, http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/karasu-bilge [Erişim Tarihi: 27.06.2022]
• Karasu, B. (2013). Halûk’a Mektuplar, haz. Aker H., İstanbul: Metis.
• Karasu, B. (2011). İmbilim Ders Notları, haz. Güzel C., Ankara: Bilgesu.
• Karasu, B. (2013b). Jean ve Gino’ya Mektuplar. çev. Ongan S., haz. Mascarou A., İstanbul: Yapı Kredi.
• Karasu, B. (2018). Nasıl Yazıyorsam Öyleyimdir, İstanbul: Kırmızı Kedi.
• Karasu, B. (2017). Ne Kitapsız Ne Kedisiz, İstanbul: Metis.
• Karasu, B. (2016). Öteki Metinler, İstanbul: Metis.
• Karasu, B. (2009). Susanlar, İstanbul: Metis.
• Keskin, E. (2017). “Hayvan ve İnsan, Ses ve Söz Arasında”, Bilge Karasu’yu Okumak, haz. Yaşat D., İstanbul: Metis. 72-77.
• Mascarou, A. (2017). “ ‘Mektubu gece olmadan bitirmek’: Jean ve Gino’ya Mektuplar”, Bilge Karasu’yu Okumak, haz. Yaşat D., İstanbul: Metis. s. 225-231.
• Moran, B. (2007). Türk Romanına Eleştirel Bir Bakış 3, İstanbul: İletişim.
• TDK. (2005). Türk Dil Kurumu Türkçe Sözlük, Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.