The Process of Change of Çolak Salih on The Level of Novel Characters

Yıl 2023, Cilt: 7 Sayı: 1, 175 - 199, 25.03.2023

Gülsüm Tarakçı

https://doi.org/10.31465/eeder.1233351

Öz

Çolak Salih, who appears as the norm character in Küçük Ağa novel, is the protagonist of Çolak Salih Niko ile Hesaplaşıyor, who is serialized in Tercüman newspaper. Çolak Salih, who is at least as remarkable a character as the İstanbullu Hoca, experiences changes and is reborn as a new character like the İstanbullu Hoca. In this study, in order to fully reveal the process of change he went through, the novels Küçük Ağa, Küçük Ağa Ankara’da and Çolak Salih Niko ile Hesaplaşıyor will be evaluated as a whole. The most important element that enables Çolak Salih to be reborn as a new soul in a body is the characters of the novel. In our study, we will focus on the novel characters who influenced his change process and it will be stated how these people contributed to the change of Çolak Salih. The change process of Çolak Salih, which will also be evaluated in terms of archetypal symbolism, is also the story of the resurrection of the Turkish nation. This story results in the victory of the Battle of Sakarya in parallel with Çolak Salih's revenge against Niko, who betrayed the state.

Anahtar Kelimeler

Çolak Salih, Küçük Ağa, change process, novel characters, archetyeps

KİŞİLER DÜZLEMİNDE ÇOLAK SALİH'İN DEĞİŞİM SÜRECİ

Öz

Küçük Ağa romanında norm karakter olarak karşımıza çıkan Çolak Salih, Buğra’nın Tercüman gazetesinde tefrika halinde kalan Çolak Salih Niko ile Hesaplaşıyor romanının başkişisidir. En az İstanbullu Hoca kadar dikkat çekici bir karakter olan Çolak Salih, İstanbullu Hoca gibi değişim yaşar ve yeni bir karakter olarak yeniden doğar. Bu çalışmada, onun yaşadığı değişim sürecinin eksiksiz bir şekilde gözler önüne serilebilmesi için Küçük Ağa, Küçük Ağa Ankara’da ve Çolak Salih Niko ile Hesaplaşıyor romanları bir bütün olarak değerlendirilecektir. Çolak Salih’in bir bedende yeni bir ruh olarak yeniden doğuşunu sağlayan en önemli unsur, roman kişileridir. Çalışmamızda onun değişim sürecine etki eden roman kişileri üzerinde durulacak ve bu kişilerin Çolak Salih’in değişimine nasıl ve ne yönde katkı sağladıkları belirtilecektir. Arketipsel sembolizm açısından da değerlendirilecek olan Çolak Salih’in değişim süreci, aynı zamanda Türk milletinin de diriliş hikâyesidir. Bu hikâye, Çolak Salih’in devlete ihanet eden Niko’dan intikamını almasına paralel olarak Sakarya Savaşı’nın kazanmasıyla sonuçlanır.

Anahtar Kelimeler

Çolak Salih, Küçük Ağa, değişim süreci, roman kişileri, arketip

Kaynakça

• Buğra, T. (1984). “Çolak Salih Niko ile Hesaplaşıyor”. Tercüman. 15 Mayıs-5 Temmuz.
• Buğra, T. (1984). “Küçük Ağa ve Devamı İçin Birkaç Söz”. Tercüman. 15 Mayıs. s.7.
• Buğra, T. (1995). Politika Dışı. İstanbul: Ötüken Yayınları.
• Buğra, T. (1998). Küçük Ağa. İstanbul: Ötüken Yayınları.
• Campbell, J. (2010). Kahramanın Sonsuz Yolculuğu. İstanbul: Kabalcı Yayınları.
• Fordham, F. (1983). Jung Psikolojisinin Ana Hatları. İstanbul: Say Yayınları.
• Harvey, W. J. (1988). “Romanda Sosyal Ortam (The Human Context)”. Roman Teorisi. (Haz. Philip Stevick). (Çev. Sevim Kantarcıoğlu). Ankara: Gazi Üniversitesi Yayınları.
• Jung, C. G. (2001). İnsan Ruhuna Yöneliş. Ankara: Say Yayınları.
• Jung, C. G. (2017). Dört Arketip. (Çev. Zehra Aksu Yılmazer). İstanbul: Metis Yayınları.
• Kantarcıoğlu, S. (1988). Türk ve Dünya Romanında Modernizm. Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları.
• Kaplan, M. (1976). “Ziya Gökalp ve Yeniden Doğma Temi”. Türk Edebiyatı Üzerine Araştırmalar I, İstanbul: Dergâh Yayınları. s.518-534.
• Korkmaz, R. (2015). “Arketipsel Sembolizm Açısından Dede Korkut Anlatılarındaki Yüce Birey ve Alp-Bilge Tipi”, Yazınsal Okumalar. İstanbul: Kesit Yayınları. s. 23-33.
• Moran, B. (2017). Edebiyat Kuramları ve Eleştiri. İstanbul: İletişim Yayınları.
• Shroder, M. Z. (1988). “Edebî Bir Çeşit Olarak Roman”. Roman Teorisi. (Haz. Philip Stevick). (Çev. Sevim Kantarcıoğlu). Ankara: Gazi Üniversitesi Yayınları.
• Tarakçı Gül, G. (2011). Tarık Buğra’nın Türk Tarihinde Kuruluşu Konu Alan Romanlarındaki Başkişilerin Yaşadıkları Değişim Olgusu. (Basılmamış Doktora Tezi), Samsun.
• Tarakçı, G. (2017). “Tarık Buğra’nın Tefrika Halinde Kalan Romanı-Küçük Ağa’da Yarım Kalan Şanlı Tokadın Hikâyesi: Çolak Salih Niko ile Hesaplaşıyor”, Littera Turca, Volume:3, Issue:2, s.120-130.
• Tekin, M. (2018). Doğumunun Yüzüncü Yılında Tarık Buğra İtaatsiz Bir Taşralının Entelektüel Portresi. İstanbul: Ötüken Neşriyat.
• Tobias, R. B. (1996). Roman Yazma Sanatı. (Çev. Mehmet Harmancı). İstanbul: Say Yayınları.
• Tökel, D. A., “Niyet Bağlamında Kurmacayı Okumak: Yazarın Niyeti Romanın Oluşumu”. Hece Türk Romanı Özel Sayısı, S.65/66/67, Y.6, Mayıs-Haziran- Temmuz 2002, s.202-239.
• Yılmaz, E. B. (2010). “Çolak Salih’in Kendisiyle Savaşı ve Niko’da Somutlaşan Düşman”. Roman Kahramanları. Ekim-Kasım-Aralık. S.4, s.114-119.