Belkıs Sami Boyar’ın Aşkımı Öldürdüm Romanında Özgürlük ve Eşitlik Düşüncesi

Yıl 2024, Cilt: 8 Sayı: 2, 405 - 419, 22.10.2024

Ece Serrican Kabalcı

https://doi.org/10.31465/eeder.1484292

Öz

Son Saat gazetesinde 25 Haziran 1926-16 Eylül 1926 tarihleri arasında 73 tefrika hâlinde yayımlanan Aşkımı Öldürdüm romanı, Halide Edip Adıvar’ın baba bir, anne ayrı kız kardeşi olan Belkıs Sami Boyar tarafından yazılmıştır. Roman başkişisi olan Ferhunde’nin günlüklerinin aktarımından oluşan eser; kadının erkek karşısındaki konumunu sorgulaması, özgürlük ve eşitlik kavramlarını dile getirmesi, evliliklerde ortaya çıkan sorunları irdelemesi bakımından dikkat çekici bir eserdir.
Bu çalışmada, Belkıs Sami Boyar tarafından yazılmış olan Aşkımı Öldürdüm adlı eser incelenmiştir. Kadın duyarlılığının yine kadın bir yazar tarafından ele alındığı Aşkımı Öldürdüm adlı romanda, Cumhuriyet’in ilk kuşak kadınlarından biri olan Ferhunde’nin duygu ve düşünceleri üzerinden iki temel kavrama yer verilmiştir: özgürlük ve eşitlik. Romanda özgürlük ve eşitlik kavramlarının kadının toplum içinde var olma çabası üzerinden değerlendirildiği, özellikle kendine ait bir odası olan kadınların duygu ve düşüncelerini hür bir şekilde dile getirebildiğinin vurgulandığı tespit edilmiştir. Bu bulgulardan hareketle Ferhunde’nin pasif direnişinin nedenleri incelenmiştir. Yapılan çalışma sonucunda, feminist imaların ve yenilikçi düşüncelerin yer aldığı romanın, tüm bu özelliklerine rağmen sonu mutsuz biten bir aşk romanı gibi tamamlandığı görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Aşkımı Öldürdüm, Belkıs Sami Boyar, tefrika roman, özgürlük, aşk, evlilik

The Idea of Freedom and Equality in Belkıs Sami Boyar’s Novel Aşkımı Öldürdüm

Öz

The novel titled Aşkımı Öldürdüm was written in the Son Saat newspaper between 25 June 1926 and 16 September 1926 in 73 serials by Belkıs Sami Boyar who is Halide Edip Adıvar’s stepsister, It is a remarkable work that is comprised by main character of novel Ferhunde’s diaries, and focuses on questioning the woman’s position against man, expressing the concepts of freedom and equality, and examining the problems that arise in marriages.
In this study, the work titled Aşkımı Öldürdüm, written by Belkıs Sami Boyar, was examined. The novel Aşkımı Öldürdüm, which deals with women’s sensitivity by a female writer, deals with two basic concepts through Ferhunde’s feelings and thoughts: freedom and equality. In the novel, it was seen that the concepts of freedom and equality were discussed through the effort of women to exist in society, and it was emphasized that women, who have a room of their own, can express their feelings and thoughts liberally. Based on these findings, the reasons for Ferhunde’s passive resistance were examined. As a result of the study, it was seen that the novel, which includes feminist allusions and innovative thoughts, was completed like a love novel that ended unhappy in spite of all these features.

Anahtar Kelimeler

Aşkımı Öldürdüm, Belkıs Sami Boyar, serialized novel, freedom, love, marriage

Kaynakça

• Argunşah, H. (2015). “Halide Edip’te Değişen Kadının Romandaki İzdüşümleri: Seviyye Talip’ten Ateşten Gömlek’e”, TÜBAR, (37), s. 27-52.
• Argunşah, H. (2020). “Türk Edebiyatında Kadın Yazarlık Konumu (20. Yüzyıl Başına Kadar)”. Disiplinlerarası Bakış Açısı ile Kadın Erkek Eşitliği, ed. Gölgeli, A.; Deniz Şafak, E.; Tanyeri Mazıcı, E.; Argunşah, H.; Metin Kıyıcı, J.; Khan, M.; Ölçü Dinçer, Z., İstanbul: Efe Akademi Yayınevi.
• Argunşah, H. (2022). “Kadın Yazarın Türkçedeki Yolculuğu (Cumhuriyet’e Kadar)”, Türkiye’de Kadın: Siyasî, Sosyal ve Kültürel Değişim, ed. Özdaşlı, E., Ankara: Vega Basım Hizmetleri.
• Argunşah, H.; Akçeşme, B. (2023). “Feminist Edebiyat Kuramı”, Edebiyat Kuramı ve Eleştiri, ed. Şahin, V., Ankara: Akçağ Yayınları.
• Belkıs Sami Boyar. (2017). Aşkımı Öldürdüm, İstanbul: KÜY.
• Çaha, Ö. (1996). Sivil Kadın-Türkiye’de Sivil Toplum ve Kadın, Ankara: Vadi Yayınları.
• Çakır, S. (2016). Osmanlı Kadın Hareketi, İstanbul: Metis Yayınları.
• Çetindaş, D. (2022). “Babasının Büyüyen Kızı: Cumhuriyet Sonrası Kadın Yazar ve Edebiyatı”, Türkiye’de Kadın: Siyasî, Sosyal ve Kültürel Değişim, ed. Özdaşlı, E., Ankara: Vega Basım Hizmetleri.
• Eliuz, Ü. (2011). “Cinsel Kimlik Paniği: Kadın Olmak”, Turkish Studies, (6)3, s. 221-232.
• Enginün, İ. (2021). “Tefrika Romanlara Dair”, Zemin, (1), s. 220-227.
• Ertem, B. (2020). “Bilinmeyen Bir Kadın Yazarın Bilinmeyen Romanı: Aşkımı Öldürdüm”, https://www.gazeteduvar.com.tr/bilinmeyen-bir-kadin-yazarin-bilinmeyen-roman-askimi-oldurdum-haber-1500137. Erişim tarihi: 01.05.2024.
• Kandiyoti, D. (2013). Cariyeler, Bacılar, Yurttaşları – Kimlikler ve Toplumsal Dönüşümler, İstanbul: Metis Yayınları.
• Kaplan, M. (2017). “Bourdieu Düşüncesinde Eril Tahakküm ve Beden Nosyonu”, Journal of Social and Humanities Sciences Research, C. 4(15), s. 1831-1836.
• Karaca, N. (2020). “Yeniden ve Yeniden Üretilen Eril Tahakküm”, Atatürk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, (65), s. 405-416.
• Karaca, Ş. (2013). “Modernleşme Dönemi Türk Romanında Evden Kaçan ve Eve Sığınan Kadınlar”, Turkish Studies (8)1, s. 1817-1827.
• Keçeci Kurt, S. (2015). “II. Meşrutiyet Dönemi Osmanlı Kadın Dergilerinde Aile ve Evlilik Algısı”, Belleten, (286), s. 1073-1099.
• Kurnaz, Ş. (1991). Cumhuriyet Öncesinde Türk Kadını (1839-1923), Ankara: T.C. Başbakanlık Aile Araştırma Kurumu Başkanlığı Yayınları.
• Namık Kemal. (1862). “Terbiye-i Nisvan Hakkında Bir Layihadır”, Tasvir-i Efkâr, 457, s. 1-2.
• Sancar, S. (2012). Türk Modernleşmesinin Cinsiyeti-Erkekler Devlet Kurar, Kadınlar Aile Kurar, İstanbul: İletişim Yayınları.
• Serdar, A.; Tutumlu Serdar, R. (2016). “I Have Killed My Love”, Research on Cultural Studies, eds. İçbay, M. A.; Arslan, H.; Sidoti, F., Frankfurt: Peter Lang Edition.
• Şahin, E. (2018). “Geçmişten Günümüze Kadın Süreli Yayınlarına Karşılaştırmalı Bir Yaklaşım. Türk ve İslam Dünyası Araştırmaları Dergisi, (16), s. 86-105.
• Şemsettin Sami (1879). Kadınlar. İstanbul: Mihran Matbaası.
• Toprak, S.; Öker, İ. (2018). “Rolünü Oynamayı Reddeden Bir Kadının Romanı: Aşkımı Öldürdüm”, Sanatın Gölgedeki Kadınları, haz. Belkıs, Ö.; Kankaytsın, D., İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Toska, Z. (1998). “Cumhuriyet’in Kadın İdeali: Eşiği Aşanlar ve Aşamayanlar”, 75 Yılda Kadınlar ve Erkekler, ed. Berktay Hacımirzaoğlu, A., İstanbul: Türkiye İş Bankası Yayınları, s. 71-88.
• Woolf, V. (2012). Kendine Ait Bir Oda, çev. Öncü, S., İstanbul: İletişim Yayınları.