Imported Pottery from Sinabiç (Dalisandos?): Eastern Sigillata A, Cypriot Sigillata, Lead-Glazed Pottery

Yıl 2019, Cilt: 2 Sayı: 1, 15 - 31, 15.06.2019

Hatice Körsulu

Öz

It is suggested that the settlement area of the ancient city of Sinabıç is the ancient city of Dalisandos in ancient and modern sources. The surveys conducted here revealed a large amount of Hellenistic and Roman pottery. In this study, imported groups consisting of Eastern Sigillata A, Cypriot Sigillata and Lead-Glazed Pottery were evaluated. Sinabıç (Dalisandos) is located on the Sertavul Pass, which connects the eastern Mediterranean coast to the interior of Anatolia. Eastern Sigillata A Ware, Cypriot Sigillata,and Lead-Glazed Pots are the popular pots of the southern and southwestern shores of Anatolia, the Syrian-Palestinian region and Cyprus in the Late Hellenistic and Early Roman periods. According to this, it is understood that Sinabıç (Dalisandos) and its surroundings had close ties with these regions in the Late Hellenistic and Early Roman periods. These imported pottery groups probably arrived to the city together. Hayes Form 2A (the late 2nd century BC to the 1st century AD), 49-50 (the late 1st century BC to the 1st century AD), 40C (Traianus period) and 60 (the 2nd century AD) types were identified among Eastern Sigillata A pots. Two parts belonging to Hayes Form P5 (the first half of the 1st century AD) and P12 (the 1st century to the first half of the 2nd century AD) were identified among Cypriot Sigillata. Two pieces of cups/kantharos bases were identified among Lead-Glazed Pottery. The two pots are generally dated to the second half of the 1st century BC and the 1st century AD.

Anahtar Kelimeler

Isauria Region, Sinabıç (Dalisandos?), Late Hellenistic Period, Early Roman Period, Eastern Sigillata A, Cypriot Sigillata, Lead-Glazed Pottery

Sinabıç’tan (Dalisandos?) İthal Seramikler: Doğu Sigillata A, Kıbrıs Sigillatası, Kurşun Sırlı Seramik

Öz

Sinabıç antik yerleşim
alanının antik ve modern kaynaklarda Dalisandos antik kenti olduğu
önerilmektedir. Burada yürütülen yüzey araştırmalarında yoğun miktarda
Hellenistik ve Roma dönemlerine ait seramikler ele geçmiştir. Bu çalışmada Doğu
Sigillata A, Kıbrıs Sigillataları ve Kurşun Sırlı Seramiklerden oluşan ithal
gruplar değerlendirilmiştir. Doğu Sigillata A kapları arasında Hayes Form 2A
(M.Ö. geç 2. yüzyıl ile M.S. 1. yüzyıl), 49-50 (M.Ö. geç 1. yüzyıl ile M.S. 1.
yüzyıl), 40C (Traian dönemi) ve 60 (MS 2. yüzyıl) tipleri tespit edilmiştir.
Kıbrıs Sigillatası’nda Hayes Form P5 (M.S. 1.yüzyılın ilk yarısı) ve P12’ye (MS 1. Yüzyıl-2.
yüzyılın ilk yarısı) ait birer parça bulunmuştur. Kurşun Sırlı Seramiklere ait
ise iki adet kadeh/kantharos kaidesi ele geçmiştir. İki kap genel olarak MÖ 1.
yüzyılın 2. yarısı ile M.S. 1. yüzyıla tarihlenmektedir.

Sinabıç (Dalisandos?) Doğu
Akdeniz kıyılarını Anadolu’nun iç kesimlerine bağlayan Sertavul geçidi üzerinde
yer almaktadır. Doğu Sigillata A Kapları, Kıbrıs Sigillataları ve Kurşun Sırlı
Kaplar Geç Hellenistik ve Erken Roma dönemlerinde Anadolu’nun güney ve
güneybatı kıyıları, Suriye-Filistin bölgesi ve Kıbrıs’ın popüler kaplarıdır.
Buna göre Sinabıç (Dalisandos?) ve çevresinin Geç Hellenistik ve Erken Roma
dönemlerinde bu bölgelerle sıkı bağlarının olduğu anlaşılmaktadır. Olasılıkla
da ithal bu seramik grupları kentte birlikte ulaşmıştır.

Anahtar Kelimeler

Isauria Bölgesi, Sinabıç (Dalisandos?), Geç Hellenistik Dönem, Erken Roma Dönemi, Doğu Sigillata A, Kıbrıs Sigillatası

Kaynakça

• Adak, I., (1997), Zeugma Sigillataları, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi, Ankara.
• Adamssheck, B. (1979), Kenchreai Eastern Port of Corinth, IV. The pottery, Leiden.
• Akyay-Meriçboyu, Y., (2005), “Kurşun Sırlı Seramiklerin Üretim Merkezler”, TÜBA-AR VII, 99-126.
• Anderson-Stajanovic, V. R., (1992), Stobi: The Hellenistic and Roman pottery. Stobi Results of the joint American-Yugoslav arc. investigations 1970–1981, Vol. I, Princeton, New Jersey.
• Atik, N., (1995), Die Keramik aus den Südthermen von Perge, IstMitt. Beih. 40, Tübingen.
• Aşkın, A., (2016), “Isauria’daki yerleşim düzenlemesine bir kent örneği: Sinabıç (Dalisandos?)”, Ü. Aydınoğlu – A. Mörel (Ed.), Antik Dönemde Akdeniz’de Kırsal ve Kent Sempozyum Bildirileri: 4-7 Nisan 2016-Mersin (ss. 49-60), Mersin.
• Baly, T. J. Colin, (1962), “The Pottery”. Ed. H. I. Dunsconbe, In Excavations at Nessana I, 270-311.
• Bean, G. E.- Mitford, T. B., (1970), Journey In Rough Cilicia 1964-1968, Wien.
• Chase, G. H., (1951), “Glazed Vases of Hellenistic and Roman Date”, Bulletin of the Museum of Fine Arts, Vol. 49, No. 277, 75-78.
• Christensen, A. P. ve Johansen, C. F., (1971), Les Potteries Hellenistiques et les Terres Sigillees Orientales. Hama: Fouilles et Recherches 1931–1938, III. 2, Copenhague.
• Cox, D. H., (1949), The Greek and Roman pottery, The Excavations at Dura-Europos, Final Report IV, Part I. Fascile 2, M. I. Rostovtzeff, New Haven.
• Crowfoot, J. W., Crowfoot, G. M., Kenyon, M., (1957), The Objects from Samaria, Samaria-Sebaste III, Reports of the Work of the joint Expedition in 1931–1933 and of the British Expedition in 1935, London.
• Derin, Z., (1994), “Aşağı Fırat havzasındaki (Elazığ-Malatya Bölgesi) Yerleşim Merkezlerinde Ele Geçen Doğu Sigillatası A Türü Seramikler”, Ege Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Dergisi II, İzmir, 149–172.
• Doğanay, O., (2005), Ermenek ve Yakın Çevresindeki Antik Yerleşim Birimleri, Konya.
• Dothan, D., (1971), The Second and Third Seasons of the Excavations. 1963, 1965, Soundings in 1967, Ashdod II-III, Atigot Engilish series 9–10, Jeruselam.Duman, B., (2010), Laodikeia Hellenistik ve Erken Roma Dönemi Seramiği, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Arkeoloji Ana Bilim Dalı Klasik Arkeoloji Bilim Dalı, Konya.
• Dragendorff, H., (1895), “TerraSigillata, Ein Beitrag zur Geschichte der Griechischen und Römischen Keramik”, Bonner Jahrbücher 96, Bonn, 18-155.
• Fırat, N., (1999), Perge Konut Alanı Keramigi. İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitütsü Arkeoloji ve Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı Klasik Arkeoloji Bilim Dalı. Yayınlanmamış Doktora Tezi, İstanbul.
• French, D. H., (1984), The site of Dalisandus. Epigraphica Anatolia 4, 85-97.Gabelmann, H., (1974), “Zur Hellenistisch- Römische Bleigläsurkeramik”, JdI 89, 260–307.
• Gassner, V., (1997), Das Südtor der Tetragonos-Agora. Keramik und Kleinfunde. FiE XIII/1/1, Wien 1997.
• Green, K., (2007), “Late Hellenistic and Early Roman Invention and Innovation: The Case of Lead-Glazed Pottery”, AJA 111, 4, 653- 671.
• Gunneweg, J., Perlman, I. ve Yellin, J., (1983), The provenience, typology and chronology of eastern Terra Sigillata. QEDEM 17, Jerusalem.
• Hayes, John W., (1967), “Cypriote Sigillata”, RDAC, 65–77.
• Hayes, J. W. (1985a). “Sigillate orientali”, Atlante delle forme ceramiche II. Ceramice Fine Romana nel Bacino Mediterraneo (Tardo Ellenismo e Primo İmpero) Enciclopedia dell’Arte Antica Classica e Orientale içinde (Supp. 2, ss. 1–96), Roma.
• Hayes, J. W., (1985b), “Hellenistic to Byzantine fine wares and derivateives in Jerusalem corpus”, A.D. Tushingam (Ed.), Excavations in Jerusalem 1961–1967 içinde (179–194), Vol. 1, Toronto.
• Hayes, J.W., (1991), The Hellenistic and Roman pottery. Paphos III, Nicosia.
• Hayes, J. W., (2003), “Hellenistic and Roman Pottery Deposits from the “Saranda Kolones” Castle Site at Paphos”, BSA No 98, 447-516.
• Hayes J. W., (2008), Roman Pottery: Fine-Ware İmports. The Athenian Agora XXXII, Princeton, New Jersey.
• Hild, F. – Hellenkemper, H., (1990), Tabula Imperi Byzantine 5: Kilikien und Isaurien, Viyana.
• Hierokles Synekdemus, G. Parthey. (ed.) Hieroclis synecdemus et notitiae Graecae episcopatuum: Accedunt Nili Doxapatrii notitia patriarchatuum et locorum numina immutata. Berolini. 1866.
• Hochuli-Gysel, A., (1977), Kleinasiatische Glasierte Reliefkeramik (50 v. Chr. Bis n. Chr.) und İhre Oberitalischen Nachahmungen, Bern.
• Jones, F. F., (1945), “Rhosica Vasa”, AJA, Vol. 49, No. 1, 45-51.
• Jones, F. F., (1950), “The Pottery”, H. Goldman (Ed.), Excavations at Gözlükule içinde (ss. 149–296), Tarsus I, Princeton, N. J.,
• Jones, F. F., (1961), “A Lead-Glazed Cup”, Record of the Art Museum, Princeton University, Vol. 20, No. 2, 57-59.
• Jones, F. (1971), “Sherds from Kululu”, Anadolu (Anatolia) XIII, 1969, Ankara, 89-96.
• Kenrick, P.M., (1985), The Fine Pottery. Excavations at Sidi Khrebish Benghazi (Berenice), vol III.1, Tripoli.
• Konst. Porph. Constantinus Porphyrogenitus. De Thematibus et de Administrando İmperio. (ed. I. Bekkerus ) Bonn, 1840 (Corpus Scriptorum Historiae Byzantinae 14).
• Körsulu, H., (2015), “Kanytellis Atölye Kazısı Seramik Buluntuları”, Ü. Aydınoğlu (Ed.), Kanytellis Kanlıdivane: Dağlık Kilikia’da Bir Kırsal Yerleşimin Arkeolojisi içinde (ss. 131-148), İstanbul.
• Kramer, N., (2004), Gindaros: Geschichte und Archaeologie einer Siedliung im nordwestlichen Syrien von hellenistischer bis in frühbyzantinische Zeit. İnternationale Archeaologie, Band 14, München.
• Lloyd, S., (1954), “Post-Assyrian Pottery and Small Objects Found by the Anglo Turkish Joint Expedition in 1952”, Anatolian Studies, Vol. 4, 101–110.
• Negev, A., (1986), The Late Hellenistic and Early Roman Pottery of Nabataean Oboda. Final Report, QEDEM 22, Jerusalem.
• Oransay, A., (2001a), “Antik Çağda Anadolu’da Kurşun Sırlı Seramikler”, 1. Uluslararası Pişmiş Toprak Sempozyumumu Bildiriler Kitabı içinde (ss. 47-55), 15 Ağustos - 5 Eylül 2001.
• Oransay, A., (2001b), “Arykanda’dan Bir Grup Kurşun Sırlı Seramik”, Cevdet Bayburtluoğlu için Yazılar, 171-178.
• Oransay, A., (2012), “ Side 2009-2011 Yılı Kazılarında Ele Geçen Doğu Sigillatası D (Kıbrıs Sigillataları) Seramikleri”, Anadolu/Anatolia 38, 109-138.
• Özdilek, B., (2017), “Andriake Sinagogu’ndan Ele Geçen DSA Grubu Seramikler”, Cedrus V, 337-395.
• Pinkwart, D., (1972), “Die hellenistisch-römische Bleiglasurkeramik aus Pergamon”, E. Boehringer (Ed.), Pergamenische Forschungen Band I içinde (ss. 140-163), Berlin.
• Pülz, S., (1985), “Kaiserzeitliche Keramik aus dem Heroon III”, IstMitt, 35, 77- 99.
• Ramsay, W. M., (1890), Historical Geography of Asia Minor. Royal Geographical Society, Suplementary Papers IV, London.
• Richter, Gisela M. A., (1916), “Hellenistic and Roman Glazed Vases”, The Metropolitan Museum of Art Bulletin, Vol. 11, No. 3, 64-68.
• Riley, J. A., (1975), “The Pottery From the First Session of Excavation in the Caesarea Hippodrome”, BASOR, No. 218, 25–63.
• Rotroff, S. –Oliver Jr, A., (2003), The Hellenistic Pottery From Sardis: The Finds Through 1994, London.
• Slane, K. W., (1997), “The Fine Ware”. S. C. Herbert (Ed.), The Hellenistic and Roman pottery içinde (ss. 247–406), Tel Anafa II. 1, Ann Arbor.
• Tekocak, M., (2006), Kelenderis Roma Çağı Seramiği, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Arkeoloji Ana Bilim Dalı Klasik Arkeoloji Bilim Dalı. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Konya.
• Thompson, H. A., (1934), “Two centuries of Hellenistic pottery”, Hesperia 3, 311–476.
• Yıldız, V., (2006), Tarsus Cumhuriyet Alanı Kazılarında Bulunan Doğu Sigillataları A Grubu Seramikleri, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Klasik Arkeoloji Ana Bilim Dalı. Yayınlanmamış Yüksek lisans Tezi. Konya.
• Zahn, R., (1904), “Thongeschirr”, T. Wiegand ve H. Schrader (Ed.) , Priene: Ergebnisse der Ausgrabungen und Untersuchungen in den Jahren 1895–1898, Berlin, 394-468.
• Zoroğlu, L., (1986), “Samsat’ta Bulunan Doğu Sigillataları İlk Rapor”. Selçuk Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Edebiyat Dergisi, Ayrı Basım, Sayı 3, 61–100.
• Zoroğlu, L., (2000), “A Roman potter’s workshop at Astra in Rough Cilicia”, Rei Cretariae Romanae Favtorvm Acta 36, 31-34.
• Waage, F. O., (1948), “Hellenistic and Roman Tableware of Nort Syria”, Frederick, O. Waage (Ed.), Ceramics and İslamic Coins içinde (ss. 1–60), Antioch IV. I, Princeton.
• Williams, C., (1989), Anemurium. The Roman and Early Byzantine Pottery, Wetteren, Belgium.