Öğretmen Adaylarının Sosyal Medya Kullanım Durumları ve Medya Okuryazarlık Düzeyleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi

Yıl 2016, Cilt: 17 Sayı: 2, 549 - 566, 21.12.2016

Yüksel Deniz Arıkan , Melih Karasu

https://doi.org/10.12984/egeefd.280757

Cited By: 8

Öz

Çağımızın sunduğu gazete, dergi, televizyon, bilgisayar, internet ve sosyal ağlar gibi çeşitli iletişim araçları salt okuma-yazma becerisinden daha fazlasını gerektirmektedir. İletişim kanallarındaki niceliksel artışın aynı oranda niteliğe aktarılmaması doğru bilgiye ulaşma sorununu da beraberinde getirmektedir. Bununla birlikte medya kuruluşlarının maddi kazanç sağlamak ya da politik güç kazanmak amacıyla etik kuralları ihlal edebileceği belirtilmektedir. Medya mesajlarının üretimi hakkında bireyler ne kadar bilgiye sahip olurlarsa o kadar az tehlikede olacaklardır. Bu nedenle çağımız bireylerinin söz konusu tehlikelerden korunabilmesi için medya okuryazarı olmaları gerekmektedir. Medya okuryazarlığı; televizyon, radyo, gazete, internet ve diğer bilgi iletim kanallarını aktif kullanma, iletilen mesajlardaki bilgiyi analiz edebilme, değerlendirebilme ve iletebilme becerilerini kapsamaktadır. Bu çalışmanın amacı öğretmen adaylarının medya okuryazarlık düzeylerini ve sosyal ağ kullanım durumlarını belirleyerek aralarındaki ilişkiyi çeşitli değişkenler açısından incelemektir. Araştırmada ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Çalışmaya Ege Üniversitesi Eğitim Fakültesinde 2015-2016 eğitim öğretim yılında öğrenim gören 550 öğretmen adayı katılmıştır. Veriler Medya Okuryazarlık Düzey Belirleme Ölçeği ve Sosyal Ağ Siteleri Kullanım Amacı Ölçeği aracılığıyla toplanmıştır. Toplanan veriler lisans programı, cinsiyet ve Medya Okuryazarlığı dersi alma değişkenlerine göre analiz edilmiştir. Öğretmen adaylarının Medya Okuryazarlık Düzey Belirleme Ölçeği toplam puanları ve Sosyal Ağ Siteleri Kullanım Amacı Ölçeği toplam puanları arasında anlamlı bir ilişki görülürken, ölçek toplam puanlarının lisans programı, cinsiyet ve medya okuryazarlık dersi alma durumları bakımından farklılaşmadığı görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Medya okuryazarlığı, öğretmen adayları, sosyal ağ, sosyal medya, yeni medya

Kaynakça

• Arslan-Cansever, B. (2013). Turkish Teacher Candidates' Perceptions of The “Media Literate Individual” Through Metaphors. International Journal of Scientific Research in Education (IJSRE), 6(2), 204-213.
• Brown, J. D., & Bobkowski, P. S. (2011). Older and Newer Media: Patterns of Use and Effects on Adolescents' Health and Well‐Being. Journal of Research on Adolescence, 21(1), 95-113.
• Creswell, J. W. (2015). Educational Research: Planning, Conducting, and Evaluating Quantitative and Qualitative Research, Enhanced Pearson eText with Loose-Leaf Version--Access Card Package. Pearson Education, Inc
• Çetinkaya, S. (2008). Bilinçli Medya Kullanıcıları Yaratma Sürecinde Medya Okuryazarlığının Önemi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi), Ankara Üniversitesi, Ankara.
• García-Ruiz, R., Ramírez-García, A., & Rodríguez-Rosell, M. M. (2014). Media Literacy Education for a New Prosumer Citizenship, .
• Görmez, E. (2015). Etkili Medya Okuryazarlığı Eğitimi ve Uygulamalarından Örnekler. Bitlis Eren Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 4(1).
• Karal, H., & Kokoç, M. (2010). Üniversite öğrencilerinin sosyal ağ siteleri kullanım amaçlarını belirlemeye yönelik bir ölçek geliştirme çalışması. Turkish Journal of Computer and Mathematics Education (TURCOMAT), 1(3).
• Karaman, M. K., & Karataş, A. (2009). Öğretmen Adaylarının Medya Okuryazarlık Düzeyleri. İlköğretim Online, 8(3).
• Kılınç, B., & Kılınç, E. P. (2014). Yeni Medya Ortamında Çocuk Birey: Yeni İletişim Teknolojileri ve Medya Pedagojisinin Önemi. Akdeniz İletişim, (22).
• Kurudayıoğlu, M. ve Tüzel, S. (2010). 21. Yüzyıl Okuryazarlık Türleri, Değişen Metin Algısı ve Türkçe Eğitimi. Türklük Bilimi Araştırmaları, 28(28), 283-298.
• Milli Eğitim Bakanlığı (2007). İlköğretim Medya Okuryazarlığı Dersi Öğretim Programı ve Kılavuzu. http://ttkb.meb.gov.tr/program2.aspx?islem=1&kno=34 adresinden elde edildi.
• Okur-Berberoğlu, E. (2013). Medya Okur-Yazarlığı ve Mesajların Anlamlandırma Süreci. Hasan Âli Yücel Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(2), 13-21.
• Potter, W. J. (2010). The State of Media Literacy. Journal of Broadcasting & Electronic Media, 54(4), 675-696.
• Radyo ve Televizyon Üst Kurulu (2007). İlköğretim Medya Okuryazarlığı Dersi Öğretmen El Kitabı. Ankara.
• Sarsar, F., & Engin, G. (2015). Sınıf Öğretmeni Adaylarının Medya Okur-yazarlık Düzeylerinin İncelenmesi. Ege Eğitim Dergisi, 16(1), 165-176.
• Sevim, F. (2013). Medya Okuryazarlığı, Toplumsal Cinsiyet ve Kadının Medyada Temsili. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). İstanbul Ticaret Üniversitesi, İstanbul.
• Som, S., & Kurt, A. A. (2012). Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Bölümü Öğrencilerinin Medya Okuryazarlık Düzeyleri. Anadolu Journal of Educational Sciences International, 2(1).
• Tekvar, S.O. (2012). Yeni Medya ve Halkla İlişkilerde Dönüşüm: Farklı Kurumsal Yapılarda Halkla İlişkiler Algısı ve Sosyal Paylaşım Ağları. (Yayımlanmamış doktora tezi), Ankara Üniversitesi, Ankara.
• Tuncer, A. (2013). Eğitim Fakültesi Öğrencilerinin Medya Okur-Yazarlık Düzeyleri (İzmir Örneklemi). (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Ege Üniversitesi, İzmir.
• Yılmaz, Ö., & Özkan, B. (2013). Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri ve Okul Öncesi Öğretmen Adaylarının Medya Okuryazarlık Düzeylerinin Karşılaştırılması. EJOVOC: Electronic Journal of Vocational Colleges, 3(1).