Çocukların değerlerinin ölçülmesi: Portrait değerler ölçeğinin Türkçe’ye uyarlanması
Yıl 2016,
Cilt: 17 Sayı: 2, 620 - 639, 21.12.2016
Necla Acun Kapıkıran
,
Aysun Gündoğan
Öz
Değerler kişinin duygularıyla bağlantılı inançlardır. Schwartz (1992, 1994)’ın değerler modeli insan değerlerinin evrensel olduğunu ileri sürmektedir. Bu çalışmanın amacı Schwartz’ın çocukların değerlerini ölçmek amacı ile geliştirdiği Portrait Değerler Ölçeğinin (PDÖ) Türkçe’ye uyarlamasını gerçekleştirmektir. Çalışmanın katılımcıları, 218 öğrenciden (108 kız %49.5) oluşmaktadır. Öğrencilerin yaşları 9-12 (Ort:10.53 Ss:.73) arasında değişmektedir. Öğrencilerin 150 (%68)’si 4. sınıf ve 68 (%31)’i 5. sınıftandır. Veriler Denizli merkezdeki üç okuldan toplanmıştır. Ölçeğin yapı geçerliği için çok boyutlu ölçekleme analizi kullanılmıştır. Ölçeğin alt boyutlarında yer alan değerler bakımdan bazı farklılıklar saptanmıştır. Ölçeğin doğrulayıca faktör analizi gerçekleştirilmiştir. Ölçek dört faktörde toplanmıştır. Ayrıca, PVQ’nun çocukların değerlerini güvenilir şekilde ölçmektedir. Sonuçlar ölçeğin psikometrik özelliklerinin yeterliliği ve evrensel değerler çerçevesinde tartışılmıştır.
Kaynakça
- Akın, A., Gülşen, M., Kara, S. & Yıldız, B. (2013). Çocuklar için maddi değerler ölçeği Türkçe formunun geçerlik ve güvenirliği. Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(2), 68-79.
- Balliet, D., Joiremon, J., Daniels, D. & George-Falvy, J. (2008). Empathy and the Schwartzvalue system: A test of an integrated hypothesis. Individual Differences Research, 6(4), 269-279.
- Bardi, A. & Schwartz, S.H. (2003). Values and behavior: Strength and structure of relations. Personality and Social Psychology Bulletin, 29, 1207-1220.
- Bilsky, W., Janik, M. & Schwartz, S. H. (2011). The structural organization of human valuesevidence from three rounds of the European social survey (ESS) Journal of Cross-Cultural Psychology, 42, 759-776.
- Bilsky, W. & Schwartz, S. H (1994).Values and personality. European Journal of Personality, 8, 163-181.
- Borg, I., & Groenen, P. J. F. (2005). Modern multidimensional scaling: Theory and application (2nd ed.). New York. Springer.
- Bubeck, M. &Bilsky, W. (2004). Value structure at an early age. Swiss Journal of Psychology, 63(1), 31-41.
- Casas, F., Figuer, C., Gonzalez, M. & Malo-Cerrato S. (2007). The value adolesents aspire to, their wellbeing and the values parents aspire to for their children. Social Indicator Research, 84, 271-290.
- Davidov, E. & De Beuckelaer, A. (2010). How harmful are survey translations? A test with Schwartz’s human values instrument. International Journal of Public Opinion Research, 22(4), 487-510.
- De Groot, J.I.M. & Steg, L. (2007) .Value orientations and environmental beliefs in five countries: Validity of an instrument to measure egoistic, altruistic and biospheric value orientations. Journal of Cross-Cultural Psychology, 38, 318-332.
- Demirkuzu, K. ve Sümer, N. (2010). Temel değerlerin ölçümü: Portre değerler anketinin Türkçe uyarlaması. Türk Psikoloji Yazıları, 13(25), 17-25.
- Dilmaç, B., Deniz, M. & Deniz, M. E. (2009). Üniversite öğrencilerinde öz anlayış ile değer tercihlerinin incelenmesi. Değerler Eğitimi Dergisi, 7(8), 9-24.
- Dimitrov, D. (2010). Testing for factorial invariance in the con¬text of construct validation. Measurement and Evaluation in Counseling and Development, 43(2),121-149.
- Dirilen, Ö. (2006). Relationship between values and culture: A comparison of central Asain and Turkish university students (Master Thesis). METU. Ankara.
- Döring, A. K. (2008). Assessment of children’s values: The development of a picture-based instrument (Doctoral Dissertation). Münster University, Münster, Germany.
- Döring, A. K. (2010). Assessing children’s values: An exploratory study. Journal of Psychoeducational Assessment .28(6), 564–577.
- Döring, A. K., Blauensteiner, A., Aryus, K., Drögekamp, K., & Bilsky, W. (2010). Assessing values at an early age: The picture-based value survey for children (PBVS–C) Journal of Personality Assessment, 92(5), 439–448.
- Grusec, J. E. (2002). Parenting socialization and children’s acquisition of values. In M. H. Bornstein (ed.), Handbook of Parenting (pp. 143-168). Mahvah, New Jersey: Lawrence Erlbaum.
- Gümüş, Ö.D. (2009). Kültür, değerler, kişilik ve siyasal ideoloji arasındaki ilişkiler: kültürlerarası bir karşılaştırma (Türk-ABD) (Doktora Tezi). A.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü. Ankara.
- Güngör, D. & Bornstein, M. H. (2009). Gender, development, values, adaptation, and discrimination in acculturating adolescents: The case of Turk heritage youth born and living in Belgium. Sex Roles, 60, 537–548.
- Hu, L. T., & Bentler, P. M. (1999). Cutoff criteria for fit indexes in covariance structure analysis: Conventional criteria versus new alternatives. Structural Equation Modeling, 6, 1–55.
- İmamoğlu, E. O. & Karakitapoğlu-Aygün, Z. (2004). Self-construals and values in different cultural and socioeconomic contexts. Genetic, Social, and General Psychology Monographs, 130(4), 177-306.
- Joreskog, K. G. & Sorbom, D. (2004). LISREL (Version 8.71)[Computer software]. Lincolnwood, IL:Scientific Software International Inc.
- Knafo, A. (2003). Contexts, relationship quality, and family value socialization: The case of parent-school ideological fit in Israel. Personal Relationships, 10, 371-388.
- Knafo, A. & Assor, A. (2007). Motivation for agreement with parenthal values: Desirable when autonomous, problematic when controlled. Motivation and Emotion, 31:232–245.
- Knafo, A. & Schwartz, S.H. (2001). Value socilaziton in family of Israil-born and Soviet-born adolesents in Israil. Journal of Cross-cultural Psychology, 32(2), 213-228.
- Knafo, A. & Schwartz, S.H. (2003). Parenting and adolescents’accuracy in perceiving parental values. Child Development, 74(2), 595-611.
- Knafo, A. & Schwartz, S.H. (2004). Identity formation and parent–child value congruence in adolescence. British Journal of Developmental Psychology, 22, 439–458.
- Knafo, A. & Spinath, F.M. (2011). Genetic and environmental influences on girls’ and boys’ gender-typed and gender-neutral values. Developmental Psychology, 47(3), 726-731
- Laible, D., Eye, J. & Carlo, G. (2008). Dimensions of concience in mid-adolesence: Links with social behavior, parenting and tempremant. Journal of Youth Adolescence, 37, 875-887.
- Lortie-Lussier, M., Fellers, G. L., Kleinplatz, P.J. (1986). Value Orientations of English, French, and Italian Canadian Children: Continuity of the Ethnic Mosaic? Journal ofCross-Cultural Psychology, 17, 283-299.
- McDonald, R. P. ve Ho, M. R. (2002). Sex-role identification in neurosis: Psychoanalytic- developmental and role the¬ory predictions compared. Psychological Methods, 7(1), 64-82.
- Nunner-Winkler, G. (2007). Development of moral motivation from childhood to early adulthood. Journal of Moral Education, 36(4), 399-414.
- Padilla-Walker, L.M. (2007). Characteristics of mother-child interaction related to adolosencents’ positive values and behaviors. Journal of Marriage and Family, 69, 675-686.
- Schwartz, S. H. (1992). Universals in the content and structure of values: Theoretical advances and empirical tests in 20 countries. In M. P. Zanna (Ed.), Advances in experimental social psychology: 25 (pp. 1-65). San Diego, CA: Academic Press.
- Schwartz, S.H. (1994). Are there universal aspects in the structure and contents of human values? Journal of Social Isues. 50, 19-45.
- Schwartz, S.H. (2006).Basic human value: An overview. (Les valeurs de base de la personne, theorie, mesures et applications.) Revue francaise de Sociologie, 4(2), 249-288.
- Schwartz, S.H. (2009). Basic human values. Cross-national comparison seminar on the quality and comparability of measures for constructs in comparative research: Methods and Applications. Bolzano, Italy, June, 10-13.
- Schwartz, S.H. & Bardi, A. (2001). Value hierchies across culture: Taking a similirities perspective .Journal of Cross-Cultural Psychology, 32, 268-290.
- Schwartz, S.H. & Bilsky, W. (1990). Toward a theory of the universal content and structure of values. Extensions and cross-cultural replicators. Journal of Personality and Social Psychology, 585, 878-89.
- Schwartz, S.H., Melech, G., Lehmann, A., Burgess, S., Harris, M., & Owens, V. (2001) Extending the cross-cultural validity of the theory of basic human values with a different method of measurement. Journal of Cross-Cultural Psychology 32, 519-542.
- Schwartz, S. H., & Rubel, T. (2005). Sex differences in value priorities: cross-cultural and multimethod studies. Journal of Personality and Social Psychology, 89(6), 1010.
- Schwartz, S.H. & Rubel-Lifschitz, T. (2009). Cross-national variation in the size of sex differences in values: Effects of gender equality. Journal of Personality and Social Psychology, 97(1), 171–185.
- Schwartz, S.H. & Sagie, G. (2000). Value consensus and importance: A cross national study. Journal of Cross-Cultural Psychology, 31, 465-497.
- Schwartz, S.H., Sagiv, L. & Boehnke, K. (2000). Worries and values. Journal of Personality, 68(2), 309-346.
- Struch, N., Schwartz, S.H. & van der Kloot, W.A. ( 2002). Meanings of basic values for women and men: A cross-cultural analysis. Personality and Social Psychology Bulletin, 28(16),16-28.
- Şimşek, Ö. F. (2007). Yapısal Eşitlik Modellemesine Giriş: Temel İlkeler ve Lisrel uygulamaları. Ankara: Ekinoks .
- Wray-Lake, L., Flanagan, C. A., & Maggs, J. L. (2011). Socialization in context: Exploring longitudinal correlates of mothers' value messages of compassion and caution. Developmental Psychology.7, 1-7.
- Wygant, S. A. (1995). Rationality, possibility and difference as bases of moral development. Journal of Theoretical and Philosophical Psychology, 15(1), 58-71.
- Yılmaz, E., Avşaroğlu, S. & Deniz, M. (2010). An investigation of teacher candidates’value preferences. Procedia: Social and Behavioral Sciences. 2, 4943-4948.