5E Öğrenme Modeli’ne Göre Düzenlenmiş Eğitim Durumlarının Bilimsel Süreç Becerilerine Etkisi

Yıl 2014, Cilt: 15 Sayı: 1, 45 - 79, 10.07.2014

Cemal Bıyıklı , Esed Yağcı

https://doi.org/10.12984/eed.59097

Cited By: 11

Öz

Bu çalışmada, 5E Öğrenme Modeli’ne göre düzenlenmiş dördüncü sınıf Fen ve Teknoloji dersi eğitim durumlarının öğrencilerin bilimsel süreç becerilerine etkisinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Araştırmada, kontrol gruplu öntest-sontest deneysel desen kullanılmıştır. Değişkenleri karşılaştırmak için kovaryans analizi kullanılmıştır. Sontestten üç ay sonra da kalıcılık testleri uygulanmıştır. Çalışma, özel bir ilköğretim okulunun 4. Sınıf Fen ve Teknoloji dersi kapsamında yürütülmüştür. Denel işlem 18 hafta sürmüştür. 2011–2012 öğretim yılında bu dersi alan 4A ve 4E sınıfı öğrencileri çalışmanın denekleri olarak belirlenmiştir. Deney grubunda 5E Öğrenme Modeli’ne göre düzenlenmiş öğretim uygulanmıştır. Kontrol grubunda ise mevcut programa ait eğitim durumları sürdürülmüştür. Çalışmada, kontrol grubu ile deney grubu arasında bilimsel süreç becerileri açısından deney grubu lehine anlamlı fark olduğu belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

5e öğrenme modeli, bilimsel süreç becerileri, fen ve teknoloji dersi.

Kaynakça

• Abruscato, J. (2000). Teaching children science a discovery approach. Fıfty Edition. Boston: Ally and Bacon.
• Akar, E. (2005). Asit ve baz kavramlarının anlaşılmasında 5e öğretim modelinin etkisi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Bölümü, Ankara.
• Akar, H. ve Yıldırım, A. (2004). Oluşturmacı öğretim etkinliklerinin sınıf yönetimi dersinde kullanılması: bir eylem araştırması. Sabancı Üniversitesi, İyi Örnekler Konferansı.
• Albayrak, A.S., Eroğlu, A., Kalaycı, Ş., Kayış, A., Öztürk, E., Antalyalı, Ö. L., vd. (2005). SPSS uygulamalı çok değişkenli istatistik teknikleri. Ankara: Asil Yayın Dağıtım.
• Anagün, Ş.S. (2009). İlköğretim beşinci sınıf öğrencilerinde yapılandırmacı öğrenmeyoluyla fen okuryazarlığı geliştirilmesi: bir eylem araştırması. (Yayımlanmamış doktora tezi). Anadolu Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İlköğretim Anabilim Dalı, Eskişehir.
• Anagün, Ş. S. ve Yaşar, Ş. (2009). İlköğretim beşinci sınıf fen ve teknoloji dersinde bilimsel süreç becerilerinin geliştirilmesi. İlköğretim Online, 8 (3), 843-8
• Andaç, K. (2007). Gözden geçirme stratejisi ile desteklenmiş yapılandırmacı öğrenme yaklaşımının 5e modelinin öğrencilerin basınç konusundaki erişilerine, bilgilerinin kalıcılığına ve tutumlarına etkisi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Dicle Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Fizik Anabilim Dalı, Diyarbakır.
• Aydoğmuş, E. (2008). Lise 2 fizik dersi iş-enerji konusunun öğretiminde 5e modelinin öğrenci başarısına etkisi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Selçuk Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Fizik Eğitimi Anabilim Dalı, Konya.
• Bağcı Kılıç, G. (2001). Oluşturmacı fen öğretimi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri. 1,1.
• Bağcı Kılıç, G. (2003). Üçüncü uluslararası matematik ve fen araştırması (TIMSS): fen öğretimi, bilimsel araştırma ve bilimin doğası. İlköğretim Online, 2(1), 42-51.
• Becker, H. K., Mousiniyet, S. (2004). A Comprosion of student’s achievement and attitudes between constructivist on traditional clasroom environment in thlaind vocational electronic programs. Journal Of Vocational Education Research, 29:133-153
• Bell, R. L. (2008). Teaching the nature of science through process skills, activities for grades 3-8. Newyork: Pearson.
• Bilgin, İ. ve Geban, Ö. (2004). İşbirlikli öğrenme yöntemi ve cinsiyetin sınıf öğretmenliği bölümü öğretmen adaylarının fen bilgisi dersine karşı tutumlarına, fen bilgisi dersindeki başarılarına etkisinin incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 26, 9-18.
• Brandt, E.S. (2012). Utılızıng an early chıldhood scıence currıculum: factors influencıng implementatıon and how varıatıons affect students’ skılls and attıtudes. (Unpublished doctor’s thesis). Doctor of Philosophy Educational Leadership and Innovation Thesis, Faculty of the Graduate School of the University of Colorado.
• Buntod, P.C., Suksringam, P. ve Singseevo, A. (2010). Effects of learning environmental education on science process skills and critical thinking of mathayomsuksa 3 students with different learning achievements. Journal of Social Sciences 6 (1), 60-63.
• Bybee, R.W. (1997). Achieving scientific literacy: from purposes to practices. Portsmouth: UK, Heinemann.
• Bybee, R.W., Taylor, A.J., Gardner, A., Van Scotteer P., Powell, J.C., Westbrook, A., ve Landes, N. (2006). The BSCS 5E instructional model: Origins, effectiveness, and applications. Colorado: Springs.
• Campbell, M. (2006). The Effects of the 5e learning cycle model on students’ understanding of force and motion concepts. (Unpublished master’s thesis). University of Central Florida Department of Teaching and Learning Principles, Florida.
• Canlı, Ö. (2009). İlköğretim 8. sınıf fen bilgisi dersi canlılarda üreme ve gelişme ünitesinde yapılandırmacı yaklaşıma dayalı 5e modeline uygun etkinliklerin öğrenci başarı ve tutumlarına etkisi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Selçuk Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İlköğretim Anabilim Dalı Fen Bilgisi Eğitimi Programı, Konya.
• Carin, A.A. (1993). Teaching science through discovery. Toronto: Macmillan Publishing Company.
• Chen, J.H. (2008). Research of elementary school student's learning achievements with the implementation of 5e learning cycle based on nanotechnology curriculum.
• Master's Thesis, Graduate Institite of Mathematics and Science Education, National Pingtung University of Education, Taiwan. Cohen, J. (1988). Statistical power analysis for the behavioral sciences . NewJersey: Lawrenced Erlbaum Associates, Inc. Publishers. pp 283-286.
• Cohen, J. (1992). A power primer. Psychological Bulletin, 112(1), 155-159.
• Çelebi, C. (2006). Yapılandırmacılık yaklaşımına dayalı işbirlikli öğretimim 5. sınıf sosyal bilgiler dersinde öğrencilerin erişi ve tutumlarına etkisi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Selçuk Üniversitesi, Konya.
• Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G. ve Büyüköztürk, Ş. (2010). Sosyal bilimler için çok değişkenli istatistik SPSS ve LISREL uygulamaları. Ankara: Pegem Akademi.
• Deren, Ş. (2008). İlköğretim 8. sınıf genetik ünitesinin 5e modeline göre tasarlanan multimedya destekli öğretimin öğrencilerin erişi ve tutumlarına etkisi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Muğla Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Muğla.
• Erbağ, S., Şimşek, N. ve Çınar, Y. (2005). Fen bilgisi laboratuar ve uygulamaları. Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Erdoğdu, S. (2011). Elektrik konularının 5e modeline göre öğretiminin öğrencilerin akademik başarılarına ve tutumlarına etkisi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Selçuk Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Orta Öğretim Ve Matematik Alanları Eğitimi, Fizik Eğitimi Bilim Dalı, Konya.
• Ergin, G. (2006). Fizik eğitiminde 5e modelinin öğrencilerin akademik başarısına, tutumuna ve hatırlama düzeyine etkisine bir örnek: iki boyutta atış hareketi. (Yayımlanmamış doktora tezi). Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Ewers, T.G. (2001). Teacher – directed versus learning cycles methods: Effects on scıence process skılls mastery and teacher effıcacy among elemantary education students. (Yayımlanmamış doktora tezi). University of Idaho.
• Gabel, D.L. (1993). Handbook of research on science teaching and learning a project of the national science teachers association. New York : Macmillan and Shuster and Prentice Hall International.
• Garcia, C. M. (2005). Comparing the 5e and traditional approach to teaching evolution in a hispanic middle school science classroom. Master Thesis. California State University, California.
• Gatlın, L.S. (1998). The effect of pedagogy informed by constructivism: A comparasion of student achievement across constructivist and tradational classroom environments (Science Education). (Yayımlanmamış doktora tezi). University of New Orleans.
• Gürses, E. (2006). Durgun elektrik konusunda yapılandırmacı öğrenme kuramına dayalı, 5e modeline uygun olarak geliştirilen dokümanların uygulanması ve etkililiğinin incelenmesi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Karadeniz Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.
• Harlen, W. (2007). Teaching, learning and assessing science. 5- 12. (4. Edition.) Los Angeles: Sage Publacitions.
• Koç, G., (2002). Yapılandırıcı öğrenme yaklaşımının duyuşsal ve bilişsel öğrenme ürünlerine etkisi. (Yayımlanmamış doktora tezi). Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Lancour, K.L. (2005). Process skills for life science. Erişim: 29 Haziran 2010. www.tufts.edu/as/wright_center/products/sci_olympiad/upload_1_15 _05/pdf/process_skills_life_sci_super_and_coach_guide_05.pdf adresinden elde edildi.
• Madill, H.M., Amort-Larson, G., Wilson, S.A., Brintnell, S.G., Taylor, E., ve Esmail, S. (2001). Inquiry-based learning: an instructional alternative for occupational therapy education. Occupational Therapy International, 8(3), 198-20
• Martin, D.J. (2006). Elementary science methods. a constructivist approach. thomson higher education 10. Belmont: Davis Drive.
• McCormick, B. (2000). Attitude, Achievement, and Classroom Environment in a Learner-Centered Introductory Biology Course. (Unpublished doctor’s thesis)., The University of Texas.
• Mıles, E. (2010). In-servıce elementary teachers’ famılıarıty, interest, conceptual knowledge, and performance on scıence process skılls. (Unpublished master’s thesis). A Thesis Submitted in Partial Fulfillment of the Requirements for the Master of Science in Education, Southern Illinois University, Department of Curriculum and Instruction in the Graduate School, Carbondale.
• Milli Eğitim Bakanlığı (MEB). (2005). İlköğretim 4. ve 5. sınıflar fen ve teknoloji dersi öğretim programı. Ankara: Milli Eğitim Basımevi.
• Ostlund, K.L. (1992). Science process skılls: assessing hands on student performance. California: Addison Wesley.
• Önal, İ. (2008). Özel öğretim yöntemleri 2 dersinde oluşturmacı öğretimin başarı, tutum, bilimsel süreç becerileri ve kalıcılığa etkisi. (Yayımlanmamış doktora tezi). Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Bölümü, Ankara.
• Önder, E. (2011). Fen ve teknoloji dersi “canlılarda üreme, büyüme ve gelişme” ünitesinde kullanılan yapılandırmacı 5e öğrenme modelinin 6. sınıf öğrencilerinin başarılarına etkisi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Selçuk Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Fen Eğitimi Programı, Konya.
• Özaydın, T.C. (2010). İlköğretim yedinci sınıf fen ve teknoloji dersinde 5e öğrenme halkası ve bilimsel süreç becerileri doğrultusunda uygulanan etkinliklerin, öğrencilerin akademik başarıları, bilimsel süreç becerileri ve derse yönelik tutumlarına etkisi. (Yayımlanmamış doktora tezi). Ege Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
• Özkan, B. (2001). Yapılandırmacı öğrenme ortamlarında özgün etkinlik ve materyal kullanımının etkililiği. (Yayımlanmamış doktora tezi). Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Özsevgeç, T. (2007). İlköğretim 5. sınıf kuvvet ve hareket ünitesine yönelik 5e öğretim modeline göre geliştirilen rehber materyallerin etkililiklerinin belirlenmesi. (Yayımlanmamış doktora tezi). Karadeniz Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.
• Öztürk, Ç. (2008). Coğrafya öğretiminde 5e modelinin bilimsel süreç becerilerine, akademik başarıya ve tutuma etkisi. (Yayımlanmamış doktora tezi). Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Peters, J. M. ve Stout, D. L. (2006). Methods for teaching elementary school science (5. Baskı). Ohio: Pearson Publishing.
• Plourde, L. A., Alawiye O. (2003). Constructivism and elementary preservice science teacher preparation: knowledge to application. College Student Journal, September.
• Rezba, R. J., Sprague, C., McDonnough, J. T. ve Matkins, J. J. (2007). Learning and assessing science process skills. New York: Kendall/Hunt Publishing Company.
• Riesser S. T. (1994). Examination of reliability and validity of the performance assessmentof science skills (pass) instruments, alternative assessment instruments of science process skills. (Unpublished doctor’s thesis). Ball State University, India. Sağlam, M. (2005). Işık ve ses ünitesi konusunda 5e modeline uygun rehber materyal geliştirilmesi ve etkililiğinin araştırılması. (Yayımlanmamış doktora tezi). Karadeniz Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.
• Saygın, Ö. (2003). Lise 1 biyoloji dersi hücre konusunun öğretiminde yapılandırmacı yaklaşımın etkisi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Senemoğlu, N. (2009). Gelişim öğrenme ve öğretim. kuramdan uygulamaya. (14. basım). Ankara: Pegem Akademi.
• Selcan, B. (2008). İlköğretim 7. sınıf fen ve teknoloji dersinde çevre konularının öğretiminde, yapılandırmacı yaklaşıma dayalı işbirlikli öğrenmenin öğrencilerin erişine etkisi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Fen Bilgisi Öğretmenliği Anabilim Dalı, Anakara.
• Sevinç, E. (2008). 5E öğretim modelinin organik kimya laboratuvarı dersinde uygulanmasının öğrencilerin kavramsal anlamalarına, bilimsel süreç becerilerinin gelişimine ve organik kimya laboratuvarı dersine karşı tutumlarına etkisi. (Yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi, Kimya Bölümü, Kimya Eğitimi Anabilim Dalı, Ankara.
• Smerdon, B. A., Burkam ve Lee, D. T. (1999). Access to costructivist and didactic teaching: who gets it? where is it practised? Teachers College Record, 101 (1), 5 –34.
• Smith, D.W. (1997). Elementary students’ use of science process skılls ın problem solving: the effects of an inquary-based instructıonal approach. (Yayımlanmamış doktora tezi). The Ohio State University, Ohio.
• Solano-Flores, G. (2000). Teaching and assessing science process skills in physics: the bubbles task. Science Activities, 37 (1), 31-37.
• Süzen, S. (2009). 5E ve geleneksel metotla işlenen fen ve teknoloji dersinin yapılandırılmış gridle değerlendirilmesi. Milli Eğitim Dergisi, 181, 169-183.
• Şencan, H. (2005). Sosyal ve davranışsal ölçümlerde güvenilirlik ve geçerlilik. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Tabachnick, B.G. ve Fidell, L.S. (1996). Using multivariate statistics. (3. Baskı) New York: Harper Collins College Publıshers.
• Tatar, N. (2006). İlköğretim fen eğitiminde araştırmaya dayalı öğrenme yaklaşımının bilimsel süreç becerilerine, akademik başarıya ve tutuma etkisi. (Yayımlanmamış doktora tezi). Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Tinker, R. (1997). Thinking about science. (Elektronik Sürüm). Concord: The Concord Consortium Educational Technology Lab, M.A.
• Trowbrıdge, L., Bybee, R.W ve Powell, J.C. (2004). Teaching secondary school science. New Jersey: Merrill / Prentice Hall.
• Turpin, T. ve Cage, B. N., (2004). The effects of an integrated activity-based science curriculum on student achievement, science process skills and science attitudes. Electronic Journal of Literacy through Science, 3, 1-15.
• Valentino, C. (2000). Developing science skills. Erişim: 20 Haziran 2010. http://www.eduplace.com/ science/profdev/articles/valentino2.html.