ROMATOİD ARTRİT SEMPTOM YÖNETİMİNDE HEMŞİRELERİN ROLLERİ

Yıl 2018, Cilt: 34 Sayı: 2, 112 - 130, 28.08.2018

Simge Kalav Hicran Bektaş

Öz

Başlık: ROMATOİD
ARTRİT SEMPTOM YÖNETİMİNDE HEMŞİRELERİN ROLLERİ

Özet:

Romatoid artrit periferik sinovyal eklem tutulumunun
yanı sıra diğer doku ve organları da etkileyebilen, aynı anda birçok eklemi
etkileyebilmesi sonucu şekil bozuklukları, iş gücü kaybı ve önemli sakatlıklara
neden olabilen, kronik, inflamatuvar ve sistemik bir romatizmal hastalıktır. Hastalık
yönetimindeki en önemli hedeflerden biri hastaların fonksiyonel kapasitelerini iyi düzeyde tutmak ve günlük yaşam aktivitelerinin sürdürülebilmesini sağlamaktır.
Hastalığa
yönelik tedaviler birçok yan etkiyi beraberinde getirebilmektedir. Hasta gereksinimlerine göre planlanan
hemşirelik girişimlerinin semptom yönetiminde olumlu etkisi olabilmektedir. Bu nedenle farmakolojik ve nonfarmakolojik stratejilerin kullanımı her hasta
için ayrı ele alınmalıdır. Bütüncül
değerlendirmeler, uygun öneriler, farmakolojik tedavilerin etki ve yan
etkilerinin izlenmesi, farmakolojik olmayan girişimler ve kanıta dayalı
uygulamalar yoluyla, hemşireler hastaları mümkün olduğunca uzun bir süre
güvenli ve fiziksel olarak aktif tutmaya, semptomlarını azaltmaya ve yaşam
kalitelerini arttırmaya yardımcı olabilirler. Hastaların mümkün olan en iyi bakımı alabilmeleri için, primer ve
sekonder bakıma yönelik multidisipliner ekip tarafından gerçekleştirilen etkin
işbirliği önemlidir. Multidisipliner ekibin kilit üyeleri olarak, hemşirelerin
romatoid artrit ve etkileri konusundaki farkındalık düzeylerini arttırmaları
yoluyla daha etkili bir hasta bakımı 
sağlayabilecekleri düşünülmektedir. Bu nedenle romatoid artriti olan
bireylerin hastalıkla baş edebilme becerilerini geliştirmelerine yardımcı
olabilecek hasta odaklı girişimlerin sunulması önem taşımaktadır.

Bu derleme makalenin amacı romatoid artrit ile
ilişkili tedavi ve semptom yönetiminde hemşirenin rol ve sorumluluklarını
ayrıntılı bir şekilde ele almaktır. Derleme kapsamında tedaviye yönelik semptom
yönetimi, ağrı, yorgunluk, diyet, egzersiz, düşme, yardımcı araç kullanımı,
sigara, iş gücü kaybı, depresyon, maliyet gibi hastalık sürecini etkileyen konular
ele alınmış, belirtilen sorunlarla başetmeye yönelik önerilere yer verilmiş ve
hastalık süreciyle ilgili hemşirelik girişimleri hakkında kapsamlı bilgiler
paylaşılmıştır.

Anahtar kelimeler:   Romatoid Artrit, Semptom, Yönetim,
Hemşirelik

Destekleyen kurumlar: Bulunmamaktadır.

Anahtar Kelimeler

Romatoid Artrit, Semptom, Yönetim, Hemşirelik

Kaynakça

• Aydog E, Aydog ST, Cakci A & et al. Dynamic Postural Stability in Blind Athletes Using the Biodex Stability System. Int J Sports Med 2006; 27(5): 415-8.
• Ben-Hadj-Mohamed M, Khelil S, Ben Dbibis M & et al. Hepatic Proteins and Inflammatory Markers in Rheumatoid Arthritis Patients. Iranian Journal of Public Health 2017; 46(8): 1071–8.
• Bevan S, Passmore E, Mahdon M. Fit for work? Musculoskeletal disorders and labour market participation 2007. Retrieved March 17, 2018, from https://tr.scribd.com/document/63735801/Fit-for-Work-Musculoskeletal-Disorders-and-Labour-Market-Participation-2007
• Cojocaru M, Cojocaru IM, Silosi I & et al. Extra-Articular Manifestations in Rheumatoid Arthritis. Maedica (Buchar) 2010; 5(4): 286–91.
• Crawford A, Harris H. (2015). Understanding the Effects of Rheumatoid Arthritis. Nursing 2015; 45(11): 32-8.
• Deighton CM, George E, Kiely PDW & et al. Updating the British Society for Rheumatology Guidelines for Anti-Tumour Necrosis Factor Therapy in Adult Rheumatoid Arthritis (Again). Rheumatology 2006; 45(6): 649-52.
• Feely MG. New and Emerging Therapies for the Treatment of Rheumatoid Arthritis. Open Access Rheumatology 2010; 2: 35–43.
• Furst DE, Breedveld FC, Kalden JR et al. Updated Consensus Statement on Biological Agents, Specifically Tumour Necrosis Factor {Alpha} (TNF{Alpha}) Blocking Agents and Interleukin-1 Receptor Antagonist (IL-1ra), for the Treatment of Rheumatic Diseases. Ann Rheum Dis 2005; 64(Suppl. 4): 2-14.
• Gok Metin Z, Ozdemir L. The Effects of Aromatherapy Massage and Reflexology on Pain and Fatigue in Patients with Rheumatoid Arthritis: A Randomized Controlled Trial. Pain Manag Nurs 2016;17(2): 140-9. Hagfors L. Mediterranean Dietary Intervention Study of Patients with Rheumatoid Arthritis. Scand J Nutr 2005; 49(1): 42.
• Hamuryudan V. Romatoid artrit. İ.Ü. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Sürekli Tıp Eğitimi Etkinlikleri, Sempozyum Dizisi 2007; 55: 69-86.
• Hatemi G, Yazıcı H. Romatoid Artrit Klinik Belirti ve Bulguları. Türkiye Klinikleri J Immunol Rheumatol-Special Topics 2009; 2(1): 1-11.
• Home D, Carr M. Rheumatoid Arthritis: The Role of Early Intervention and Self-Management. Br J Community Nurs 2009; 14(10): 432–6.
• Hui M, Ding T, Deighton C. An Update on Dmards and Biologics. Reports on the Rheumatic Diseases, 2010; 6(6): 1-6.
• İnanır A, Okan S, Yıldırım E. Romatoid Artritli Hastalarda Postüral Denge Ve Düşme Riskinin Değerlendirilmesi. Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 2013; 38(1): 72-7.
• James M, Proudman S, Cleland L. Fish Oil and Rheumatoid Arthritis: Past, Present and Future. Proc Nutr Soc 2010; 69(3): 316-323.
• Keşkek Ö. Romatoid Artritli Hastalarda Kombine Tedavinin Monoterapiye Üstünlüğü. Uzmanlık Tezi. İstanbul: Sağlık Bakanlığı Dr. Lütfi Kırdar Kartal Eğitim ve Araştırma Hastanesi 2. İç Hastalıkları Kliniği, 2004.
• Kınıklı, G. Romatoid artrit, 2014. Retrieved March 18, 2018, from http://ichastaliklariromatoloji.medicine.ankara.edu.tr/files/2014/02/Romatoid-Artrit.pdf
• Mäkeläinen P, Vehviläinen-Julkunen K, Pietilä AM. Rheumatoid Arthritis Patients' Knowledge of the Disease And Its Treatments: A Descriptive Study. Musculoskeletal Care, 2009; 7(1): 31-44.
• Mendes, A. Helping People with Rheumatoid Arthritis to Live Well. Br J Community Nurs 2015; 20(12): 620.
• National Institute for Health and Clinical Excellence. Rheumatoid arthritis: the management of rheumatoid arthritis in adults (2009). Retrieved March 17, 2018, from http://www.sisalombardia.it/pdfs/CG79NICEGuideline.pdf
• Neill J, Belen I, Reid K. Effectiveness of Nonpharmacological Interventions for Fatigue in Adults with Multiple Sclerosis, Rheumatoid Arthritis or Systemic Lupus Erythematosus: A Systematic Review. Journal of Advanced Nursing 2006; 56(6): 617-35.
• Özsoy MH, Altınel L, Başarır K & et al. Romatoid Artritte Eklem Hastalığının Patogenezi. TOTBİD Dergisi, 2006; 5(3-4): 101-10.
• Rennie K, Hughes J, Lang R & et al. Nutritional Management of Rheumatoid Arthritis: A Review of the Evidence. Journal of Human Nutrition and Dietetics, 2003; 16(2): 97-109.
• Repping-Wuts H, Hewlett S, van Riel P & et al. Fatigue in Patients with Rheumatoid Arthritis: British and Dutch Nurses’ Knowledge, Attitudes and Management. Journal of Advanced Nursing, 2009;65(4): 901–11.
• Rome K, Dixon J, Gray M & et al. Evaluation of Static and Dynamic Postural Stability in Established Rheumatoid Arthritis: Exploratory Study. Clinical Biomechanics, 2009; 24(6): 524-6.
• Sağ S, Nas K. Romatolojide Biyolojik Ajanların Kullanımı. Online Türk Sağlık Bilimleri Dergisi, 2017; 2(2): 34-45.
• Savran, Y, ve Akkoç, N. Romatoid artrit tedavisi. Retrieved March 17, 2018, from http://ichastaliklaridergisi.org/managete/fu_folder/2005-04/html/2005-12-4-167-174.htm
• Stamp LK, James MJ, Cleland LG. Diet and Rheumatoid Arthritis:A Review of the Literature. Seminars in Arthritis and Rheumatism, 2005; 35(2): 77-94.
• Stanmore EK. The Importance of Falls Assessment in People With Rheumatoid Arthritis. Journal of Health Visiting 2013; 1(2): 90–5.
• Stanmore EK. Recommendations for Assessing and Preventing Falls in Adults of All Ages with Rheumatoid Arthritis. British Journal of Community Nursing, 2015; 20(11): 529-33.
• Stanmore EK, Oldham J, Skelton DA et al. Fall Incidence and Outcomes of Falls in a Prospective Study of Adults with Rheumatoid Arthritis. Arthritis Care & Research (Hoboken) 2013; 65(5): 737–44.
• Sürer SÇ. Deneysel Artrit Modelinde İrbesartan, Karvedilol ve Kombine Tedavinin Etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Edirne:Trakya Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, 2014.
• Swanson KI, Pfenning S. The Nurse Practitioner’s Role in the Management of Rheumatoid Arthritis. The Journal for Nurse Practitioners, 2011; 7(10): 858-70.
• Tracey G. Diagnosis and management of rheumatoid arthritis (2017). Retrieved March 17, 2018, from http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1002/psb.1580/pdf
• Uçar M, Gül Aİ, Sarp Ü. Romatoid Artrit ve Depresyon Arasındaki İlişki. Dicle Tıp Dergisi, 2014;41(3):548-51.
• Walker J. Rheumatoid Arthritis: Role of the Nurse and Multidisciplinary Team. Br J Nurs 2012; 21(6): 334-9.
• Wolfe F, Michaud K. Out-Of-Pocket Expenses and Their Burden in Patients with Rheumatoid Arthritis. Arthritis & Rheumatology, 2009; 61(11): 1563-70.
• Zuidema RM, Repping-Wuts H, Evers AW et al. What Do We Know About Rheumatoid Arthritis Patients' Support Needs for Self-Management? International Journal of Nursing Studies, 2015; 52(10): 1617-24