PSİKİYATRİST VE PSİKOLOGLARDA TÜKENMİŞLİK SENDROMU

Yıl 1997, Cilt: 13 Sayı: 1, 59 - 74, 10.10.1997

Olcay Cam Asuman Baysal

Öz

Genellikle, insanlarla yüzyüze çalışan mesleklerde oluşan: fiziksel tükenme, kronik yorgunluk, çaresizlik, ümitsizlik hisleri ve negatif bir benlik kavramının gelişmesi ile. iş, yaşam ve diğer insanlara, özellikle hizmet verilen insanlara yönelik olumsuz, küçümseyici tutumlarla belirginleşen, fiziksel, emosyonel ve mental bir tükenme durumu olan tükenmişlik sendromu, bu çalışmada 77 kişilik psikiyatrist ve psikologlar örnekleminde incelenmiş, bazı değişkenlerin tükenmişlikle ilişkileri belirlenmiştir. Bu değişkenlerin en önemlileri cinsiyet, görev, mesleği yapmada en önemli etken, iş ile yeteneklerin uyumlu olup olmaması. iş değiştirme isteği, meslekle memnuniyet, iş verimi, mesleği uygun görüp görmeme, hastaların takdiri olarak saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler

psikolog, psikiyatrist, tükenmişlik

Kaynakça

• KAYNAKLAR 1. Arslan HS, Gürkan SB, Alparslan NZ. Ünal M. (1996). Tıpta uzmanlık öğrencisi hekimlerde tükenme düzeyleri . Türk Psikiyatri Dergisi. 7 (1): 39-45. 2. Bailey RD. (1985). The burn-out helper. Coping with stress in caring. Oxford: Blackwell Scientife Publications Ltd. 28-45. 3. Baysal A.. (1994 a). Lise ve dengi okul öğretmenlerinde meslekten tükenmişliğe etki eden faktörler . Yayınlanmamış Doktora Tezi. D.E.Ü. Sosyal Bl. Ens., İzmir. 4. Baysal A. (1994 b). Öğretim elemanları örneklemindc Maslach Burnout Envanterinin geçerlik vc güvenirlik çalışması . Sözel bildiri. I. Sınıf Öğretmenliği Sempozyumu. Bursa. 5. Constable JF. Russel (1986). The effect of social support and work environment upon burnout among nurses. D.VV.Journal of Human Stress. 12. 1. Spring. 20-26. 6. Corrigan P\V, Holmes P. Luchins D. (1995). Burnout and collegial support In state psychiatric hospital staff. Journal of Clinical psychology. Septemper. 51(5): 703-710. 7. Çam O. (1991). Hemşirelerde Tükenmişlik (Bunrout) Sendromu'nun araştırılması, Doktora Tezi. E.Ü. Sağlık BİL Enst. İzmir. 8. Çam O. (1992). Tükenmişlik Sendromu'nun incelenmesi . 28. Ulusal Psikiyatri Kongresi, 30 Eylül 1992, Ankara (Bildiri Sunumu). 9. Çam O. (1993). Tükenmişlik envanterinin geçerlik ve güvenirliliğinin araştırılması. VIII. Ulusal Psikiyatri Kongresi Bilimsel Çalışmaları. Kongre Düz. kurulu ve Türk Psikologlar Derneği Yayını. Ankara. 155-161. 10. Dignam JT. Barrera M. West SG. (1986). Occupational stress, social support and burnout. Amer, J. of Comm. Psychology. 14. 2. pg: 177-193. 1 1. Düzyürek S. Ünlüoğlu G. (1992). Hekimde Tükenmişlik (Burnout) Sendromu. Psikiyatri Bülteni. Cilt 1.3. 108-113. 12. Edehvich J, Brodsky S. (1990). Burnout stages of disillsionment in the helping professions . Human Sciences Press, New York. 13. Ergin C. (1993). Doktor ve hemşirelerde tükenmişlik ve maslach tükenmiş-lik ölçeğinin uyarlanması . VIII. Ulusal Psikoloji Kongresi Bilimsel Çalışmaları, Kongre Düzenleme Kurulu ve Türk Psikologlar Derneği Yayını. Ankara. 143-155. 14. Ergin C. (1996). Maslach Tükenmişlik Ölçeğinin Türkiye sağlık personeli normları . 3P. 4(1): 28-34. 15. Firth U. Britton P. (1989). Burnout: absence and turnover amongst british nursing staff. Jour, of Occu. Psych.. 62.00-00. 1-5. 16. Frcudenberger HJ. (1974). Staff Bunn-out . Journal of Social Issues. Vol: 30. N: 1. 199-165 17. Greenglass ER. Burke. RJ. (1988). Work and family precursors of burnout in teachers sex roles. 18 (3-4). 215-229. 73 18. Leither MP. l larvie PL (1996). Bonıout among mental health workers: A review and a research agenda!. International Journal of Social Psychiatry. 42 (2); 90-10!. 19. Maslach C, Jackson SE. (1981). Manual Maslach Burnout inventory Second Edition. Palo Alto. California: Consulting Psychologists Press. 20. Özbek K. Girgin G. (1994). Pratisyen hekimlerde meslekten Tükenmişlik (Burnout) Sendromu. IV. Ulusal Halk Sağlığı Kongresi. 12-16 Eylül 1994. İzmir. 21. Patrick İ'K. (1979). Burnout: Job hazard for health hazard . Hospitals, November 16. 87-90. 22. Pines A. Maslach C. (1979). Characteristics of StalT Burnout in mental healt settings. Hospital Community Psychiatry. Vol: 29. April. 233-237. 23. Raquepaw JM. Miller RS. (1989). Psychotcrapist Burnout: A componential analysis. Professional Psychology: Research and Practice. 20. 32-36. 24. Schwab RL, Iwanicki EF. (1982). Who are our burned out teachers. Educational Research Quarterly, 7(2), 5-16. 25. Sever-Dinç A. (1997). Hemşirelerin İş Stresi İle Başa Çıkma Yolları ve Bunun Sonuçlarının Araştırılması. 1st. Ün. Sağlık Bil. Fak. Hemşirelik A.B.D. Doktora Tezi. İstanbul. 26. Sucuoğlu B. Kııloğlu N (1996). Özürlü Çocuklarla çalışan öğretmenlerde tükenmişliğin değerlendirilmesi. Türk Psikoloji Derğisi. 11 (36): 44-58. 27. Thornton PI. (1992). The relation of coping, appraisal, and burnout in mental health workers. Journal of Psychology. 126 (3): 261-271.