SAĞLIKLA İLGİLİ ETİK KONULAR

Yıl 1997, Cilt: 13 Sayı: 1, 153 - 164, 10.10.1997

Esin Türkistanlı

Öz

Hemşirelerin uğraşı alanı olan bazı konular "insan haklan” ve "etik” açısından önemli sorunlara ve tartışmalara neden olmaktadır.
Günümüzde, sağlıklı bir gebelikten sonra, gene sağlıklı bir çevrede doğmak ve yaşamını sürdürmek doğuştan kazanılan devredilemez bir insan hakkı sayılmaktadır. Artık sağlık çalışanlarının görevi yalnızca insanların ağn ve sızılarını dindirmek, hastalan iyileştirmek değildir. Sağlıklı yaşamın bir insan hakkı olması, sağlık çalışanlarının uğraşı alanlarına toplumsal yaşamın sorunlarını da getirmektedir.
Çağdaş tıp teknolojisi ve tıp görüşünün etik alanına getirdiği ve tüm sağlık çalışanlarının büyük duyarlılıkla ilgilenmeleri gereken tartışma konuları aşağıda sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

etik, hemşirelik etiği, etik ikilem

Kaynakça

• KAYNAKAR 1. Amerikan Tıp Birliği Etik ve Hukuk İşleri Konseyi (1993). "Yaşamın Sonuna Doğru Alınan Kararlar". JAMA. G: 2. 92-98. 2. Bertan M. Güler Ç, (1995). Halk Sağlığı Temel Bilgiler. 'Tıp Ahlakı”. Güneş Kitapevi Ltd. Şti.. Ankara. 435-441. 3. Cimete G. (1992). "Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları (Hemşireliğinde Etik" III. Ulusal Hemşirelik Kongresi Kitabı. Cumhuriyet Üniversitesi Hemşirelik Yüksek Okulu. Sivas. 736-742. 4. Değer M. (1993). 'Yaşlılıkta Karşılaşılan Bazı Etik Sorunlar" Sendroııı. S: 1 1. 43-46. 5. Doğan F, (1996). "Bekaret Muayenesi Uygulaması" T.T.B. İzmir Tabib Odası: Halk Sağlığı Bürosu: II: Halk Sağlığı Güz Okulu, İnsan Hakları, Tıbbi Etik ve Halk Sağlığı Raporları, Karaburun. 6. Elmas 1. Akkay E. (1993). "Organ Transplantasyonunun Etik Yönünün Değerlendirilmesi". Sendroııı. 5: 3. 78-81. 7. Erdemir F. (1992). "Tüp Bebek: Etik Sorunlar ve Hemşirelik", 1. Ulusal Ana ve Çocuk Sağlığı Hemşireliği Sempozyumu Kitabı, İstanbul Üniversitesi Florance Nihtingale Hemşirelik Yüksek Okulu, 91-95. 8. Gemalmaz S. (1994). Yaşam Hakkı ve işkence Yasağı. Kavram Yayınları. II: Baskı. 257-266. 163 9. Halk Sağlığı ve Tıbbi Etik Çalışma Grubu Raporları (1994). IV. Ulusal Halk Sağlığı Kongresi Kitabı. Didiııı. 10. Hatun Ş, (1995). Hasta Hakları Temel Belgeler. Türk Tabipler Birliği. 7-17. 1 1. lıttp:/\vww. vitroeussoeiety.org/journal/instruct/licsappl.litm 12. lıttp:/www.mcdizinrecht.de/proorg/0050.htm 13. Hull RT. (1990). Ethical Issues in the New Reproductive Technologies. Wadsworth Publishing Company, Belmont. California. 96-119. 14. Izmir Tabib Odası Bilim-Egitim Komisyonu (1991). "Tıbbi Etik Kavramı, Bilimsel Araştırmalar ve Sağlık Taramalarında da Hatırlanmalı” Bülten. Türk Tabibler Birliği. İzmir Tabib Odası. 13.31-32. 15. İzmir Tabib Odası (1996). "Yayın Etiği" Bülten. İzmir Tabib Odası Halk Sağlığı Bürosu. 2: 3, 4-5. 16. Janta (1993). "Sağlık Görevlileri İdamlarda Yer Almalarını Zorunlu Kılan Yasalara Karşı Çıkıyor" JAMA. 6: 8. 519-521. 17. Köküöz AN (1995). "Etikten Hukuka Hasta Haklan" Bilim ve Teknik, 50-55. 18. Orentliclıer D. (1989). "Physician Participation in Assisted Suicide" JAMA. 1844- 1845. 19. Soyer A. Balta E. (1996). Hekimlik. Tıbbi Etik ve İnsan Haklan. Uluslararası ve Ulusal Belgeler. Türk Tabipler Birliği. 5-6. 20. Terakye G. Ocakçı A. (1995). Seçmeler. Çağdaş Etik. Bilgi Verme, Onay Alma. Belgeleme. Gerçeğin Söylenmesi. Etik Karar Verme. Aydogdu Ofset. Ankara. 84-85. 21. Terzioğlu A. (1993). "Organ Transplantasyonu ve Tıbbi Etik", JAMA 6: 12, 755-760.