HEMŞİRELERİN KAN ŞEKERİ ÖLÇÜM YÖNTEMLERİ İLE İLGİLİ GÖZLEMSEL BİR ÇALIŞMA

Yıl 2018, Cilt: 34 Sayı: 3, 63 - 72, 25.12.2018

Eda Ergin , Ayten Zaybak

Öz

Başlık:HEMŞİRELERİN KAN ŞEKERİ ÖLÇÜM YÖNTEMLERİ İLE İLGİLİ GÖZLEMSEL BİR ÇALIŞMA

Özet:

Amaç: Bu
araştırma hemşirelerin kan şekeri
ölçümünü sırasındaki uygulamalarının belirlenmesi amacıyla yapılmış gözlemsel
bir çalışmadır.

Gereç
ve Yöntem: Araştırma Aralık 2016- Haziran 2017 arasında bir
üniversite hastanesinde yapılmıştır. Araştırmanın örnekleminin bir üniversite
hastanesinin dahiliye ve cerrahi klinikleri ile yoğun bakım kliniklerinde
çalışan ve kan şekeri ölçümü sırasında gözlemlenebilen 60 hemşire
oluşturmuştur. Verilerin toplanmasında gözlem sırasında kullanılmak
amacıyla her kan şekeri ölçümüne ilişkin literatür doğrultusunda hazırlanmış
kan şekeri ölçümü uygulama basamaklarını içeren "Gözlem Formu" ve Hemşirelerin
sosyademografik özelliklerini içeren hemşirenin yaşı, cinsiyeti, çalıştığı
klinik, meslekte çalışma deneyimi, eğitim durumunu sorularından oluşan “Birey
Tanıtım Formu” uygulanmıştır. Araştırmadan elde edilen veriler SPSS 21,0 programında
değerlendirilmiştir.

Bulgular: Hemşirelerin kan şekeri ölçümü basamaklarını
doğru şekilde yerine getirme durumları incelendiğinde; hemşirelerin %90’nın
hastanın işlem öncesi ellerinin yıkamasını sorgulamadığı saptanmıştır.
Çalışmaya katılan hemşirelerin %60’ı hastanın parmağını alkollü pamukla
temizlemezken, alkollü pamukla temizleyenlerin %21,7’sinin alkolün
kurumasını beklemeden kuru pamukla sildiği belirlenmiştir. Hastanın delinecek
parmağını aşağı doğru sıkıştırmayı hemşirelerin %45’i uygulamamıştır.
Hemşirelerin %100’ü tek kullanımlık delici kullanmış, ilk çıkan kanı kuru
pamukla silip, ikinci çıkan kanı stribe okutmuş, işlem sonunda kuru pamukla
parmağı kapatmış ve malzemeleri uygun şekilde kaldırmıştır.

Sonuç: Araştırmada hemşirelerin, kan şekeri ölçümü uygulamasına ilişkin
asepsi ilkelerini içeren işlem basamaklarındaki becerileri istenilen düzeyde gerçekleştiremedikleri
sonucuna varılmıştır.

Anahtar kelimeler:   Kan şekeri, Hemşirelik, Gözlemsel Çalışma

Destekleyen kurumlar: yok

Kaynakça:

Akça Ay F. Temel
Hemşirelik Kavramlar, İlkeler, Uygulamalar. İstanbul; 2007: İstabul Medikal
Yayıncılık.

American Diabetes
Association (ADA). Standards of Medical Care in Diabetes. Diabetes Care,
2016;39 (Suppl. 1):1-119.

Aştı AT, Karadağ A.
Hemşirelik Esasları Hemşirelik Bilimi ve Sanatı. İstanbul; 2013: Akademi
Yayıncılık.

Bektaş H. Taylor Klinik
Hemşirelik Becerileri- Bir Hemşirelik Süreci Yaklaşımı. Ankara; 2015: Nobel
Akademik Yayıncılık.

Bozdemir E. Laboratuvar
Analizlerinde Doğru Örnek Alımı. STED, 2006;15:1,1-6.

Caple C, Allen L,
Pravikoff, D. Blood Glucose Testing at the Bedside. Nursing
Practice & Skill. 2017 Erişim
adresi:https://www.ebscohost.com/assets-sample-content/NRC_Blood-Glucose-Testing-at-the-Bedside-NPS.pdf

Dikmen Y, Akın Korhan E. Hemşirelik Esasları
Klinik Uygulama Rehberleri. İzmir;2016: Akademisyen
Kitabevi.

Fruhstorfer H, Quarder O.
Blood glucose monitoring: milking the finger and using the first drop of blood
give correct glucose values. Diabetes research and clinical practice, 2009;
85(1): 14-15.

Hirose T, Mita T,
Fujitani Y, Kawamori R, Watada H. Glucose monitoring after fruit peeling:
pseudohyperglycemia when neglecting hand washing before fingertip blood
sampling: wash your hands with tap water before you check blood glucose level.
Diabetes Care. 2011; 34(3):596-7. doi: 10.2337/dc10-1705.

Hortensius J, Kleefstra
N, Slingerland RJ, Fokkert MJ, Groenier KH, Houweling ST, Bilo HJ. The influence
of a soiled finger in capillary blood glucose monitoring. The Netherlands
Journal of Medicine, 2010;68:330-331.

Hortensius J, Slingerland
RJ, Kleefstra N, Logtenberg SJ, Groenier KH, Houweling ST, Bilo HJ.
Self-monitoring of blood glucose: The use of the first or the second drop of
blood. Diabetes Care, 2011;34: 556-560. doi:10.2337/ dc10-1694

Hortensius J, van der
Bijl JJ, Kleefstra N, Houweling ST, Bilo HJ. Self monitoring of blood glucose:
Professional advice and Daily practice of patients with diabetes. The Diabetes
Educator, 2012;38: 101-107. doi:10.1177/0145721711427787

Karon BS, Donato LJ,
Larsen CM, Siebenaler LK, Wells AE, Wood-Wentz CM, ... & Curry TB. Accuracy
of capillary and arterial whole blood glucose measurements using a glucose
meter in patients under general anesthesia in the operating room.
Anesthesiology: The Journal of the American Society of Anesthesiologists,
2017;127(3): 466-474.

Li M, Wang X, Shan Z.
Deciding between using the first or second drop of blood for the self
monitoring of blood glucose. Primary Care Diabetes, 2014;8:365- 369.
doi:10.1016/j.pcd.2014.03.003

Mbanya, J C, Aschner P,
Chan, J C, Gagliardino J J, Saji J. Self-monitoring of blood glucose (SMBG) and
glycaemic control in Cameroon: Results of the International Diabetes Management
Practices Study (IDMPS). Diabetes research and clinical practice, 2017;126:198-201.

Nayeri F, Shariat M,
Behbahani HMM, Dehghan P, Ebrahim B. Blood glucose measurement by glucometer in
comparison with standard method in diagnosis of neonatal hypoglycemia. Acta
Medica Iranica, 2014;52(8): 627.

Palese A, Fabbro E,
Casetta A, Mansutti I. First or second drop of blood in capillary glucose
monitoring: Findings from a quantitative study. Journal of Emergency Nursing,
2016;42: 420-426. doi:10.1016/j.jen.2016.03.027

Sagkal Midilli T, Ergın
E, Baysal E, Arı Z. Comparison of Glucose Values of Blood Samples Taken in
Three Different Ways. Clinical Nursing Research, 2017;1-20. doi:10.1177/1054773817719379

TEMD. Diabetes Mellitus
Çalışma ve Eğitim Grubu. Diabetes Mellitus ve Komplikasyonlarının Tanı, Tedavi
ve İzlem Kılavuzu-2016. 8. Baskı. Ankara: Miki Matbaacılık San. ve Tic. Ltd.
Şti; 2016: 1-217

Yıldırım A, Şimşek H.
Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara; 2008: Seçkin Yayıncılık.

Anahtar Kelimeler

Kan şekeri, Hemşirelik, Gözlemsel Çalışma

AN OBSERVATIONAL STUDY ON BLOOD GLUCOSE LEVEL MEASUREMENT METHODS IMPLEMENTED BY NURSES

Öz

Objective: This study was planned as an
observational study to determine nurses' practices to measure blood glucose
levels.

Materials and
Methods: The study was conducted between December 2016 and June 2017 in a
university hospital. The study sample comprised 60 nurses who worked in the
internal diseases and surgical clinics, and intensive care units of a
university hospital and were observed how they measured blood glucose levels.
To collect the study data 2 tools were used: One of them is the
"Observation Form" developed in line with the literature. It includes
the steps in the measurement of blood glucose levels.  The other tool is the “Personal Information
Form” which consists of items questioning nurses’ sociodemographic
characteristics such as age, gender, clinic they work in, clinical working
experience, and education situation. The data obtained from the study were
analyzed in the SPSS 21.0 program.

Results: Monitoring the nurses
whether they performed blood glucose level measurement steps appropriately
demonstrated that 90% of them did not ask patients whether they washed their
hands before the procedure. While 60% of the nurses participating
in the study did not clean the patient's fingers with alcohol-soaked cotton
wool, of the nurses who did it, 21.7% wiped the finger with dry cotton wool
without waiting for the alcohol to dry, 45% did not press down the finger to be
pricked, 100% used a single-use lancet, cleaned the first blood drop with dry
cotton wool, put the next blood drop on a test strip, loaded the test strip
into the blood glucose meter, placed a piece of dry cotton wool on the pricked
finger and put away the materials they used appropriately.

Conclusion: In the study, it was concluded that the participating nurses did not
perform the asepsis principles required for the blood glucose level
measurement. It is recommended that in clinics, standard procedures to measure
blood glucose levels should be developed and that documents containing the
steps of the procedure should be prepared.

Anahtar Kelimeler

Blood glucose, Nursing, Observational Study

Kaynakça

• Akça Ay F. Temel Hemşirelik Kavramlar, İlkeler, Uygulamalar. İstanbul; 2007: İstabul Medikal Yayıncılık.
• American Diabetes Association (ADA). Standards of Medical Care in Diabetes. Diabetes Care, 2016;39 (Suppl. 1):1-119.
• Aştı AT, Karadağ A. Hemşirelik Esasları Hemşirelik Bilimi ve Sanatı. İstanbul; 2013: Akademi Yayıncılık.
• Bektaş H. Taylor Klinik Hemşirelik Becerileri- Bir Hemşirelik Süreci Yaklaşımı. Ankara; 2015: Nobel Akademik Yayıncılık.
• Bozdemir E. Laboratuvar Analizlerinde Doğru Örnek Alımı. STED, 2006;15:1,1-6.
• Caple C, Allen L, Pravikoff, D. Blood Glucose Testing at the Bedside. Nursing Practice & Skill. 2017 Erişim adresi:https://www.ebscohost.com/assets-sample-content/NRC_Blood-Glucose-Testing-at-the-Bedside-NPS.pdf
• Dikmen Y, Akın Korhan E. Hemşirelik Esasları Klinik Uygulama Rehberleri. İzmir;2016: Akademisyen Kitabevi.
• Fruhstorfer H, Quarder O. Blood glucose monitoring: milking the finger and using the first drop of blood give correct glucose values. Diabetes research and clinical practice, 2009; 85(1): 14-15.doi: 10.1016/j.diabres.2009.04.019
• Hirose T, Mita T, Fujitani Y, Kawamori R, Watada H. Glucose monitoring after fruit peeling: pseudohyperglycemia when neglecting hand washing before fingertip blood sampling: wash your hands with tap water before you check blood glucose level. Diabetes Care. 2011; 34(3):596-7. doi: 10.2337/dc10-1705.
• Hortensius J, Kleefstra N, Slingerland RJ, Fokkert MJ, Groenier KH, Houweling ST, Bilo HJ. The influence of a soiled finger in capillary blood glucose monitoring. The Netherlands Journal of Medicine, 2010;68:330-331.
• Hortensius J, Slingerland RJ, Kleefstra N, Logtenberg SJ, Groenier KH, Houweling ST, Bilo HJ. Self-monitoring of blood glucose: The use of the first or the second drop of blood. Diabetes Care, 2011;34: 556-560. doi:10.2337/ dc10-1694
• Hortensius J, van der Bijl JJ, Kleefstra N, Houweling ST, Bilo HJ. Self monitoring of blood glucose: Professional advice and Daily practice of patients with diabetes. The Diabetes Educator, 2012;38: 101-107. doi:10.1177/0145721711427787
• Karon BS, Donato LJ, Larsen CM, Siebenaler LK, Wells AE, Wood-Wentz CM, ... & Curry TB. Accuracy of capillary and arterial whole blood glucose measurements using a glucose meter in patients under general anesthesia in the operating room. Anesthesiology: The Journal of the American Society of Anesthesiologists, 2017;127(3): 466-474. doi:10.1097/ALN.0000000000001708
• Li M, Wang X, Shan Z. Deciding between using the first or second drop of blood for the self monitoring of blood glucose. Primary Care Diabetes, 2014;8:365- 369. doi:10.1016/j.pcd.2014.03.003
• Mbanya, J C, Aschner P, Chan, J C, Gagliardino J J, Saji J. Self-monitoring of blood glucose (SMBG) and glycaemic control in Cameroon: Results of the International Diabetes Management Practices Study (IDMPS). Diabetes research and clinical practice, 2017;126:198-201. doi:10.1016/j.diabres.2016.11.029
• Nayeri F, Shariat M, Behbahani HMM, Dehghan P, Ebrahim B. Blood glucose measurement by glucometer in comparison with standard method in diagnosis of neonatal hypoglycemia. Acta Medica Iranica, 2014;52(8): 627.
• Palese A, Fabbro E, Casetta A, Mansutti I. First or second drop of blood in capillary glucose monitoring: Findings from a quantitative study. Journal of Emergency Nursing, 2016;42: 420-426. doi:10.1016/j.jen.2016.03.027
• Sagkal Midilli T, Ergın E, Baysal E, Arı Z. Comparison of Glucose Values of Blood Samples Taken in Three Different Ways. Clinical Nursing Research, 2017;1-20. doi:10.1177/1054773817719379
• TEMD. Diabetes Mellitus Çalışma ve Eğitim Grubu. Diabetes Mellitus ve Komplikasyonlarının Tanı, Tedavi ve İzlem Kılavuzu-2016. 8. Baskı. Ankara: Miki Matbaacılık San. ve Tic. Ltd. Şti; 2016: 1-217
• Yıldırım A, Şimşek H. Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara; 2008: Seçkin Yayıncılık.