GÖÇÜN ETKİLEDİĞİ ÇOCUKLARIN YAŞADIĞI SAĞLIK SORUNLARINA YÖNELİK UYGULAMALAR VE HEMŞİRENİN ROLÜ

Yıl 2019, Cilt: 35 Sayı: 1, 21 - 27, 30.04.2019

Aylin Akça Sümengen , Çiğdem Müge Haylı , Ayşe Ferda Ocakçı

Öz

Başlık: GÖÇÜN ETKİLEDİĞİ ÇOCUKLARIN YAŞADIĞI SAĞLIK SORUNLARINA YÖNELİK UYGULAMALAR VE HEMŞİRENİN ROLÜ

Özet:Göç, tarih boyunca var olan, toplumun yapısını ve yaşam standartlarını belirli ölçüde etkileyen global bir sorundur. Birçok nedene bağlı olarak insanlar ya ülke içerisinde ya da farklı ülkeye doğru yer değiştirmektedirler. Göç olgusundan hem göç edenler hem de göç alanlar etkilenmektedir. En çok etkilenen kitle çocuklardır. Çocuklukta yaşananlar farklı şekillerde erişkinliğe yansıdığından toplumu etkilemektedir. Göç, çocukları fiziksel, psikolojik ve sosyal yönden derinden ve kalıcı şekilde etkilemektedir. Çocukların göç gibi ciddi yaşam değişikliklerinin yaratacağı sorunlardan korunması, toplumların ortak görevidir. Yakın zamanda ülkemize giren Suriyeli göçmenlerin, ülkemizde ne gibi etkilerinin olduğu irdelenmesi gereken bir sorundur. Çocukların gelişimini etkileyen bu sorunun bilinmesi ve buna yönelik önlem alınması gerekmektedir. Sağlık bakım profesyonellerinden hemşirelere bu konuda büyük görevler düşmektedir. Bu derlemenin amacı; göçün çocuklar üzerindeki etkilerini irdelemek, ülkemizde bu çocuklar için yapılan uygulamaları incelemek, göç kanunu konusunda hemşirelerin yeterli bilgiye erişmesini sağlamak ve göç çocukları için yapmaları gereken görevlerini belirtmektir. 

Anahtar kelimeler: göç, göçmen çocuklar,  hemşirelik

Destekleyen kurumlar:

Kaynakça:

AFAD. (2017). Türkiye’deki Suriyelilerin Demografik Görünümü, Yaşam Koşulları ve Gelecek Beklentilerine Yönelik Saha Araştırması. Retrieved from https://www.afad.gov.tr/upload/Node/25337/xfiles/17a-Turkiye_deki_Suriyelilerin_Demografik_Gorunumu_Yasam_Kosullari_ve_Gelecek_Beklentilerine_Yonelik_Saha_Arastirmasi_2017.pdf

Alasagheirin, M. H., & Clark, M. K. (2018). Skeletal growth, body composition, and metabolic risk among North Sudanese immigrant children. Public Health Nurs, 35(2), 91-99. doi:10.1111/phn.12386

Alpak, G., Unal, A., Bulbul, F., Sagaltici, E., Bez, Y., Altindag, A., . . . Savas, H. A. (2015). Post-traumatic stress disorder among Syrian refugees in Turkey: A cross-sectional study. International Journal of Psychiatry in Clinical Practice, 19(1), 45-50. doi:10.3109/13651501.2014.961930

Attila Alp Gözübüyük, E. D., Hüseyin Dağ, Vefik Arıca. (2015). Olağan üstü durumlarda çocuk sağlığı. Journal of Clinical and Experimental Investigations, 6(3), 330. doi:doi: 10.5799/ahinjs.01.2015.03.0544

Aydın, D., Şahin, N., & Akay, B. (2017). Effects of immigration on children's health. Journal of Dr Behcet Uz Children s Hospital. doi:10.5222/buchd.2017.008

Birliği, T. T. (2016). Savaş Göç ve Sağlık (ISBN 978-605-9665-01-8). Retrieved from Ankara:

Demirci, H., Yildirim Topak, N., Ocakoglu, G., Karakulak Gomleksiz, M., Ustunyurt, E., & Ulku Turker, A. (2017). Birth characteristics of Syrian refugees and Turkish citizens in Turkey in 2015. International Journal of Gynecology & Obstetrics, 137(1), 63-66. doi:10.1002/ijgo.12088

Esin Melek Nihal, A. A., Nar Şerife, Yıldırım Bilge, Sunal Nihal. (2014). İstanbul'un Bir Bölgesinde Yaşayan Suriye'li Göçmenlerin Yaşam Koşulları, 17. Ulusal Halk Sağlığı Kongresi.

Felipe González Morales, V. T.-C., Catalina Devandas, Nils Melzer. (2018). UN experts to US: “Release migrant children from detention and stop using them to deter irregular migration”. Retrieved from https://www.ohchr.org/EN/NewsEvents/Pages/DisplayNews.aspx?NewsID=23245&LangID=E

Gültaç Aylin, B. P. (2018). Suriyeli Sığınmacılara Yönelik Sağlık Politikaları Sakarya Tıp Dergisi, 8(2), 11.

How Immigrants Contribute to Developing Countries’ Economies. (2018). In Immigrants’ contribution to developing countries’ economies: Overview and policy recommendations, M. T. Mario Prezzini (Ed.), (pp. 194).

Immigrants’ contribution to developing countries’ economies: Overview and policy recommendations. (2018). In The immigration landscape: Patterns, drivers and policies, M. T. Mario Prezzini (Ed.), Chapter 2 (pp. 194). doi:http://dx.doi.org/10.1787/9789264288737-en

IOM. (2018). The International Organization for Migration (IOM).

Karadag, M., Gokcen, C., Dandil, F., & Calisgan, B. (2018). Our experience with Syrian refugee patients at the child and adolescent psychiatry clinic in Gaziantep, Turkey. International Journal of Psychiatry in Clinical Practice, 22(2), 157-159. doi:10.1080/13651501.2017.1387269

Keklik, M., Kalan, U., Korkmaz, S., Özer, Ö., Ortakoyluoglu, A., & Keklik, E. (2017). Vitamin B12 deficiency among Newly-Arrived Syrian Refugees in Central Anatolia of Turkey (Vol. 2).

Kerman, A. B. K. T. (2017). Göç Eden Bireylerin Öncelikli Sağlık Sorunları ve Sağlık Hizmetine Ulaşımdaki Engeller. Türkiye Klinikleri Public Health Nursing, 3(3), 8.

Kesgin, S. S. (2017). Türk Kamu Yönetiminde Göçmen Çocuklara Yönelik Politikalar. Göç Dergisi, 4(1), 62-82.

Korkmaz, A. Ç. (2014). Sığınmacıların Sağlık ve Hemşirelik Hizmetlerine Yarattığı Sorunlar. Journal of Health and Nursing Management, 1(1), 5. doi:10.5222/SHYD.2014.037

Milorad Kovacevic, J. A., Astra Bonini, Cecilia Calderon, Yu-Chieh Hsu, Christina Lengfelder,, & Tanni Mukhopadhyay, S. N., Carolina Rivera and Heriberto Tapia. (2018). Human Development Indicators and Indices: 2018 Statistical Update. Retrieved from United Nations:

Türkiye ve Göç,  (2014).

Nazik, P. K. E. (2018). Göçün Kadın ve Çocuk Sağlığına Etkisi. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 7(2), 12.

Ocakçi, A. K. Ş., Dilek (2014). Yoksulluğun çocuk sağlığı üzerine çok boyutlu etkileri.

Phillip Connor, J. M. K. (2016). Key Facts About The World’s Refugees. Retrieved from http://www.pewresearch.org/fact-tank/2016/10/05/key-facts-about-the-worlds-refugees/

Pınar Kara, E. N. (2018). Göçün Kadın ve Çocuk Sağlığına Etkisi. 7(2), 11.

Saarela, J. M., & Elo, I. T. (2016). Forced migration in childhood: are there long-term health effects? SSM Popul Health, 2, 813-823. doi:10.1016/j.ssmph.2016.10.012

Sharara, S. L., & Kanj, S. S. (2014). War and Infectious Diseases: Challenges of the Syrian Civil War. PLOS Pathogens, 10(11), e1004438. doi:10.1371/journal.ppat.1004438

Göç ve Uyum Raporu,  (2018).

Türkiye Cumhuriyeti Anayasası,  (1982).

Türk Dil Kurumu Hemşirelik Terimleri Sözlüğü. (2018). Retrieved from http://www.tdk.org.tr/index.php?option=com_hemsirelik&view=hemsirelik&kategori1=yazimay&kelimesec=2758

Türk, G. D. (2016). Türkiye’de Suriyeli Mültecilere Yönelik Sivil Toplum Kuruluşlarının Faaliyetlerine İlişkin Bir Değerlendirme. Marmara İletişim Dergisi, 25(25), 157. doi:10.17829/midr.20162520723

UNHCR. (2018). Birleşmiş Milletler Mültrci Örgütü Türkiye İstatistikleri. Retrieved from https://www.unhcr.org/tr/unhcr-turkiye-istatistikleri

UNICEF. (20 Kasım 1989). Çocuk Haklarına Dair Sözleşme. Retrieved from https://www.unicef.org/turkey/crc/_cr23c.html

Vatansever, K. (2016). Sığınmacıların Kamplardaki Sorunları. Retrieved from http://www.ttb.org.tr/kutuphane/siginmacilar_rpr.pdf

Villasana, D. (2016). Picturing health: challenges for Syrian refugees in Turkey. The Lancet, 388(10056), 2096-2103. doi:10.1016/S0140-6736(16)31647-6

Wood, L. C. N. (2018). Impact of punitive immigration policies, parent-child separation and child detention on the mental health and development of children. BMJ Paediatr Open, 2(1), e000338. doi:10.1136/bmjpo-2018-000338

Yabancıların Türkiye'de İkamet ve Seyahatleri Hakkında Kanun,  § 3 (1950).

Anahtar Kelimeler

göç, göçmen çocuklar, hemşirelik

Kaynakça

• AFAD. (2017). Türkiye’deki Suriyelilerin Demografik Görünümü, Yaşam Koşulları ve Gelecek Beklentilerine Yönelik Saha Araştırması. Retrieved from https://www.afad.gov.tr/upload/Node/25337/xfiles/17a-Turkiye_deki_Suriyelilerin_Demografik_Gorunumu_Yasam_Kosullari_ve_Gelecek_Beklentilerine_Yonelik_Saha_Arastirmasi_2017.pdf
• Alasagheirin, M. H., & Clark, M. K. (2018). Skeletal growth, body composition, and metabolic risk among North Sudanese immigrant children. Public Health Nurs, 35(2), 91-99. doi:10.1111/phn.12386
• Alpak, G., Unal, A., Bulbul, F., Sagaltici, E., Bez, Y., Altindag, A., . . . Savas, H. A. (2015). Post-traumatic stress disorder among Syrian refugees in Turkey: A cross-sectional study. International Journal of Psychiatry in Clinical Practice, 19(1), 45-50. doi:10.3109/13651501.2014.961930
• Attila Alp Gözübüyük, E. D., Hüseyin Dağ, Vefik Arıca. (2015). Olağan üstü durumlarda çocuk sağlığı. Journal of Clinical and Experimental Investigations, 6(3), 330. doi:doi: 10.5799/ahinjs.01.2015.03.0544
• Aydın, D., Şahin, N., & Akay, B. (2017). Effects of immigration on children's health. Journal of Dr Behcet Uz Children s Hospital. doi:10.5222/buchd.2017.008
• Türk Tabipleri Birliği. (2016). Savaş Göç ve Sağlık (ISBN 978-605-9665-01-8).
• Demirci, H., Yildirim Topak, N., Ocakoglu, G., Karakulak Gomleksiz, M., Ustunyurt, E., & Ulku Turker, A. (2017). Birth characteristics of Syrian refugees and Turkish citizens in Turkey in 2015. International Journal of Gynecology & Obstetrics, 137(1), 63-66. doi:10.1002/ijgo.12088
• Esin Melek Nihal, A. A., Nar Şerife, Yıldırım Bilge, Sunal Nihal. (2014). İstanbul'un Bir Bölgesinde Yaşayan Suriye'li Göçmenlerin Yaşam Koşulları, 17. Ulusal Halk Sağlığı Kongresi.
• Felipe González Morales, V. T.-C., Catalina Devandas, Nils Melzer. (2018). UN experts to US: “Release migrant children from detention and stop using them to deter irregular migration”. Retrieved from https://www.ohchr.org/EN/NewsEvents/Pages/DisplayNews.aspx?NewsID=23245&LangID=E
• Gültaç Aylin, B. P. (2018). Suriyeli Sığınmacılara Yönelik Sağlık Politikaları Sakarya Tıp Dergisi, 8(2), 11.
• How Immigrants Contribute to Developing Countries’ Economies. (2018). In Immigrants’ contribution to developing countries’ economies: Overview and policy recommendations, M. T. Mario Prezzini (Ed.), (pp. 194).
• Immigrants’ contribution to developing countries’ economies: Overview and policy recommendations. (2018). In The immigration landscape: Patterns, drivers and policies, M. T. Mario Prezzini (Ed.), Chapter 2 (pp. 194). doi:http://dx.doi.org/10.1787/9789264288737-enIOM. (2018). The International Organization for Migration (IOM).
• Karadag, M., Gokcen, C., Dandil, F., & Calisgan, B. (2018). Our experience with Syrian refugee patients at the child and adolescent psychiatry clinic in Gaziantep, Turkey. International Journal of Psychiatry in Clinical Practice, 22(2), 157-159. doi:10.1080/13651501.2017.1387269
• Keklik, M., Kalan, U., Korkmaz, S., Özer, Ö., Ortakoyluoglu, A., & Keklik, E. (2017). Vitamin B12 deficiency among Newly-Arrived Syrian Refugees in Central Anatolia of Turkey (Vol. 2).
• Kerman, A. B. K. T. (2017). Göç Eden Bireylerin Öncelikli Sağlık Sorunları ve Sağlık Hizmetine Ulaşımdaki Engeller. Türkiye Klinikleri Public Health Nursing, 3(3), 8.
• Kesgin, S. S. (2017). Türk Kamu Yönetiminde Göçmen Çocuklara Yönelik Politikalar. Göç Dergisi, 4(1), 62-82.
• Korkmaz, A. Ç. (2014). Sığınmacıların Sağlık ve Hemşirelik Hizmetlerine Yarattığı Sorunlar. Journal of Health and Nursing Management, 1(1), 5. doi:10.5222/SHYD.2014.037
• Milorad Kovacevic, J. A., Astra Bonini, Cecilia Calderon, Yu-Chieh Hsu, Christina Lengfelder,, & Tanni Mukhopadhyay, S. N., Carolina Rivera and Heriberto Tapia. (2018). Human Development Indicators and Indices: 2018 Statistical Update. Retrieved from United Nations: Türkiye ve Göç, (2014).
• Nazik, P. K. E. (2018). Göçün Kadın ve Çocuk Sağlığına Etkisi. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 7(2), 12.
• Ocakçi, A. K. Ş., Dilek (2014). Yoksulluğun çocuk sağlığı üzerine çok boyutlu etkileri.
• Phillip Connor, J. M. K. (2016). Key Facts About The World’s Refugees. Retrieved from http://www.pewresearch.org/fact-tank/2016/10/05/key-facts-about-the-worlds-refugees/
• Pınar Kara, E. N. (2018). Göçün Kadın ve Çocuk Sağlığına Etkisi. 7(2), 11.
• Saarela, J. M., & Elo, I. T. (2016). Forced migration in childhood: are there long-term health effects? SSM Popul Health, 2, 813-823. doi:10.1016/j.ssmph.2016.10.012
• Sharara, S. L., & Kanj, S. S. (2014). War and Infectious Diseases: Challenges of the Syrian Civil War. PLOS Pathogens, 10(11), e1004438. doi:10.1371/journal.ppat.1004438
• TBMM Göç ve Uyum Raporu, (2018). Retireved From: https://www.tbmm.gov.tr/komisyon/insanhaklari/docs/2018/goc_ve_uyum_raporu.pdf
• Türkiye Cumhuriyeti Anayasası, (1982).
• Türk Dil Kurumu Hemşirelik Terimleri Sözlüğü. (2018). Retrieved from http://www.tdk.org.tr/index.php?option=com_hemsirelik&view=hemsirelik&kategori1=yazimay&kelimesec=2758
• Türk, G. D. (2016). Türkiye’de Suriyeli Mültecilere Yönelik Sivil Toplum Kuruluşlarının Faaliyetlerine İlişkin Bir Değerlendirme. Marmara İletişim Dergisi, 25(25), 157. doi:10.17829/midr.20162520723
• UNHCR. (2018). Birleşmiş Milletler Mültrci Örgütü Türkiye İstatistikleri. Retrieved from https://www.unhcr.org/tr/unhcr-turkiye-istatistikleri
• UNICEF. (20 Kasım 1989). Çocuk Haklarına Dair Sözleşme. Retrieved from https://www.unicef.org/turkey/crc/_cr23c.html
• Vatansever, K. (2016). Sığınmacıların Kamplardaki Sorunları. Retrieved from http://www.ttb.org.tr/kutuphane/siginmacilar_rpr.pdf
• Villasana, D. (2016). Picturing health: challenges for Syrian refugees in Turkey. The Lancet, 388(10056), 2096-2103. doi:10.1016/S0140-6736(16)31647-6
• Wood, L. C. N. (2018). Impact of punitive immigration policies, parent-child separation and child detention on the mental health and development of children. BMJ Paediatr Open, 2(1), e000338. doi:10.1136/bmjpo-2018-000338
• Yabancıların Türkiye'de İkamet ve Seyahatleri Hakkında Kanun, 3 (1950).