CONTRACEPTIVE USE:A GROUNDED THEORY STUDY

Yıl 2016, Cilt: 32 Sayı: 1, 100 - 117, 01.01.2016

Aynur Çetinkaya Süheyla Ö Zsoy

Öz

Objective: To attempt to generate a conceptual model of contraceptive use through grounded theory methods.Methods: The research study was conducted through the grounded theory design. Interviews with 13 women a nd i 1 men, field notes, a nd m em os were analyzed using constant comparative analysis. The formulation of data was realized through individual, semi-structured interviews voicerecorded in 16 months between 2010 a n d 2012.Results: A three-stage process was defined with the core categories that describe the process of contraceptive use a m o n g women a nd men, namely "decision-making", "using" a nd "continuing use". "Decision-m aking on contraceptive use" is associated with the will o f individuals to prevent pregnancy, relationship dynamics, the identification o f the most appropriate method a nd the prominent belief system. Behaviors o f "contraceptive use" are determined through the m eaning attributed by the individual to the method concerned, the perception o f satisfaction with the method a nd its side effects. "Continuing of contraceptive use" is explained by the intention to continue with the method and disuse-change factors in the core category.Conclusion: Each stage of the process model developed as a result of the research study is influenced by a complex structure. The new model h ad a positive im pact on the contraceptive use a nd consultant services o f primary health nurses

Anahtar Kelimeler

Nursing, Qualitative research, Family Planning Services, Fertility, Grounded Theory, Decision-making.

GEBELİĞİ ÖNLEYİCİ YÖNTEM KULLANIMI: BİR GÖMÜLÜ KURAM ÇALIŞMASI

Öz

Amaç: Gömülü kuram yaklaşımını kullanarak gebeliği önleyici yöntem kullanımı konusunda kavramsal bir model oluşturmaktır.Gereç ve Yöntem: Araştırma gömülü kuram tasarımıyla yürütülmüştür. Veriler doygunluk oluşuncaya kadar 13 kadın ve 11 erkek ile yapılan görüşmelerin ile saha notlarının, açık, eksenel ve seçici kodlama yöntemleri ve sürekli karşılaştırmalı analizi yapılarak çözümlenmiştir. Verilerin oluşturulması, 2010-2012 yılları arasında 16 ayda ses kaydına alınmış bireysel yarı yapılandırılmış görüşmeler ile gerçekleşmiştir.Bulgular: Kadın ve erkeklerin gebeliği önleyici yöntem kullanımı sürecini açıklayan model "karar verme", "kullanma" ve "sürdürme" odak kategorileri ile oluşmuş üç aşamalı bir süreç tanımlanmıştır. "Gebeliği önleyici yöntem kullanımına karar verme" bireylerin gebeliği önleme isteği, ilişki dinamikleri, en uygun yöntemi bulması ve inanç sistemi ile ilişkilidir. "Gebeliği önleyici yöntem kullanma" davranışlarında bireyin yönteme yüklediği anlam, yöntemden memnuniyet algısı, yöntemin yan etkileri belirleyicidir. "Gebeliği önleyici yöntem kullanımını sürdürme" odak kategorisi ise sürdürme niyeti ve bırakma-değiştirme faktörleri ile açıklanmıştır.Sonuç: Araştırma sonucunda geliştirilen süreç modelinin her aşaması, bireyin özellikleri, yöntemin özellikleri, ilişkisel ve bağlamsal faktörler arasında olan zamana ve deneyime göre değişen karmaşık bir yapıdan etkilenmektedir. Yeni modelin temel sağlık hizmetlerinde çalışan hemşirelerin danışmanlık hizmetlerinde ve yöntem kullanımı üzerinde yararları olabilir

Anahtar Kelimeler

Hemşirelik, nitel araştırma, aile planlaması, doğurganlık, gömülü kuram, karar verme

Kaynakça

• Brown SS, Eisenber L. The Best Intentions: Unintended Pregnancy And The Wellbeing Of Children And Families. Washington: National Academy Press.; 1995.
• Casterline JB, Sinding SW. Unmet Need For Family Planning In Developing Countries, And Implications For Population Policy. Population and Development Review 2000; 26 (4): 691-723.
• Celal Bayar Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı. Manisa Nüfus Sağlık Araştırması 2005. Celal Bayar Üniversitesi ve Manisa Sağlık Müdürlüğü, Manisa: Yedi Kardeşler Form ve Ofset; 2007.
• Debus M. Handbook For Excellence In Focus Group Research. Istanbul: Marmara University Health Education Foundation Publication; 2003.
• Eich D. A Grounded Theory Of High-Quality Leadership Programs: Perspectives From Student Leadership Development Programs In Higher Education. Journal of Leadership ve Organizational Studies; 2008.
• Fathizadeh N, Tashi Sh, Abedi HA, Kazemi A. Contraception Experiences Of Young Women In Their First Years Of Marriage. Iranian Journal of Nursing and Midwifery Research 2007;12(3): 91-5.
• Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü. 2013 Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü, T.C. Kalkınma Bakanlığı ve TUBITAK; 2014.
• Hampton M, McWatters B. A Process Model O f Depo-Provera Use In Canadian Women. Health Care for Women International 2003; 24 (3): 193-208.
• Herartri R. Family Planning Decision-Making At Grass Roots Level: Case Studies In West Java, Indonesia. (Doctoral dissertation) 2005, Retrieved November 12, 2012, from http: http:// research archive.vuw.ac.nz/ handle/10063/ 362? show=full.
• Huber LR, Hogue CJ, Stein AD. & et al. Contraceptive Use And Discontinuation: Findings From The Contraceptive History, Initiation, And Choice Study. Am J Obstet Gynecol 2006; 194(5):1290-5.
• Kılınç UK. Sosyal Bilimlerde Gömülü Kuram. İçinde: Yuksel A, Mil B, Bilim Y. Editörler Nitel Araştırma: Neden, Nasıl, Niçin? (pp:59-72). Ankara: Detay Yayıncılık; 2007.
• Kottak CP. Antropoloji: İnsan Çeşitliliğine Bir Bakış. Ankara: Ütopya Antropoloji Serileri; 2008.
• Kuiper H, Miller S, Martinez E. & et al. Urban Adolescent Females’ Views On The Implant And Contraceptive Decision-Making: A Double Paradox. Family Planning Perspectives 1997; 29:167­ 172.
• Kümbetoğlu B. Sosyolojide Ve Antropolojide Niteliksel Yöntem Ve Araştırma. İstanbul: Bağlam Yayıncılık; 2008.
• Mbweza E, Norr KF, McElmurry B. Couple Decision Making And Use O f Cultural Scripts In Malawi, Journal of Nursing Scholarship 2008; 40(1): 12-9.
• McCurry MK, Revell SMH, Roy SC. Knowledge For The Good O f The Individual And Society: Linking Philosophy, Disciplinary Goals, Theory, And Practice. Nursing Philosophy 2010;11(1):42- 52.
• Newton A. Disengagement From Patient Relationships: Nurses’ Experience In Acute Care. (Master dissertation) 2008, Retrieved November 18, 2013 from https: // circle.ubc.ca/bitstream/id/2495/ ubc_2008_spring_newton_ alana.pdf.
• Noone J. Correlates Of Contraceptive Decision-Making In Women: An Integrative Review Of The Literature. Clinical Excellence for Nurse Practitioners 2002; 6(5): 31-40.
• Noone J. Finding The Best Fit: A Grounded Theory Of Contraceptive Decision Making In Women. Nurs Forum 2004; 39(4): 13-24.
• Özvarış ŞB. Doğurganlığın Düzenlenmesi. İçinde Aile Planlamasında Temel Bilgiler, 3. Baskı, İnsan Kaynağını Geliştirme Vakfı, İstanbul: Damla Matbaacılık, Reklamcılık ve Yayıncılık Tic. Ltd. Şti; 2003.
• Potts M. Where Next?. Phil. Trans. R. Soc. B 2009; 364 (1532): 3115-24.
• Roudsari RL, Khadivzadeh T, Bahrami M. A Grounded Theory Approach To Understand The Process O f Decision Making On Fertility Control Methods In Urban Society Of Mashhad, Iran. Iranian Journal of Nursing and Midwifery Research. 2013;18(5):408-415.
• Silverman D. Doing Qualitative Research. London: Sage Publications Ltd.; 2010.
• TC. Sağlık Bakanlığı AÇSAP Genel Müdürlüğü. Cinsel Sağlık / Üreme Sağlığı Aile Planlaması Danışmanlığı Katılımcı Kitabı. Ankara: Buluş Tasarım ve Matbaacılık Hizmetleri; 2005.
• Ünalan T. Nüfus Ve Kalkınma Göstergeleri, Ulusal Ve Uluslar Arası Uygulamalar. Ankara: Türkiye Bilimler Akademisi Raporları; 2003.
• Yıldırım A, Şimşek H.Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınları; 2008.
• World Health Organization. World Health Statistics 2010. Switzerland: WHO Press.; 2010.