SLEEP PROBLEMS AND ECOLOGICAL FACTORS OF SLEEP İN THE FIRST THREE

Yıl 2015, Cilt: 31 Sayı: 3, 1 - 19, 01.11.2015

Fatma Taşdemir Ayla Bayik Temel

Öz

Objective: Descriptıve field study was planned to investigate the sleep problems and ecologıcal factors o f sleepin the fırst threeyears.Method: Mothers 385 , who have 0-36 month infant/todlers and applied to healthy child outpatient deparment of a children hospital in İzmir between September201 i and February 2012, were included in the study. Brief Infant Sleep Questionnaire BISQ was used to collect data and assess the sleep problems in infants/todlers. BISQ was developed by Sadeh 2004 and later it was expanded by Sadeh et al. in 2009 and adopted to Turkish language by Taşdemir and Bayık . İn evaluating the data, SPSS 16.0 packetprogram, Chi square tests were used.Result: Mean age of the infants/todlers was 15±1.61 months. When the seven parameters of sleep /eve/ measurement were examined; among the infants/todlers, beginning of sleep time was 22.30, mean of wake up times at a night, was 2.0, the mean of sleeplessness duration was 0.50 minutes among children. Mean of uninterrupted sleep duration was 4 hours, mean of sleep during daytime was 2.33 hours.; İnfants/todlers have a total sleep of 11.32±3.0 hours. İt was determined that %28.5 of the children had sleep problems and 46.2 % of mothers perceived sleep problems for their children. Sleep problems were more prevalant in infants /todlers vvhose mothers were in 1524 aged old comparing to other groups as well p

Anahtar Kelimeler

İnfants/todlers, sleep ecology, leep problems, sleep problems screening

YAŞAMIN İLK ÜÇ YILINDA UYKU SORUNLARI VE ETKİLİ UYKU EKOLOJİSİ ETMENLERİ

Öz

Amaç: Araştırma, yaşamın ilk üç yılında uyku sorunları ve uyku sorunlarında etkili uyku ekolojisi etmenlerini incelemek amacı ile yürütüldü.Yöntem: Tanımlayıcı araştırmanın örneklemini, İzmir ilinde bir çocuk hastanesinde, sağlıklı çocuk polikliniğine Eylül 2011 - Şubat 2012 tarihleri arasında başvuran 0-36 aylık bebeği/çocuğu olan 385 anne oluşturdu. Veriler, bebek / çocuklarda uyku sorunlarını belirlemede, Sadeh 2004 tarafından geliştirilen ve 2009 yılında Sadeh ve ark. tarafından genişletilen ve Taşdemir ve Bayık 2013 tarafından, Türk toplumu için geçerlik ve güvenilirliği yapılmış "Bebek/Çocuk Uyku Sorunu Kısa Tanılama Formu" BUKF ile annelerle görüşülerek toplandı. Anneler bebeklerinin/çocuklarının, son bir haftalık uyku durumunu değerlendirdiler. Veriler SPSS 16.0 paket programı, sayı-yüzde ve Ki -kare istatistik testleri ile değerlendirildi.Bulgular: Bebeklerin yaş ortalaması 15±1.61 ay idi. Bebek/çocukların uykuya başlama saatinin 22.30, uykuya dalma süresinin 30 dk. , gece uyanma sıklığının 2 kez ve gece hiç uyanmadan uyuduğu uyku süresinin 4 saat, uyanık kaldığı sürenin 50 dk., gündüz uyku süresinin saat 2.33 saat olduğu belirlendi. Bebek/çocuklarda toplam uyku süresi ortalaması 11.32±3.0 saat olup, % 28.5'inde uyku sorunu saptandı. Annelerin % 46.2 'sı bebek/çocuklarında uyku sorunu olduğunu algıladı. 15-24 yaş grubu annelerin bebeklerinde, daha ileri yaşlardaki annelerin bebeklerine göre uyku sorunu daha fazlaydı p < .05 . Annelerin sahip olduğu çocuk sayısı azaldıkça, bebeğinin/çocuğunun uyku sorununun arttığı saptandı p olarak algılayan annelerin bebeklerinde/çocuklarında, uyku sorunu en fazla % 47.4 bulundu

Anahtar Kelimeler

Bebek/çocuk, uyku sorunu, uyku ekolojisi, uyku sorununu tanılama

Kaynakça

• Anders T, Halpern L, Hua J. Sleeping Through The Night: A Developmental Perspective, Pediatrics 1992; 90(6): 554-560.
• Başer M, Mucuk S, Korkmaz Z, Sevil Ü. Postpartum Dönemde Anne ve Babaların Yenidoğan Bakımına İlişkin Gereksinmelerinin Belirlenmesi, Sağlık Bilimleri Dergisi 2005; 14(2): 54-58.
• Bayık A. Hemşirelikte Araştırma Süreç ve Yöntemleri. Erefe İ, Editör. 3.Baskı Yayın no:1. Ankara: Odak ofset; 2004.
• Bayık A, Taşdemir F. Bebek Uyku Sorunları Tanılama Formu ve Uyku/Aktivite Günlüğü Formlarının Geçerlilik ve Güvenilirliği. 3. Ulusal Pediatri Hemşireliği Kongre Kitabı, İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi Basım Evi; 2011. 182.
• Bölükbaş N, Erbil N, Altunbaş H, Arslan Z. 0-12 Aylık Bebeği Olan Annelerin Çocuk Bakımında Başvurdukları Geleneksel Uygulamalar, International Journal of Human Sciences 2009; 6(1): 165-175.
• Burnham M, Goodlin-Jones B L, Gaylor E, Anders F. Nighttime Sleep - Wake Patterns and Self- Soothing From Birth to One Year O f Age: A Longitudinal Intervention Study, J Child Psychol Psychiatry 2002; 43(6): 713-725.
• Buswell S, Spatz D. Parent-Infant Co-sleeping and Its Relationship to Breastfeeding. Journal of Pediatric Health Care 2007; 21(4): 22-28.
• Carolyn T. Sleep Disorders and Sleep Problems in Chilhood. American Family Physıcıan Dergisi 2001; 63( 2): 4-7.
• Carskadon A. (Edt.). (2009) Adolescent Sleep Patterns: Biyologic, Social, and psychological Influences, Cambridge Universty Pres, www.cambridge.org E .T. :10.02.2015.
• Çocuk Gelişim Aşamaları, Erişim Adresi: https://sgkcocuk. www.sgk.gov.tr/sağlık Erişim Tarihi:10.02.2015.
• Demir A. Obstrüktif Uyku Apne Sendromu (OUAS) ve Obezite. Hacettepe Tıp Dergisi 2007; 38 (3): 177­ 193.
• Er M. Çocuk, Hastalık, Anne-Babalar ve Kardeşler. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Dergisi 2006; 49 (2): 155-168.
• France K, Blampied N. Infant Sleep Disturbance: Description of a Problem Behaviour Process, Sleep Medicine Reviews 1999; 3 (4) : 265-280.
• Goodlin-Jones BL, Burnham M, Gaylor E, Anders T. Night Waking, Sleep Wake Organization, and Self- Soothing in The First Year of Life. Journal of Developmental & Behavioral Pediatrics 2001; 22 (4): 226-233.
• Guyton A, Hall J. Tıbbi Fizyoloji. İstanbul: Nobel Tıp Kitapevleri; 2001. 689-96.
• Hiscock H, Wake M. Infant Sleep Problems and Postnatal Depression: A Community - Based Study, Pediatrics 2001; 107(13): 17-22.
• Hunt E, Lesko M, Vezina M, Mccoy R. Infant Sleep Position and Associated Health Outcomes, Pediatric Adolescent Med. 2003; 157(4): 69-74.
• Iglowstein I, Oskar G, Molinari L, Largo R. Sleep Duration From Infancy to Adolescence: Reference Values and Generational Trends, Pediatric Adolescent Med. 2003; 155(2): 302-307.
• Karaçal Ş. Konya İlinde Yaşayan 0-17 Yaş Grubu Çocuklarda Uyku Bozukluklarının Sıklığı. Tıpta Uzmanlık Tezi. Konya: Selçuk Üniversitesi Tıp Fakültesi; 2010.
• Karadağ M, Ursava A. Dünyada ve Türkiye’de Uyku Çalışmaları. Akciğer Arşivi 2007; 8(1): 62-64.
• Kattwinkels J, Brooks J, Kenan E, Malloy M. Position and Sudden Infant Death Syndrome (SIDS), Pediatrics 1996; 98(6): 1216-1218.
• Lam P, Hiscock H, Wake M. Outcomes of Infant Sleep Problems: A Longitudinal Study of Sleep, Behavior, and Maternal Well-Being, Pediatrics 2003; 11(4): 203-207.
• Latz S, Wolf A, Lozoff B. Co-sleeping In Context, Pediatric Adolesan Med. 1999; 153(3): 339 - 346.
• Martin J, Hiscock H, Hardy P, Davey B, Wake M. Adverse Associations of Infant and Child Sleep Problems and Parent Health: An Australian Population Study, Pediatrics 20072 119(5): 947-955.
• Moon Y, Damal A, Goodstein H, Hauck F R. SIDS and Other Sleep-Related Infant Deaths: Expansion of Recommendations for a Safe Infant Sleeping Environment. Pediatrics 2011; 128 (5): 1341 -1367.
• Necati D, Gülçin O. Okul Öncesi Dönemde Ninniler İle Matematik Öğretimi. Journal of World of Turkish 2010; 2 (1): 351-355
• Polimeni M, Richdale A, Francis A. Impact of Children’s Sleep Problems on The Family E-Journal of Applied Psychology: Impact of Children’s Sleep Problems on The Family, Pediatrics 2007; 3 (1): 76­ 85.
• Quach J, Gold L, Hiscock H, Mensah K, Lucas N, Nicholson M, Wake M. (2013). Primary Healthcare Costs Associated With Sleep Problems up to Age 7 Years: Australian Population-based Study B M J Open;3: http://bmjopen.bmj.com/content/3/5/e002419.full erişim:18.11.2014.
• Owens JA, Witmans M. Sleep problems, Curr. Prob. Pediatric Adolescan Health Care 2004; 154:(34) 74­ 79.
• Öner P. ve Ark. Çocuklardaki Uyku Ölçeğinin Geçerliliği ve Güvenilirliği. Psikofarmakoloji Bülteni 2009; 19(4): 19.
• Özdamar K. SPSS ile Biyoistatistik, Yayın no:1, Eskişehir, 2003.
• Özgen F. Uyku ve Uyku Bozuklukları, Psikiyatri Dünyası 2001; 5(1): 41-48.
• Öztürk L, Vardar S, Bulut E, Kurt C, Yaprak M. Tam ve Kısmi Uyku Yoksunluğunda Vücut Sıcaklığı ve Uykululuk Düzeyi Arasındaki İlişki, Trakya Univ. Tip Fak Dergisi 2006; 23 (2): 88-94.
• Özyacıoğlu N, Polat S. 12 Aylık Bebeği Olan Annelerin, Bebek Bakımında Başvurdukları Geleneksel Yöntemler, Atatürk Ünv. Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2005; 8 (1): 63-65
• Sadeh A. A Brief Screening Questionnaire for Infant Sleep Problems: Validation and Findings for An Internet Sample, American Academy of Pediatrics 2004; 13 (6): 42-46.
• Sadeh A, Kohyama J, Howd H. Parental Behaviors and Sleep Outcomes in Infants and Toddlers: A Cross- cultural Comparison, Sleep Medicine 2010; 11(3): 393-399.
• Sadeh A, Mindell J, Rivera L. My Child has a Sleep Problem: A Cross-cultural Comparison of Parental Definitions, Sleep Medicine 2011; 12(4): 478-482.
• Sadeh A, Mındell J, Luedtke K, Wıegand B. Sleep and Sleep Ecology in The First 3 years: A Web-based Study, European Sleep Research Society, J. Sleep Res. 2009; 18(6): 60-73.
• Sarı H. Çocuklarda Uyku. Ege Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi 2012; 28 (1) : 81-90.
• Shiby C, Medina S. (2013). The Relationship Between Mothers’ Attachment Orientations and Their Infants’ Sleep Patterns Child Development Research. Child Development Research, Volume 2013, Article ID 324217, http://dx.doi.org/10.1155/2013/324217.erişim 19-11-2014.
• Sleep problems in children / http://www.cdc.gov/Features/Sleep/) E.T.:10.02.2015.
• Stein M, Mendelsohn J. Sleep and Behavior Problems in School-Aged Children. Pediatrics 2010; 4(2): 106­ 107.
• Tackett K, Cong Z, Hale W. Mother-Infant Sleep Locations and Nighttime Feeding Behavior U.S Data From The Survey of Mothers’ Sleep and Fatigue. Clinical Lactation1 2010; Fall.
• Tamara V. Sad and Hormonal: The Gendered Nature of Adolescent Sleep Disturbance. Journal of Child Health Care Copyright 2009; 13(1): 7-18.
• Tana T, Marfoa K, Dedrick F. (2009). Preschool-age Adopted Chinese Children’s Sleep Problems and Family Sleep Arrangements, Infant and Child Development Inf. Child. Dev. 18(4): 422-440, www.interscience.wiley.com E.T.:11.02.2015.
• Thome M. Evaluating A Family-centred Intervention for Infant Sleep Problems. Journal of Advanced Nursing 2004; 50 (1): 5-11.