EXAMINATION AND COMPARISON OF FOOT CARE BEHAVIORS OF INDIVIDUALS WHO HAVE TYPE 2 DIABETES

Yıl 2012, Cilt: 28 Sayı: 2, 41 - 53, 01.06.2012

Emine Sözen Sevgi Kızılcı

Öz

Purpose: This study was maden for the examination of diabetes mellitus individuals who have diabetic foot and non-diabetic foot. Method: Datas had been collected in an University Hospital’s endocrinology department in Izmir, during the June-August 2008. Sample of study includes 68 diabetic foots individuals, 70 nondiabetic individuals, totally 138 types individuals who have type II diabetes. Datas were collected by a form which includes the social-demographic features and foot care behaviors; it was evaluated with chi-square, yatest and t test. Results: It was determined that foot care score is more in individulas who have non-diabetic foots than individuals who have diabetic foots p

Anahtar Kelimeler

diabetic foot, foot care, foot ulcers

TİP 2 DİYABETLİLERDE AYAK BAKIM DAVRANIŞLARININ İNCELENMESİ VE KARŞILAŞTIRILMASI

Öz

Amaç: Bu çalışma, diyabetik ayak problemi olan ve olmayan diyabetli bireylerin ayak bakımı davranışlarını incelemek amacıyla yapılmıştır. Gereç ve Yöntemler: Veriler, İzmir’de bir üniversite hastanesinin endokrinoloji polikliniğinde Haziran-Ağustos 2008 tarihleri arasında toplanmıştır. Araştırma örneklemini 68’i diyabetik ayağı olan, 70’ı diyabetik ayağı olmayan toplam 138 tip 2 diyabetli birey oluşturmuştur. Veriler; sosyo-demografik özellikler ve ayak bakım davranışlarını içeren bir formla toplanmış, ki-kare, yatest ve t testi ile değerlendirilmiştir. Bulgular: Diyabetik ayağı olan bireylerin ayak bakım davranışı puanının; diyabetik ayağı olmayanlara göre düşük olduğu saptanmıştır p

Anahtar Kelimeler

diyabetik ayak, ayak bakımı, ayak ülserleri

Kaynakça

• Abbas ZG, Lutale JK, Morbach S, Archibald LK. Clinical outcome of diabetes patients hospitalized with foot ulcers Dar es Salaam, Tanzania, Diabetic edicine, Diabetes UK. 2002; 19: 575-79.
• ADA, Foot care, http://www.diabetes.org/type-1-diabetes/well-being/foot-care.jsp, (2009).
• Aksakoğlu G. Sağlıkta araştırma teknikleri ve analiz yöntemleri, İzmir, DEÜ rektörlük basımevi 2006.
• Ali SM, Fareed A, Humail SM, Basit A, Ahmedani MY, Fawwad A ve Miyan Z. The personal cost of diabetic foot disease in the developing world-a study from Pakistan, Diabetic medicine 2008; 25(10): 1231-33.
• Altındaş M, Bingöl UA, Kılıç A, Plancı Ö. Diyabetik ayakta cerrahi tedavi: izlem formuna dayalı 500 hastanın analizi, Türk plastik rekonstrüktif estetik cerrahi dergisi 2006; 14(2): 87-95.
• Altunbaş H, Balcı MK, Karayalçın Ü. A retrospective analysis of hospitalized diabetic foot patients in Akdeniz University School of Medicine, Division of endocrinology, Turkish journal of endocrinology and metabolisma 1999; 3: 123-27.
• Armstrong DG, Lavery LA. Diabetic foot ulcers; prevention, diagnosis and classification, American family phisician 1998; 57(6): 1-6.
• Batkın D, Çetinkaya F. Diabetes mellitus hastalarının ayak bakımı ve diyabetik ayak hakkındaki bilgi, tutum ve davranışları, Sağlık bilimleri dergisi 2005; 14(1): 6-12.
• Bozyer İ, Baybek H, Eksen M, Düzöz GT, Yavaş S. Muğla devlet hastanesi ve sosyal sigortalar kurumu Muğla hastanesi dahiliye kliniklerinde yatan diyabetli hastaların ayak bakımına ilişkin bilgi düzeylerinin belirlenmesi, Uluslararası insan bil. dergisi 2004; 1-8.
• Bölükbaş N, Paydaş M, Bostan Ö. Diyabetli hastaların ayak bakımı ile ilgili davranışlarının ve mevcut ayak durumlarının saptanması, Fırat sağlık hizmetleri dergisi 2006; 2(1): 82-91.
• Çetinkalp Ş. Diyabetik hastalarda ayak sorunları, Pusulanız sağlık olsun, 1. Baskı, İzmir, Ege üniversitesi basımevi 2007; 157-160.
• Fındıkçıoğlu K, Demirtaş Y, Kandal S, Ayhan S, Latifoğlu O ve Çelebi C. Diyabetik ayak yaralarına multidisipliner yaklaşım: Diyabetik ayak konseyi, Gazi üniversitesi tıp fakültesi plastik ve rekonstrüktif estetik cerrahi dergisi 2005; 13(2): 119-22.
• Fuh MMT, Lin CC, Chiu CS. Diabetes care in Taiwan, Diabetes voice, June 2006; 51(2): 20-21.
• Gönen S, Güngör K, Çilli AS, Kamış Ü, Akpınar Z, Kısakol G, Dikbaş O, Türk S, Hidayetoğlu T, Kılınç AC, ve Kaya A. Comprehensive analysis of health related quality of life in patients with diabetes: A study from Konya Turkey, Turk jem 2007; 11, 81-88.
• Gülseren L, Hekimsoy Z, Gülseren Ş, Bodur Z, Kültür S. Diyabetes mellituslu hastalarda depresyon, anksiyete, yaşam kalitesi ve yetiyitimi, Türk psikiyatri dergisi 2001; 12(2): 89-98.
• Güner A. Diabetik hastaların diabetik ayak ile ilgili bilgi ve tutumlarının irdelenmesi ve HBA1C’nin diabetik ayak ile ilişkisi, Taksim eğitim ve araştırma hastanesi, Uzmanlık tezi, İstanbul 2005; 52-68.
• Kaya A. Diyabetik ayak, IV ulusal geriatri kongresi kitabı, Antalya 2005; 78-81.
• Lobman R, Kayser R, Kasten G, Kasten U, Kluge K, Neumann W ve Lehnert H. Effects of preventative footwear on foot pressure as determined by pedobarography in diabetic patients: A prospective study, Diabetic medicine 2001; 18: 314-19.
• Mason J, Keeffet CO, Mcintosht A, Hutchinnsont A, Booth A, Youngs RJ. A systematic review of foot ulcer in patients with type 2 diabetes mellitus. I: prevention, Diabetic medicine 1999; 16: 801-812.
• Miyojima S, Shirai A, Yamamoto S, Okada N ve Matsushita T. Risk factors for major limb amputations in diabetic foot gangrene patients, Diab. res. clin. prac. 2006; 71: 272-279.
• Moreno Hernondez M, Trilla Soler M, Esplerga Capdevilla A, Mengual Miralles N, Bundo V, Diella M, Juanola Costaj., Auba Lambrieh J Self-Care and Risk Factors of Diabetic Foot in Patients with Type II Diabetes Mellitus, Aten Primaria(Spain) 1997; 20(4): 185-90.
• Oğur R, Babayiğit MA, Yaren H. Sağlık teknisyeni öğrencilerinin ayak hijyeni konusundaki bilgi, tutum ve davranışlarının belirlenmesi, Genel tıp dergisi 2005; 15(1): 19-25.
• Ortegon MM, Redekop WK, Nıessen LW. Cost-effectiveness of prevention and treatment of the diabetic foot, Diabetes care. 2004; 27: 901–907.
• Özkan Y, Çolak R, Demirdağ K, Yıldırım MA, Özalp G ve Koca SS. Diyabetik ayak sendromlu 142 olgunun retrospektif değerlendirilmesi, Türk klinikler J endocrin. 2004; 2: 191-95.
• Sesli E. Diyabetik ayakta deformiteler, ülserler ve parmak gangrenleri, in: Tüzün M Editor, Diyabetik ayak ve tedavisi, 1. Baskı, İzmir, Ege Üniversitesi 2005; 30-39.
• Sriussadaporn S, Ploybutr S, Nitiyonant W, Vannasaengs, Vichayanrat A. Behavior in self-care on the foot and foot ulcers in thainon-insulin dependent diabetes mellitus, J.med assoc Thai(Thailand) 1998; 81(1): 29-36.
• Türkaslan T, Altındaş M Diyabetik ayak yaraları, Türk plastik rekonstrüktif estetik cerrahi dergisi 2004; 12(1): 51-57.
• Tükenmez M, Çekin T, Karataş C, Perçin S, Tezeren G. Diyabetik ayakta alt ekstremite amputasyonları, C. Ü. tıp fakültesi dergisi 2005; 27(3): 100–104.
• Türk Diyabet Hemşireliği Derneği, http://www.tdhd.org/pdf/diyabet_hemsireligi_nedir.pdf (Haziran 2009).
• Tüzün M. Diyabetik ayak ülserlerinin sınıflaması ve etiyopatogenezi, in: Tüzün M. editor, Diyabetik ayak ve tedavisi, İzmir, Ege üniversitesi 2005; 1-4.
• Tüzün M, Çetinkalp Ş. Diyabetik hastalar için ayak bakım klavuzu, 1. Baskı, Ege üniversitesi, İzmir 2006; 1-75.
• Vijay V, Narasimham DVL, Sena R, Snehalatha C, Ramachandran A. Clinical profile of diabetic foot infections in South India, A retrospective study, Diabetic medicine 200; 17: 215-218.
• Yetkin, DÖ. Türkiye Diyabet ve Obezite Vakfı, Diyabetik ayak, http://www.diabetvakfi.org/inf.php?partid =5&catid=5&pid=8. (2009).
• Yüksel A. Diyabette ayak bakımı, .in: Erdoğan S. editor. Diyabet hemşireliği temel bilgiler, 1. baskı, Tavaslı matbaacılık, İstanbul 2002; 127-140.