BURN-OUT LEVEL OF NURSES WORKING IN AN UNIVERSITY HOSPITAL

Yıl 2011, Cilt: 27 Sayı: 3, 55 - 65, 01.11.2011

Ümmü Yıldız Fındık Özgül Erol Nejdet Süt Deniz Motör

Öz

Objective: This study was planned in order to assess the burn-out level of nurses working in a university hospital and also determine the relationship between some personal, occupational factors and burn-out level. Methods: This descriptive study was done with 189 nurses between October 2009 and January 2010. Data was obtained by using a personal information form and Maslach Burn-out Inventory. Data was analyzed by using descriptive statistical methods, one-way anova test, t-test and spearman correlation. Results:The mean score of the scale were found as “Emotional exhaustion = 18.1±6.91, Depersonalization = 6.36±3.06, Personal Success = 19.5±4.10”.It was determined that working in an internal medicine clinic, doing the job unwillingly, not satisfied with the working environment were the factors affecting emotional exhaustion; doing the job willingly was the factor affecting “personal success”, doing the job unwillingly was the factor affecting “depersonalization” statistically significant. No relationship was found between burn-out level and some personal and occupational factors age, education, marital status, working year and type, working hours per a week . Conclusion: In this research, emotional exhaustion levels of nurses were determined moderately. Interventions like increasing the interest to the occupation and designing the environment to enhance the satisfaction should be taken into account for decreasing burn-out level of nurses

Anahtar Kelimeler

Burn-out, nursing, nurses’ burnout, stress

BIR ÜNIVERSITE HASTANESINDE ÇALIŞAN HEMŞIRELERIN TÜKENMIŞLIK DÜZEYI

Öz

Amaç: Bu çalışma, bir üniversite hastanesinde çalışan hemşirelerin tükenmişlik düzeyleri ve bazı kişisel ve çalışma özellikleri ile tükenmişlik düzeyleri arasındaki ilişkiyi belirlemek amacıyla planlandı. Gereç ve Yöntem: Çalışma tanımlayıcı olarak Ekim 2009 ve Ocak 2010 tarihleri arasında 189 hemşire ile yapıldı. Veriler kişisel bilgi formu ve Maslach Tükenmişlik Ölçeği kullanılarak elde edildi. Verilerin analizinde; tanımlayıcı istatistiksel metodlar, one-way anova test, t-test, parametreler arasında ilişkinin değerlendirilmesinde spearman correlation testi kullanıldı. Bulgular: Tükenmişlik puan ortalamaları “Duygusal Tükenme=18.1±6.91, Duyarsızlaşma= 6.36±3.06, Kişisel Başarı=19.5±4.10” bulundu. Dahiliye kliniklerinde çalışıyor olma, mesleğini istemeden yapma, çalışma ortamından memnun olmama gibi faktörlerin duygusal tükenme” de, mesleği isteyerek yapmanın “kişisel başarı” da, mesleği istemeden yapmanın “duyarsızlaşma” da etkisinin istatistiksel olarak anlamlı olduğu belirlendi. Kişisel ve bazı çalışma özelliklerinin yaş, eğitim, medeni durum, çalışma yılı ve şekli, haftalık çalışma saati hemşirelerin tükenmişlik düzeyini etkilemediği saptandı. Sonuç: Çalışmada hemşirelerin duygusal tükenmesi orta düzeyde belirlendi. Tükenmişliğin azaltılmasında, mesleğe ilgilerinin arttırılması ve çalışma ortamının memnuniyeti arttıracak şekilde düzenlenmesi dikkate alınmalıdır

Anahtar Kelimeler

Tükenmişlik, hemşirelik, hemşirelerde tükenmişlik, stres

Kaynakça

• Altay B, Gönener D, Demirkıran C (2010). Bir üniversite hastanesinde çalışan hemşirelerin tükenmişlik düzeyleri ve aile desteğinin etkisi. Fırat Tıp Dergisi, 15:1,10-16.
• Alimoğlu MK, Dönmez L (2005). Daylight exposure and the other predictors of burnout among nurses in a University Hospital. International Journal of Nursing Studies, 42:549-555.
• Altun İ (2002). Burnout and nurses’ personal and professional values. Nursing Ethics, 9:3, 269-278.
• Bektaş G, İlhan N (2008). Huzurevlerinde çalışan hemşirelerin tükenmişlik düzeyleri. Turkish Journal of Geriatrics, 11:3,128-135.
• Çapri B (2006). Tükenmişlik ölçeğinin türkçe uyarlaması: geçerlik ve güvenirlik çalışması. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2:1,62-77.
• Çam O (2001). The burnout in nursing academicians in Turkey. International Journal of Nursing Studies, 38:201-207.
• Çam O (1992). Tükenmişlik envanterinin geçerlik ve güvenirliğinin araştırılması. VII. Ulusal Psikoloji Kongresi Bilimsel Çalışmaları, Türk Psikologlar Derneği Yayınları, 155-160
• Çam O (1991). Hemşirelerde tükenmişlik sendromunun araştırılması. Doktora Tezi, Ege Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
• Demir A Ulusoy M, Ulusoy MF (2003). Investigation of factors influencing burnout levels in the professional and private lives of nurses. International Journal of Nursing Studies, 40:807-827.
• Demir A (2004). Hemşirelikte tükenmişliğe bir bakış. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 7:1,71-80.
• Ergin C(1992). Doktor ve hemşirelerde tükenmişlik ve Maslach Tükenmişlik Ölçeği’nin uyarlanması. VII. Ulusal Psikoloji Kongresi ve Türk Psikologlar Derneği Yayını, 143-154.
• Garrosa E, Moreno-Jimenez B, Liang Y ve ark.(2008).The relationship btween socio-demographic variables, job stressors, burnout, and hardy personality in nurses: An exploratory study. International Journal of Nursing Studies, 45:418-427.
• Gülseren Ş, Karaduman E, Kültür S (2000). Hemşire ve teknisyenlerde tükenmişlik sendromu ve depresif belirti düzeyi. Kriz Dergisi, 9:1, 27-38.
• Günüşen N, Üstün B (2008). Bir üniversite hastanesinde çalışan hemşirelerin tükenmişlik düzeyi ve etkileyen faktörlerin incelenmesi. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 11:4,48-58.
• Jourdain G, Chenevert D (2010). Job demands–resources, burnout and intention to leave the nursing profession: A questionnaire survey. International Journal of Nursing Studies,47:709-722.
• Kaya N, Kaya H, Ayık SE ve ark. (2010). Bir devlet hastanesinde çalışan hemşirelerde tükenmişlik. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 7:1,401-419.
• Kaçmaz N (2005). Tükenmişlik (burnout) sendromu. İst Tıp Fak Derg, 68: 29-32.
• Ksiazek I, Stefaniak TJ, Stadnyk M ve ark. (2010). Burnout syndrome in surgigal oncology and general surgery nurses: A cross-sectional study. European Journal of Oncology Nursing .doi:10.1016/j.ejon.2010.09.002
• Malliarou MM, Moustaka EC, Konstantinidis TC (2008). Burnout of nursing personel in a regional University Hospital. Health Science Journal, 2:3,140-152.
• Metin Ö, Özer FG (2007). Hemşirelerin tükenmişlik düzeyinin belirlenmesi. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 10:1, 58-66.
• Maslach C, Jackson SE (1981). The measurement of experienced burnout. Journal of Occupational Behaviour, 2: 99-113.
• Maslach C, Jackson SE, Leiter MP (1997). Maslach Burnout Inventory (içinde) Zalaquett CP, Richard J. Wood RJ (eds.) Evaluating Stres. The Scarecrow Press, 191-219
• Palfi I, Nemeth K, Kerekes Z ve ark. (2008). The role of burnout among Hungarian nurses. International Journal of Nursing Practice, 14:19-25.
• Piko BF (2006). Burnout, role conflict, job satisfaction and psychosocial health among Hungarian health care staff: A questionnaire survey. International Journal of Nursing Studies, 43:311-318.
• Poghosyan L, Aiken LH, Sloane DM (2009). Factor structure of the Maslach burnout inventory: An analysis of data from large scale cross-sectional surveys of nurses from eight countries. International Journal of Nursing Studies, 46:894-902.
• Poghosyan L, Clarke SP, Finlayson M ve ark. (2010). Nurse burnout and quality of care: Cross-national investigation in six countries. Research in Nursing & Health, 33: 288–298.
• Rafii F, Oskouie F, Nikravesh M (2004). Factors involved in nurses’ responses to burnout: a grounded theory study. BMC Nursing, 3:6,1-10.
• Randall M, Scott WA (1988). Burnout job satisfaction and job performance. Aust Psycho, 23:335-347.
• Rudman A, Gustavsson JP (2010). Early-career burnout among new graduate nurses: A prospective observational study of intra-individual change trajectories. International Journal of Nursing Studies. doi.10.1016/j.ijnurstu.2010.07.012
• Sayıl I, Haran S, Ölmez Ş ve ark. (1997). Ankara Üniversitesi Hastanelerinde çalışan doktor ve hemşirelerin tükenmişlik düzeyleri. Kriz Dergisi, 5 :2, 71-77
• Sinat Ö, Kutlu Y (2009). Psikiyatri kliniklerinde çalışan hemşirelerde tükenmişlik. İÜFN Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 17:3,174-183.
• Şenturan L, Karabacak BG, Alpar ŞE ve ark. (2007). Hemodiyaliz ünitelerinde çalışan hemşirelerin tükenmişlik düzeyi. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi, 2:2,33-45.
• Şahin D, Turan FN, Alparslan N ve ark. (2008). Devlet hastanesinde çalışan sağlık personelinin tükenmişlik düzeyleri. Nöropsikiyatri Arşivi, 45:116-121.
• Yılmaz S, Hacıhasanoğlu R, Çiçek Z (2006). Hemşirelerin genel ruhsal durumlarının incelenmesi. Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi, 15:6,92-97.
• Taycan O, Kutlu L, Çimen S ve ark. (2006). Bir üniversite hastanesinde çalışan hemşirelerde depresyon ve tükenmişlik düzeyinin sosyodemografik özelliklerle ilişkisi. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 7:100-108.
• Vahey DC, Aiken LH, Sloane DM ve ark. (2004). Nurse burnout and patient satisfaction. Medical Care, 42:2,57-66.
• Zellmer DD (2005). Teaching to prevent burnout in the helping professions. Analytıc Teaching, 24:1,20-25.