Histerektomi Sonrası Psikoseksüel Uyum

Yıl 2008, Cilt: 24 Sayı: 2, 155 - 166, 01.06.2008

Güliz ONAT Bayram

Öz

Hist er ekt omi ka dı nlara uygula na n en sık ji nek ol oj ik op eras yonlar da n biridir. Histerektominin cinsel fonksiyonlar ve psikolojik durum üzerine olan et k il er i henü z net l ik ka za nma mı ş t ı r . His t er ek t omi olmuş k a dı nla r a ra sı nda cinsel fonksiyon bozukluğu prevelansı, metodolojik faktörlere bağlı olarak farklılık gösterir. Bu çalışmada; literatürde geçen histerektomi sonrası psikoseksüel fonksiyonların değerl endirildiği çalışmalar incelenmiş ve histerektomi sonrası psikoseksüel uyumu etkileyebilecek faktörler tartışılmıştır. Çalışma, konu ile i l gi l en e n a r a ş t ı r ma c ı l a r ı n, ya p a c a k l a r ı t a s a r ı ml a r ı nd a gö z ö nü ne a l ma l a r ı gereken noktalara dikkatlerini çekmek amacıyl a planlanmıştır

Anahtar Kelimeler

Histerektomi, cinsel fonksiyon bozukluğu, psikoloji, cinsellik

PSYCHOSEXUAL ADAPTATION AFTER HYSTERECTOMY

Öz

Hysterectomy is one of common gynecologic operations which applied to women. It has not been yet clear that the impact of hysterectomy on sexual functions and psychological well-being. The sexual dysfunction prevalance among hysterectomized women is variable related to methodological factors. In this study, researches that evaluating psycho -sexual functions after the hysterectomy are analyzed and related factors are discussed under the light of the litelature. The study has been planned to make a prediction for the researchers concerning with this subject in order to take into account the points for their designs

Anahtar Kelimeler

Hysterectomy, sexual dysfunction, psychology, sexuality

Kaynakça

• 1.Alıcı B (2004).Değerlendirme ve Tanı. İçinde: Kadıoğlu ve ark (Ed). Kadın Seksüel Fonksiyonu ve Disfonksiyonu Erkek ve Kadın Cinsel Sağlığı. İstanbul: GSF Reklam ve İletişim Hizmetleri Ltd. Şti., 631 -633.
• 2.Aydın H (1997). Cinsellik ve Cinsel işlev Bozuklukları. İçinde: Köroğlu E, Güleç C (ed). Psikiyatri Temel Kitabı Cilt 2. Ankara: Hekimler Yayın Birliği, 605 -614.
• 3.Ayoubi JM, Fanchin R, Monrozies X. et al (2003). Respective consequences of abdominal, vaginal, and laparoscopic hysterectomies on women's sexuality. Europen Journal of Obstetrics&Gynecology and Reproductive Biology, 111, 179 -182.
• 4.Aziz A, Bergquist C, Nordholm L. et al (2004). Prophylactic oophorectomy at elective h yste rect om y Effects on ps ych ologica l we ll -being at 1 -year follow-up and its correlations to sexuality. The European Menopause Journal, 39:5, 217 -224.
• 5.B a y r a m G O ( 2 0 0 5 ) . H i s t e r e k t o m i n i n c i n s e l y a ş a m ü z e r i n e e t k i l e r i n i n belirlenmesi.Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul: İstanbul Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Doğum ve Kadın Hastalıkları Hemşireliği Anabilim Dalı.
• 6.Berek JS, Adashi EY, Hillard PA (1998). Novak Jinekoloji. 12.ed, (Çev. A Erk). Maryland: Williams & Wilkins.
• 7.Bransfield D, Horiot J, Nabid A (1984). Development of a scale for assessing sexual function after treatment for gynecologic cancer. Journal of Psychosocial Oncology, 2, 3-19.
• 8. Claire EL, Nolan LB (2001). Women's decision making regarding hysterectomy. JOGNN, 30, 607-616
• 9. Cindy M, Derogatis LR (2002).Valitadion instruments assessing female sexual function. Journal of Sex and Marital Therapy, 28, 155 -194.
• 10. Degoratis L, Melisaratos N (1979). The DFSI: a multidimensional measure of the sexual functioning. Journal of Sex and Marital Therapy, 5, 244 -281.
• 11. Dragisic KG, Milad MP (2004). Sexual functioning and patient expectations of sexual functioning after hysterectomy. American Journal of Obstetrics and Gynecology, 190, 1416-1418.
• 12. Eti F (1988). Histerektomi ameliyatının kadında yaratacağı depresyonun incelenmesi ve bunun giderilmesinde hemşirenin etkinliği. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi , İstanbul: İstanbul Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Hemşirelik Programı.
• 13. Erefe İ (2002). Hemşirelikte Araştırma. İlke Süreç ve Yöntemleri. İstanbul: Odak Ofset. 14. Flory N, Bissonnette F, Binik YM (2005). Psychosocial effects of hysterectomy Literature review. Journal of Psychosomatic Research 59, 117 -129.
• 15. İstanbul Tıp Fakültesi Androloji Bilim Dalı Yayınları (2002). Kadında Cinsel aktivite ve cinsel işlev bozuklukları. 2.
• 16. Ghielmetti T, Kuhn P, Dreher EF, Kuhn A (2006). Gynaecological operations: Do they improve sexual life?. European Journal of Obstetrics, Gynecology and Reproductive Biology 129, 104-110.
• 17. Hakim SL (2006). Female Sexual Dysfunction: Current Management. In: G hontem G at all (Ed). London: Practical Guide to Female Pelvic Medicine, 205 -215.
• 18. Jen g CJ, Yang YC, Tz eng CR. et a l (2005). Sexua l functi oning a fter va ginal hysterectomy or transvaginal sacrospinous uterine suspension for uterine prolapse: a comparison. J Reprod Med, 50:9, 669 -674.
• 19. Jensen PT, Klee MC, Thranov I. et al (2004). Validation of a questionnaire for selfassessment of sexual function and vaginal changes after gynaecological cancer. Psychooncology, 13:8, 577-92.
• 20. Kantar B, Sevil Ü (2004). Histerektomi ameliyatı olmuş kadınlarda depresyon ve umutsuzluk düzeylerinin incelenmesi. Jinekoloji ve Obstetrik Dergisi, 18:1, 17 -24.
• 21. Katz A (2002). Sexuality after hysterectomy. JOGNN, 31, 256 -262.
• 22. Kuppermann M, Summitt RL Jr, Varner RE. et al(2005). Sexual functioning after total compared with supracervical hysterectomy: a randomized trial. Obster Gynecol, 105:6, 1309-1318.
• 23. Küçük L (2003).Cinsel Disfonksiyonda Psikiyatrik Değerlendirme. 2.Uluslararası - 9.Ulusal Hemşirelik Kongresi, Kadın Erkek Cinsel Sağlık Kursu Kitabı, İstanbul: Androloji Derneği,124-131.
• 24. Masters WH, Johnson V (1966). Human Sexual Response. Boston: Little Brown C ompan y, 652 -782.
• 25. Meston CM, Bradford A (2004). Leading comment: A brief review of the factors influencing sexualiy after hysterectomy. Sexual and Relationship Therapy, 19:1, 1468-1479.
• 26. Meston CM (2004). The effects of hysterectomy on sexual arousal in women with a history of bening uterine fibroids. Archives of Sexual Behavior, 33:1, 31 -42.
• 27. Mooradian AD, Greiff V (1990). Sexuality in older women. Arch Intern Med, 150, 1033-1038.
• 28. Özkan S (1993). Psikiyatrik Tıp: Konsültasyon-liyezon Psikiyatrisi. İstanbul: Roche Müstahzarlan Sanayii AŞ, 213 -214.
• 29. Rhodes JC, Kjenlff KH (1999). Hysterectomy and sexual functions. JAMA, 282, 1934 - 1941.
• 30. Rodoplu G (1992). Mastektomi ve histerektomi ameliyatı sonrası beden bütünlüğü bozulmuş hastalann beden imajlan konusunda hissettiklerinin incelenmesinde hemşirenin rolü. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul: İstanbul Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Psikiyatri Hemşireliği Anabilim Dalı.
• 31. Roovers JWR, Vd Bom JG, Vd Vaart CH(2003). Hysterectomy and sexual well being: pr ospective obser vationa l stud y of va gina l h yste rect om y, subtota l abdominal hysterectomy and total abdominal hysterectomy. British Medical Journal, 327, 774 - 778.
• 32. Rosen R, Brown C, Heiman J. et al (2000). The female sexual function ındex (FSFI): a multidimentional self-report instrument for the assessment of female sexual function. Journal of Sex & Marital Therapy 26:2, 191 -208.
• 33. Rust J, Golombok S (1985). The Golombok -Rust inventory og sexual satisfaction (GRISS). British Journal of Clinical Psychology, 24, 63 -64.
• 34. Sanchez F, Perez Conchillo M, Borras Valls JJ et al (2004). Design and validation of the questionnaire on Women's Sexual Function (WSF). Aten Primaria, 15, 286 -292.
• 35. Sungur M (1997). Cinsel işlev Bozuklukları. İçinde: Köroğlu E, Güleç C (ed). Psikiyatri Temel Kitabı Cilt 2. Ankara: Hekimler Yayın Birliği, 615 -625.
• 36. Taşkın L (2003). Doğum ve Kadın Sa ğlığı Hemşire li ği. Anka ra : Sistem Ofs et Maatbacılık, 665-674.
• 37. Thirleway K, Fallowfield L, Cuzick J (1996). The sexual activity questionnare: a measure of women's sexual functioning. Qoality of Life Research, 5, 81 -90.
• 38. Yeoum SG, Park CS (2005). Adjustment after hysterectomy. Taehan Kanho Hakhoe Chi, 35:6, 1174-1182.
• 39. Yıldırım G, Oskay OY (2003). Histerektomi sonrası kadının cinsel yaşama uyumu. İÜFNHYO Hemşirelik Dergisi, 13:50, 115 -123.
• 40. W a t e r h o u s e J , M e t c l a f e M ( 1 9 8 6 ) . D e v e l o p m e n t o f t h e s e x u a l a d j u s t m e n t questionnare. Oncology Nursing Forum, 13, 53 -59.
• 41. Watts R (1982). Sexual functioning, health belief and cmpliance with high blood pressure medications. Nursing Research, 31, 278 -283.
• 42. Wilmoth M (1993). Development and psychometric testing of the sexual behaviors questionnare. Dissertation Abstract International, 54, 6137 -6138-B.
• 43. Youngkin EQ, Davis MS (2004). Women's health a primary care clinical guide. 3.ed, New Jersey: Pearson Education Limited, 102 -105.