Hemşirelik Mesleğini Algılamada İlk Klinik Uygulamanın Etkisi

Yıl 2008, Cilt: 24 Sayı: 1, 15 - 26, 01.01.2008

Yıldız Denat İsmet Eşer Yıldız Denat

Öz

Amaç: Çalışmanın amacı ilk klinik uygulamanın hemşirelik mesleğini algılamaya etkisini belirlemektir. Gereç ve Yöntem: Çalışmanın örneklemini Ege Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu 2004–2005 öğretim yılında ilk kez klinik uygulamaya çıkan 111 birinci sınıf öğrencisi oluşturmuştur. Verilerin toplanmasında “Birey Tanıtım Formu” ile “Hemşirelik Mesleğini Algılama Ölçeği” HMAÖ kullanılmıştır. Ölçek “Mesleki Nitelikler” ve “Mesleki Statü” olmak üzere 2 alt ölçekten oluşmuştur. Birey Tanıtım Formu ve HMAÖ öğrencilere teorik derslerin sonunda ilk klinik uygulamaya çıkmadan önce ve klinik uygulama sonunda olmak üzere iki kez uygulanmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde; sayı ve yüzdelik dağılımı ile iki eş arasındaki farkın önemlilik testi kullanılmıştır. Bulgular ve Sonuç: Çalışmada, HMAÖ toplam puan ortalaması; klinik uygulama öncesi 86.36 ±10.93 iken, klinik uygulama sonrası 87.97 ± 7.17 olarak saptanmıştır. Öğrencilerin klinik uygulama öncesi ve sonrası HMAÖ puan ortalamaları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunmamıştır p>0.05 . Klinik uygulama öncesi ve sonrası ölçeğin “Mesleki Nitelikler” alt ölçek puan ortalamaları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunmasına p0.05 . Çalışma sonucunda ilk klinik uygulamanın hemşirelik mesleğinin mesleki niteliklerini algılamada etkili olduğu saptanmıştır. Bu doğrultuda öğrencilerin hemşirelik mesleğini algılamalarının olumlu yönde geliştirilmesi için klinik eğitimin özenle planlanması, bilgili, deneyimli öğrenciye rol modeli öğretim elemanlarının rehberlik ve danışmanlığında yürütülmesi önerilebilir

Anahtar Kelimeler

Hemşirelik, klinik uygulama, hemşireliği algılama

THE EFFECT OF THE FIRST CLINICAL PRACTICE TO THE PERCEPTION OF NURSING

Öz

Objective: The aim of this study was to identify the effect of the first clinical practice to the perception of nursing. Methods: The sample of this study is the 111 students of Ege University School of Nursing who first clinically practiced in 2004-2005 education year. For data collection, “Personal Identification Form” and “Perception of Nursing Professional Scale” PNPS is used. Scale has 2 sub-scale: “Professional Qualities” and “Professional Statute”. Personal Identification Form and PNPS were applied to the students twice, once at the end of the theoretical lessons before their clinical practice and at the end of the clinical practice. The percentages and the Paired-Samples T Test were used in the analysis of the data. Results: In this study, it was seen that PNPS total point mean was 87.97±7.17 after the clinical practice while it was 86.36±10.93 before the clinical practice. There was no statistically meaningful difference between PNPS mean points of the students before and after the clinical practice p>0.05 . Before and after the clinical practice, although there was a statistically meaningful difference between the “Professional Qualities” sub-scale mean points p0.05 Conclusion: In conclusion, it was assigned that the first clinical practice affects the perception of professional qualities of nursing. In this sense, in order to develop the students’ perception of nursing profession positively, it can be recommended that the clinic training be meticulously planned and provided to the knowledgeable and experienced students under the quidance and counseling of role-model teaching staff

Anahtar Kelimeler

Nursing, clinical practice, perception of nursing

Kaynakça

• Akbaş M, Alparslan N, Öztunç G (2003). Çukurova Üniversitesi Adana Sağlık Yüksekokulu I. sınıf öğrencilerinin mesleği tercih etme, okula başlama ve devam etmelerine ilişkin görüşlerinin incelenmesi. I. Uluslar arası ve V. Ulusal Hemşirelik Eğitimi Kongresi Kitabı, İstanbul: Özlem Grafik Matbaacılık, 187-190.
• Andersson E.P (1993). The perspective of student nurses and their perceptions of professional nursing during the nurse training programme. Journal of Advanced Nursing, 18, 808-815.
• Atalay M (1988). Hemşirelik yüksekokulu öğrencilerinin hemşireliği isteyerek seçip seçmeme durumları ile okuldaki başarıları arasındaki ilişkinin açıklanması. I. Ulusal Hemşirelik Eğitimi Sempozyumu Kitabı, 11-12: Eylül 1986 İstanbul: Hilal Matbaacılık, 117-124.
• Atalay M, Tel H, Altun E, Tel H (1994). Hemşirelik birinci sınıf öğrencilerinin klinik uygulamada yaşadıklıkları güçlükler ve yardım beklentileri. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 1: 1, 19-25.
• Başer G (1995). Hemşirelik yüksekokullarında öğrenim gören öğrencilerin sosyal özellikleri, okulu tercih sıralamaları ve seçme nedenleri. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 2: 1, 11-20.
• Bayık A, Durmuş H, Uysal A (1999). Lise son sınıf kız öğrencilerinin hemşirelik mesleğini seçme ve bu mesleğe ilişkin görüşlerinin incelenmesi. VII. Ulusal Hemşirelik Kongresi Kitabı, Erzurum; A.Ü.H.Y.O., 390-394.
• Bezci G, Bayık A (2005). Hemşirelik öğrencilerinin hemşireliği algılamaları. IV. ulusal hemşirelik öğrencileri kongresi, Ankara: Kök Yayıncılık, 51.
• Bilecan D, Çakır Z, Demircan H ve ark. (2005). Zonguldak Karaelmas Üniversitesi Sağlık Yüksekokulu Hemşirelik son sınıf öğrencilerinin mesleki yeterlilik açısından kendilerini algılayış düzeylerinin belirlenmesi, IV. Ulusal Hemşirelik Öğrencileri Kongresi, Ankara: Kök Yayıncılık, 42.
• Çakmakçı A, Aycan N (2003). Lise son sınıf öğrencilerinin hemşirelik mesleğine bakış açıları ile mesleği tercih etme durumları; Manisa örneği. Hemşirelik Forumu, 6: 1, 33- 42.
• Demirkıran F., Türk G, Denat Y (2005). İlk klinik uygulama öğrencilerin mesleklerine ilişkin görüşlerini etkiler mi? Ege Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi Özel Sayısı.
• Dereli N, Demir Ü (1998). Hemşirelik yüksekokulu birinci sınıf öğrencilerinin mesleğe ilişkin düşüncelerinin incelenmesi. Ege Üniversitesi hemşirelik Yüksekokulu Dergisi., 14: 2, 119-128.
• Dunn SV, Hansford B (1997). Undergraduate nursing student’s perceptions of their clinical learning environment. Journal of Advanced Nursing, 25, 1299-1306.
• Erdemir F (1997). Hemşirelik yüksekokulu 1. sınıf öğrencilerinin hemşirelik yüksekokulunu tercih etme, okula başlamaya karar verme özellikleri ve okula devam etmede etkili faktörler. IV. Ulusal Hemşirelik Eğitimi Sempozyumu Kitabı, İstanbul: Çevik Matbaacılık, 322-327.
• Eşer, İ., Khorshid, L., Denat, Y. (2006) “Hemşirelik Mesleğini Algılama” Ölçeği Geçerlik Güvenirlik Çalışması. Çınar Dergisi, 10 (1).
• Fadılıoğlu Ç, Esen A, Akyol AD (1999). Öğrenci ve mezun hemşirelerin klinik uygulamalara ilişkin beklentilerinin karşılaştırılması. IV. Ulusal Hemşirelik Eğitimi Sempozyumu Kitabı (Uluslararası Katılımlı), İstanbul: Çevik Matbaacılık, 30-36.
• Kanan N, Aksoy G, Akyolcu N (1990). İstanbul Üniversitesi Florence Nightingale Hemşirelik Yüksekokulu 4. sınıf IX-X stajyerlik dönemi öğrencilerinin uygulama alanlarını seçimlerine ilişkin bir çalışma. II. Ulusal Hemşirelik Kongresi Bildirileri Kitabı, İzmir: Ege Üniversitesi Basımevi, 461- 465.
• Karadakovan A (1996). Ege Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Öğrencilerinin eğitimin başlangıcında ve mezuniyetten önce meslek seçimi beklentileri ve çalışmak istedikleri Yükseköğrenimin 40. Yılı Sempozyumu Kitabı, İzmir: Ege Üniversitesi Basımevi, 301. ilgili görüşlerinin incelenmesi. Türk
• Hemşireliğinde 18. Karaöz S (1997). Hemşirelik Esasları dersi alan öğrencilerin klinik uygulamaya ilişkin değerlendirmeleri. C.Ü. Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 1: 1, 23-30.
• Karaöz, S (2003). Hemşirelikte klinik öğretime genel bir bakış ve etkin klinik öğretim için öneriler. Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi, 1, 15-21.
• Khorshid L, Eşer İ, Demir Ü, Ulufer F, Yıldız T (1992). Lise son sınıf öğrencilerinin hemşirelik mesleğini tercih etme durumlarının incelenmesi. II. Ulusal Hemşirelik Sempozyumu Kitabı, Sivas: Cumhuriyet Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu, 831- 837.
• Khorshid LK, Ulufer F (1993). Hemşirelik mesleğini seçen öğrenciler hemşireliği ne kadar biliyor? Ege Üniversitesi Hemşireilk Yüksekokulu Dergisi, 9:3, 21-27.
• Kuzulu K, Koçak F (1993). H.Ü. Hemşirelik Yüksekokulu 1. sınıf öğrencilerinin mesleğe yönelmelerini etkileyen faktörler ve değer sistemleri. III. Hemşirelik Eğitimi Simpozyumu Kitabı (Uluslar arası Katılımlı), İstanbul: İ.Ü. Basımevi ve Film Merkezi, 120-125. 23. Oktay S (1989). Öğretimin ve öğretmenin öğrenci tarafından değerlendirilmesi. Hemşirelik Bülteni, 3: 13, 13-27.
• Özcan A, Özgür H (1990). Hemşirelerin mesleki benliklerini algılayışları. II. Ulusal Hemşirelik Kongresi Kitabı, İzmir: Ege Üniversitesi Basımevi, 226-232.
• Özcan A, Yazıcı S, Karataş B (1997) Hastane uygulamaları sırasında öğrenci ve hemşirelerin yaşadıkları anlaşmazlıklar ve çözüm önerileri. III. Hemşirelik Eğitimi Simpozyumu Kitabı (Uluslar arası Katılımlı), İstanbul: İ.Ü. Basımevi ve Film Merkezi, 411-419. 26. Özgür G, Karaaslan A, Kılıç M (1997). Eğitimci hemşirelerin uygulamalı eğitim ile ilgili görüşleri. Ege Üniversitesi Hemşirelik Yüksek Okulu Dergisi, 13: 1-3, 33-44.
• Özsoy SA (2000). Toplumda hemşirelik imajının belirlenmesi. Ege Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 16: 2-3, 1-19.
• Özsoy SA, Uysal A, Bayık A, Erefe İ (1999). Hemşire öğrencilerin mesleğe ilişkin görüşlerinin ileriye dönük incelenmesi. VII. Ulusal Hemşirelik Kongresi Kitabı, Erzurum: A.Ü.H.Y.O., 345-350.
• Öztürk H, Bahçecik N (2003). Öğrencilerin meslek olarak hemşireliği seçmelerini etkileyen faktör ve gelecekteki mesleki beklentileri. I. Uluslararası ve V. Ulusal Hemşirelik Eğitimi Kongresi Kitabı, İstanbul: Özlem Grafik Matbaacılık, 387-392.
• Tan M, Zengin E, Oksaş M ve ark. (2005). Üniversite öğrencilerinin hemşireliğe bakış açıları. IV. Ulusal Hemşirelik Öğrencileri Kongresi, Ankara: Kök Yayıncılık, 91.
• Torun S, Alparslan N, Öztunç G (2003). Adana Sağlık Yüksekokulu öğrencilerinin klinik uygulamalar sırasında yaşadıkları güçlükler ve çözüm önerileri. I. Uluslararası, V. Ulusal Hemşirelik Eğitimi Kongresi Kitabı, İstanbul: Özlem Grafik Matbaacılık, 179-182. 32. Turgay AS, Karaca B, Çeber E, Aydemir G. (2005). Hemşirelik öğrencilerinin mesleği algılayışları. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 8: 1, 54-62.
• Ulupınar S, Ekizler H (1997). Hemşirelik yüksekokulu öğrencilerinin okulları ile ilgili görüşlerine ilişkin niteliksel bir çalışma. IV. Ulusal Hemşirelik Eğitimi Sempozyumu Kitabı, İstanbul: Çevik Matbaacılık, 188-189.
• Ulusoy MF (1992). Hemşirelik yüksekokulları son sınıf öğrencilerinin meslek bilinçlerinin araştırılması. III. Ulusal Hemşirelik Kongresi Kitabı, Sivas: Esnaf Ofset Matbaacılık, 24-26.
• Yavaş G, Erol G, Eravcı A ve ark. (2005). Hemşirelik yüksekokulu öğrencilerinin kendilerini diğer üniversite öğrencileri arasında algılayışları. IV. Ulusal Hemşirelik Öğrencileri Kongresi, Ankara: Kök Yayıncılık, 48.