HEMŞİRELERİN UYGULAMALARINDA KULLANDIKLARI BİLGİ KAYNAKLARININ İNCELENMESİ

Yıl 2006, Cilt: 22 Sayı: 2, 89 - 101, 01.06.2006

Süheyla Altuğ Özsoy Melek Ardahan

Öz

Araştırma, İzmir İlindeki iki üniversite hastanesinde çalışan hemşirelerin uygulamalarında kullandıkları bilgi kaynakları ve bu kaynakların bazı sosyodemografik özelliklerle ilişkisinin incelenmesi amacıyla yürütülmüş bir alan çalışmasıdır. Araştırma, 1502 hemşire arasından gelişigüzel örnekleme yöntemiyle seçilen 498 hemşire üzerinde yürütülmüştür. Araştırmada, araştırmacılar tarafından literatür taranarak hazırlanmış anket formu kullanılmıştır. Anket formunun ilk bölümünde sosyo-demografik özellikler, ikinci bölümünde ise hemşirelik uygulamalarında kullanılan bilgi kaynaklarını saptamaya yönelik sorular bulunmaktadır. Anket formları, araştırmacılar tarafından yüz yüze görüşme yapılarak doldurulmuş, etik ilkeler göz önünde bulundurulmuştur. Hemşireler; uygulamalarının kanıta dayandırılmasını %78.5 , ayrıca bu kanıtların araştırmalar olması gerektiğini bilmelerine %75.9 rağmen, uygulamada kullandıkları araştırmaya dayanmayan kanıtların deneyimler, sezgiler, tartışmalar, gözlemler ilk üç sırada yer aldığı ve madde puan ortalamalarının 3.4 olduğu saptanmıştır. Hemşireler; uygulamaların kanıta dayandırılmasına inandıklarını belirtmelerine rağmen, düşüncelerini davranışlarına geçirememişlerdir. Bu nedenle yapılan araştırmaların uygulamaya dönük olması, yönetim desteğinin sağlanması, hemşirelerin bilgi ve becerilerinin artırılması gerekmektedir

Anahtar Kelimeler

kanıt, bilgi kaynağı, hemşirelik uygulamaları, hemşire

RESEARCH ON SOURCES OF INFORMATION USED IN NURSING PRACTICES

Öz

This study is a fieldwork conducted with the aim of investigating sources of information used in nursing practices by nurses working at two hospitals of state universities within İzmir and besides, the relationship of these sources with some socio-demographic factors. The investigation was conducted through 498 nurses, who were selected among 1502 nurses via a convenience sample method. A questionnaire form developed by the researches after reviewing the literature was used in the investigation. In the first part of the questionnaire form, there existed socio-demographic characteristics whereas questions towards detecting sources of information used in nursing practices existed in the second part. The researchers with face-to-face interviews filled out the questionnaire forms while ethical principles were taken into consideration Although nurses knew that the nursing practice should depend on evidence 78.5% and that, these evidences should be the investigations 75.9% , it was detected that the evidences experiences, intuitions, discussions, observations , which do not depend on any investigation but used by nurses in their practices, were in the first three sequences and mean score of the item was 3.4.The nurses, although they had expressed that the nursing practice should depend on evidence, they were not able to reflect this thought on their behaviors. Thus, applicable investigations, provision of management support, and increased skills and abilities of nurses are needed

Anahtar Kelimeler

evidence, source of information, nursing practice, nurse

Kaynakça

• 1. Aksayan S, Bahar Z, Bayık A ve ark. (2002). Hemşirelikte araştırma ilke süreç ve yöntemleri. Erefe İ (ed)., Hemşirelikte Araştırma ve Geliştirme Derneği, İstanbul.
• 2. Bahar Z (1993). Hemşirelikte araştırma sonuçlarının duyurulması ve yaşama geçirilmesi. III. Ulusal Hemşirelik Eğitimi Sempozyumu, İstanbul, 241-256.
• 3. Banzhoff ND (1999). Evidence based practice in primary care. Br Med J, 25: 3, 198.
• 4. Bilir N, Üner S( 2001). Kanıta dayalı tıp koruyucu hekimlik alanında da kullanılabilir. Hacettepe Halk Sağlığı Bülteni, 22 :1, 1-2.
• 5. Burrows DE, Mcleish K (1995). A model for research based practice. J. Clin. Nurse, 4: 4, 243-247.
• 6. Caramonica L, Maljanian R, Mcdonald D. ve ark. (2002). Evidence based nursing practice part I. JONA, 32 :1, 27-30.
• 7. CNA Position Statement (1998). Evidence based decision making and nursing practice. Canadian Nurses Association, Canada,1-3.
• 8. Enç N, Yıldız S. (1998). Yoğun bakım ünitelerinde çalışan hemşirelerin araştırıcı potansiyellerini etkileyen faktörler. Uluslar arası Katılımlı VI. Ulusal Hemşirelik Kongresi Kitabı, Ankara, 190-194.
• 9. Enos GA. (2003). Evidence based practice: keep aiming at target. Manisses communication group,USA, 1-2.
• 10. Eroğlu K, Karaöz S, Vural G. (1993). Klinikte çalışan hemşirelerin hemşirelikte yapılan araştırmalara ilişkin görüşleri. III. Ulusal Hemşirelik Eğitimi Sempozyumu, İstanbul, 257-266.
• 11. Estabrooks CA. (1998). Will evidence based nursing practice make practice perfect? Can J Nurs Res, 30: 1, 15-36.
• 12. French P(2002). What is the evidence on evidence based nursing? An epistemological concern. J Adv Nurs, 37: 3, 250-263.
• 13. Goode CJ, Piedalve F (1999). Evidence based clinical practice. JONA, 29: 6, 15-21.
• 14. Hunt JM(1996). Guest editoral. J.Adv. Nurse, 23: 2, 423-425.
• 15. Kara M, Babadağ K(2003). Kanıta dayalı hemşirelik. A.Ü. H.Y.O. Dergisi, 6: 3, 96-104.
• 16. Khorshid L(1996). Hemşirelerin hemşirelik araştırmalarına ilişkin tutumlarının incelenmesi. Hemşirelikte Araştırma Sempozyum Kitabı, İstanbul.
• 17. Kocaman G(2003). Hemşirelikte kanıta dayalı uygulama. Hemşirelikte Araştırma Geliştirme (HEMAR-G) Dergisi, 5: 2, 61-69.
• 18. Maljanian R, Caramonica L, Taylor SK. ve ark ( 2002). Evidence based nursing practice part II. JONA, 32: 2, 85-90.
• 19. Morton PG(2003). Evidence based practice. American Association of Critical Care Nurses, 23-27.
• 20. Mulhall A(1998). Nursing, research and the evidence . Evidence Based Nursing, 1:1, 4-6.
• 21. Platin N(2001). Kanıta dayalı hemşirelik ülkemizde uygulanamaz neden? I. Uluslar arası & VIII. Ulusal Hemşirelik Kongresi Kitabı, Antalya, 23-26.
• 22. Retsas A(2000). Barriers to using research evidence based in nursing practice. J Adv Nurs, 31: 3, 599-606.
• 23. Royle J, Blythe J, Ciliska D(1999). The organizational environment and evidence based nursing. The Practice Wide Nursing Project, 1-10.
• 24. Saba VK, Hovenga E (2000). Evidence based nursing practice. Language and Documentation, Central Queensland University, 1-7.
• 25. Sackett DL, Richardson WS, Gray JAM (1996). Evidence based medicine: What it is and what it isn’t. Br Med J, 312: 4, 71-72.
• 26. -Soukup SM (2000). The center for advanced nursing practice evidence based practice model. Nurs Clin North A, 35:.2, 301-309.
• 27. Tierney AJ, Taylor J (1991). Research in practice: An experiment , in research practitioner collaboration. J Adv Nurs,16: 5, 506 -510.
• 28. Zeitz K, Mccutcheon H (2003). Evidence based practice: to be or not to be this is the question ! İnter. J Nurs Prac, 9: 5, 272.