“ÖĞRENCİLERİN HEMŞİRE EĞİTİMCİLERDE ARADIĞI ÖZELLİKLER” DEĞERLENDİRME ARACININ GELİŞTİRİLMESİ ÇALIŞMASI

Yıl 2006, Cilt: 22 Sayı: 1, 37 - 53, 01.01.2006

Emre Yanıkkerem Nihat Aycan Gül Kitapçıoğlu Aysen Korkmaz Cemile Çalık

Öz

Bu araştırma, üniversite eğitimi alan hemşirelik ve ebelik bölümlerinde okuyan öğrencilerin, mesleki eğitimlerini veren eğitimcilerde olması gereken niteliklere ilişkin görüşlerini belirlemek, “öğrencilerinin hemşire eğitimcilerde aradığı özellikler” değerlendirme aracını geliştirmek amacıyla yapılmıştır. Değerlendirme aracı likert tipinde, öğrencilerin eğitimcilerden beklentilerini belirlemek için kullanılabilir. Bu makalede değerlendirme aracının geliştirilme aşamaları ve sonuçları verilmiştir. Bu çalışma, Şubat 2004 de, Ege Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu, Atatürk Sağlık Yüksekokulu, Celal Bayar Üniversitesi Manisa Sağlık Yüksekokulunda yapılmıştır. Çalışmaya 572 ebe ve hemşirelik öğrencisi çalışmaya katılmıştır. İçerik geçerliliği çoğul uzman görüşü ve yapı geçerliliği faktör analizi uygulanmıştır. Değerlendirme aracının güvenilirliği Cronbach alpha ve Split half yöntemiyle sınanmıştır. Değerlendirme aracı 59 maddeden ve 6 faktörden oluşmaktadır. Faktörler, eğitimciden danışmanlık ve rehberlik yönünde beklenen nitelikler, öğretme ve akademik donanımını sergileme yönünde beklenen nitelikler, kuramsal ders anlatımında beklenen nitelikler, uygulama alanında beklenen nitelikler, objektif ve profesyonel davranabilmeye yönelik beklenen nitelikler, iletişim becerisine yönelik beklenen niteliklerden oluşmaktadır. En çok beklenen nitelikler, uygulama alanında beklenen nitelikler ve kuramsal ders anlatımında beklenen niteliklerdir. Değerlendirme aracının Cronbach alpha değeri 0.956 bulunmuştur. Güvenilirlik yarıya bölme Split half yöntemi ile hesaplandığında, ilk yarı için 0.956 ikinci yarı içim 0.935 bulunmuştur

Anahtar Kelimeler

hemşire eğitimci, öğrencilerin görüşleri, hemşirelik eğitimi

THE CHARACTERISTICS STUDENTS EXPECT FROM NURSE EDUCATOR: DEVELEPMENT OF THE INSTRUMENT

Öz

The aim of the study is to determine the opinions of nursing and midwifery university students about required characteristics in an educator and to develop an evaluation implement of ‘the characteristics students expect from nurse educationalist’ by using the empirical results of this study. This tool, is Likert type scale, could be used to determine students expectations nursing educators. In this article, the main results of the study and the instrument development process will be described. This study was made in February, 2004 in the Ege University School of Nursing, Atatürk School of Health, Celal Bayar University Manisa School of Health. 572 nursing and midwifery students were participated in this study. Face content multiple expert opinion and construct validity Factor analysis of the questionnaire had been tested. The reability of instrument was analysed using Cronbach’s alpha coefficient and Split half methods. The instrument consists of 59 items and it is sub-divided into 6 factors. These factors are; the characteristics expected from the educationalist about counselling and guidance, about teaching and presentation of academic aggregation, about the expression of theoretical subjects, clinical practice areas, about being an ideal role model and behaving professionally, and about communication skill. The characteristic mostly expected from an educator is about practicing and then about teaching theoretical subjects. The instrument’s Cronbach alpha value is found 0.956. When it is calculated by Split half, for the first half it is 0.956 and for the second half it is 0.935

Anahtar Kelimeler

nurse educator, students’ view, nursing education

Kaynakça

• 1.Akgül A (1997). Tıbbi Araştırmalarda İstatistiksel Analiz Teknikleri “Spss Uygulamaları” Yüksek Öğretim Kurulu Matbaası.
• 2.Andrews M, Roberts D(2003). Supporting student nurses learning in and through clinical practice: the role of clinical guide. Nurse Education Today, 23: 474-481.
• 3.Ashton P, Richardson G (1992). Preceptorship and PREPP. British Journal of Nursing 3: 143-145.
• 4.Aştı N (1990). Hemşirelik eğitiminde öğrenci öğretmen ilişkileri, Hemşirelik Bülteni, 4 (17): 51-55.
• 5.Atalay M ve ark(1994). Hemşirelik birinci sınıf öğrencilerinin klinik uygulamada yaşadıkları güçlükler ve yardım beklentileri. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 1 (1): 19-25.
• 6.Başer G (1994). Hemşireliğin öğretiminde rol modeli olma. III. Hemşirelik Eğitimi Sempozyumu(8-10 Eylül 1993), İş. Basımevi Ve Film Merkezi, İstanbul, 292-294.
• 7.Bayık A (1993). Öğrencilerin hemşire eğitimcilerde etkili eğiticilik niteliklerini değerlendirmeleri üzerine bir çalışma. Uluslar Arası Katılımlı III. Hemşirelik Eğitimi Sempozyumu, 8-10 Eylül 1993. 47-50.
• 8.Çimete G (1998). Öğrenci-Öğretim elemanı etkileşimine yönelik kantitatif bir çalışma. Cumhuriyet Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 2 (1): 9-17.
• 9.Craddock E (1993). Developing the facilitator role in the clinical areas. Nurse Education Today, 13: 217–224.
• 10.Darling LA (1984). What do nurses want in a mentor?. The Journal of Nursing Administration, Oct: 42-44.
• 11.Day C, Frase D, Manifold L et al (1997). The role of teacher/lecturer in practice final report to the ENB Research and Development Group; ENB, London.
• 12.Dibert C, Goldenberg D (1995). Preceptors’ perceptions of benefits, rewards, supports and commitment to the preceptor role. Journal of Advanced Nursing, 21: 1144–1151.
• 13.Donovan J (1990). The concept and role of mentor. Nurse Education Today, 10 (4): 294-298.
• 14.Duffy K, Watson HE (2001). An interpretive study of the nurse teacher’s role in practice placement areas. Nurse Education Today, 21: 551-558.
• 15.Durna Z (1993). Uygulamalı eğitimin başarısını etkileyen faktörlerin öğrenci açısından değerlendirilmesi. Uluslar Arası Katılımlı III. Hemşirelik Eğitimi Sempozyumu, 8-10 Eylül 1993. 320-331.
• 16.Eason FR, Carbett PW (1991). Effective teacher characteristics ıdentified by adult learners in nursing. The Journal of Continuing Education in Nursing, 22: 1.
• 17.Fadıloğlu F, Durmaz A, Şenuzun F (1996). Klinik eğitimde etkin eğitim ve uygulama için eğitimciler hangi özelliklere sahip olmalıdır? Türk Hemşireliğinde Yüksek Öğrenimin 40.Yılı Sempozyumu(1995), Ege Üniversitesi Basımevi, İzmir, 163-171.
• 18.Fretwell JE (1983). Creating a ward learning environment: the sisters role. Nursing Times 79, Occasional papers (21): 37–39; (22): 42–44.
• 19.Goldberg D (1987). Preceptorship: a one to one relationship with a triple. Practing. Nursing Forum, 1: 10-15.
• 20.Gözüm S, Aksayan S (2003). Kültürlerarası ölçek uyarlaması için rehber II: psikometrik özellikler ve kültürlerarası karşılaştırma. Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi, 5 (1):3-7.
• 21.Hayran M, Özdemir O(1995) Bilgisayar İstatistik ve Tıp. Hekimler Yayın Birliği Medikal Araştırma Grubu.
• 22.Hsieh NL, Knowles DW (1990). Instructor facilitation of the preceptorship relationship in nursing education. Journal of Nursing Education, 29: 262–268.
• 23.Kinsella FE, Willams WR, Green BF (1999). Student nurse satisfaction: implications for Common Foundadition Programme, Nurse Education Today, 19(4): 323-333.
• 24.Kitapçıoğlu G (2000). Bornova Sağlık Grup Başkanlığı Bölgesinde Görev Yapan Ebelerin İş Güçlüğü Faktörlerinin Belirlenmesi ve İş Doyumu, Tükenmişlik, Örgütsel Bağlılık Üzerine Etkisi, Yayınlanmış Uzmanlık Tezi, İzmir.
• 25.Koh LC (2002). The perception of nursing students of practice-based teaching. Nurse Education in Practice, 2: 35-43.
• 26.Levec ML, Jones CB(1996). The nursing practice environment, staff retention, and quality of care. Research in Nursing and Health, 19: 331–343.
• 27.Myrick F (1988). Preceptorship: a viable alternative clinical teaching strategy?. Journal of Advanced Nursing, 13: 588–591.
• 28.Neary M, Phillips R, Davies B (1994). The practitioner-teacher: a study in the Introduction of Mentors in the Pre-registration. Nurse Education Programme in Wales, School of Education, University od Wales, Cardiff.
• 29.Neville S, French S (1991). Clinical education: students’ and clinical tutors’ views. Physiotherapy, 77: 351–354.
• 30.Newton A, Smith L (1998). Practice placement supervision; the role of the personal tutor. Nurse Education Today, 18: 496–504.
• 31.Orchard C (1994). The nurse educator and the nursing student : a review of the ıssues of clinical evaluation procedures. Journal of Nursing Education, 33 (6): 245- 251.
• 32.Orton HD (1983). Ward learning climate and student nurse response. In: Davis, B.D., (Eds.), Research into Nurse Education, Croom Helm, London. 90–105.
• 33.Rotem A, Abbantt FR (1998). Sağlık Personeli Yetiştiren Eğitimciler İçin ÖzDeğerlendirme Rehberi: Nasıl Daha İyi Öğretmen Olunur?Çev. Ayla Bayık, Ege Üniversitesi Basım Evi, İzmir.
• 34.Saarikoski M, Leino-Kilpi H (2002). The clinical learning environment and supervision by staff nurses: developing the instrument. International Journal of Nursing Studies, March 39 (3): 259-267.
• 35.Spouse J (2001). Bridging theory and practice in the supervisory relationship: a sociocultural perceptive. Journal of Advanced Nursing, 33 (4): 512-522.
• 36.Vance CN, Olson RK (1992). Mentorship. Annual review of nursing research 10, 175– 200.
• 37.Wiesman RF (1994). Role model behaviours in the clinical setting. Journal Of Nursing Education, 33 (9): 405-409.
• 38.Wills ME (1997). Link teacher behaviours:student nurses’perceptions. Nurse Education Today, 17: 232-246.
• 39.Wilson-Barnett J, Butterworth T, White E et al. (1995). Clinical support and the project 2000 nursing student: factors influencing this process. Journal of Advanced Nursing, 21: 1152–1158.
• 40.Yetkin A (1999). Öğrencilerin hemşire öğretmende aradığı özelliklerin incelenmesi. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 2(1):11-1